«Հնագիտական պեղումներ»–ի խմբագրումների տարբերություն

[[Պատկեր:Excavation of Stone Age cave on Gotland.jpg|մինի|ձախից|Հնագիտական պեղումներ (քարի դար)]]

է։ Ողջ [[Երկիր|Երկրի]] վրա հնագետ-գիտնականները կատարում են պեղումներ։ Հողի մեջ հաճախ գտնում են ոչ միայն հինավուրց առանձին իրեր, այլև անցյալում հարուստ և աշխույժ քաղաքների ավերակներ։ Բազմաթիվ հնավայրեր կան նաև [[Հայաստան|Հայաստանի]]ի տարածքում, որոնց պեղումներն սկսվել են [[19-րդ դար|19-րդ դարի]]ի 70-80-ական թվականներին։ Այժմ արդեն պեղված են և շարունակվում են պեղվել [[Քարիքարի դար|քարի դարի]]ի և մետաղների դարերի, ինչպես նաև միջնադարի բազմաթիվ դամբարանադաշտեր, հնագույն բնակավայրեր, բերդեր և հնագիտական այլ հուշարձաններ։ Հնագիտական պեղումների շնորհիվ ապացուցված է, որ [[Հայկական լեռնաշխարհ|Հայկական լեռնաշխարհը]]ը մարդու բնակության հնագույն կենտրոններից և մարդկային [[քաղաքակրթություն|քաղաքակրթության]] օրրաններց մեկն է։ Հնում, երբ մարդը մահանում էր, նրա գերեզմանում դնում էին [[Զենք|զենքերզենք]]եր, ուտելիք, բազմապիսի զարդեր, ամաններ։ Պատահում էր՝ գերեզմանի վրա հողե բարձր թումբ էին սարքում, և այն դառնում էր դամբարանաբլուր։ Հնագիտական պեղումները ժամանակակից պատմաբաններին օգնում են իմանալու, թե ինչպես են ապրել մեր նախնիները։ Հնավայրերի պեղումներից արժեքավոր են [[Լճաշեն|Լճաշենի]]ի, Շենգավիթի, [[Մեծամոր|Մեծամորի]]ի, [[Էրեբունի|Էրեբունիի]]ի, [[Կարմիր բլուր|Կարմիր բլուրի]]ի, [[Արմավիր|Արմավիրի]]ի, Գառնիի, [[Դվին|Դվինի]]ի, Անիի, Ամբերդի և այլ հնավայրերի պեղումները <ref>Ինչ է ով է, Հայկական սովետական հանրագիտարանի գլխավոր խմբագրություն, Երևան-1986 </ref>։