«Հերոսուհի մայր (կոչում)»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
No edit summary |
չ մանր-մունր oգտվելով ԱՎԲ |
||
Տող 4.
|տիպ = բարձրագույն կոչում
}}
«'''Հերոսուհի մայր'''» ({{lang-ru|Звание «Мать-героиня»}}), բարձրագույն կոչում , որը շնորհվում է բազմազավակ մայրերին և [[ԽՍՀՄ]] նույնանուն շքանշանի անվանումն է: Կոչումը և շքանշանը սահմանվել են [[ԽՍՀՄ Գերագույն խորհուրդ|ԽՍՀՄ Գերագույն Խորհրդի]] 1944 թվականի հուլիսի 8-ի հրամանագրով: «Հերոսուհի մայր կոչման կանոնակարգի» համաձայն այն շնորհվում է համանուն շքանշանի հետ միասին այն մայրերին, որոնք ծնել և դաստիարակել են 10 և ավելի երեխաներ, եթե վերջին երեխան դարձել է մինչև մեկ տարեկան և այդ մոր մնացած երեխաները կենդանի են:
«Հերոսուհի մայր» շքանշանի հետ միաժամանակ գոյություն ունեն նաև «[[Մայրության մեդալ]]» և [[Մայրական փառք (շքանշան)|«Մայրական փառք» շքանշան]]ը:
== Շքանշանի նկարագիր ==
[[Պատկեր:Awards of the USSR-1945. CPA 986-2.jpg|thumb|left|100px|ԽՍՀՄ նամականիշ, 1945]]
«Հերոսուհի մայր» շքանշանը իրենից ներկայացնում է ոսկյա գոգավոր հնգաթև [[աստղ]] արծաթե ճառագայթների ֆոնի վրա, որը տարածվում է հնգաթև աստղի տեսքով, որի ծայրերը զետեղված են ոսկե աստղի եզրերի միջև:
Շքանշանի չափը արծաթե աստղի հակադիր ծայրերի միջև կազմում է 28 մմ: Շքանշանի բարձրությունը շերտաձողիկի հետ միասին կազմում է 46 մմ: 1975 թվականի սեպտեմբերի 18-ի դրությամբ [[Ոսկի|ոսկու]] պարունակությունը շքանշանում կազմում է 4,5±0,4402 գ, արծաթինը՝ 11,525±0,974 գ: Ոսկու հարգը կազմում է 950: Շքանշանի ընդհանուր քաշը կազմում է 17,5573±1,75 գ:
Շքանշանը օղակի միջոցով միացած է կարմիր գույնի էմալապատ թիթեղիկի հետ: Թիթեղիկի վրա դրոշմված է «Հերոսուհի մայր»: Թիթեղիկի եզրերը և դրոշմվածքը ոսկեջրած են: Թիթեղիկի հակառակ կողմում կա գնդասեղ շքանշանը հագուստին ամրացնելու համար:
== «Հերոսուհի մայր» կոչման կանոնակարգ ==
Տող 23.
* ԽՍՀՄ-ը պաշտպանելիս, կամ զինվորական ծառայության ընթացքում, կամ մարդկային կյանքը փրկելիս ԽՍՀՄ քաղաքացու պարտականությունները կատարելիս, սոցիալիստական սեփականության և սոցիալիստական օրինակարգը պաշտպանելիս զոհված և անհայտ կորած անձիք, ինչպես նաև վերոհիշյալ հանգամանքներում կոնտուզիա, աշխատանքային խեղում կամ մասնագիտական հիվանդություն ստանալու հետևանքով մահացածները:
«Հերոսուհի մայր» կոչում ստացած մայրերին շնորհվում է նաև «Հերոսուհի մայր» շքանշան և ԽՍՀՄ Գերագույն Խորհրդի Նախագահության պատվոգիր:
«Հերոսուհի մայր» շքանշանը ամրացվում է կրծքի ձախ մասում, եթե պարգևատրվողը ունի այլ մեդալներ և շքանշաններ, ապա դրանց վերևի մասում:
== Շքանշանի պատմություն ==
«Հերոսուհի մայր» կոչումը համարվում է Խորհրդային Միության ամենաբարձր կարգի պարգևը, որը սահմանվում է երեխաների ծննդյան և դաստիարակության գործում կանանց վաստակի գնահատման համար: Հայրենական պատմության մեջ առաջին անգամ ներդրվեց հատուկ պարգև կանանց համար «Հերոսուհի մայր» շքանշան:
Հատկանշական է, որ այս շքանշանը սահմանվեց Հայրենական Մեծ պատերազմի տարիներին, որը միլոնավոր մարդկանց կյանք խլեց: Ռազմաճակատում զոհվածների մեծ մասը երիտասարդ և միջին տարիքի տղամարդիկ էին: Երկրի բնակչությունը զգալիորեն նվազեց: «Հերոսուհի մայր» կոչման և նույնանուն շքանշանի հիմնումը հատուկ ընդգծեցին, թե այդ պահին երկիրը որքան խիստ էր զգում երիտասարդության և կոմունիզմ կառուցող նոր սերնդի կարիքը:
Շքանշանի նախագծի հեղինակն էր նկարիչ Ի. Ա. Գանֆը:
«Հերոսուհի մայր» պատվավոր կոչման առաջին շնորհումը իրականացվել է [[ԽՍՀՄ Գերագույն խորհուրդ|ԽՍՀՄ Գերագույն Խորհրդի]] Նախագահության 1944 թվական հոկտեմբերի 27-ի հրամանագրով: Այս հրամանագրով «Հերոսուհի մայր» կոչման արժանացած տասնչորս կանանցից № 1 «Հերոսուհի մայր» շքանշանը և ԽՍՀՄ Գերագույն Խորհրդի Նախագահության պատվոգիրը շնորհվեց [[Մոսկվայի մարզ]]ի Մամոնտովկա ավանի բնակչուհի Ալեքսախինա Աննա Սավելևնային, ով դաստիարակել էր 12 երեխա: Պարգևը նրան շնորհվել է 1944 թվական նոյեմբերի 1-ին [[Կրեմլ]]ում:
ԽՍՀՄ պատմության մեջ «Հերոսուհի մայր» կոչման վերջին շնորհումը կատարվել է ԽՍՀՄ Նախագահի 1991 թվականի նոյեմբերի 14-ի հրամանագրի համաձայն:
1995 թվականի հունվարի 1-ի դրությամբ «Հերոսուհի մայր» շքանշանով են պարգևատրվել մոտավորապես 431 հազար կին:
| |||