«Մաքս Պլանկ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
Տող 65.
==== Գազերի և էլեկտրոլիտների թերմոդինամիկա ====
[[պատկեր:Nernst, Einstein, Planck, Millikan, Laue in 1931.jpg|thumb|right|350px|Նոբելյան մրցանակի հինգ դափնեկրեր, ձախից աջ՝ [[Վալտեր Նեռնստ]], [[Ալբերտ Այնշտայն|Ալբերտ Այնշթայն]], Մաքս Պլանկ, [[Ռոբերտ Միլիկեն]] և [[Մաքս Լաուե|Մաքս ֆոն Լաուե]], լուսանկարը 1931 թվ.]]
«Էնտրոպիայի աճման սկզբունքը» աշխատանքների շարքում Պլանկը օգտագործեց թերմոդինամիկայի եկրորդ սկզբունքի իր ձևակերպումը նկարագրելու համար տարալուծվող լուծույթների թերմոդինամիկական հատկությունները և որոշեց լուծվող նյութերի [[Կոնցենտրացիա (այլ կիրառումներ)|կոնցենտրացիաների]] պայմանները, որպեսզի տվյալ ջերմաստիճանի և ճնշման դեպքում համակարգում լինի [[քիմիական հավարասակշությունհավասարակշռություն]]։ Ընդ որում նա ցույց տվեց, որ [[Լուծույթներ|լուծույթի]] հատկությունը կախված է [[Լուծիչ|լուծիչի]] և լուծվող նյութի [[Մոլեկուլներ|մոլեկուլների]] փոխազդեցությունից և այդ պատճառով էլ անհամատեղելի է գազային օրենքներին։ [[Ռաուլի օրենքներ|Ռաուլի օրենքների]] թերմոդինամիկական պատկերացումներից ելնելով դուրս բերեց լուծիչի գոլորշու ճնշման անկումը՝ պայմանավորված այլ նյութի ավելացումով, [[Հալման ջերմաստիճան|հալման ջերմաստիճանի]] անկման և թաքնված հալման ջերմության հարաբերությունները։ Ստացավ [[Օսմոսային ճնշում|օսմոսային ճնշման]] [[Յակոբ Հենդրիկ վանտ Հոֆֆ|Յակոբ Հենդրիկ վանտ Հոֆֆի]] օրենքը<ref name="Соловьёв745" />:
Օգտվելով իր տեսությունից Պլանկը 1887 թվկանին ցույց տվեց, որ լուծույթների այնպիսի հատկությունը, ինչպիսինն է [[Կրիոսկոպիա|սառեցման ջերմաստիճանի]] իջեցումը, կարելի է բացատրել միայն լուծվող նյութի դիսոցիացիայով։[[դիսոցիացիա|դիսոցիացիայով]]։ Այն համապատասխանում էր [[Էլեկտրոլիտ|էլեկտրոլիտների]] դիսոցիացիայի տեսությանը, որը գրեթե նույն տարիներին զարգացում է ապրել շվեդ գիտնական [[Սվանտե Արենիուս|Սվանտե Արրենիուսի]] կողմից, ստանալով է թերմոդիմնմիկական հիմնավորում։ Ի դեպ Արրենիուսը քննադատել է Պլանկի մոտեցումը, քանի որ համարում էր, որ լուծվող նյութի մասնիկները ունեն [[Էլեկտրական լիցք|էլեկտրական լիցք]], որը հաշվի չէր առնվում թերմոդինամիկական անալիզի ժամանակ Պլանկի կողմից։ Միաժամանակ Արեննիուսի և Պլանկը միաժամանակյա աշխատնքների ի հայտ գալը 1890-ական թվակնների սկզբին առաջ բերեց քննարկումներ էլեկտրոլիտ դիսոցիացիայի տեսության մշակման անհրաժեշտության գործում։ Ընդ որում հետագայում Պլանկը ընդունեց իր շվեդական կոլեգայի առաջնայնությունը(75,{{sfn|Кляус 76)и Франкфурт|1980|с=260—262}}{{sfn|Соловьёв|1975|с=747—749}}։ Ընդ որում ինչպես նկատել է [[Մաքս Բոռն|Մարքս Բոռնը]] քննարկման մասնակիցներից ոչ մեկը ամբողջովին ճիշտ չէր, քանի որ, ինչպես ցույց տվեցին, [[Դեբայի և Խյուկկելի հետազոտություններ|Դեբայի և Խյուկկելի հետազոտությունները՝հետազոտությունները]]՝ թերմոդինամիկական օրենքների ճշտությունը չի բացառում կոնկրետ տեսակի կախվածությունը լիցքից(77){{sfn|Борн|1977|с=55}}։ 1888 թվականին [[Վիլհելմ ՕսվալդիցՕստվալդ|Վիլհելմ Օստվալդից]] անկախ Պլանկը ներկայացրեց[[Զանգվածի գործողներգործության մասայիօրենք|զանգվածի ներգործության օրենքի]] կիրառելիությունը թույլ էլեկտրոլիտ լուծույթների նկատմամբ։ 1890 թվականին Պլանկը տվեց թերմոդինամիկական էլեկտրոլիտների [[Դիֆուզիա|դիֆուզիայի]] տեսության հիմնավորուսմը՝հիմնավորումը՝ առաջրկվածորը առաջրկվել էր [[Վալտեր Նեռնստ|Վալտեր Նեռնստի]] կողմից, և հիմնված էր լուծույթում իոնների օսմոտիկ ճնշման պատկերացման վրա։ Հիմնվելով այս տեսությանը Պլանկը ստացավ երկու էլեկտրոլիտների պոտենցիալների տարբերության բանաձևը, որը էքսպերիմենտալ ճանապարհով հաստատվեց Ներնստի կողմից(78,{{sfn|Кляус 79)и Франкфурт|1980|с=264—266}}{{sfn|Соловьёв|1975|с=750}}։ ՚՚Թերմոդինամիկայի վերաբերյալ դասախոսություններում (1897) ՚՚ Պլանկը տվեց բազմակոմպոնենտ քմիմական համկարգի ֆազային օրենքների ապացույցը, այն կիրառեց լուծույթների համար, հետազոտեց տարբեր մասնավոր դեպքեր և այն դասակարգեց ըստ բաղադրիչների և ֆազերի թվով(80)։ Շատ տարիներ հետո 1930-ական թվականներին Պլանկը վերադարձավ ֆիզիկական քիմիայի թեմային և գրեց մի քանի աշխատանքներ էլեկտրոլիտների թույլ լուծույթներում պոտենցիալների տարբերությանը(81){{sfn|Борн|1977|с=74|name=Борн74}}։
==== Թերմոդինամիկայից այլ աշխատանքներ ====
 
== Կրոնի նկատմամբ վերաբերմունքը ==