«Նատալյա Պիրումովա»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Տող 1.
{{Տեղեկաքարտ Գիտնական}}
'''Նատալիա Պիրումովա''' ({{lang-ru|Ната́лия Миха́йловна Пиру́мова}}, {{ԱԾ}}), խորհրդային և ռուս պատմաբան, 19-րդ դարում Ռուսաստանում հասարակական շարժման պատմության հետազոտող, [[զեմստվո]]յի, զեմյան մտավորականության, հասարակական շարժման գաղափարախոսներ [[Ալեքսանդր Գերցեն]]ի, [[Միխայիլ Բակունին]]ի, [[Պյոտր Կրոպոտկին]]ի մասին գրքերի հեղինակ է: Պատմական գիտությունների դոկտոր: է, Լրագրողների միության անդամ:
 
== Կենսագրություն ==
Նատալիա Պիրումովան ծնվել է [[1923 թվական]]ի օգոստոսի 20-ին, Ռյազանի նահանգի Ստարոժիլովի վարչական շրջանի Սմիգալովկա գյուղում, որտեղ գտնվել է նրա տատիկի կալվածքը: Սովի տարիներին մայրը Մոսկվայից երեխաների հետ միասին տեղափոխվել է (ընտանեկան ավանդույթի համաձայն ծնվել է Մոսկվայի Գրաուերմանի հայտնի ծննդատանը){{sfn|Ульянова|2013|с=}}։
 
Նրա ծնողները բռնադառվածբռնադատված են եղել։ Հայրական կողմից արմատներով [[հայ]]ուհի է, իսկ նախկին ազնվական ծագում ունեցող մոր կողմից՝ արմատներով բալթիական գերմանացի է։
 
1932 թվականին ընտանիքը վերադարձել է [[Մոսկվա]]։ 1934 թվականին հայրը վերադարձել է ՍոլովկներումՍոլովեցի ճամբարի կալանքից, սակայն շուտով կրկին կալանավորվել է, իսկ 1937 թվականին հերթական ձերբակալությունից հետո՝ գնդակահարվել։ 1938 թվականին ձերբակալվել է նաև Նատալիայի մայրը, որից հետո աքսորվել է ճամբար։ Պիրումովային 1939 թվականին Տաշքենդում[[Տաշքենդ]]ում դաստիարակել են հարազատները։ Այնտեղ նա ավարտել է դպրոցը և 1945 թվականին՝ էքստեռն Տաշքենդի Վ. Գ. Բելինի անվան երեկոյան մանկավարժական ինստիտուտը: Հանդիպել է [[Աննա Ախմատովա]]յին, որով ինքը տպավորված էր: Պատմություն է դասավանդել միջնակարգ դպրոցում։ 1946 թվականին վերադարձել է Մոսկվա։ Ուսուցիչ է աշխատել Կունցևում՝ տեղի մոսկովյան մամուլում միաժամանակ զբաղվելով լրագրությամբ, հետո դարձել է Հասարակական գիտությունների ակադեմիայի գիտա-տեխնիկական աշխատակից, իսկ 1953 թվականից՝ պետական քաղաքականության հրատարկչության խմբագիր:
 
1954 թվականին պաշտպանել է դիսերտացիան պատմական գիտությունների թեկնածուի գիտական աստիճան ստանալու համար՝ «Ա. Ի. Գերցենի հայացքները ռուսական պատմական գործընթացի վրա» թեմայով<ref>А. И. Герцен о русском историческом процессе: Автореф. дисс. на соиск. учён. степ. канд. ист. наук. М., 1953. 16 с. (М-во просвещения РСФСР. Моск. обл. пед. ин-т).</ref>։
 
Դրանից հետո մի քանի տարի աշխատել է «Խորհրդային մեծ հանրագիտարանհանրագիտարանի» ԽՍՀՄ պատմության խմբագրությունում՝բաժնում՝ որպես առաջատար խմբագիր։ Այնտեղ նրա մտերիմ ընկերն է եղել պատմաբան Էլեոնորա Ալեքսանդրովնա Պավլյուչենկոն՝ Նաթան Էյդելմանի կինը։
 
1950-ական թվականների երկրորդ կեսից Պիրումովան մշակել է Ռուսաստանում հասարակական և ազատագրական շարժման պատմության հարցերը, հետագա քառասուն տարիների համար այս թեմատիկան դարձել է նրա համար գլխավորը:
 
1960-ականներից մինչև 1970-ական թվականները Յ. Ն. Կորոտկովի հետ կանգնած է եղել «Պրոմեթևս» ալմանախի ակունքներում, իսկ հետոայնուհետև եղելդարձել է «Պրոմեթեյ» ալմանախիդրա խմբագիրը («Երիտասարդ գվարդիա»)։
 
1962թվականից1962 թվականից մինչև 1968 թվականն աշխատել է ԽՍՀՄ ԳԱ պատմության միասնական ինստիտուտում, իսկ նրադրա բաժանումից հետո՝ ԽՍՀՄ պատմության ինստիտուտում (1992 թվականից՝ Ռուսաստանի գիտությունների ակադեմիայի պատմության ինստիտուտում):
 
1970-ականներից Ռուսաստանում մշակելզբաղվել է հողագործությանՌուսաստանում զեմստվոյի պատմությունը։պատմությամբ։ Որպես դոկտորական դիսերտացիաատենախոսություն ԽՍՀՄ պատմության ինստիտուտում 1979 թվականին պաշտպանել է «Երկրային լիբերալ շարժումը: Սոցիալական արմատները և էվոլյուցիան» վերնագրով մենագրությունը։մենագրությունը (1977)<ref>Пирумова Н. М. Земское либеральное движение: Социальные корни и эволюция до начала XX века: Автореф. дис. на соиск. учен. степ. д-ра ист. наук. М., 1979. 42 с. (АН СССР, Ин-т истории СССР).</ref>:
 
1990-ականների սկզբից մասնակցել է Գուլագի[[Գուլագ]]ի վերապրածների վավերագրական նյութերի հրատարակմանը։ 1992 թվականին մի քանի ամիս անցկացրել Է ԱՄՆ-ում։
 
1961 թվականից մինչև 1990 թվականն ընկած ժամանակահատվածում լույս են տեսել նրա ութ գիրք։ «ԺԶԼ» շարքում Մ. Ա. Բակունինի կենսագրության հեղինակհեղինակն է: Նրա ղեկավարությամբ պաշտպանվել է ավելի քան 20 թեկնածուական դիսերտացիա։ատենախոսություն։
 
Նատալիա Պիրումովան մահացել է [[1997 թվական]]ի ապրիլի 8-ին, [[Մոսկվա]]յում՝ 73 տարեկան հասակում:
 
== Անձնական կյանք ==
1956 թվականին ամուսնացել է նկարիչ և արվեստագետ Վ. Վ. Պոզնանսկու՝ «Արխանգելսկյան» (1954-1966) տուն-թանգարանի տնօրենի հետ։ Ունեցել է երկու դուստր՝ Օլգա և Ելենա անուններով: 1964 թվականից մինչև 1967 թվականն ապրել է Պարկովայա 13-րդ պարկովյան փողոցումհասցեում: Պատանեկությունից ծանոթ է եղել պատմաբան Սիգուրդ Շմիդտի հետ, որը [[Տաշքենդ]]ում (1941 թվականի նոյեմբերից մինչև 1943 թվականի հուլիս) տարահանման ժամանակ եղել է միջինասիական համալսարանի պատմաբանասիրական ֆակուլտետի ուսանող{{sfn|Ульянова|2013|с=}}: Երկար ժամանակ ընտանիքներով ընկերություն է արել պատմաբան Վադիմ Ստեփանովիչ Անտոնովի հետ։ Աշխատել է ամերիկացի պատմաբան Գարի Հեմբուրգի հետ։
 
Հայտնի է նրա «Կյանքը շատ կարճ է, որպեսզի այն նվիրել չարագործների ուսումնասիրությանը» արտահայտությունը{{sfn|Ульянова|2013|с=}}։