«Տոն»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
չ մանր-մունր oգտվելով ԱՎԲ
Տող 13.
 
== Տոնակատարության տեղը մշակույթում ==
[[Միխայիլ Բախտին]]ն ասել է, որ տոնը «մարդկային մշակույթի առաջնային ձևն է»<ref name=shem>Яков Георгиевич Шемякин. [http://mipt.ru/education/chair/liberal_arts/courses/history/shemyakin_new.php Праздник как историко-культурный феномен: мир идеала и реальность власти]</ref>: Տոնի քաղաքակրթական նշանակությունն այն է, որ տոնի միջոցով որոշվում է [[հասարակություն|հասարակությունը]]ը համախմբող արժեքների համակարգը: Տոնը քաղաքակրթության համընդհանուր և ամենակարևոր առանձնահատկությունն է<ref name=shem/>, միևնույն ժամանակ, տոների առանձնահատկությունները արտացոլում են քաղաքակրթությունների միջև եղած տարբերությունները:
 
Ինչպես նշել են [[Էմիլ Դյուրկհեյմ]]ը և [[Միրչա Էլիադե]]ն, տոնը մարդկային գոյության սրբազան և աշխարհիկ կողմերի անմիջական շփման շրջանն է<ref name=shem/>, որոնք գործնականում չեն հանդիպում առօրյա կյանքում: Տոնի օրացուցային բնույթը ներդաշնակեցնում է մարդու կյանքի ռիթմերը և տիեզերքի ռիթմերը, օգնում է ընտրություն կատարել հօգուտ կարգի, իմաստի, կյանքի և քաոսի ու մահվան դեմ («կյանքի հաստատում»՝ ըստ Հ. Քոքսի<ref name=shem/>)։ Տոնը կապված է որոշակի կատարյալ կյանքի գոյության գաղափարի հետ, որը հիմնովին տարբերվում է առօրյա կյանքից՝ հաճախ ունենալով ուտոպիայի առանձնահատկություններ (ըստ Բախտինի՝ «ժամանակավոր ելք դեպի ուտոպիական աշխարհ»): Ուստի տոնական մշակույթը հաճախ ներառում է ժամանակավոր հրաժարում հասարակության մեջ ընդունված վարքի նորմերից, սոցիալական հիերարխիայի ժամանակավոր ջնջում կամ հակադարձում:
 
Տոները ավանդույթի էական տարր են, և որպես այդպիսին կատարում են հասարակության կայունարարի դեր՝ պահպանելով և սերնդեսերունդ փոխանցելով սոցիալական նշանակության ունեցող տեղեկատվությունը: Տոներին մասնակցելը մարդկանց ծանոթացնում է հասարակության ընդունված նորմերին և արժեքներին: Քանի որ տոնը սոցիալական ինտեգրման մեխանիզմ է, այն անխուսափելիորեն ներգրավվում է իշխանության մեխանիզմում: Ըստ Անատոլի Մազաևի՝ կառավարությունը «գտնվում է մոտավորապես նույն տեղում, ինչ տոնը՝ սրբազան մակարդակում»<ref name="shem" />: Մազաևն այստեղ մատնանշում է [[Անտինոմիա|անտինոմիանանտինոմիա]]ն. իդեալական ուտոպիայի աշխարհը տոնի մեջ զուգորդվում է գործող հասարակական կարգի կայունացնող մեխանիզմի հետ:
 
== Ծիծաղ և սոցիալականացում ==
Տող 40.
* Ոչ պաշտոնական տոներ, որոնք պետական մակարդակով չեն նշվում, բայց նշվում են ժողովրդի շրջանում: Նմանատիպ տոների նախաձեռնողը կարող են լինել մարդիկ, առևտրային և այլ կազմակերպություններ:
* Պաշտոնական (պետական) տոներ, որոնք նշվում են պետական մակարդակով, որոնց տոնակատարությունը որոշվում է համապատասխան օրենսդրական ակտով:
* Մասնագիտական տոները որոշակի մասնագիտությունների կամ մասնագիտությունների մարդկանց կողմից նշվող տոներն են, օրինակ՝ [[Ուսուցչիուսուցչի օր|ուսուցչի օրը]]ը, բուժաշխատողի օրը, ներքին գործերի մարմինների աշխատողի օրը և այլն: Այս տոները պաշտոնական ոչ աշխատանքային օրեր չեն:
* Կրոնական տոն, որը հաստատված է որոշակի կրոնում, օրինակ՝ [[բուդդիզմ|բուդդիզմում]]ում, հինդուիզմում, իսլամում, [[Քրիստոնեություն|քրիստոնեության]] մեջ, հեթանոսական հավատալիքներում և այլն:
 
== Ծանոթագրություններ ==
Տող 60.
* К. Жигульский. Праздник и культура. Праздники старые и новые. Размышления социолога. — М., 1985.
{{Արտաքին հղումներ}}
 
[[Կատեգորիա:Տոներ]]
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Տոն» էջից