Վիքիպեդիա

«Աֆղանական աղվես»–ի խմբագրումների տարբերություն

Դիտել պատմությունը
← Նախորդ տարբՀաջորդ տարբ →
Content deleted Content added
ՎիզուալԵլատեքստ
No edit summary
No edit summary
Տող 17.
| range map = Vulpes_cana_(distribution).svg
}}
'''Աֆղանական աղվես''' ({{lang-lat|''Vulpes cana''}}), իրական աղվեսներինաղվեսների պատկանող կենդանի էենթատեսակ, որը հանդիպում է [[Մերձավոր Արևելք]]ում։ում և [[Կենտրոնական Ասիա|Կենտրոնական Ասիայում]]<ref name="IUCN">{{cite iucn|title=''Vulpes cana''|author=Hoffmann, M.|author2=Sillero-Zubiri, C.|last-author-amp=yes|year=2015|page=e.T23050A48075169}}</ref>։ Ունի բազմապիսի անուններ՝ ''աֆղանական աղվես, արքայական աղվես, թագավորական աղվես'' ({{lang-fa|شاه‌روباه}}, ''շահրուբահ'')<ref name="BCEAW 2">{{Cite web|url=http://www.breedingcentresharjah.com/Canines.htm|title=Blanford's fox|date=29 August 2007|work=Breeding Centre for Endangered Arabian Wildlife|archiveurl=https://web.archive.org/web/20090304191841/http://www.breedingcentresharjah.com/Canines.htm|archivedate=4 March 2009|accessdate=31 August 2010|url-status=dead}}</ref>'', շնաղվես, սև աղվես, ժայռաղվես։ժայռաղվես'' և այլն<ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=JgAMbNSt8ikC&pg=PA583|title=Mammal species of the world: a taxonomic and geographic reference|author1=Don E. Wilson|author2=DeeAnn M. Reeder|date=16 November 2005|publisher=Smithsonian|isbn=978-1-56098-217-3|volume=1|page=583}}</ref>։
 
== Նկարագրություն և տարածվածություն ==
== Ապրելավայրը ==
 
Ինչպես և մյուս անապատային աղվեսները աֆղանական աղվեսները ունեն լայն և մեծ ականջներ, բայց չունեն թաթերի վրայի մազածածկ, որը պաշտպանում է տաք ավազից։ Նրանց պոչը ունի համարյա նույն երկարությունը ինչ մարմինը։ Մորթին բաց գույնի է՝ սև պոչի ծայրով։ Չափսի փոքրությամբ աֆղանական աղվեսը զիջում է միայն [[Ֆենեկ (աղվես)|ֆենեկ աղվեսին]]։▼
Աֆղանական աղվեսը հանդիպում է [[Աֆղանստան]]ի սարերում և տափասատաններում, [[Թուրքմենիստան]]ում,Հյուսիսային [[Իրան]]ում, [[Պակիստան]]ում և [[Իսրայել]]ում։ Կարող է բնակվել նաև [[Օման]]ում, [[Եմեն]]ում, [[Հորդանան]]ում [[Սաուդյան Արաբիա]]յում և [[Եգիպտոս]]ի որոշ հատվածներում։
Աֆղանական աղվեսները ունեն մոտ 30 սմ մարմնի երկարություն, մոտ 30 սմ պոչի երկարություն և կշռում են մոտ 1,5 կիլոգրամ։▼
 
Աֆղանական աղվեսները թաթերի վրա չունեն մազածածկ, որը պաշտպանում է ավազի տաքությունից<ref>Sillero-Zubiri, Claudio; Hoffman, Michael; and MacDonald David W. Canids: Foxes, Wolves, Jackals, and Dogs: Status Survey and Conservation Action Plan. Gland, Switzerland and Cambridge, UK: IUCN; 2004. p206</ref><ref>Geffen, E., Hefner, R., Macdonald, D.W. and Ucko, M. 1992d. Morphological adaptations and seasonal weight changes in the Blanford’s fox, Vulpes cana. Journal of Arid Environments 23:287–292.</ref>։ Նրանց թաթերը ավելի նման են կատուների թաթերին և ճանկերը սուր են ու կոր<ref name="canids.org">IUCN/SSC Canid Specialist Group. [http://www.canids.org/species/Blanfords_fox.pdf Canids: Foxes, Wolves, Jackals, and Dogs – 2004 Status Survey and Conservation Action Plan] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20111030185730/http://www.canids.org/species/Blanfords_fox.pdf|date=30 October 2011}}. Cambridge: IUCN/SSC Canid Specialist Group, 2004. p. 197.</ref>։
== Բնութագիր ==
Նրանք շատ արագ վազում են և հավասարակշռությունը պահում են երկար պոչով։ Շատ լայն թռիչքներ են կատարում և կարող են ուղղահայաց ուղղությամբ մագլցել։մագլցել<ref name="KhaleejTimes 03-2019">{{cite news|publisher=[[Khaleej Times]]|title=Rare creature caught on camera in UAE after 17 years|url=https://www.khaleejtimes.com/news/general/video-rare-creature-caught-on-camera-in-uae-in-17-years|date=2019-03-30|access-date=2019-03-31}}</ref>։▼
 
Աֆղանական աղվեսը հանդիպում է [[Աֆղանստան]]ի սարերում և տափասատաններում, [[Թուրքմենիստան]]ում<ref name="BCEAW 1">{{Cite web|url=http://www.breedingcentresharjah.com/Research.htm|title=Blanford's fox Distribution|date=13 May 2004|work=Breeding Centre for Endangered Arabian Wildlife|archiveurl=https://web.archive.org/web/20080916183234/http://www.breedingcentresharjah.com/Research.htm|archivedate=16 September 2008|accessdate=31 August 2010|url-status=dead}}</ref>, Հյուսիսային [[Իրան]]ում, [[Պակիստան]]ում և [[Իսրայել]]ում<ref>[http://data.gbif.org/occurrences/searchWithTable.htm?c#92;0%5D.s=20&c#92;0%5D.p=0&c#92;0%5D.o=13821359&c#92;1%5D.s=28&c#92;1%5D.p=0&c#92;1%5D.o=0&c#92;2%5D.s=24&c#92;2%5D.p=0&c#92;2%5D.o=1431 GBIF sighting records] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151105190311/http://data.gbif.org/occurrences/searchWithTable.htm?c#92;0&|date=5 November 2015}}</ref>։ Կարող է բնակվել նաև [[Օման]]ում, [[Եմեն]]ում, [[Հորդանան]]ում [[Սաուդյան Արաբիա]]յում և [[Եգիպտոս]]ի որոշ հատվածներում ([[Սինայի թերակղզի|Սինայի թերակղզում]])<ref>{{citation|last1=El-Alqamy|first1=H.|last2=Wacher|first2=T. J.|last3=Hamada|first3=A.|last4=Rashad|first4=S.|year=2003|url=http://www.catsg.org/catsglib/recordetail.php?recordid=4442|title=Camera Traps; A Non-invasive Sampling Technique to Redefine the Large Mammals Fauna of South Sinai|publisher=Cat Specialist Group}} Full Book-2003</ref><ref>{{citation|last=Llewellyn-Smith|first=R.E.|year=2000|title=A short note on Blanford's fox ''Vulpes cana'' in the mountains of Ras Al Khaimah|publisher=Tribulus}} 10.1:23–24</ref>։
Աֆղանական աղվեսները թաթերի վրա չունեն մազածածկ, որը պաշտպանում է ավազի տաքությունից։ Նրանց թաթերը ավելի նման են կատուների թաթերին և ճանկերը սուր են ու կոր։
▲Նրանք շատ արագ վազում են և հավասարակշռությունը պահում են երկար պոչով։ Շատ լայն թռիչքներ են կատարում և կարող են ուղղահայաց ուղղությամբ մագլցել։
 
== Չափսերը ==
 
▲Ինչպես և մյուս անապատային աղվեսները աֆղանական աղվեսները ունեն լայն և մեծ ականջներ, բայց չունեն թաթերի վրայի մազածածկ, որը պաշտպանում է տաք ավազից։ Նրանց պոչը ունի համարյա նույն երկարությունը ինչ մարմինը։ Մորթին բաց գույնի է՝ սև պոչի ծայրով։ Չափսի փոքրությամբ աֆղանական աղվեսը զիջում է միայն [[Ֆենեկ (աղվես)|ֆենեկ աղվեսին]]։
▲Աֆղանական աղվեսները ունեն մոտ 30 սմ մարմնի երկարություն, մոտ 30 սմ պոչի երկարություն և կշռում են մոտ 1,5 կիլոգրամ։
 
== ԲազմացումըԲազմացում ==
 
Սովորաբար աֆղանական աղվեսները իրենց զույգին չեն փոխում կյանքի ընթացքում։ Էգ աղվեսի հղիությունը տևում է 50-55 օր և ծնում են երկուսից չորս ձագուկ։ Ձագերը մորական կաթով սնվում են առաջին ութ շաբաթների ընթացքում և սեռապես հասունանում են 8-10 ամսականում։ Աֆղանական աղվեսները ապրում են մոտ 4-5 տարի, սակայն կարող են ապրել մինչև 10 տարի։
 
== Սննդառություն ==
== Սնունդը ==
 
Աֆղանական աղվեսները ամենակեր են և հիմնականում սնվում են բուսական սննդով։ Նրանք բոլոր աղվեսների տեսակների միջից ամենաբուսակեր աղվեսներն են։ Բացի դրանից սնվում են նաև կենդանական սննդով՝ մանր կրծողներ և միջատներ։
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Աֆղանական_աղվես» էջից