«Ֆրանցիսկոս (Հռոմի պապ)»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
ավելացվեց Կատեգորիա:Պոլիգլոտներ ՀոթՔաթ գործիքով |
չ մանր-մունր oգտվելով ԱՎԲ |
||
Տող 57.
'''Ֆրանցիսկոս''' ({{lang-lat|Franciscus}}, {{lang-it|Francesco}}, {{lang-es|Francisco}}, ավազանի անունը՝ '''Խորխե Մարիո Բերգոլիո''', {{lang-es|Jorge Mario Bergoglio}} {{efn|Արտասանություն՝ {{IPA-es|ˈxorxe ˈmaɾjo βerˈɣoɣljo|}} (իսպաներեն), {{IPA-it|berˈɡɔʎʎo|}} (իտալերեն)}}, {{ԱԾ}}), [[Հռոմի Կաթոլիկ եկեղեցի|Հռոմի Կաթոլիկ եկեղեցու]] 266-րդ [[Հռոմի պապ|պապ]]։ Հռոմի պապ ընտրվելուց հետո վերցրել է Ֆրանցիսկոս անունը՝ ի պատիվ սուրբ [[Ֆրանցիսկ Ասսիզեցի|Ֆրանցիսկ Ասսիզեցու]]։ Ֆրանցիսկոսն առաջին [[Հիսուսի միաբանություն|ճիզվիտ]] պապն է, առաջին պապը՝ [[Լատինական Ամերիկա]]յից, առաջինը՝ [[Հարավային կիսագունդ|Հարավային կիսագնդից]] և առաջին ոչ եվրոպացի պապը՝ սիրիացի [[Գրիգոր III]] պապից հետո, ով վախճանվել է 741 թվականին։
Ծնվել է [[Արգենտինա]]յի մայրաքաղաք [[Բուենոս Այրես]]ում։ Նախքան [[ճեմարան]]ում ուսանելը որոշ ժամանակ աշխատել է որպես քիմիական տեխնոլոգ և դռնապան՝ գիշերային ակումբում<ref>{{cite web | url=http://www.usatoday.com/story/news/nation/2013/12/03/pope-francis-cool-bouncer/3855285/ | title=Pope Francis' latest cool confession: He was a bouncer | work=USA Today | date=դեկտեմբերի 3
Իր ողջ հասարակական կյանքի ընթացքում Ֆրանցիսկոս պապն աչքի է ընկել իր համեստությամբ, հատուկ նշանակություն տվել Աստծո ողորմածությանը, մտահոգվել աղքատներով և այլ դավանանք ունեցող անձանց նկատմամբ իր հանդուրժողական վերաբերմունքով։ Նրան գնահատում են պապական իշխանության հանդեպ ունեցած համեստ, քիչ պաշտոնական վերաբերմունքի համար։ Օրինակ՝ ի տարբերություն նախկին պապերի՝ նա նախընտրեց բնակվել Վատիկանի [[Domus Sanctae Marthae]] հյուրատանը և ոչ թե [[Վատիկանի առաքելական պալատ]]ի [[Պապական հարկաբաժին|պապական հարկաբաժնում]]։ Ճիզվիտական և [[Իգնատիոս դե Լոյոլա|իգնատիոսական]] գեղագիտական ճաշակի շնորհիվ, նախընտրում է անպաճույճ եկեղեցական հագուստներ, իր ընտրության ժամանակ հրաժարվել է ավանդական պապական [[մոցցետա]]յից, պապական իշխանության խորհրդանիշ համարվող ոսկե [[Ձկնորսի մատանի|Ձկնորսի մատանու]] փոխարեն ընտրել է արծաթեն և պահպանել նույն լանջախաչը, որը կարդինալ ժամանակ էր կրում։ Շարունակում է պահպանել եկեղեցու բաց և հյուրընկալ լինելը։ Չի աջակցում սանձարձակ [[կապիտալիզմ]]ին, [[մարքսիզմ]]ին կամ [[ազատագրման աստվածաբանություն|ազատագրման աստվածաբանության]] մարքսիստական տարբերակներին։ Ֆրանցիսկոսը պահպանում է եկեղեցու ավանդական հայացքները [[վիժում]]ների, [[էվթանազիա]]յի, [[Բեղմնականխում|հակաբեղմնավորիչներ]]ի, [[Համասեռականություն|համասեռականության]], կանացի քահանայության և [[Կուսակրոնություն|կուսակրոնության]] վերաբերյալ։ Դեմ է [[գնողունակ պահանջարկ]]ին, չափից դուրս զարգացմանը և հատկապես մեծ աջակցություն է ցուցաբերում [[Կլիմայի փոփոխություն|կլիմայի փոփոխության]] դեմ ուղղված միջոցառումներին, որին է նվիրված նրա [[Laudato si’]] (Գովեմ զՔեզ) շրջաբերականը<ref>[http://armenianchurchco.com/2823.html «Laudato si (Գովեմ զՔեզ)» շրջաբերականի համառոտ էությունը. ինչպե՞ս հաղթահարել ճգնաժամը]</ref>։ 2015 թվականի ապրիլի 12-ին [[Վատիկան]]ի [[Հռոմի Սուրբ Պետրոս տաճար|Սուրբ Պետրոսի տաճարում]] Հայոց Ցեղասպանության 100-րդ տարելիցի առիթով Ֆրանցիսկոս պապը մատուցել է Սուրբ Պատարագ և իր ելույթում նշել, որ հայերին պատահած ողբերգությունը 20-րդ դարի առաջին ցեղասպանությունն էր<ref>[https://www.azatutyun.am/a/26951506.html Պապ. Հայերի հետ կատարվածը 20-րդ դարի առաջին ցեղասպանությունն էր]</ref>։ 2016 թվականի հունիսի 24-26-ը Նորին Սրբություն Ֆրանցիսկոս Սրբազան Քահանայապետը այցելել է Հայաստան<ref>{{cite web | url=http://www.aravot.am/2016/06/03/700199/ | title=«Հռոմի պապի այցելությունը Հայաստան ինչ-որ իմաստով պատմական է և բացառիկ»․ Տեր Շահե ծայրագույն վարդապետ Անանյան | publisher=www.aravot.am | date=հունիսի 3, 2016 | accessdate=հունիսի 20, 2016 | author=Արփի Կիրակոսյան}}</ref><ref>{{cite web | url=http://armenianchurchco.com/4862.html | title=Ֆրանցիսկոս Սրբազան Պապը Հայաստան կայցելի 2016 թ. հունիսի 24-26-ը | publisher=ԱՌԱՋՆՈՐԴԱՐԱՆ ՀԱՅ ԿԱԹՈՂԻԿԷ ԵԿԵՂԵՑՒՈՅ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ, ՎՐԱՍՏԱՆԻ, ՌՈՒՍԱՍՏԱՆԻ ԵՒ ԱՐԵՒԵԼԵԱՆ ԵՒՐՈՊԱՅԻ | date=ապրիլի 9, 2016 | accessdate=հունիսի 20, 2016}}</ref>։
Տող 63.
== Վաղ տարիներ ==
[[Պատկեր:Jorge Mario Bergoglio attended a salesian school between 1948 and 1949.jpg|մինի|280px|ձախից|<center>Խորխե Մարիո Բերգոլիոն կանգնած է 2-րդ շարքում՝ ձախից 4-րդը, 1948 թվական<center>]]
Խորխե Մարիո Բերգոգլիոն ծնվել է 1936 թվականի դեկտեմբերի 17-ին [[Բուենոս Այրես]]ի մոտ գտնվող Ֆլորես բնակավայրում<ref name=Remeseira>Claudio Iván Remeseira: [http://nbclatino.com/2013/03/14/pope-francis-a-humble-and-outspoken-man-and-technically-also-italian/ Pope Francis: A humble and outspoken man, and technically also Italian] NBCLatino, 14 March 2013</ref>։ Նա Մարիո Խոսե Բերգոլիոյի (1908-1959) և Ռեգինա Մարիա Սիվորիի հինգ զավակներից ավագն էր<ref name=Garrido>{{cite news|last=Garrido|first=J.|title=Vida y trayectoria de Bergoglio en seis capítulos|url=http://diario.latercera.com/2013/03/16/01/contenido/reportajes/25-132222-9-vida-y-trayectoria-de-bergoglio-en-seis-capitulos.shtml|accessdate=մարտի 24
}}</ref>՝ ծնված [[Պորտակոմարո]]յում՝ Իտալիայի [[Պիեմոնտ]] շրջանում։ Ռեգինա Սիվորին տնային տնտեսուհի էր Բուենոս Այրեսից<ref name=Sivori>{{cite web|url=http://www.lanacion.com.ar/1564076-el-extasis-familiar-por-el-loco-de-la-guerra|title= Regina María Sívori, su mamá|publisher= La Nación|date= մարտի 17
6-րդ դասարանում Բերգոլիոն հաճախել է Վիլֆրիդ Բարոն դե լոս Սանտոս Անխելես դպրոցը, որը [[Ռամոս Մեխիա]]յում գտնվող Դոն Բոսկոյի Սալեզիան միաբանությանն էր պատկանում։ Հաճախել է Էսկուելա Տեկնիկա Ինդուստրիալի N° 27 Հիպոլիտո Իրիգոյեն<ref name="techniciandegree">{{cite journal
|url=http://www.lanacion.com.ar/1562738-bergoglio-un-sacerdote-jesuita-de-carrera|journal=La Nación|title=Jorge Bergoglio, un sacerdote jesuita de carrera|trans_title= Jorge Bergoglio, a career Jesuit priest|date=
21 տարեկանում Բերգոլիոն տառապել է կյանքի համար վտանգավոր [[թոքաբորբ]]ով։ Հիվանդությունից հետո նրա թոքի մի մասը հեռացրել են<ref name=techniciandegree /><ref name="reuters">{{cite news|last=Lifschitz|first=Alejandro|title=Argentina's pope a modest man focused on the poor|url=http://www.reuters.com/article/2013/03/13/us-pope-succession-bergoglio-idUSBRE92C15X20130313|accessdate=մարտի 14
|url=http://www.aica.org/5517-bergoglio-sobre-todo-pastor-tanguero-simpatizante-de-san-lorenzo.html|accessdate=
}}</ref>, [[Նեոռեալիզմ (գրականություն)|նեոռեալիզմի]], [[տանգո]]յի և Արգենտինայի, Ուրուգվայի ազգային երաժշտության՝ [[միլոնգա]]յի սիրահար է<ref name=aicabio />։
Տող 108.
Նրա օգտին քվեարկեցին արգենտինացի [[եպիսկոպոս]]ների մեծամասնությունը, որը միայն հաստատում էր նրա առաջնորդությունը և միջազգային համբավը, որը վաստակել էր [[Կոնկլավ]]ին մասնակցելով։
2013 թվականի կոնկլավի ժամանակ, որը հրավիրվել էր [[Բենեդիկտոս XVI]]-ի հրաժարականից հետո, նույնպես մտնում էր պապաբիլների շարքում (շատ այլ թեկնածուների հետ)<ref name="businessinsider">{{cite web|work=[[Business Insider]]|url=http://www.businessinsider.com/meet-the-man-who-will-be-the-next-pope-2012-4?op=1|title=One Of These Men Will Be The Next Pope|date=փետրվարի 11
=== Հռոմի Պապ ===
Տող 162.
== Այց Հայաստան ==
[[Պատկեր:Այց I քրիստոնյա պետություն.jpg|right|160px|thumb|<center>Ֆրանցիսկոս Պապի ՀՀ այցի տարբերանշանը՝ կարգախոսով</center>]]
[[2015]] թվականին [[ՀՀ Նախագահ]] [[Սերժ Սարգսյան]]ը պաշտոնապես հրավիրեց Հռոմի պապին այցելել Հայաստան, որը Վատիկանի առաջնորդը սիրով ընդունեց։ Սկզբում ամսաթվեր չէին նշվում<ref>{{cite web|url=http://www.armradio.am/en/2014/09/19/pope-francis-accepts-invitation-to-visit-armenia/|title=Pope Francis accepts invitation to visit Armenia|work=Public Radio of Armenia|accessdate=
{{Քաղվածքի սկիզբ}}
|