«Ազգանունների եբրայնականացում»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
No edit summary
չ →‎top: մանր-մունր oգտվելով ԱՎԲ
Տող 2.
'''Ազգանունների եբրայնականացում'''<ref>{{cite web|url=http://dictionary.reference.com/search?q=Hebraize|title=Hebraize - Define Hebraize at Dictionary.com|publisher=}}</ref><ref>{{cite web|url=http://dictionary.reference.com/browse/hebraize|title=the definition of Hebraize|publisher=}}</ref> ({{lang-he-n|עברות}}, ''Իվրութ'', թարգ.՝ ''«Եբրայնականացում»''), [[Եբրայական ազգանուն|եբրայական ազգանվան]] [[Անվանափոխություն|ընդունման]] ակտ: Սփյուռքից իսրայել ներգաղթած բազմաթիվ հրեաների համար եբրայական ազգանվան ընդունումը երկար ժամանակ սփյուռքում անցկացրած իրենց անցյալի մաքրման և պաղեստինյան հրեաների (Օսմանյան Պաղեստինում և Անդրմանդատյան Պաղեստինում բնակվող հրեաների), ապա՝ իսրայելյան հրեանի (անկախ Իսրայելի պետության ազգությամբ հրեա քաղաքացիները) նոր ձևավորվող ինքնության մեջ ձուլման միջոց էր:
 
Այս երևույթը հատկապես տարածված էր աշքենազի հրեաների մոտ, քանի որ այդ աշքենազների բազմաթիվ ընտանիքներ իրենց ազգանունները ստացել են պարտադիր կարգով՝ Սրբազան Հռոմեական կայսրության [[Հաբսբուրգներ|հաբսբուրգ]] Հովսեփ Բ կայսրի 1787 թվականի նոյեմբերի 12-ին լույս տեսած հրամանի հիման վրա<ref>{{cite web|url=http://jewishcurrents.org/november-12-jews-acquire-family-names-12794|title=November 12: Jews Acquire Family Names|date=12նոյեմբերի November12, 2012|publisher=}}</ref>: Այդ իրողություն բացի, Իբերյան թերակղզու սեֆարդ հրեաները հաճախ ունեին [[Ալհամբրայի հրաման|Իսպանիայից իրենց արտաքսումից]] առաջ իրեն ժառանգական ազգանունները (օրինակ՝ Կորդոբերո, Աբրաբանել, Շալթիել, դե Լեոն, Ալկալայ, Տոլեդանո): Մինչև եբրայնականացման գործընթացը անմիջապես եբրայական ազգանունները շատ սակավաթիվ էին, ինչպես, օրինակ՝ Քոհեն (թարգ՝՝ Քահանա), Մոս (թարգ՝ Մովսես) և Լևի (թարգ՝. Լեվիթ): Բացի այդ, ''-բերգ'', ''-շտայն'' կամ ''-ման'' վերջավորություններով ավարտվող ազգանունները հաճախ համարվում են հրեական, սակայն դրանք ունեն գերմանական, իսկ ''-սկի'' և ''-վիչ'' վերջածանցները ունեն սլավոնական ծագում: Նմանապես, կան հրեական որոշ ազգանունները, ինչպես՝ Կաց, Բոգորազ, Օլ և Պակ, որոնք փաստացի [[ակրոնիմ]]ներ են, չնայած այն բանի, որ հնչում են և հաճախ ընկալվում են որպես օտար ծագում ունեցող (տվյալ դեպքում՝ գերմանական, ռուսական, լեհական և կորեական համապատասխանաբար):
 
Ազգանունների եբրայականացումը ունիկալ երևույթ է եբրայերենի մեջ: Այդ գործընթացը սկսել է արդեն [[Առաջին ալիա|Առաջին]] և [[Երկրորդ ալիա|Երկրորդ]] ալիաների ժամանակ, շարունակվելով նաև Իսրայելի պետության ստեղծումից ի վեր: Իշուվի ժամանակ ազգանունների եբրայականացման լայն տարածություն ստացած տենդենցը շարունակվել նաև Իսրայելի պետության ստեղծումից հետո, հիմնվելով այն պնդմանը, որ հրեական անունը տալիս է նոր պետությանը պատկանելիության զգացմունքը: Կար նաև կորուսյալ և մեռյալ անցյալից, նախորդ դարերի ընթացքում օտարածին ազգանուններից հարկադիր ընդունման (օրինակ՝ գերմանական) ազատման ցանկությունը<ref name="JAI">{{cite web|url=http://www.jewish-world.org.il/Roots/English/2/InfoPages/IvrotLastName.asp?Language=English&PageLink=&unit=2&session=3&lesson=2&CF=152&CFS=1.3|title=The Hebraization of Surnames |publisher=[[Jewish Agency for Israel]]}}</ref>: