«Լեոնիդաս I»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
ՎիքիԹիմ 1+3
No edit summary
Տող 31.
}}
 
'''Լեոնիդաս I''' ({{lang-grc|Λεωνίδας Α΄}}), [[Սպարտա]]յի ռազմիկ-արքա, որն իշխել է մ․թ․ա․ 491-480 թվականներին։ Նա սերումսերել էրէ Ագիադների արքայատոհմից և դրաեղել է 17-րդ ժառանգն էր։ժառանգը։ Նրա տոհմը համարվումհամարվել էրէ [[Հերակլես]]<nowiki/>ի և [[Կադմոս (առասպելական հերոս)|Կադմոսի]] ժառնագների տոհմ։ Նա Գորգոյիեղել ամուսիննէ Գորգոյի էրամուսինը, որը Կլեոմենես I արքայի դուստրն էր։ Նա մասնակցել է [[հունա-պարսկան երկրորդ պատերազմ]]<nowiki/>ինում, որի ժամանակ առաջնորդել է հունական միացյալ զորքերը և զոհվել [[Թերմոպիլեի ճակատամարտ]]ում՝ պաշտպանելով նեղ կիրճ-անցումը պարսիկներից<ref>Robert Chambers, Book of Days</ref>։
 
== Կենսագրություն ==
Տող 39.
{{քաղվածք|Լեոնիդասը Կլեոմենես I-ի կրտսեր եղբայրն էր և գահակալեց այն բանից հետո, երբ Կլեոմենեսը մահացավ՝ չթողնելով տղամարդկանց սերունդ|[[Հերոդոտոս]]<ref>''[[Հերոդոտոս]]''. [[Պատմություն (Հերոդոտոս)|Պատմություն]] (գիրք VII, գլուխ 205).</ref>}}
 
Իր գահակալման տասը տարիների ընթացքում Լեոնիդաս I-ընա ոչ մի նշանակալի բան չի արել, սակայն անմահացրեցանմահացրել է իր անունը [[Թերմոպիլեի ճակատամարտ]]ում<ref name="Oman1898">{{cite book|last=Oman|first=Charles|title=A History of Greece from the Earliest Times to the Death of Alexander the Great|chapter-url=https://books.google.com/books?id=ZcMXAAAAIAAJ&pg=PA205|year=1898|publisher=Longmans, Green, and Company|pages=199–206|chapter=The death of Leonidas}}</ref>: Նա 6 հազար մարտիկների (այդ թվում ՝ 300 սպարտացիներից կազմված անձնական գվարդիայի) հետ միասին պաշտպանումպաշտպանել էրէ [[Թերմոպիլե]] կիրճը պարսկական զորքերի հարձակումից։ [[Աքեմենյան Պարսկաստան]]ի արքա [[Քսերքսես I]]-ը մ․թ․ա․ 480 թվականի ամռանը հարձակվել Էէ [[Հին Հունաստան|Հունաստանի]] վրա: Նրան ընդառաջ է եկել Լեոնիդաս I-ը 300 սպարտացիներից բաղկացած ջոկատով և այլ քաղաքներից հավաքված 5620 մարտիկներով: Հույներն ամրացել են են Թերմոպիլե կիրճում՝ հնարավորինս երկար այդ նեղ անցումը պաշտպանելու մտադրությամբ․ այն ամենակարճ ուղին էր, որը տանում էր դեպի երկրի խորքը։
 
Պարսից 200-հազարանոց բանակը երկու օր շարունակ անհաջող հարձակումներ իրականացրիէ իրականացրել Թերմոպիլե կիրճի ուղղությամբ։ Սակայն դավաճան [[Էֆիալթես (դավաճան)|Էֆիալթեսը]] պարսկական «անմահների» ջոկատը լեռնային արահետով անց է կացրել Լեոնիդասի զորքերի թիկունք՝ նրանց այնտեղից հարվածելու նպատակով։ Տեղեկանալով այդ մասին՝ Լեոնիդասը զորքի մեծ մասին ուղարկում է երկրի խորքերը, իսկ ինքըինքն իր 300 թիկնապահների հետ մասին մնում կիճում։կիրճում։ Հայտարարելով, որ Լեոնիդասին միայնակ չեն թողնի՝ սեփական կամքով Լեոնիդասի մոտ են մնում նաև 700 ֆեսպիներ, որոնց ղեկավարն էր Դեմոֆիլան, և 400 [[Թեբե (Հունաստան)|թեբեացիներ]]՝ Լեոնտիադայի ղեկավարությամբ։ Լեոնիդասը գրոհումգրոհել է պարսիկներինպարսիկների վրա և անհավասար մարտում զոհվում։զոհվել։ Բարկացած Քսերքսես I-ը հրամայումհրամայել է գտնել Լեոնիդասի մարմինը, կտրել նրա գլուխը և դնել ցցի վրա, իսկ մարմինը կպցնելամրացնել անձնական նավին։
 
== Լեոնիդաս I-ն արվեստում ==
Լեոնիդաս թագավորը Վալերիո Մանֆրեդի «Սպարտացին» վեպի (բնօրինակ անվանումը՝ «Թալոսի վահան», {{lang-it|«Lo scudo di Talos»}}) կերպարներից մեկն է:
 
Լեոնիդասը Թերմոպիլեի ճակատամարտի և դրան նախորդող իրադարձությունների մասին պատմող երկու ֆիլմերի գլխավոր կերպարն է: Այդ ֆիլմերն են [[1962]] թվականին նկարահանված «[[300 սպարտացիները (ֆիլմ, 1962)|300 սպարտացիները]]», որտեղ նրա դերը կատարել է [[Ռիչարդ Էգան]]ը, և [[2006]] թվականին նկարահանված «[[300 սպարտացիները (ֆիլմ, 2006)|300 սպարտացիները]]», որտեղ նրան մարմնավորել է [[Ջերարդ Բաթլեր]]ը:
 
== Տես նաև ==