«Մեծ ճգնաժամ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
չ մանր-մունր oգտվելով ԱՎԲ
Տող 6.
Մեծ ճգնաժամը ծանր հարված հասցրեց և [[զարգացած երկիր|հարուստ]] և [[զարգացող երկիր|աղքատ]] երկրներին: [[Անձնական եկամուտ]]ը, հավաքված հարկերը, շահույթը և գները անկում ապրեցին, իսկ միջազհգային առևտուրը նվազեց ավելի քան 50%-ով: ԱՄՆ-ում գործազրկությունը հասավ 25%-ի, իսկ շատ երկրներում այդ ցուցանիշը 33% էր<ref name="Frank_Bernanke">{{cite book|last1=Frank|first1=Robert H.|last2=Bernanke|first2=Ben S.|title= Principles of Macroeconomics|publisher=McGraw-Hill/Irwin|year=2007|edition=3rd|page=98|isbn= 0-07-319397-6|volume=|url=|accessdate=|location=Boston}}</ref>:
 
Ամբողջ աշխարհի քաղաքներին մեծ հարված հասցվեց, հատկապես նրանց, որտեղ [[ծանր արդյունաբերություն]] մեծ տեղ էր գրավում: Համաշխարհային պահանջարկը մեծ անկում ապրեց: Գյուղատնտեսությունը նույնպես անմասն չմնաց, քանի որ հացահատիկի գները ընկան 60%-ով<ref name="USBLS">{{cite web|url=http://www.bls.gov/data/|title= Commodity Data|publisher=US Bureau of Labor Statistics|accessdate=2008-11-30}}</ref><ref name="Cochrane, Willard W. 1958 15">{{cite journal|author=Cochrane, Willard W.|authorlink=Willard Cochrane |title=Farm Prices, Myth and Reality|year=1958|page=15|ref= harv}}</ref><ref>{{cite journal|journal=[[Ազգերի լիգա]]|title=World Economic Survey 1932–33| page=43|ref=harv}}</ref>:
 
Մեծ ճգնաժամը հարվածեց և հարուստ և աղատ երկրներին: Անձնական եկամուտները, հավաքագրված հարկերը, շահույթները և գները անկում ապրեցին, իսկ միջազգային առևտուրը նվազեց 50%-ով: Գործազրկության մակարդակը ԱՄՆ-ում հասավ 25%-ի, իսկ որոշ երկներում անցավ 33%-ից<ref name="Frank_Bernanke">{{cite book|last1=Frank|first1=Robert H.|last2=Bernanke|first2=Ben S.|title= Principles of Macroeconomics|publisher=McGraw-Hill/Irwin|year=2007|edition=3rd|page=98|isbn=0-07-319397-6|volume=|url=|accessdate=|location=Boston}}</ref>:
 
Ամենաշատը տուժեցին քաղաքները, հատկապես ծանր արդյունաբերական քաղաքները: Շինարարությունը կանգնեցվեց շատ երկրներում: Գյուղատնեսական համայնքներում և գյուղական վայրերում մշակված հացահատիկի գները ընկան մոտ 60%-ով<ref name="USBLS">{{cite web|url=http://www.bls.gov/data/|title= Commodity Data|publisher=US Bureau of Labor Statistics|accessdate=2008-11-30}}</ref><ref>{{cite journal|authorname="Cochrane, Willard W.|authorlink=Willard Cochrane1958 |title=Farm Prices, Myth and Reality|year=1958|page=15|ref= harv}}<"/ref><ref>{{cite journal|journal=[[Ազգերի լիգա]]|title=World Economic Survey 1932–33| page=43|ref=harv}}</ref>:
==Սկիզբ==
[[Պատկեր:1929 wall street crash graph.svg|right|thumb|upright=1.8|[[Դոու-Ջոնսի արդյունաբերական ցուցանիշ]]ը 1928–30 թվականներին:]]
Տող 16.
Տնտեսական պատմիչները սովորաբար Մեծ ճգնաժամի սկիզբ են համարում 1929 թվականի հոկտեմբերի 29-ին ԱՄՆ ֆոնդային բորսայում գների հանկարծակի անկումը: Այուամենայնիվ<ref name=Britannica>[http://www.britannica.com/EBchecked/topic/243118/Great-Depression Great Depression], Encyclopædia Britannica</ref> որոշները կարծում են, որ այն Մեծ ճգնաժամի առիթներից էր և ոչ հիմնական պատճառը<ref name="Frank_Bernanke"/><ref>{{cite news|title=Economics focus: The Great Depression|publisher=The Economist}}</ref>:
 
Չնայած Ուոլ Սթրիթի ճգնաժամին որոշ ժամանակ լավատեսությունը մնաց: [[Ջոն Դևիսոն Ռոքֆելլեր]] ասել էր,-«Այս օրերում շատերը տուժեցին: Իմ կյանքի 93 տարիներին ճգնաժամերը եկել և գնացել են: Միշ կայունությունը վերադարձել է և կվերադառնա նորից:»<ref>{{cite web|url=http://us.history.wisc.edu/hist102/lectures/lecture18.html |title=Crashing Hopes: The Great Depression |accessdate=2008-03-13 |last=Schultz |first=Stanley K. |year=1999 |work=American History 102: Civil War to the Present |publisher=University of Wisconsin–Madison |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080323120342/http://us.history.wisc.edu/hist102/lectures/lecture18.html |archivedate=2008-03-23 |df= }}</ref> Ֆոնդային բորսան սկսեց աճել 1930 թվականի սկզբին` վերադառնալով 1929 թվականի մակարդակին ապրիլին: Սակայն այն դեռ 30%-ով ցածր էր 1929 թվականի սեպտեմբերի մակարդակից<ref>{{cite web|accessdate=2008-05-22 |url=http://www.gold-eagle.com/editorials_98/vronsky060698.html |title=1998/99 Prognosis Based Upon 1929 Market Autopsy |publisher=Gold Eagle |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080517075810/http://www.gold-eagle.com/editorials_98/vronsky060698.html |archivedate=Mayմայիսի 17, 2008 }}</ref>:
 
Պետությունը և մասնավոր հոտվածը 1930 թվականի առաջին կեսին ավելի շատ ծախսեցին քան նախորդ տարվա միևնույն ժամանակահատվածում: Մյուս կողմից հաճախորդները, որոնք մեծ կորուստներ ունեցան ֆոնդայում բորսայի անկման ժամանակ, կրճատեցին իրենց ծախսերը 10%-ով: Բացի դրանից 1930-ական թվականների կեսերին երաշտ մեծ հարված հասցրեց ԱՄՆ-ի գյուղատնտեսությունը<ref name=drought>
Տող 23.
|title=Drought: A Paleo Perspective&nbsp;– 20th Century Drought
|publisher=[[National Climatic Data Center]]
|accessdate=Aprilապրիլի 5, 2009
|last=
|first=
Տող 69.
{{ծանցանկ}}
{{Վիքիպահեստ երկար|Great Depression|Մեծ ճգնաժամ}}
 
[[Կատեգորիա:Տնտեսական պատմություն]]
[[Կատեգորիա:1929 տնտեսությունում]]