«Մասնակից:ArzumanyanGayane/Ավազարկղ»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
Նոր էջ «== Ռուսական մշակույթը 19-րդ դարի 60-ական թվականներ == Ինչպես գիտենք, ռուսական օպերայի հիմքը դրվեց ...»: |
No edit summary |
||
Տող 1.
{{Տեղեկաքարտ Մշակույթ}}
== Ռուսական մշակույթը 19-րդ դարի 60-ական թվականներ ==
Ինչպես գիտենք, ռուսական [[օպերա]]յի հիմքը դրվեց [[Միխայիլ Գլինկա|Մ.Գլինկայի]] շնորհիվ` <<[[Իվան Սուսանին]]>> (պատմական, հայրենասիրական) , <<[[Ռուսլան և Լյուդմիլա]]>> (էպիկական, քնարական) : Գրել է [[սիմֆոնիա]]ներ, սակայն չենք տեսել, չի կատարելագործել: [[Պյոտր Չայկովսկի|Պ.Ի.Չայկովսկին]] գրեց <<Կամարենյան>> [[ֆանտազիա]]ն, որը մաքուր ազգային թեմատիզմ է: Հիմք դրեց ծրագրայնությանը, սյուժետայնությանը, սակայն սիմֆոնիային սկիզբ չդրեց: Գրել է [[ռոմանս]]ներ (ռոմանսի հիմքը` [[Ալեքսանդր Ալյաբև|Ա.Ալյաբև]], Ա.Վարլամով և Ա.Գուրիլև): Գլինկայի ռոմանսները արդեն ակադեմիական էր, այսինքն` չէին նվագում ուղղակի խնջույքին, այլ բեմում: Ա.Դարգամժսկու ռոմանսներում բառի խորքայնություն էր: Նա հասցրեց շփվել երիտասարդ սերնդի հետ` լինելով [[Մոդեստ Մուսորգսկի|Մ.Մուսորգսկու]] և [[Ալեքսանդր Բորոդին|Ա.Բորոդինի]] ուսուցիչը: 19-րդ դարի 1867թ. ստեղծվեց հողային ռեֆորմ, վերացավ ստրկությունը: Նոր ալիք բարձրացավ, ազգային ինքնագիտակցությունը վերելք ապրեց: Ազատություն տրվեց ակտիվ գործիչներին, բացվեցին դպրոցներ, կրթօջախներ, գիմնազիաներ, մշակույթը զարգացավ: Բուռն վերելք ապրեց գեղանկարիչների սերունդը, որոնք ոգևորված պատկերեցին [[Ռուսաստան]]ը, դրանք էին` Ի.Ռեպինը, Ի.Կրամսկոյը, Ա.Իվանովը, Վ.Սուտիկովը և այլն: Նրանք իրենց նկարները ցուցահանդեսի էին դնում [[Վալգա (քաղաք, Էստոնիա)|Վոլգա]]յի փոքր քաղաքներում (շարժական ցուցահանդես) : [[Վլադիմիր Ստասով|Վլադիմիր Ստասովը]]` գրականագետ, գրող, խոսում էր Ռուսաստանի լուսավոր ապագայի մասին: Ռուսական երաժշտությունը մեծ զարգացման հասավ 19-րդ դարի 60-ական թվականներին: Հայտնվեցին նոր կոմպոզիտորներ, որոնք կարճ ժամանակահատվածում շատ մեծ ճանաչում ստացան` [[Անտոն Ռուբինշտեյն|Ա.Ռուբինշտեյն]], [[Միլի Բալակիրև|Մ.Բալակիրև]], [[Մոդեստ Մուսորգսկի|Մ.Մուսորգսկի]], [[Ալեքսանդր Բորոդին|Ա.Բորոդին]], [[Պյոտր Չայկովսկի|Պ.Ի.Չայկովսկի]] և ուրիշներ: Եթե միջև 60-ականնները համերգներն անցկացվում էին միայն պալատներում և ազնվականների սրահներում, ապա 1859թ.-ից հիմնադրվեցին երաժշտական ընկերություններ Մոսկվայում և Պետերբուրգում` Ռուբինշտեյն եղբայրների կողմից, որոնց նպատակը, սիմֆոնիկ համերգաշար կազմակերպելն էր, ցանկացած խավի մարդկանց համար, այնուհետև հիմնվեցին Մոսկվայի և Պետերբուրգի կոնսերվատորիաները (Ռուինշտեյնների կողմից) : Այստեղ ուսուցումը հիմնված էր արտասահմանյան արվեստի դասական ավանդույթների վրա:
Տող 4 ⟶ 5՝
Գաղափարական առաջնորդը` Վ.Ստասովն էր, անդամներն էին` Մ.Բալակիրև, Ա.Բորոդինը, Մ.Մուսորգսկին, [[Նիկոլայ Ռիմսկի-Կորսակով|Ն.Ռիմսկի-Կորսակով]]ը, [[Ցեզար Կյուի|Ց.Կյուին]]: Նրանք իրենց համարում էին Մ.Գլինկայի հետևորդները և իրենց ստեղծագործություններում պահպանում էին ռուսական ազգային երգերն ու մեղեդիները: Նրանք հարստացրին ռուսական օպերան, սիմֆոնիկ երաժշտությունը և ստեղծեցին նոր բովանդակությամբ վոկալ գործեր: Հսկայական է նաև ժողովրդական երգի նշանակությունը, որի միջոցով նրանք նոր փուլ են մտցնում մասնագիտացված երաժշտությունը: Մեծ ուշադրության արժանացան` ուկրաինական, լեհական, չեխական, իսլամական ժողովրդական ստեղծագործությունները:Մեծ ուշադրություն դարձրեցին արևելքին: Նրանք զարգացնում են նաև ռուս դասական օպերան` հանդիսանալով պատմական դրամա ժանրի հիմնադիրը(Պսկովուհին, Իշխան Իգր, Թագավորի հարսնացուն) :
Իրենց ստեցծագործություններում նրանք նախապատվություն էին տալիս ծրագրային-սիմֆոնիկ երաժշտությանը, հատկապես` սիմֆոնիկ-պոեմ պատկերին (Ն.Ռիմսկի Կորսակով` <<Սադկո>> , <<Անթար>> , Մ.Բալակիրև` <<Լիր արքա>> ) :Նրանք գրում էին ռոմանսներ: Առաջ եկավ` ռոմանս-երգը, ռոմանս-բալլադը, ռոմանս-ելևէջը, ինչպես նաև սոցիալական մերկացնող ռոմանսը:
=== <ref>{{Cite book|title=Ռուս Երաժշտության Պատմության Ուսումնական Ձեռնարկ,մաս 1|last=Մ.Բաղդասարյան|first=|publisher=|year=|isbn=|location=|pages=59-65}}</ref>[[Անտոն Ռուբինշտեյն]] (1829-1894) ===
Անտոն Ռուբինշտեյնը` ներկայացավ որպես փայլուն դաշնակահար, դիրիժոր, մանկավարժ, ՌՄՕ-ի հիմնադիր: Ունեցել է պատմական համերգներ` [[Պետերբուրգ]]ում, [[Վիեննա]]յում, [[Փարիզ]]ում, [[Լայպցիգ]]ում: Գրել է` <<Դև>> ([[Միխայիլ Լերմոնտով|Մ.Լերմոնտով]] <<Մցիրի>> պոեմ) , <<Կուլիկովյան ճակատամարտը>> օպերանրեը, <<Օվկիանոս>> սիմֆոնիկ պոեմը: 5 [[կոնցերտ]] դաշնամուրի և նվագախմբի համար, 6 սիմֆոնիա, 10 լարային կվինտետ, Կոնցերտշտյուկ As dur, ֆանտազիա, Ռուսական կապրիչո, 4 սոնատ դաշնամուրի համար, թեմա և վարիացիաներ, 200 պիես, հատվածներ օպերաներից և ցիկլեր:Դաշնամուր նվագել սովորել է սկզբում` մոր, հետո ` Վիլուանի մոտ: 1844-1848 թվականներին ապրել է [[Բեռլին]]ում և [[Վիեննա]]յում, ծանոթացել [[Ֆելիքս Մենդելսոն|Ֆ.Մենդելսոնի]], [[Ֆերենց Լիստ|Ֆ.Լիստի]] հետ, որոնք նրա ոճի ձևավորման համար մեծ ազդեցություն են թողել: Նա 19-րդ դարի երկրորդ կեսին խոշորագույն դաշնակահարի համբավ է ձեռք բերել: 1859թ Ռուբինշտեյնը առաջինը կազմակերպեց նախապատրաստական կուրսեր բոլորի համար` անվճար: 1862թ. ստեղծեց Պետերբուրգի կոնսերվատորիան, որի առաջին շրջանավարտը եղավ` Պ.Ի Չայկովսկին: Ստեղծեց ՌՄՕ ցանցը, որը համախմբում էր արվեստագետներին և բացահայտում նոր տաղանդներ:
=== [[Նիկոլայ Ռուբինշտեյն]] (1835-1881) ===
Տող 13 ⟶ 14՝
'''Դաշնամուրային ստեղծագործություններ'''` Իսլամեյ, Սոնատ b moll, Կապրիչո, 3 սկերցո, Տարանտելա, Տոկատ, 7 վալս, Մելանխոլիկ վալս, Վալս-էքսպրոմտ, Դումկա, Ձկնորսի երգ, Իսպանական սերենադ:
'''Մշակումներ'''` [[Միխայել Գլինկա|Մ.Գլինկայի]] <<Ժավարոնոկ>> տրանսկրիպցիա, <<Արագոնյան խոտան>> , ֆանտազիա <<Իվան Սուսանին>> թեմայով, <<Գիշերը Մադրիդում>> : Նախերգանք [[Էկտոր Բեռլիոզ|Է.Բեռլիոզի]] <<փախուստ դեպի Եգիպտոս>> :
<<
| |||