«Ուիլմինգթոն (Դելավեր)»–ի խմբագրումների տարբերություն

Առաջին գաղութարարները, որոնք սկսել են յուրացնել այս տարածքը 17-րդ դարի կեսերին եղել են [[Շվեյցարիա]]յից, ինչպես նաև եղել են [[Շվեդներ|շվեդներ]] և [[Ֆիններ|ֆիններ]], և սրա հետ կապված 1638 թվականին քաղաքի դրոշը հիշեցրել է շվեդական [[Դրոշ|դրոշ]]: 1655 թվականին [[Հոլանդացիներ|հոլանդացիներ]]ը սկսեցել են դուրս մղել նրանց, բայց արդեն 1664 թվականին այստեղ հաստատվել է բրիտանական տիրապետություն: Հաջորդ դարի կեսին քաղաքը Ուիլինգթոնից (հիմնադրի անունով) վերանվանվել է Ուիլմինգթոն (ի պատիվ բրիտանական արիստոկրատ Էրլ Ուիլմինգթոնի): 18-րդ դարի վերջին, քաղաքում սկսվել է [[Ֆրանսիա]]յի հեղափոխությունից փախչող գաղթած ներգաղթյալների ներհոսք, որոնցից մեկը եղել է DuPont-ի հիմնադիր Իռեն դյու Պոնա դե Նեմուրը: Քաղաքում արդյունաբերությունը սկսել է զարգանալ դեռ 1740-ական թվականներից: Արդեն 19-րդ դարի սկզբին ՈւիլմինգթոննՈւիլմինգթոնում արդենեղել է նավաշինարարության նշանավոր կենտրոն է եղել (նավահանգիստները տեղակայված էին քաղաքի կենտրոնից հարավ-արևելք) և վառոդի արտադրություն (DuPont-ի գործարանները Բրենդիվայն գետի ափերի երկայնքով): Քաղաքացիական պատերազմի և դրան հաջորդած Արևմուտքի գաղութացման ժամանակ ծաղկել է քաղաքի արդյունաբերությունը: Քաղաքի ձեռնարկությունները Հյուսիսի բանակին մատակարարել են վառոդ, կաշվե հանդերձասարք, վրաններ, վագոններ, տրանսպորտային նավեր և այլն: 1868 թվականին Ուիլմինգթոնի նավաշինարներն ավելի շատ նավեր են արտադրել, քան [[Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ|ԱՄՆ]]-ի բոլոր նավաշինարարական ձեռնարկությունները միասին: Քաղաքում արդյունաբերության զարգացումը հանգեցրել է բնակչության ներհոսքին և հարուստ բնակիչների մի շերտի առաջացմանը: Եթե 19-րդ դարի առաջին կեսին Ուիլմինգթոնի բնակչությունը կրկնապատկվել է (10-ից 21 հազար մարդ), ապա 1860 թվականից մինչև 1920 թվականըթվականըն ՝ այն ավելացել է հինգ անգամ (մինչև 110 հազար): Առևտրային և արդյունաբերական էլիտայի առանձնատների կառուցման պատճառով քաղաքը զգալիորեն աճել է արևմտյան ուղղությամբ: 1864 թվականին քաղաքում հայտնվել է հասարակական տրանսպորտ (ձի, տրամվայ), 19-րդ դարի վերջին քաղաքացիների հանգստի համար ստեղծվել են Ռոկֆորդի և Բրենդիուայնի զբոսայգիներ քաղաքացիների հանգստի համար: 1888-1940 թվականներին Ուիլմինգթոնում աշխատել է տրամվայ:

[[Պատկեր:Wilmington-1910.jpg|thumb|left|Քաղաքի կենտրոնը [[1910]]թվականին, 11 հարկանի [[DuPont]] շենքը|link=Special:FilePath/Wilmington-1910.jpg]]

Առաջին և [[Երկրորդ համաշխարհային պատերազմ|Երկրորդ համաշխարհային պատերազմն]]երի ընթացքում DuPont-ը և Hercules-ը, որոնք առանձնացվել են 1912-ից191 թվականից` հակամենաշնորհային իշխանությունների որոշմամբ, հանդես են եկել որպես ամերիկյան բանակի համար պայթուցիկ նյութեր մատակարարողներ: Ինտենսիվացել են նավաշինական ձեռնարկությունների աշխատանքը: 20-րդ դարի առաջին կեսին եվրոպական երկրներից, հատկապես [[Լեհաստան]]ից և [[Իտալիա]]յից արտագաղթողների զգալի մասը տեղափոխվել է Ուիլմինգթոն, ինչպես Ամերիկայի Միացյալ Նահանգների հյուսիսարևելյան շատ այլ քաղաքներ, և նրանց սերունդների համայնքները մինչ այսօր գոյություն ունեն քաղաքում:

[[Պատկեր:Wilmington-1937.jpg|thumb|Ուիլմինգտոնի պլանը 1937 թվականին|link=Special:FilePath/Wilmington-1937.jpg]]

Հետպատերազմյան տարիներին քաղաքը կտրուկ փոփոխությունների է ենթարկվել: Բնակիչների եկամուտների աճը և պաշտպանական կարգի իջեցումը հանգեցրել են նրան, որ Ուիլմինգթոնի տնտեսության հիմքը դարձել է ծառայությունների ոլորտը, այլ ոչ թե արդյունաբերությունը: 1951 թվականին [[Դելավեր (գետ)|Դելավեր]] գետի վրա կառուցվել է մի կամուրջ, որը կոչվում է ''Memorial Bridge'': 1960-ականների վերջին դաշնային մայրուղի համար 95-ըրդ մայրուղին անցել է քաղաքով (ձգվելով Միացյալ Նահանգների ողջ արևելյան ափին), որի շնորհիվ բարելավվել է տրանսպորտային կապը [[Ֆիլադելֆիա]]յի հետ և սկսվել է հյուսիսային արվարձանների զարգացումը: Մայրուղու կառուցման համար քանդվել են հին տների մի քանի բլոկներ: Վերակառուցվել է նաև քաղաքի կենտրոնական մասը, որը բնակելի գոտուց վերածվել է բիզնես կենտրոնի: 1960-ական թվականներին տեղի է ունեցել ինտենսիվ սուբուրբանիզացիա և վարչական շրջանների բնակչությունը նվազել է: 1968 թվականին, Ուիլմինգթոնում [[Մարտին Լյութեր Քինգ]]ի սպանությունից հետո, ինչպես ԱՄՆ-ի շատ այլ քաղաքներում, բռնկվել են աֆրո-ամերիկյան անկարգություններ , որոնք ճնշելու համար [[Ազգային գվարդիա]]յի ստորաբաժանումները մտել են քաղաք: Անհանգիստ իրավիճակը հանգեցրել է միջին խավի ավելի մեծ արտահոսքի դեպի արվարձաններ, ինչի արդյունքում վարչական սահմաններում գտնվող Ուիլմինգթոնի բնակչությունը կրճատվել է մոտ 70 հազար մարդու և մինչ օրս մնում է այս մակարդակում:

Ուիլմինգթոնի բնակչությունը քաղաքի վարչական սահմաններում կազմում է մոտ 75 հազար մարդ, իսկ արվարձանների հետ միասինմիասին՝ ([[Նյու Քասլ շրջան (Դելավեր)|Նյու Քասլ շրջան]]) մինչև 500 հազար: Չնայած Դելավերի բնակչության երեք չորորդը սպիտակամորթներ են, Ուիլմինգթոնում ինչպես և ԱՄՆ-ի մյուս արևելյան շրջաններում բնակչության հիմնական մասը [[աֆրոամերիկացիներ]] են, 2000 թվականի մարդահամարի արդյունքներով նրանք կազմում են քաղաքի բնակչության 56 %-ը: Լատինոամերիկացիները կազմում են քաղաքի բնակչության 10 %-ը, չնայած նրանց կեսը ԱՄՆ-ում չեն ծնվել: Բնակչության մնացած մասը սպիտակամորթ է, հիմնականում եվրոպական ներգաղթի ալիքների ժառանգներ: 2000 թվականի մարդահամարի ժամանակ նախնիների ծագման մասին հարցման արդյունքում ստացվեց հետևյալ պատկերը՝ [[իռլանդացիներ]] (9 %), [[իտալացիներ]] (6 %), [[գերմանացիներ]] (5 %), [[անգլիացիներ]] (4 %), [[լեհեր]] (4 %):

Ուիլմինգթոնում է գտնվում ''[[DuPont]]'' և ''Hercules'' քիմիական ընկերությունների կենտրոնակայանները, ինպես նաև անդրազգային ֆինանսական կորպորացիաների մի շարք ներկայացուցչական գրասենյակներ: 1981 թվականին Դելավեր նահանգի իշխանությունները ընդունեցին օրենք, որի համաձայն հանվեցին սպառողական վարկի տոկոսադրույքների սահմանափակումները հանվեցին: Սա գրավեց մի շարք ընկերությունների, որոնք մասնագիտացած են քաղաքին վարկային քարտեր տրամադրելու հարցում ինչպիսիք են՝ ''[[Bank of America]], Chase Card Services և [[Barclays]]'': Հոլանդական ''[[ING]] Groep N.V.'' ինտերնետային ընկերության մասնաճյուղը ևս գտնվում է Ուիլմինգթոնում: Այստեղ են գտնվում նաև մի շարք ապահովագրական ընկերությունների գրասենյակներ:

1988 թվականին Դելավերի օրենսդրական ժողովը օրենք ընդունեց, որի համաձայն պետությունում գրանցված ցանկացած ընկերության բաժնետոմսեր գնելու համար բաժնետոմսերի առնվազն 85%-ը պետք է գնվի անմիջապես գնվի: Սա Ուիլմինգթոնը դարձրեց բիզնեսի գրանցման վայր:

Պետական իշխանությունները նաև վերացրեցին վաճառքի հարկը Դելավերի քաղաքներում, ինչը նպաստեց մանրածախ առևտրի զարգացմանը: Ուիլմինգթոնում կա երկու առևտրի կենտրոն (''Concord և Christin''):

Ծանր արդյունաբերական ձեռնարկություններ քաղաքում վաղուց չկան, միաժամանակ Ուիլմինգթոնից ոչ հեռու տեղակայված են մի քանի գործարաններ: Այդպես Կլեյմոնտ քաղաքի հյուսիսային մասում կա պողպատի գործարան, որը պատկանում է ռուսական «[[Եվրազ]]» ընկերությանը (կառուցվել է 1980-ականներին): Քաղաքի հարավ-արևելքում Դելավեր նավահանգստին մոտ ''[[Valero]]'' ընկերությանը պատկանող նավթավերամշակման գործարան: Դելավեր գետից հյուսիս Կրիստին գետի ափին է գտնվում ''[[DuPont]]'' ընկերության [[տիտանի երկօքսիդ]]ի գործարանը, նաև քաղաքի արևելյան մասում է գտնվում [[General Motors|''General Motors'']] ընկերության մասնաճյուղերից մեկը: Այս ձեռնարկությունում, որը ներկայումս ունի 1500 աշխատող, որոշ ժամանակ աշխատել է [[Բոբ Մառլի]]ն:

Ուիլմինգթոնից [[Ֆիլադելֆիա]] հեռավորությունը № 95 մայրուղով կազմում է մոտ 30 կմ, ինչի շնորհիվ երկու քաղաքների միջև առկա են բնակչության ամենօրյա ինտենսիվ տեղաշարժեր: Մայրուղու երկայնքով կա զգալի տարանցիկ հոսք, քանի որ այն միացնում է [[ԱՄՆ]]ի արևելյան ափի բոլոր հիմնական քաղաքները: Նահանգի իշանությունները փորձել են լուծել այդ խնդիրը՝ 1970-ականների վերջին քաղաքի արևելյան արդյունաբերական մասում կառուցելով ավելի լայն շրջանցիկ ճանապարհ (№ 495): Այնուամենայնիվ, Ուիլմինգթոնից տարանցիկ հոսքը վերացնելու փորձը հաջողությամբ չի պսակվել, [[1982]] թվականին № 95 մայրուղին վերադարձել է իր նախկին տեղը: Հետագայում քաղաքի իշխանությունները հրաժարվել են քաղաքից հանել տարանցիկ ֆեդերալ մայրուղին: Դեպի հարավ՝ Դելավեր թերակղզու խորքում հեռանում է տեղական նշանակության ավտոմայրուղին, որը տանում է դեպի նահանգի մայրաքաղաք [[Դովեր (Դելավեր)|Դովեր]] քաղաքը:

Ներքաղաքային հասարակական տրանսպորտի Ուիլմինգթոնում հայտնվել է Ուիլմինգթոնում [[1864]] թվականին, այն եղել է ձիաքարշ: 1880 թվականին գործարկվել է [[տրամվայ]], 1939-1940 թվականներին այն փոխարինվել է [[տրոլեյբուս]]ով: Քաղաքի տրոլեյբուսային երթևեկությունը դադարեցվել է [[1957]] թվականին, երբ բնակչությունը կենտրոնից մեկնել է արվարձաններ, բնակելի թաղամասերը քանդել են և դրանց տեղերում բիզնես կենտրոններկառուցել բիզնես կառուցել։կենտրոններ։ Այժմ ներքաղաքային փոխադրումներն իրականացնում են 40 քաղաքային համայնքն պատկանող եկաթուղային ավտոբուսներ: Նրանք քաղաքը կապում են արվարձանների և մոտակա մի քանի խոշոր քաղաքների հետ: Ամռանը չվերթներ են իրականացվում դեպի նահանգի հարավում գտնվող լողափեր։

Ուիլմինգթոնում գոյություն ունիունեն տեղական [[բասկետբոլ]]ի և [[բեյսբոլ]]ի ակումբներ, սակայն նրանք մեծ հաջողություններ չեն ունեցել և հանդես են գալիս տարածաշրջանային լիգաներում: