«Մասնակից:Vopyan/Ավազարկղ»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
No edit summary |
|||
Տող 1.
{{Տեղեկաքարտ Բժշկական միջամտություն}}
'''Մտազբաղություն''', հոգեբանական գործընթաց, որը դիտավորյալ կերպով ուշադրություն է դարձնում ներկա պահին տեղի ունեցող ապրումներին՝ առանց [[Դատողություն (Փիլիսոփայական)|դատողությունների]]<ref name="Baer defines2">Mindfulness Training as a Clinical Intervention: A Conceptual and Empirical Review, by Ruth A. Baer, available at http://www.wisebrain.org/papers/MindfulnessPsyTx.pdf</ref><ref name=Kabat-Zinn_2013>{{cite book | vauthors = Kabat-Zinn J |title= Full Catastrophe Living: Using the Wisdom of Your Body and Mind to Face Stress, Pain, and Illness |year= 2013 |publisher= Bantam Dell |location= New York |isbn= 978-0345539724}}</ref>{{refn|group= note|name= Baer}}<ref name=Creswell>{{cite journal | vauthors = Creswell JD | title = Mindfulness Interventions | journal = Annual Review of Psychology | volume = 68 | pages = 491–516 | date = January 2017 | pmid = 27687118 | doi = 10.1146/annurev-psych-042716-051139 | quote = Methodologically rigorous RCTs have demonstrated that mindfulness interventions improve outcomes in multiple domains (e.g., chronic pain, depression relapse, addiction). }}</ref><ref>American Psychological Association (APA.org, 2012); Kabat-Zinn, in Purser, 2015; as cited at PositivePsychology.com, [https://positivepsychology.com/what-is-mindfulness/ ''What Is Mindfulness? Definition + Benefits (Incl. Psychology)''].</ref>, որը զարգանում է [[մեդիտացիա]]յի և այլ [[ուսուցում]]ների արդյունքում<ref name=" Kabat-Zinn_2013" /><ref name=Posner2011>{{cite journal | vauthors = Slagter HA, Davidson RJ, Lutz A | title = Mental training as a tool in the neuroscientific study of brain and cognitive plasticity | journal = Frontiers in Human Neuroscience | volume = 5 | pages = 17 | year = 2011 | pmid = 21347275 | pmc = 3039118 | doi = 10.3389/fnhum.2011.00017 }}</ref><ref name=Deatherage>{{cite journal |author= Gary Deatherage |title= The clinical use of "mindfulness" meditation techniques in short-term psychotherapy |journal= Journal of Transpersonal Psychology |volume= 7 |issue= 2 |pages= 133–43 |date= 1975 |url= http://www.atpweb.org/jtparchive/trps-07-75-02-133.pdf}}</ref>։ Մտազբաղությունը ծագում է [[Սատի (Բուդդայականություն)|սատիից]], որը [[Բուդդայականություն|Բուդդայականության]] ավանդույթի էական տարրերից է <ref name=Karunamuni2017>{{cite journal |doi= 10.1007/s12144-017-9631-7 |title= Theoretical Foundations to Guide Mindfulness Meditation: A Path to Wisdom|journal= Current Psychology |volume= 38|issue= 3|pages= 627–646|year= 2017 |last1= Karunamuni |first1= Nandini |last2= Weerasekera |first2= Rasanjala | name-list-format = vanc |url= http://mindrxiv.org/mfs63/}}</ref><ref name=VanGordon2015>{{cite journal |doi= 10.1007/s12671-014-0379-y |title= There is Only One Mindfulness: Why Science and Buddhism Need to Work Together |journal= Mindfulness |volume= 6 |pages= 49–56 |year= 2014 |last1= Van Gordon |first1= William |last2= Shonin |first2= Edo |last3= Griffiths |first3= Mark D |last4= Singh |first4= Nirbhay N. | name-list-format = vanc |authorlink4= Nirbhay N. Singh}}</ref> և [[Զեն]]ի, Վիպասանայի, Տիբեթյան մեդիտացիայի տեխնիկաների հիմքն է<ref name=Wilson />{{refn|group= note|While translated as "mindfulness," and often interpreted as "bare attention," the term ''sati'' has broader connotations: "memory,"<ref name="PTS" /> "retention,"{{sfn|Dreyfus|2013|pp=44–48}} "mindfulness, alertness, self-possession."<ref name="PTS">{{cite web|title= Sati |url= http://dsal.uchicago.edu/cgi-bin/philologic/getobject.pl?c.3:1:2991.pali |archive-url= https://archive.is/20121212102108/http://dsal.uchicago.edu/cgi-bin/philologic/getobject.pl?c.3:1:2991.pali |url-status= dead |archive-date= 2012-12-12|work= The Pali Text Society's Pali-English Dictionary |publisher= Digital Dictionaries of South Asia, University of Chicago}}</ref> In a Buddhist context it has a wider meaning and purpose, related to ''[[vipassana]]'', namely [[Sampajañña]] discerning what is beneficial and what is not, and calming the mind by this discernment.{{sfn|Polak|2011|pp= 153–56}}{{sfn|Williams|Tribe|2000|p= 46}}{{sfn|Buddhadasa Bhikkhu|2014|pp= 79, 101, 117 note 42}}}}։ Մտազբաղության սահմանումն ու տեխնիկաները բազմազան են<ref>{{Cite book|last=Thompson|first=Evan| authorlink1= Evan Thompson |title=Why I Am Not a Buddhist|publisher=Yale University Press|year=2020|isbn=978-0-300-22655-3|location=New Haven and London|pages=120 |quote=Buddhism has no single, agreed-upon traditional definition of mindfulness. Rather, Buddhism offers multiple and sometimes incompatible conceptions of mindfulness.}}</ref>։ [[Արևմտյան մշակույթ]]ում այս տեխնիկայի տարածման գործում իրենց ներդրումն են ունեցել [[Հերբերթ Բենսոն]]ը, [[Ջոն Կաբաթ-Զին]]ը և [[Ռիչարդ Դեվիդսոն]]ը<ref name=Buchholz2015>{{cite journal | vauthors = Buchholz L | title = Exploring the Promise of Mindfulness as Medicine | journal = JAMA | volume = 314 | issue = 13 | pages = 1327–9 | date = October 2015 | pmid = 26441167 | doi = 10.1001/jama.2015.7023 }}</ref><ref name=Davidson2005>{{cite journal | vauthors = Davidson R | title = Meditation and neuroplasticity: training your brain. Interview by Bonnie J. Horrigan | journal = Explore | volume = 1 | issue = 5 | pages = 380–8 | date = September 2005 | pmid = 16781570 | doi = 10.1016/j.explore.2005.06.013 }}</ref><ref name=Harrington2015>{{cite journal | vauthors = Harrington A, Dunne JD | title = When mindfulness is therapy: Ethical qualms, historical perspectives | journal = The American Psychologist | volume = 70 | issue = 7 | pages = 621–31 | date = October 2015 | pmid = 26436312 | doi = 10.1037/a0039460 | url = http://nrs.harvard.edu/urn-3:HUL.InstRepos:25757884 | quote = Mindfulness, the argument goes, was never supposed to be about weight loss, better sex, helping children perform better in school, helping employees be more productive in the workplace, or even improving the functioning of anxious, depressed people. It was never supposed to be a merchandized commodity to be bought and sold. }}</ref>։▼
▲'''Մտազբաղություն''', հոգեբանական գործընթաց, որը դիտավորյալ կերպով ուշադրություն է դարձնում ներկա պահին տեղի ունեցող ապրումներին՝ առանց [[Դատողություն (Փիլիսոփայական)|դատողությունների]]<ref name="Baer defines2">Mindfulness Training as a Clinical Intervention: A Conceptual and Empirical Review, by Ruth A. Baer, available at http://www.wisebrain.org/papers/MindfulnessPsyTx.pdf</ref><ref name="Kabat-Zinn_2013">{{cite book | vauthors = Kabat-Zinn J |title= Full Catastrophe Living: Using the Wisdom of Your Body and Mind to Face Stress, Pain, and Illness |year= 2013 |publisher= Bantam Dell |location= New York |isbn= 978-0345539724}}</ref>{{refn|group= note|name= Baer}}<ref name="Creswell">{{cite journal | vauthors = Creswell JD | title = Mindfulness Interventions | journal = Annual Review of Psychology | volume = 68 | pages = 491–516 | date = January 2017 | pmid = 27687118 | doi = 10.1146/annurev-psych-042716-051139 | quote = Methodologically rigorous RCTs have demonstrated that mindfulness interventions improve outcomes in multiple domains (e.g., chronic pain, depression relapse, addiction). }}</ref><ref>American Psychological Association (APA.org, 2012); Kabat-Zinn, in Purser, 2015; as cited at PositivePsychology.com, [https://positivepsychology.com/what-is-mindfulness/ ''What Is Mindfulness? Definition + Benefits (Incl. Psychology)''].</ref>, որը զարգանում է [[մեդիտացիա]]յի և այլ [[ուսուցում]]ների արդյունքում<ref name="
Սկսած 1970 թվականից [[կլինիկական հոգեբանություն|կլինիկական հոգեբանությունը]] և [[Հոգեբուժություն|հոգեբուժությունը]] զարգացրել է մտազբաղության վրա հիմնված մի շարք թերապևտիկ ծրագրեր, որոնք օգնում են տարբեր հոգեբանական վիճակներում գտնվող մարդկանց<ref name="Harrington20152" />։ Պրակտիկայում մտազբաղությունը կիրառվում է [[Դեպրեսիա|դեպրեսիայի]]<ref name="Strauss">{{cite journal|year=2014|title=Mindfulness-based interventions for people diagnosed with a current episode of an anxiety or depressive disorder: a meta-analysis of randomised controlled trials|journal=PLOS ONE|volume=9|issue=4|pages=e96110|bibcode=2014PLoSO...996110S|doi=10.1371/journal.pone.0096110|pmc=3999148|pmid=24763812|quote=This is the first meta-analysis of RCTs of MBIs where all studies included only participants who were diagnosed with a current episode of a depressive or anxiety disorder. Effects of MBIs on primary symptom severity were found for people with a current depressive disorder and it is recommended that MBIs might be considered as an intervention for this population.|vauthors=Strauss C, Cavanagh K, Oliver A, Pettman D}}</ref><ref name="Khoury2015">{{cite journal|date=June 2015|title=Mindfulness-based stress reduction for healthy individuals: A meta-analysis|journal=Journal of Psychosomatic Research|volume=78|issue=6|pages=519–28|doi=10.1016/j.jpsychores.2015.03.009|pmid=25818837|quote=We conducted a meta-analysis to provide a review of MBSR for healthy individuals. The meta-analysis included 29 studies enrolling 2668 participants... The results obtained are robust and are maintained at follow-up. When combined, mindfulness and compassion strongly correlated with clinical effects.|vauthors=Khoury B, Sharma M, Rush SE, Fournier C}}</ref><ref name="Jain">{{cite journal|year=2015|title=Critical analysis of the efficacy of meditation therapies for acute and subacute phase treatment of depressive disorders: a systematic review|url=http://www.escholarship.org/uc/item/0372c9xp|journal=Psychosomatics|volume=56|issue=2|pages=140–52|doi=10.1016/j.psym.2014.10.007|pmc=4383597|pmid=25591492|vauthors=Jain FA, Walsh RN, Eisendrath SJ, Christensen S, Rael Cahn B}}</ref>, [[Սթրես|սթրեսի]]<ref name="Khoury2015" /><ref name="Sharma">{{cite journal|date=October 2014|title=Mindfulness-based stress reduction as a stress management intervention for healthy individuals: a systematic review|journal=Journal of Evidence-Based Complementary & Alternative Medicine|volume=19|issue=4|pages=271–86|doi=10.1177/2156587214543143|pmid=25053754|quote=Mindfulness-based stress reduction offers an effective way of reducing stress by combining mindfulness meditation and yoga in an 8-week training program... Of the 17 studies, 16 demonstrated positive changes in psychological or physiological outcomes related to anxiety and/or stress. Despite the limitations of not all studies using randomized controlled design, having smaller sample sizes, and having different outcomes, mindfulness-based stress reduction appears to be a promising modality for stress management.|vauthors=Sharma M, Rush SE}}</ref><ref name="Hofmann">{{cite journal|date=April 2010|title=The effect of mindfulness-based therapy on anxiety and depression: A meta-analytic review|journal=Journal of Consulting and Clinical Psychology|volume=78|issue=2|pages=169–83|doi=10.1037/a0018555|pmc=2848393|pmid=20350028|vauthors=Hofmann SG, Sawyer AT, Witt AA, Oh D}}</ref>, [[Տագնապ|տագնապի]]<ref name="Strauss" /><ref name="Khoury2015" /><ref name="Hofmann" /> ախտանիշները կրճատելու և [[Ադիկցիա|ադիկցիայի]]<ref name="Chiesa">{{cite journal|date=April 2014|title=Are mindfulness-based interventions effective for substance use disorders? A systematic review of the evidence|journal=Substance Use & Misuse|volume=49|issue=5|pages=492–512|doi=10.3109/10826084.2013.770027|pmid=23461667|vauthors=Chiesa A, Serretti A}}</ref><ref name="Garland">{{cite journal|date=January 2014|title=Mindfulness training targets neurocognitive mechanisms of addiction at the attention-appraisal-emotion interface|journal=Frontiers in Psychiatry|volume=4|pages=173|doi=10.3389/fpsyt.2013.00173|pmc=3887509|pmid=24454293|vauthors=Garland EL, Froeliger B, Howard MO}}</ref><ref name="Black">{{cite journal|date=April 2014|title=Mindfulness-based interventions: an antidote to suffering in the context of substance use, misuse, and addiction|journal=Substance Use & Misuse|volume=49|issue=5|pages=487–91|doi=10.3109/10826084.2014.860749|pmid=24611846|vauthors=Black DS}}</ref> բուժման նպատակով։ Մտազբաղության վրա հիմնված ծրագրերն ընդունվել են դպրոցներում, բանտերում, հիվանդանոցներում, և այլ միջավայրերում։
Տող 41 ⟶ 43՝
=== Բուդդայականություն ===
=== Վաղ բուդդայականություն ===
Սատին լուսավորության յոթ գործոններից է։ «Ճիշտ» մտաղբաղությունը [[Ազնիվ Ութակի ճանապարհ|Ազնիվ Ութակի ճանապարհի]] յոթերորդ տարրն է։ Մտազբաղությունը մոլորության հակաթույնն է և դիտարկվում է որպես «ուժ», որը նպաստում է [[Նիրվանա|նիրվանայի]] հասնելուն։ Այս ընդունակությունը դառնում է ուժ, մասնավորապես, երբ այն համադրվում է տվյալ պահին տեղի ունեցող իրադարձության հստակ ընկալման հետ։ Նիրվանան վիճակ է, որի ժամանակ ժլատությունը, ատելւթյունն ու մոլությունը հաղթահարվում են և բացակայում մտքից։
[[Պաուլ Ուիլիամս|Պաուլ Ուիլիամսիը]]՝ հղում կատարելով Էրիկ Ֆրաուոլներին նշում է, որ մտազբաղությունը վաղ Բուդդայականությունում ճանապարհ է հարթել դեպի ազատագրում{{sfn|Williams|Tribe|2000|p=46}}{{refn|Frauwallner, E. (1973), ''History of Indian Philosophy'', trans. V.M. Bedekar, Delhi: Motilal Banarsidass. Two volumes., pp.150 ff|group=note|name="Frauwallner"}}։
=== Զազեն ===
[[Զազեն|Զազենի]] նպատակն ուղղակի նստելն է, այսինքն, ազատվել ամբողջ դատողական մտածողություներց և թույլ տալ բառերին, երևակայությանը և մտքերին «կողքով անցնել»<ref name="hcz2">{{cite book|title=Hardcore Zen: Punk Rock, Monster Movies, & the Truth about Reality|title-link=Hardcore Zen|last=Warner|first=Brad|publisher=[[Wisdom Publications]]|year=2003|isbn=086171380X|pages=189–190|name-list-format=vanc|authorlink=Brad Warner}}</ref><ref>{{cite book|title=Zen Mind, Beginner's Mind|title-link=Zen Mind, Beginner's Mind|last=Suzuki|first=Shunryū|publisher=[[Shambhala Publications]]|year=2011|isbn=978-159030849-3|pages=15–16|name-list-format=vanc|authorlink=Shunryū Suzuki}}</ref>։
== Կիրառություն ==
According to Jon Kabat-Zinn the practice of mindfulness may be beneficial to many people in Western society who might be unwilling to adopt Buddhist traditions or vocabulary.{{sfn|Kabat-Zinn|2000}} Western researchers and clinicians who have introduced mindfulness practice into mental health treatment programs usually teach these skills independently of the religious and cultural traditions of their origins.<ref>Mindfulness Training as a Clinical Intervention: A Conceptual and Empirical Review by Ruth A. Baer</ref> Programs based on MBSR and similar models have been widely adopted in schools, prisons, hospitals, veterans centers, and other environments.<ref name="ReferenceA">{{cite journal|last1=Ergas|first1=Oren|year=2013|title=Mindfulness in education at the intersection of science, religion, and healing|journal=Critical Studies in Education|volume=55|pages=58–72|doi=10.1080/17508487.2014.858643|name-list-format=vanc}}</ref>
▲Mindfulness as a modern, Western practice is founded on [[Zen]] and [[Vipassana movement|modern vipassana]],{{R|"Nisbet"}}<ref name="Wilson2" />{{refn|Vipassana as taught by teachers from the [[Vipassana movement]] is a 19th century development, inspired by and reacting against Western modernism.{{sfn|McMahan|2008}}{{sfn|Sharf|1995-B}} See also [[Buddhist modernism]].|group=note}} and involves the training of sati, which means "moment to moment awareness of present events", but also "remembering to be aware of something".<ref>{{cite web|url=http://www.mindandlife.org/dialogues/past-conferences/ml18|title=The 18th Mind and Life Dialogues meeting|archive-url=https://web.archive.org/web/20140322013413/http://www.mindandlife.org/dialogues/past-conferences/ml18/|archive-date=22 March 2014|access-date=7 January 2018|url-status=dead}}</ref>
| |||