Վիքիպեդիա

«Սոցիալական ուսուցման տեսություն»–ի խմբագրումների տարբերություն

Դիտել պատմությունը
← Նախորդ տարբՀաջորդ տարբ →
Content deleted Content added
ՎիզուալԵլատեքստ
No edit summary
No edit summary
Տող 1.
'''ЗаконՖեխներ-Վեբերի Вебера — Фехнераօրենք''' —, [[Эмпирическая формулаՀոգեֆիզիոլոգիա|эмпирическийհոգեֆիզիոլոգիական]] [[Психофизиология|психофизиологический]]փորձարարական законմեթոդ, заключающийсяըստ вորի՝ том,ինչ-որ чтоբան интенсивностьզգալու [[ощущение|ощущения]]ինտենսիվությունն чего-либоուղիղ համեմատական прямоէ пропорциональнаգրգռիչի [[логарифмԼոգարիթմ|լոգարիթմի]]у интенсивности раздражителяինտենսիվությանը<ref>{{Книга|автор=Г. Г. Гинкин|заглавие=Справочник по радиотехнике|ответственный=|год=1939|издание=3-е, исправленное и дополненное|место=Москва - Ленинград|издательство=Оборонгиз|страницы=323|страниц=686|isbn=}}</ref>.։
 
== ИсторияՊատմություն ==
Վեբերի և Ֆեխների օրենքները ձևակերպվել են Գուստավ Ֆեխների (1801–1887) կեղմից։ Նրանք առաջին անգամ հրատարակվել են 1860 թվականին՝ ''lemente der Psychophysik'' (''Elements of Psychophysics'') աշխատությունում։ Այս հրատարակությունը ոլորտի առաջին աշխատությունն էր, որտեղ Ֆեխները կիրառեց [[հոգեֆիզիկա]] տերմինը, որպեսզի նկարագրի թե ինչպես են մարդիկ ընկալում ֆիզիկական մեծությունները<ref name="Fechner1">{{cite book|title=Elements of psychophysics|last=Fechner|first=Gustav Theodor|publisher=Holt, Rinehart and Winston|year=1966|editor-last1=Howes|editor-first1=D H|volume=volume 1|location=United States of America|translator-last=Adler|translator-first=H E|trans-title=Elemente der Psychophysik|orig-year=First published .1860|editor-last2=Boring|editor-first2=E G}}</ref>։ Նա պնդում էր, որ․ - «․․․․ հոգեֆիզիկան դա ճշգրիտ գիտություն է մարմնի և հոգու գործառույթների կապի կամ կախվածության մասին»{{sfn|Pringle-Pattison|1911|p=458}}։
В ряде экспериментов, проводимых начиная с 1834 года, [[Вебер, Эрнст Генрих|Эрнст Вебер]] показал, что ощущения от нового раздражителя будут отличаться от ощущений, возбуждаемых предыдущим раздражителем, если интенсивность нового раздражителя будет отличаться от интенсивности предыдущего не в [[Арифметическая прогрессия|арифметической]], а в [[Геометрическая прогрессия|геометрической прогрессии]]. Так, чтобы два предмета воспринимались как различные по весу, их вес должен различаться на 1/30, а не на ''x'' граммов. Для различения двух источников света по яркости необходимо, чтобы их яркость отличалась на 1/100, а не на ''x'' [[люмен]] и т. д. Таким образом, отношение минимального приращения силы раздражителя, впервые вызывающего новые ощущения, к исходной величине раздражителя есть величина постоянная.
 
=== Վեբերի օրենք ===
Закон Вебера — Фехнера можно объяснить тем, что константы скорости химических реакций, проходящих при [[рецептирование|рецептировании]], нелинейно зависят от концентрации [[химический посредник|химических посредников]] [[физический раздражитель|физических раздражителей]] или собственно [[химический раздражитель|химических раздражителей]]{{Нет АИ|27|9|2011}}.
Վեբերն առաջին մարդկանցից էր, որ փորձեց ուսումնասիրել մարդու ռեակցիաները՝ ֆիզիկական ազդակնիր ազդեցությամբ։ Ֆեխները Վեբերի աշակերտն էր և իր առաջին օրենք անվանել է ուսուցչի պատվին, քանի որ հենց Վեբերն էր անցկացնում հետազոտություններ, որոնք անհրաժեշտ էին օրենքի ձևակերպման համար<ref>Ross, H.E. and Murray, D. J.(Ed. and Transl.) (1996)''E.H.Weber on the tactile senses''. 2nd ed. Hove: Erlbaum (UK) Taylor & Francis;</ref>։
 
[[Էռնստ Հենրիխ Վեբեր|Էռնստ Վեբերը]], 1834 թվականից սկսած իր փորձերում ցույց տվեց, որ նոր գրգռիչի կողմից առաջացրած զգայությունները կարող են տարբերվել նախորդ գրգռիչի կողմից առաջացրած զգայություններից, եթե նոր գրգռիչի ինտենսիվությունը տարբերվի նախորդից ոչ թե [[Թվաբանական պրոգրեսիա|թվաբանական]], այլ [[Երկրաչափական պրոգրեսիա|երկրաչափական պրոգրեսիայով]]։ Այսպիսով, որպեսզի երկու առարկաներն ընկալվեն քաշերով տարբեր, անհրաժեշտ է, որ նրանց քաշը տարբերվի 1/30, այլ ոչ թե ''x'' գրամով։ Երկու լույսի աղբյուրները՝ ըստ պայծառության տարբերակելու համար անհրաժեշտ է, որ նրանց պայծառությունը տարբերվի 1/100, այլ ոչ թե ''x'' [[Լյումեն (չափման միավոր)|լյումեն]] և այլն։ Այդպիսով, գրգռչի մինիմալ ուժի աճի (որն առաջին անգամ առաջացրել է նոր զգայություններ) հարաբերակցությունը գրգռչի սկզբանակն մեծության հետ հաստատուն մեծություն է։
В XX веке [[Стивенс, Стенли Смит|Стивенс]] разработал теорию степенной зависимости, согласно которой закон Вебера—Фехнера справедлив лишь для средних значений ощущения некоторых [[Модальность (психология)|модальностей]]. Однако ряд авторов выступили с критикой его теории, в том числе опираясь на данные собранные самим Стивенсом в его исследовании, и на данный момент нет единого мнения о правильности этой теории.<ref>{{статья|автор=Mackay, D. M.|заглавие=Psychophysics of perceived intensity:A theoretical basis for Fechner's and Stevens' laws|год=1963|язык=en|издание=Science|тип=journal|том=139|страницы=1213—1216|doi=10.1126/science.139.3560.1213-a}}</ref><ref>{{статья|ссылка=http://hdl.handle.net/10161/6003|автор=Staddon, J. E. R.|заглавие=Theory of behavioral power functions.|язык=en|издание={{Нп3|Psychological Review}}|тип=journal|том=85|страницы=305—320|doi=10.1037/0033-295x.85.4.305|accessdate=2017-04-23}}</ref>▼
 
Ֆեխներ-Վեբերի օրենքը կարելի է բացատրել այնպես, որ քիմիական ռեակցիայի արագության հաստատուն մեծությունները անցնելով ընկալիչների միջով ոչ գծային կերպով կախված են ֆիզիկական գրգռիչների քիմիական միջնորդների կոնցենտրացիայից կամ կամ հենց քիմիական գրգռիչներից։
== Математическая форма ==
На основе наблюдений Вебера [[Фехнер, Густав Теодор|Густав Фехнер]] в [[1860 год]]у сформулировал «основной психофизический закон», согласно которому сила ощущения <math>p</math> пропорциональна логарифму интенсивности раздражителя <math>S</math>:
 
▲В20-րդ XX векеդարում [[Стивенс,Սթիվենսը Стенлиմշակեց Смит|Стивенс]] разработал теориюաստիճանական степеннойկախվածության зависимостиտեսությունը, согласноըստ которойորի՝ законՖեխներ-Վեբերի Вебера—Фехнераօրենքն справедливարդար лишьէ дляմիայն среднихորոշ значенийմոդալության ощущенияմիջին некоторыхնշանակության [[Модальностьզգայությունների (психология)|модальностей]].համար։ Однако ряд авторов выступили с критикой его теорииՍակայն, вմի томշարք числеհեղինակներ опираясьհանդես наեկան данные собранные самим Стивенсом в его исследовании, и на данный момент нет единого мнения о правильности этой теории.քննադատությամբ<ref>{{статья|автор=Mackay, D. M.|заглавие=Psychophysics of perceived intensity:A theoretical basis for Fechner's and Stevens' laws|год=1963|язык=en|издание=Science|тип=journal|том=139|страницы=1213—1216|doi=10.1126/science.139.3560.1213-a}}</ref><ref>{{статья|ссылка=http://hdl.handle.net/10161/6003|автор=Staddon, J. E. R.|заглавие=Theory of behavioral power functions.|язык=en|издание={{Нп3|Psychological Review}}|тип=journal|том=85|страницы=305—320|doi=10.1037/0033-295x.85.4.305|accessdate=2017-04-23}}</ref>։
:<math> p = k \ln \frac{S}{S_0} , </math>▼
 
== Մաթեմատիկական ձև ==
где:
Վեբերի հետազոտությունների հիման վրա [[Գուստավ Ֆեխներ|Գուստավ Ֆեխները]] 1860 թվականին ձևակերպեց «հիմնական հոգեֆիզիկական օրենքը», համաձայն որի զգայության ուժը՝ <math>p</math> համեմատական է գրգռվածության ինտենսիվության լոգարիթմին՝ <math>S</math>․
* <math> S </math> — значение интенсивности раздражителя;
* <math> S_0 </math> — нижнее граничное значение интенсивности раздражителя; если <math> S < S_0 </math>, раздражитель совсем не ощущается;
* <math> k </math> — константа, зависящая от субъекта ощущения.
 
▲:<math> p = k \ln \frac{S}{S_0} , </math>
== Следствия ==
Люстра, в которой восемь лампочек, кажется настолько же ярче люстры из четырёх лампочек, насколько люстра из четырёх лампочек ярче люстры из двух лампочек. То есть количество лампочек должно увеличиваться в одинаковое число раз, чтобы казалось, что прирост яркости постоянен. И наоборот, если абсолютный прирост яркости (разница в яркости «после» и «до») постоянен, то будет казаться, что абсолютный прирост уменьшается по мере роста самого значения яркости. Например, если добавить одну лампочку к люстре из двух лампочек, то кажущийся прирост в яркости будет значительным. Если же добавить одну лампочку к люстре из 12 лампочек, то прирост яркости практически незаметен. По этому принципу устроена шкала [[Видимая звёздная величина|звёздных величин]].
 
որտեղ․
В акустике [[Громкость звука|громкость]] как мера субъективного ощущения силы звука определяется по [[Логарифмический масштаб|логарифмической шкале]] числом [[Децибел|децибел.]]
*<math> S </math> — գրգռչի ինտենցիվությունն է
*<math> S_0 </math> — գրգռչի ինտենսիվության ամենացածր սահմանային նշանակությունն է, եթե <math> S < S_0 </math>, գրգռվածություն չի զգացվոիմ
*<math> k </math> — կոնստանտ՝ կախված զգայության սուբյեկտից։
 
== Հետաքննություն ==
Ջահը, որն ունի ութ լամպ, ավելի վառ է թվում, քան չորս լամպ ունեցեղը, որքան չորս լամպ ունեցող ջահը վառ է երկու լամպ ունեցողից։ Այսինքն, լամպերի քանապը պետք է նույն քանակով ավելանա, որպեսզի թվա, որ պայծառության աճը կայուն է։ Եվ հակառակը, եթե պայծառության բացարձակ աճը կայուն է, ապա կարող է թվալ, որ բացարձակ աճը փոքրանում է պայծառության նշանակության աճի հետ։ Օրինակ՝ եթե ավելացնենք մեկ լամպ թրկու լամպ ունեցող ջահի վրա, ապա պայծառության թվացյալ աճը էական կլինի։ Եթե ավելացնենք մի լամպ 12 լամպ ունեցող ջահի վրա, ապա պայծառության աճը տեսականորեն չի նկատվի։ Ըստ այս սկզբունքի կազմված է [[Տեսանելի աստղային մեծություն|տեսանելի աստղային մեծության]] սանդղակը։
 
== Примечания ==
Տող 28 ⟶ 31՝
== Ссылки ==
* [https://en.wikisource.org/wiki/1911_Encyclop%C3%A6dia_Britannica/Weber%27s_Law Weber's Law] / Encyclopædia Britannica, 1911{{ref-en}}
 
{{внешние ссылки}}
{{physiology-stub}}
{{rq|sources|image|style}}
 
{{DEFAULTSORT:Вебера-Фехнера закон}}
 
[[Категория:Сенсорная физиология]]
[[Категория:Экспериментальная психология]]
[[Категория:Законы психологии]]
[[Категория:Психофизика]]
[[Категория:Именные законы и правила]]
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Սոցիալական_ուսուցման_տեսություն» էջից