«Բրոնխաբորբ»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
չ մեծամասամբ —>մեծ մասամբ, փոխարինվեց: Մեծամասամբ → մեծ մասամբ (2) oգտվելով ԱՎԲ |
|||
Տող 5.
[[Պատկեր:Acute-bronchitis.jpg|մինի]]
'''Բրոնխաբորբ''', [[բրոնխներ]]ի [[լորձաթաղանթ|լորձաթաղանթի]]
== Տեսակներ ==
Տող 19.
Սուր բրոնխաբորբը սովորաբար վարակիչ բնույթ ունի։ Հիվանդության առաջացման պատճառ են դառնում օրգանիզմի մրսածությունը, ջերմաստիճանի կտրուկ տատանումները, երկարատև խոնավ պայմանները։ Վերջիններիս հետ կապված՝ առավել հաճախ հիվանդանում են գարնանը և աշնանը։ Հիվանդության առաջացմանը նպաստում են ծխելը, [[ալկոհոլ]]ի չարաշահումը, [[քրոնիկական հիվանդություններ|խրոնիկական հիվանդություններ]]ի հետևանքով [[օրգանիզմ]]ի դիմադրողականության անկումը։ Բրոնխաբորբը երբեմն առաջանում է [[թունավոր գազ]]երի, [[եթերայուղ]]երի, [[փոշի|փոշու]] և այլ գրգռող ազդեցությունների հետևանքով։
Սուր բրոնխաբորբն սկսվում է ընդհանուր թուլությամբ, առաջանում են մկանային ցավեր, հաճախ՝ [[հարբուխ]], [[ըմպանաբորբ|ըմպանի]], [[Կոկորդաբորբ|կոկորդի]], [[շնչափողաբորբ|շնչափողի]] բորբոքային ախտահարումներ։ Այնուհետև սկսվում է աստիճանաբար սաստկացող [[հազ]]՝ քիչ լորձային [[խորխարտադրություն|խորխարտադրությամբ]]՝ հաճախ բաց դեղնավուն կամ կանաչավուն երանգով, կարող է բարձրանալ նաև մարմնի ջերմաստիճանը։ Սովորաբար սուր բրոնխաբորբով հիվանդը 1-3 շաբաթից լրիվ առողջանում է, իսկ երեխաների և տարեցների բրոնխաբորբը հաճախ ծանր է ընթանում և բարդանում [[թոքաբորբ]]ով, [[թոքափքանք]]ով և այլն։
Սուր բրոնխիտը սովորաբար տևում է 10 օր։ Ինչպես այլ շնչառական հիվանդություններ, բրոնխիտը ևս կարող առաջանալ և ուղեկցվել մրսածությամբ, ինչպես գրիպը, կամ սկսվել ինքն իրեն առանց ակնհայտ նախնական պատճառի։ Հիվանդությունը սովորաբար սկսվում է չոր հազով, որը հատկապես սրվում է գիշերը, հետո մի քանի օր չոր հազը վերածվում է թաց հազի ինչը կարող է ուղեկցվել ջերմությամբ, հոգնածությամբ և գլխացավով։ Դա կարող է տևել մի քանի օր, իկս հազը տևում է մի քանի շաբաթ։ Որոշ հիվանդների մոտ հազը կարող է տոել մի քանի շաբաթ, քանի որ բորբոքված բրոնխների ապաքինումը դանդաղ գործընթաց է։
Եթե հազը տևում է մի ամսից ավել հարկավոր է խորհրդակցել մասնագետի հետ։ Որոշ հիվանդների մոտ հազը տևում է մի քանի ամիս և դա կարող է հանգեցնել ասթմայի։
Տող 48.
Սուր բրոնխաբորբը բուժելիս անհրաժեշտ է խստորեն հետևել բժշկի խորհուրդներին և նշանակումներին։ Դեղանյութի ընտրությունը կախված է հիվանդության ձևից և փուլից։ Անկողնային ռեժիմը, լիարժեք սնունդը, առատ, տաք ըմպելիքը սովորաբար թեթևացնում են հիվանդի վիճակը։ Ուժեղ սրացման դեպքում բուժումը հիվանդանոցային է։
Վերջին ժամանակներում սուր բրոնխիտը դիտվում է որպես բորբոքային, այլ ոչ թե ինֆեկցիոն գործընթաց, որի համար հակաբորբոքային թերապիան ավելի արդարացված է, քան հակամանրէայինը<ref name="treatmerck2">[http://www.merck.com/mmhe/sec04/ch041/ch041a.html The Merck Manual, infectious bronchitis: treatment of complications]</ref>։
Քանի որ չոր օդից հիվանդի վիճակը կարող է վատանալ, խորհուրդ է տրվում սենյակում բարձրացնել օդի խոնավությունը։ Հարկավոր է ուշադրություն դարձնել հագուստին, քանի որ հիվանության ժամանակ դիտվում է մարմնի անկայուն ջերմություն և կարող է նկատվել քրտնարտադրություն նույնիսկ թեթև ֆիզիկական աշխատանքի դեպքում։ Հարկավոր է նրա խոնավ հագուստը միշտ փոխել չորով։ Վիճակը ավելի չբարդացնելու համար հարկավոր է հեռու մնալ ծխախոտից և նույնիսկ ծխախոտի ծխից։
Տող 56.
Բացի դեղանյութերից, կարևոր է նաև հիվանդի խնամքը։ Սրացման շրջանում նախ պետք է ստեղծել հիգիենային նպաստավոր պայմաններ։ Հիվանդի սենյակը պետք է չոր և տաք լինի, լավ օդափոխվի։ Հարկավոր է խուսափել մարմնի գերտաքացումից և գերսառեցումից։ Սենյակում կողմնակի հոտերը կարող են ուժեղացնել հազը և հևոցը։ Այդ դեպքում հարկավոր է հիվանդին նստեցնել այնպես, որ կարողանա ձեռքերով հենվել մահճակալին կամ աթոռին։ Վարակազերծման նպատակով [[խորխ]]ը պետք է հավաքել հատուկ թքամանում, որի ծավալի 1/3-ը նախապես լցվի 5 %-անոց [[քլորամին]]ի լուծույթով։ Բորբոքային գործընթացի սրացման, առատ խորխարտադրության ժամանակ օրգանիզմը շատ [[սպիտակուցներ]] է կորցնում, ուստի հիվանդը պետք է ստանա բավարար քանակությամբ [[վիտամիններ]], ինչպես նաև կենդանական ծագման սպիտակուցներ պարունակով սնունդ։
Կան հազի բուժման ոչ դեղաբանական մեթոդներ, այդ թվում նաև
Մշակված է բուժական մարմնամարզության հատուկ համալիր, որի նպատակը շնչառական բոլոր մկանների մասնակցությամբ ճիշտ և խորը շնչառությունն է։ Հատուկ ուշադրություն է դարձվում արտաշնչման մարզումներին, որն անցկացնում է բուժական ֆիզկուլտուրայի մեթոդիստը։ Սրացումներից դուրս խրոնիկական բրոնխաբորբի ժամանակ խորհուրդ է տրվում առողջավայրաառողջարանային բուժում։ Խոշոր քաղաքների բնակիչներին օգտակար է հանգիստը, զբոսանքը՝ քադաքամերձ այգիներում, պուրակներում։
|