«Հայկական լեռնաշխարհ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
Տող 421.
==== Թուրքիա և Իրան ====
[[Պատկեր:Ахтамар Сурб Хач.jpg|մինի|[[Աղթամարի Սուրբ Խաչ եկեղեցի]]]]
Թուրքական հատվածումտիրապետության էներքո են գտնվում Հայկական լեռնաշխարհի հիմնական հատվածը՝տարածքները։ տարբերՏարբեր հաշվարկներով՝հաշվարկներով դա կազմում է մոտ 440 000 քառ. կմ։ Դա ներառում է [[Մեծ Հայք|Մեծ Հայքի]] արևմտյան, հարավային, ու մասամբ՝ կենտրոնական նահանգները, [[Փոքր Հայք|Փոքր Հայքը]], Հայոց [[Կիլիկիա|Կիլիկիան]] ու [[Հայոց Միջագետք|Հայոց Միջագետքը]] ամբողջությամբ։ Թուրքական տիրապետությունը հաստատվել է փուլ առ փուլ. 15-րդ դարում օսմանյան իշխանությունը հաստատվել էր միայն Փոքր Հայքում, ապա՝ [[Հայաստանի երրորդ բաժանում]]ից հետո (1555) միացվել էին այլ տարածքներ, իսկ [[Հայաստանի չորրորդ բաժանում]]ից հետո (1639), պետական սահմանը էական փոփոխություններ չի կրել։ 1920 թվականի [[Ալեքսանդրապոլի պայմանագիր|Ալեքսանդրապոլի պայմանագրից]] հետո Դաշնակցական կառավարությունը հրաժարվել էր ոչ միայն Կարսից, այլև Սուրմալուից։ Պատմության մեջ առաջին անգամ Արարատ լեռը վերջնականապես անցել էր Թուրքիային։
 
Թուրքական հատվածում բոլոր խոշոր քաղաքները նախկին վիլայեթների կենտրոններն են։ 2009 թվականի մարդահամարով 50 000 և ավելի բանկչություն ունեն հետևյալ քաղաքները՝ [[Կեսարիա]] (910 000), [[Մալաթիա]] (390 000), [[Էրզրում քաղաք|Էրզրում]] (358 000), [[Վան]] (352 000), [[Խարբերդ]] (305 000), Սեբաստիա (285 000), [[Տրապիզոն]] (210 000), [[Օրդու]] (135 000), [[Մծբին]] (84 000), [[Կարս]] (80 000), [[Մուշ]] (72 000), [[Բայազետ]] (63 000)։ Հայերը այս քաղաքներում կամ փոքրամասնություն են, կամ չեն ապրում։ Հիմնական բնակչությունը թուրքեր ու քրդեր են։ Այս իրավիճակը հաստատվել է [[Հայոց մեծ եղեռն]]ից հետո ([[1915]])։