«Կատարավոր կոկորդիլոս»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
Տող 156.
Նորածին կոկորդիլոսները սահմանափակվում են փոքր կենդանիներով սնվելվ, ինչպիսիք են փոքր ձկները, [[Գորտեր|գորտերը]], միջատները և փոքր ջրային [[Անողնաշարավորներ|անողնաշարավորները]]<ref name=":462">Davenport, J., Grove, D. J., Cannon, J., Ellis, T. R., & Stables, R. (1990). ''Food capture, appetite, digestion rate and efficiency in hatchling and juvenile Crocodylus porosus''. Journal of Zoology</ref>։ Երբ կոկորդիլոսները հասնում են 1-1,5 մետր երկարության, փոքր անողնաշարավորները դադարում են կարևոր դեր ունենալ նրանց սննդի մեջ, և սննդի հիմնական մասը դառնում են ձկները, խոշոր անողնաշարավորները ([[փափկամարմիններ]] և [[խեցգետնակերպներ]]), թռչունները, սողունները և փոքր [[Կաթնասուններ|կաթնասունները]]<ref name=":192" /><ref name=":462" /><ref>Taylor, J. A. (1979). ''The foods and feeding habits of subadult Crocodylus porosus Schneider in northern Australia''.</ref>։ Իզոտոպիկ ուսումնասիրությունները ցույց են տվել, որ մինչև 2,2 մ երկարություն ունեցող կոկորդիլոսները հիմնականում սնվում են ձկներով և ցածր տրոֆիկ դիրքերում գտնվող ցամաքային կենդանիներով, մինչդեռ 2,2-3,2 մ երկարությամբ (ինչը համապատասխանում է մեծահասակ էգերի և երիտասարդ արուների չափին) կոկորդիլոսներն ուտում են մեծ քանակությամբ գիշատիչ ձկներ<ref name=":282">{{Статья|автор=Jeffrey O. Hanson, Steven W. Salisbury, Hamish A. Campbell, Ross G. Dwyer, Timothy D. Jardine|заглавие=Feeding across the food web: The interaction between diet, movement and body size in estuarine crocodiles (Crocodylus porosus)|ссылка=http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/aec.12212/abstract|язык=en|издание=Austral Ecology|год=2015-05-01|том=40|выпуск=3|страницы=275—286|issn=1442-9993|doi=10.1111/aec.12212}}</ref>։ Հայտնի է, որ նույնիսկ երիտասարդ կատարավոր կոկորդիլոսները, ի տարբերություն հասուն [[Ավստրալական նեղադունչ կոկորդիլոս|քաղցրահամր ջրերի կոկորդիլոսների]], կարող են ուտել եղեգնուտների թունավոր դոդոշներ՝ առանց թունավորելու վտանգի<ref>{{Cite web|url=https://phrynus.wordpress.com/tag/saltwater-crocodile/|title=saltwater crocodile {{!}} Beautiful Nightmares|publisher=phrynus.wordpress.com|archiveurl=https://web.archive.org/web/20161011085858/https://phrynus.wordpress.com/tag/saltwater-crocodile/|archivedate=2016-10-11|accessdate=2016-05-11|deadlink=yes}}</ref>։ [[Խեցգետնակերպեր|Խեցգետնակերպերից]] կոկորդիլոսներն ամենից հաճախ ուտում են մեծ մանգրովյան ծովախեցգետիններ, հատկապես մանգրովյան բնակատեղիներում: Թռչուններից կոկորդիլոսների ավար են դառնում ջրային թռչուններ, իսկ սողուններից՝ ջրին մոտ բնակվող օձերի կամ մողեսների շատ տեսակներ, ավելի հաճախ` փոքր կոկորդիլոսներ և փոքր կրիաներ<ref name=":312">Messel, H., & Vorlicek, G. C. (1989). «Ecology of Crocodylus porosus in northern Australia», pp. 164—183 in ''Crocodiles: Their Ecology, Management and Conservation''. IUCN. ISBN 2880329876</ref>։ Երբեմն նույնիսկ թռչող թռչունների կամ չղջիկների կոկորդիլոսները կարող են բռնել ջրի մակերևույթին մոտ<ref name=":210">Ross, Charles A; Garnett, Stephen, eds. (1989). ''Crocodiles and Alligators''. Checkmark Books.</ref>, ինչպես նաև ջրին մոտ թափառող թափառող [[Կտցարներ|կտցարների]], ներառյալ այնպիսի փոքր և արագաշարժ տեսակներ, ինչպիսին է [[Սպիտակավիզ կտցար|սպիտակավիզ կտցարը]]<ref>{{Статья|автор=D. W. Yalden, T. W. Dougall|год=2004|страницы=82—84|издание=Wader Study Group Bulletin|заглавие=Production, Survival and Catchability of Chicks of Common Sandpipers Actitis Hypoleucos|ссылка=https://sora.unm.edu/node/121771|том=104}}</ref>։ Կաթնասուններից երիտասարդ կոկորդիլոսները ամենից հաճախ բռնում են մինչև 10 կգ քաշ ունեցող կենդանիներ, հատկապես [[կրծողներ]]<ref>{{Cite web|url=https://www.researchgate.net/publication/235998137_Vertebrate_carnivores_and_predation_in_the_Oriental_%2528Indomalayan%2529_Region|title=Vertebrate carnivores and predation in the Oriental (Indomalayan) Region|publisher=ResearchGate|accessdate=2015-11-25}}</ref>։ Այնուամենայնիվ, նույնիսկ այդ տարիքում նրանք ունակ են սպանել չափերով իրենց մոտ կենդանիների։ Հնդկաստանի Օրիսա քաղաքում գրանցվել են դեպքեր, երբ 1,36-ից 1,79 մ երկարությամբ և 8,7-ից 15,8 կգ քաշով կատարավոր դեռահաս կոկորդիլոսների որսացել են [[Այծեր|ընտանի այծեր]], որոնք կշռել են սեփական քաշի մինչև 92%-ը<ref>{{Статья|автор=S. K. Kar, H. R. Bustard|заглавие=Attacks on domestic livestock by juvenile saltwater crocodile, Crocodylus porosus, in Bhitarkanika Wildlife Sanctuary, Orissa India|ссылка=http://booksandjournals.brillonline.com/content/journals/10.1163/156853883x00283|издание=Amphibia-Reptilia|год=1983-01-01|том=4|выпуск=1|страницы=81—83|issn=1568-5381|doi=10.1163/156853883X00283}}</ref>։ Նրանք կարող են նաև բռնել փոքր [[սմբակավորներ]], ինչպիսին է ասիական եղջերուն, տարբեր կապիկներ, ինչպիսիք են [[Լայնաքիթ կապիկներ|լայնաքիթ կապիկները]]<ref>Galdikas, B. M., & Yeager, C. P. (1984). «Brief report: Crocodile predation on a crab-eating macaque in Borneo».</ref>, մեծաքիթը<ref>Otani, Y., ustine Tuugaz, A., Bernard, H., Matsuda, I., & Kinabalu, K. ''[https://www.ums.edu.my/ibtpv2/images/publication/JTBC/JTBC-VOL-9-2/part%209_yosuke%20otani.pdf Opportunistic predation and predation-related events on long-tailed macaque and proboscis monkey in Kinabatangan, Sabah, Malaysia]''.</ref> և գիբոնները, վայրենակերպեր<ref>{{Статья|автор=Dinal J S Samarasinghe, Dilip Alwis|год=2017-09-19|страницы=630—631|издание=Herpetological Review|заглавие=Crocodylus porosus (Saltwater Crocodile). DIET. (Saltwater Crocodile Preying on an Indian Porcupine-First Record)|ссылка=https://www.researchgate.net/publication/320014937_Crocodylus_porosus_Saltwater_Crocodile_DIET_Saltwater_Crocodile_Preying_on_an_Indian_Porcupine-First_Record|том=48|язык=en}}</ref>, վալաբիներ<ref>Blumstein, D. T., Daniel, J. C., & Sims, R. A. (2003). «Group size but not distance to cover influences agile wallaby (''Macropus agilis'') time allocation».</ref><ref name=":232" />, մանգուստներ, [[շնագայլեր]], [[Նապաստակների ընտանիք|նապաստակներ]], գորշուկներ, պարկավոր կզաքիսներ<ref name=":232" />, ջրասամույրներ, ձկնորս կատուներ և այլ փոքր կամ միջին չափի կենդանիներ: Իզոտոպիկ ուսումնասիրությունները ցույց են տվել, որ ցամաքային որսը կարող է առաջատար դեր ունենալ միայն մինչև 80 սմ երկարությամբ կոկորդիլոսների սննդակարգում<ref name=":552" />։
 
=== ՄեծահասակներիՀասուն կոկորդիլոսի սնդակարգըսննդակարգ ===
[[Պատկեր:Crocodylus porosus feeding frenzy by Gregg Yan 01.jpg|ձախից|մինի|248x248px|Կատարավոր կոկորդիլոսը վայր խոզ որսալիս]]
ՄեծահասակՀասուն կատարավոր կոկորդիլոսները նույնպես սնվում են փոքր կենդանիներով, այն դեպքում, երբ նրանց բռնելու հնարավորություն է ընձեռվում<ref name=":152" />։ Բայց, ընդհանուր առմամբ, դրանքնրանք այնքան արագաշարժ չեն, որ փոքր և շարժուն արագաշարժ որս բռնեն են, ուստիայդ պատճառով որոշակի չափից փոքր փոքր կենդանիները սովորաբար անտեսվում են<ref name=":312" />։ Արու կատարավոր խոշոր կոկորդիլոսները շատ ավելի կախված են էկոհամակարգում խոշոր կենդանիների առկայությունից, քան երիտասարդ անհատները, չնայած նրանց սննդակարգը բավականին բազմազան էէ՝ ,համեմատած փոքր չափի կոկորդիլոսների հետ<ref name=":162" /><ref name=":312" /><ref name=":282" />։Հասուն։ Հասուն արու կատարավոր կոկորդիլոսների սնունդը, կախված կոնկրետ կենսամիջավայրից, ներառում է եղնիկներ (օրինակ ՝օրինակ՝ զամբարներ<ref name=":172">Bustard, HR.; Kar, SK., 1981: Crocodile kills taken as human food. British Journal of Herpetology, 64: 137</ref>), [[Кабаны|վայրի խոզեր]]<ref name=":552" /><ref name=":352">{{Cite web|url=https://bagsofadventure.com/2014/06/14/crocodile-rocks-the-river-borneo-by-boat/|title=Crocodile rocks the river – Borneo by boat|date=2014-06-14|publisher=Bags of Adventure|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170916140739/https://bagsofadventure.com/2014/06/14/crocodile-rocks-the-river-borneo-by-boat/|archivedate=2017-09-16|accessdate=2017-05-22|author=Sheena Thomson|deadlink=yes}}</ref>, Մալայականմալայական Տապիրտապիրներ, Կենգուրուկենգուրու<ref name=":232" />, [[ОрангутаныՕրանգուտան|օրանգուտաններ]]<ref>Russon, A. E., Kuncoro, P., Ferisa, A., & Handayani, D. P. (2010). ''How orangutans (Pongo pygmaeus) innovate for water''. Journal of Comparative Psychology.</ref>, [[ընձառյուծ|ընձառյուծներ]], արջուկներ[[արջեր]], վայրի[[շնազգիներ]] շներ([[դինգո]]), [[պիթոններ]]<ref name=":232" />,[[Вараны|տարբեր մողեսներ]]վարաններ<ref>NG, M., & MENDYK, R. W. (2012). ''Predation of an Adult Malaysian Water monitor Varanus salvator macromaculatus by an Estuarine Crocodile Crocodylus porosus''. Biawak.</ref>, քաղցրահամ ջրերի կրիաներ, ասիական անտիլոպներ[[այծքաղներ]], բանդեններ[[բանտենգ]]ներ, գոմեշներ<ref name=":55" /><ref>De Silva, գաուրասեներM., Dissanayake, S., & Santiapillai, C. (1994). ''[http://static1.1.sqspcdn.com/static/f/1199264/18690328/1339420173567/April+1994.+Vol.+1+No.+1+pp.+65-76.pdf Aspects of the population dynamics of the wild Asiatic water buffalo(Bubalus bubalis) in Ruhuna National Park, Sri Lanka]''. Journal of South Asian Natural History.</ref><ref name=":17">Bustard, HR.; Kar, SK., 1981: Crocodile kills taken as human food. British Journal of Herpetology, 64: 137</ref><ref name=":59">{{Cite web|url=http://dinets.info/crocs18.htm|title=Homepage of Vladimir Dinets - Crocs Part 18 of 20|author=Vladimir Dinets|publisher=dinets.info|accessdate=2018-09-02}}</ref>, գաուրներ<ref name=":59" /> և այլ խոշոր կենդանիներ<ref name="autogenerated4" /><ref>Collins, B. (2005). ''Crocodiles Inside Out: A Guide to the Crocodilians and Their Functional Morphology''. Australian Ecology.</ref><ref>Butler, J. R., Linnell, J. D., Morrant, D., Athreya, V., Lescureux, N., & McKeown, A. (2013). ''Dog eat dog, cat eat dog: social-ecological dimensions of dog predation by wild carnivores''. Free-Ranging Dogs and Wildlife Conservation.</ref>: Այծերը, ձիերը, խոշոր եղջերավոր կենդանիները, գոմեշները և խոզերը բերվելմարդու միջամտությամբ տարածվել են բազմաթիվ վայրերվայրերում (օրինակ ՝օրինակ՝ Ավստրալիա), որոնք պատմականորեն բնակեցված են եղել կատարավոր կոկորդիլոսներով և, ի վերջո, վայրի են դարձել: ԱյժմՆերկայում սննդի այս նոր ռեսուրսը խիստդրանք պարտադիրծառայում են ծովային ափերի առատ ջրային օրգանիզմներից հեռու մեծորպես կատարավոր կոկորդիլոսներկոկորդիլոսների պահելուսննդի համարռեսուրսը: Հայտնի է, որ Կակադու ազգային պարկում է վայրի խոզերն ու գոմեշները կազմում են մեծահասակ կատարավոր կոկորդիլոսների սննդի հիմքը, ընդ որումորում՝ կոկորդիլոսները դրանք ամենից հաճախ որսում են չորչորային սեզոնի ընթացքում: ՀնարավորՀնարավորության էդեպքում սնվենկատարավոր կոկորդիլոսները կարող են սնվել ցանկացած տեսակի տնային կենդանիներով` [[Հավ|հավերով]], այծերով, [[Ոչխարներ|ոչխարնեով]], խոզերով, [[շներ|շներով]], [[Կատուներ|կատուներով]], ձիեովձիերով, [[ուղտեր|ուղտերով]] և խոշոր եղջերավոր կենդանիներով<ref name=":162" /><ref name=":152" /><ref name=":210" /><ref>Kar, SK.; Bustard, HR., 1981: Attacks on domestic livestock by the saltwater crocodile Crocodylus porosus in Orissa, India. British Journal of Herpetology, 64: 135—136.</ref>։ Ավստրալիայում խոշոր եղջերավոր անասունները մեծկազմում քանակությամբեն մեծահասակհասուն կատարավոր կոկորդիլոսների սննդակարգի մեծ մասն են կազմումմասը: Որոշ աղբյուրներ հայտնում են, որ կոկորդիլոսները ամեն տարի որսում են ավելի քան 300 գլուխ խոշոր եղջերավոր անասուն են ուտում, կամ օրական 1-2 կով<ref name=":472" /><ref>{{cite web|url=http://www.abc.net.au/news/2013-08-08/losing-cattle-to-crocodiles/4873138|title=Losing cattle to crocs|publisher=ABC Rural|accessdate=2015-11-25|lang=en}}</ref><ref>{{Cite web|url=http://mobile.abc.net.au/news/2015-07-21/hunt-for-a-world-record-problem-crocodile-northern-territory/6624118|title=Former poacher turned hunter stalks 'world record' Northern Territory saltwater crocodile - ABC News (Australian Broadcasting Corporation)|publisher=mobile.abc.net.au|accessdate=2015-11-25}}</ref><ref>{{Cite web|url=http://palm.newsru.com/world/27oct2003/krokodilty.html|title=Новости NEWSru.com :: В Австралии гигантские крокодилы пожирают лошадей, коров и собак|publisher=palm.newsru.com|accessdate=2015-11-25}}</ref>։
 
ՄեծահասակՀասուն արու կատարավոր կոկորդիլոսըկոկորդիլոսները շատ հզոր գիշատիչներ են է, որոնք կարողանում էեն ֆիզիկապես հաղթել իրենց քաշը գերազանցող կենդանիների: Մեկ հուսալիորենՍտուգապես արձանագրված դեպքումէ դեպք, երբ մեկ տոննա կշռող սուֆոլական հովատակը , որը կարող էր քաշել 2000 կիլոգրամից ավելի քաշբեռ, որսդարձել դարձավէ կատարավոր կոկորդիլոսի խոշոր արուինարուի որս, որը նրան որսացբռնել է ափին, քարշ տվեցտվել ջրի մեջ և մեկ րոպեում սպանեցսպանել: Կատարավոր կոկորդիլոսի զոհ կարող են դառնալ նաևմեկնաև մեկ տոննա կշիռքաշ ունեցող հասուն ցուլերը և գոմեշի արուները , ինչպես նաև հնդկական ռենգեղջյուրները[[ռնգեղջյուրներ|ռնգեղջյուրները]], որոնք կարող են պայմանականորեն համարվել խոշորագույն ցամաքային կենդանիներկենդանիները, որոնքնույնպես կարող են սնունդկեր հանդիսանալդառնալ կատարավոր կոկորդիլոսների համար: ՄիակՄյուս միակ ժամանակակից տեսակի կոկորդիլոսը, որը մեծ և բավականաչափ ուժեղ է, որպեսզի կարողանա հարձակվել այդպիսի մեծ որսի վրա, Նեղոսի[[նեղոսյան կոկորդիլոսնկոկորդիլոս]]ն է: Բայց տարածքայինիր տարածքը պահպանելու հակվածության պատճառով կատարավոր կոկորդիլոսը միշտ միայնակ է որս կատարում, ի տարբերություն Նեղոսինեղոսյան կոկորդիլոսի, որը կարող է ազգակիցներիցեղակիցների հետ միասին հարձակվել մեծ որսի վրա, կատարավոր կոկորդիլոսը միշտ միայնակ է որսում կատարում:<ref name=":162" /><ref>{{Cite web|url=https://www.researchgate.net/publication/233564197_Crocodile_ecology_and_the_taphonomy_of_early_Australasian_sites|title=(PDF) Crocodile ecology and the taphonomy of early Australasian sites|publisher=ResearchGate|accessdate=2018-10-25|lang=en}}</ref>։
 
Ի տարբերություն ձկների, ծովախեցգետինների և ջրային այլ կենդանիների, մեծ կաթնասուները սովորաբար ջրի մեջմոտ հայտնաբերվումգտնվում են միայն պարբերականորենդեպքից դեպք, և, հետևաբար, կոկորդիլոսները միտումնավոր փնտրում են այն վայրերը, որտեղ հավաքվում են հավանական զոհերը (օրինակ ՝օրինակ՝ ցուլերը)<ref name=":282" /><ref>Messel, H., & Vorlicek, G. C. (1989). «Ecology of Crocodylus porosus in northern Australia», pp. 164—183 in ''Crocodiles: Their Ecology, Management and Conservation''. IUCN.</ref>։ Հայտնի է, որ [[Սումբավա|Սումբավայում]] կատարավոր կոկորդիլոսներընկոկորդիլոսներն սպանում են մեծ քանակությամբ եղջերուներ՝ համարձակվելով նրանց վրա , երբ սեզոնային գաղթումների ժամանակ դրանք փորձում են հիմնական կղզուց լողալով անցնել հիմնական կղզուց նրա շրջակայքում գտնվող կղզիներ:<ref>{{Книга|год=1981-11-01|isbn=9780813006215|страниц=406|издательство=University Press of Florida|заглавие=The Behavioral Ecology of the Komodo Monitor|ссылка=https://www.amazon.com/The-Behavioral-Ecology-Komodo-Monitor/dp/081300621X}}</ref>։
 
=== Սննդի այլընտրանքային աղբյուրներ ===