«Վիքիպեդիայի արգելափակումը Թուրքիայում (2017)»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
չ →‎top: մանր-մունր oգտվելով ԱՎԲ
Տող 2.
'''Վիքիպեդիայի արգելափակումը Թուրքիայում''' ({{lang-tr|Vikipedi'ye Türkiye'den erişimin engellenmesi}}), համացանցային իրադարձություն, որը տեղի է ունեցել 2017 թվականի ապրիլի 29-ին թուրքական իշխանությունների կողմից<ref name=tb>{{citeweb|url=https://turkeyblocks.org/2017/04/29/wikipedia-blocked-turkey/|title=Wikipedia blocked in Turkey|publisher=Turkey Blocks|accessdate=29 April 2017}}</ref><ref name=BBC>{{citeweb|url=http://www.bbc.com/news/world-europe-39754909|title=Turkish authorities block Wikipedia without giving reason|publisher=BBC News|date=29 April 2017|accessdate=29 April 2017}}</ref>։
 
Ապրիլի 29-ի առավոտյան թուրքական [[Turkey Blocks]] պորտալը տարածել է տեղեկատվություն, որ [[Թուրքիա]]յում մուտքը դեպի [[Վիքիպեդիա]] ազատ հանրագիտարան արգելափակվել է<ref name=tb/>։ Տարբեր լրատվամիջոցներ անդրադարձել են իրադարձությանը։ Այսպես, [[BBC]]-ին հայտնել է, որ թուրքական իշխանությունները արգելափակել են մուտքը դեպի Վիքիպեդիա [[Ստամբուլ]]ի ժամանակով առավոտյան 08։00-ին։ Թուրքիայի տեղեկատվության և հաղորդակցային տեխնոլոգիաների նախարարությունը որևէ մեկնաբանություն այս հարցով չի տվել, միայն նշել է, որ որոշակի տեխնիկական վերլուծություններից և օրենսդրական վերանայումներից հետո, որոնք հիմնված են Թուրքիայի ՔՕ 5651 հոդվածի վրա (համացանցի կառավարում), վարչական միջոցառումներ են ձեռնարկվել վեբ կայքի նկատմամբ<ref name=BBC/>։ [[Ամերիկայի ձայն]]ը հաղորդել է, որ թուրքական մեդիան վեբ կայքի արգելափակման պատճառ դիտարկում է «ահաբեկչական» բնույթ ունեցող կոնտեքստի կամ հոդվածի առկայությունը<ref>{{cite web|url=https://www.voanews.com/a/monitors-turkey-blocks-access-to-wikipedia/3830869.html|title=Monitors: Turkey Blocks Access to Wikipedia|publisher=Voice of America|date=ապրիլի 29 April, 2017|accessdate=29ապրիլի April29, 2017 |language=}}</ref>։ Հնդկական [[NDTV]]-ն նշել է, որ արգելափակումը բողոքի ալիք է առաջացրել թուրքական էլեկտրոնային հարթակներում, ովքեր պահանջում են չեղարկել «աշխարհի ամենահայտնի կայքերից մեկի նկատմամբ սահմանված արգելափակումը»<ref>{{citeweb|url=http://www.ndtv.com/world-news/turkish-authorities-block-access-to-wikipedia-monitor-1687466|title=Turkish Authorities Block Access To Wikipedia: Monitor|publisher=NDTV|date=29 April 2017|accessdate=29 April 2017}}</ref>։
 
N 5651 հոդվածը, որը հայտնի է նաև Համացանցի օրենք, ուժի մեջ է մտել 2007 թվականի մայիսի 4-ին<ref name="WIPO LAW 5651">{{cite web|last=World Intellectual Property Organization|first=WIPO|title=Overview, Law N. 5651, Turkey|url=http://www.wipo.int/wipolex/en/details.jsp?id=11035|publisher=WIPO|accessdate=29ապրիլի April29, 2017}}</ref>։ Օրենքի հիմնական նպատակներն են՝
# Որոշել ինտերնետ կապի մատակարարների, տեղական մատակարարների և կոնտենտ մատակարարների կոլեկտիվ օգտագործման պատասխանատվությունը, ովքեր հանդիսանում են համացանցի հիմնական դերակատարները։
# Որոշել համացանցի հետ կապված հանցագործությունների համար նախատեսված պատժամիջոցների ձևերը՝ հաշվի առնելով կոնտենտը, տեղը և մատակարարին<ref name="PTC REGULATIONS INTERNET">{{cite web|last=Presidency of Telecommunication, communication|first=PTC|title=Information about the regulations of the content of the Internet|url=http://m.tib.gov.tr/en/en-menu-47-information_about_the_regulations_of_the_content_of_the_internet.html|publisher=PTC|accessdate=22մարտի March22, 2014}}</ref>։
 
Որոշ տեսաբանների կարծիքով, օրենքն ընդունվել է՝ գրաքննելու անհատներին, լրագրողներին և մեդիային<ref>{{Cite web|url=http://www.cyber-rights.org/reports/internet_restricted_bw.pdf|title=Internet: restricted access- A critical assessment of Internet Content Regulation and Censorship in Turkey|last=Akdeniz|first=Y.|last2=Altiparmak|first2=K.|date=November 2008|website=cyber-rights.org|publisher=İnsan Hakları Ortak Platformu (IHOP)|archive-url=|archive-date=|dead-url=|access-date=April 29, 2017}}</ref>։ [[Եվրոպական խորհուրդ|Եվրոպական խորհրդի]] [[Վենետիկի հանձնաժողով]]ը օրենքը դիտարկել է, որպես մասամբ վիճելի<ref>{{Cite web|url=http://www.venice.coe.int/webforms/documents/default.aspx?pdffile=CDL-AD(2016)011-e|title=OPINION ON LAW No. 5651 ON REGULATION OF PUBLICATIONS ON THE INTERNET AND COMBATING CRIMES COMMITTED BY MEANS OF SUCH PUBLICATION ("THE INTERNET LAW")|last=|first=|date=June 15, 2016|website=venice.coe.int|publisher=Venice Commission for Democracy thorugh Law, Council of Europe|archive-url=|archive-date=|dead-url=|access-date=April 29, 2017}}</ref>։