«Շաքար»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
Տող 19.
Շաքարը հնագույն ժամանակներից սկսել է արտադրվել Հնդկական թերակղզում<ref>Moxham, Roy, ''The Great Hedge of India'', Carroll & Graf, 2001 ISBN 0-7867-0976-6.</ref> ։ Հին ժամանակներում շաքարը էժան չի եղեղլ, դրա պատճառով աշխարհի շատ մասերում շաքարի փոխարեն օգտագործել են մեղր։ Շաքարեղեգնը արևադարձային Ասիայի և հարավարևելյան Ասիայի բնիկ բույսերից է<ref name=Kiple/>։ Տարբեր տեսակները ծագել են տարբեր վայրերում՝ ''Saccharum barberi''-ն ծագել է Հնդկաստանում, ''S. edule'' և ''S. officinarum''-ը՝ Նոր Գվինեայում<ref name=Kiple>{{cite book |url= http://www.cambridge.org/us/books/kiple/sugar.htm|title=World history of Food – Sugar|first=Kenneth F. |last=Kiple |author2=Kriemhild Conee Ornelas |lastauthoramp=yes |work= |publisher=Cambridge University Press|accessdate=9 January 2012}}</ref><ref name=Sharpe>{{cite web|url=http://www.ethnoleaflets.com//leaflets/sugar.htm |title=Sugar Cane: Past and Present |work=Illinois: Southern Illinois University |author=Sharpe, Peter |year=1998 |deadurl=unfit |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110710203319/http://www.ethnoleaflets.com//leaflets/sugar.htm |archivedate=July 10, 2011 }}</ref>։ Շաքարեղեգնին վերաբերվող ամենահին պատմական հիշատակություններից մեկը մ․թ․ա․ 8-րդ դարի չինական մի ձեռագրում է, որտեղ նշվում է, որ շաքարեղեգնը ծագել է Հնդկաստանում<ref name=gr1>{{cite book|title=Something about sugar: its history, growth, manufacture and distribution|first=George |last=Rolph|year=1873|url=https://archive.org/details/somethingaboutsu00rolprich}}</ref>։
 
Եվրոպայում շաքարն առաջին անգամ հայտնվել է մ․թ․մ.թ. 1-ին դարում որպես ներկրված դեղամիջոց, այլ ոչ որպես սննդամթերք<ref>Galloway, J.H., [https://books.google.am/books?id=Y96agmiQP7gC&lpg=PA24&pg=PA23#v=onepage The Sugar Cane Industry: An Historical Geography from its Origins to 1914], 1989, page 23.</ref><ref name=faas>[https://books.google.am/books?id=YXGlAr17oekC&lpg=PA149&vq=sugar&pg=PA149#v=onepage&q&f=false Faas, Patrick, (2003). ''Around the Roman Table: Food and Feasting in Ancient Rome''. Chicago: University of Chicago Press. p.&nbsp;149.]</ref>։ Հույն բժիշկ Դիոսկորիդեսը մ․թ․ առաջին դարում նկարագրել է շաքարի դերը իր De Materia Medica աշխատության մեջ<ref>"There is a kind of coalesced honey called ''sakcharon'' [i.e. sugar] found in reeds in India and Eudaimon Arabia similar in consistency to salt and brittle enough to be broken between the teeth like salt," Quoted from Book Two of Dioscorides' ''Materia Medica''. The book is downloadable from links at the Wikipedia Dioscorides page.</ref> և Պլինիուս Ավագը, մ․թ․ առաջին դարում նկարագրել է շաքարի դերը իր Բնական պատմություն աշխատության մեջ։ «Շաքար ստանում են Արաբիայում նույնպես, բայց հնդկական շաքարն ավելի լավն է։ Այն մեղրի տեսակ է, սպիտակ ինչպես խեժը և խրթխրթում է ատամների տակ։ Այն ունի պնդուկի չափի անձև կտորներ։ Շաքարն օգտագործում են միայն բժշկական նպատակներով։<ref name=faas/>
 
Շաքարը այդքան էլ կարևորություն չի ունենում, մինչև հնդիկները գտնում են շաքարային օշարակը շաքարի բյուրեղների վերածելու եղանակը։ Սա հեշտացնում է շաքարի պահպանումը և տեղափոխումը<ref name="Adas">Adas, Michael (January 2001). ''Agricultural and Pastoral Societies in Ancient and Classical History''. Temple University Press. ISBN 1-56639-832-0. Page 311.</ref>։ Բյուրեղացված շաքար հայտնաբերվել է Գուպտա կայսրության ժամանակ, մ․թ․ 5-րդ դարում <ref name=Adas/>։ Տեղի հնդկական լեզվով այս բյուրեղներն անվանվել են «խանդա» ([[դեվանգարի]]: खण्ड,{{IAST|Khaṇḍa}}), որից ծագել է անգլերեն «candy» բառը<ref>{{cite web|title=Sugarcane: Saccharum Officinarum|publisher=USAID, Govt of United States |year=2006 |page=7.1 |url=http://www.usaid.gov/locations/latin_america_caribbean/environment/docs/ag&environ/Sugarcane.pdf}}</ref>։
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Շաքար» էջից