«Մասնակից:Lilit Simonyan7/Ավազարկղ 2»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
չNo edit summary
No edit summary
Տող 1.
Հիսուսը քրիստոնեության մեջ
 
Քրիստոնեության մեջ, Հիսուսը համարվում է Աստծո Որդին, իսկ շատ հայտնի քրիստոնեական դավանանքների մեջ, նա նաև համարվում է Սուրբ Երրորդության երկրորդ անձը: Քրիստոնյաները հավատում են, որ ԱստվածՀիսուսը, խաչվելով և ապա հարություն առնելով, փրկեց և հավերժական կյանք շնորհեց մարդկանց: Նա համարվում է Հին Կտակարանում մարգարեացած հրեական օծյալը: Ըստ այս դավանանքների ուսմունքների, Հիսուսը նախընտրեց խաչվել Գողգոթայում` որպես Աստծո գառ որպես Աստծո Գառ` ի նշան Աստծո կամքին հնազանդության ենթարկվելու` որպես «Աստծո ներկայացուցիչ պատգամախոս և ծառա »: Հիսուսը զոհաբերվեց մեր մեղքերի ապաշխարհության համար, զոհաբերվեց, որպեսզի արդարացնի մարդկությանըմարդկանց` Աստծո առաջ: Ի տարբերություն Ադամի` Հիսուսը հնազանդ էր Աստծո կամքին:
 
Քրիստոնյաները հավատում են, որ Հիսուսը երկբնակ էէր` և՛ մարդ էր, և՛ Աստված՝ Աստծո Որդին: Թեև Հիսուսի բնույթի վերաբերյալ եղել են աստվածաբանական քննարկումներ, Սուրբ ԵրրորդությանԵրրորդությանը հարող քրիստոնյաները հավատում են, որ Հիսուսը ԱստվածԽոսք է, և Աստված` էմարմնացած, և մարդ, Աստծո որդիՈրդին է և «ճշմարիտՃշմարիտ Աստված է և ճշմարիտՃշմարիտ մարդ». լիովին Աստված է և լիովին` մարդ: Հիսուսը, լիովին մարդանալով, զգաց մահկանացուի ցավերն ու գայթակղությունները, բայց նա չմեղանչեց: Ըստ Աստվածաշնչի` Աստված Նրան հարություն տվեց Նրան մեռելներից: Նա համբարձվեց երկինք, որպեսզի նստիլինի Աստծո աջ կողքին: Հիսուսը նորից կվերադառնա Երկիր` Վերջին դատաստանի և Աստծո արքայության հաստատման համար:
 
Հիմնական ուսմունքներ
 
Չնայած Հիսուսի քրիստոնեական տեսակետները տարբեր են, կարելի է ամփոփել կրոնի այն հիմնական տարրերը, որոնք ընդհանուր են գլխավոր քրիստոնեական դավանանքներում` իրենց կաթեետիկ կամ դավանական թեմաների հիման վրա: Հիսուսի քրիստոնեական տեսակետները բխում են աստվածաշնչյան տարբեր աղբյուրներից, մասնավորապես ՝մասնավորապես՝ կանոնական Ավետարաններից և Նոր Կտակարանի գրություններից, ինչպիսիք ենօրինակ` Պողոսի գրությունները: Քրիստոնյաները հիմնականում ասում են, որ այդ գործերը պատմականորեն ճիշտ են:
 
Այն Քրիստոնեական խմբերը կամ դավանանքները, որոնք նվիրված են աստվածաշնչյան ուղղափառ քրիստոնեությանը, գրեթե բոլորը համաձայն են, որ Հիսուսը
Տող 13.
ծնվել է կույսից
 
մարդ է, որը նաև ամբողջովինլիովին Աստված է
 
մեղք չի գործել
 
մարտիրոսվեց և Նրա մարմինը դրեցին գերեզման
 
երրորդ օրը հարություն առավ մեռելներից
 
ի վերջո վերադարձավհամբարձվեց երկինք` Հայր Աստծո մոտ
 
կվերադառնա Երկիր:
 
Քրիստոնյա համարվող մի քանի խմբեր ունեն հավատալիքներ, որոնք համարվում են ոչ ուղղափառ/այլադավան: Օրինակ` Միաբնակությանմիաբնակության հետևորդները չեն ընդունում, որ Քրիստոսն ունի երկու բնություն. մեկը` մարդկային, մյուսը` աստվածային:
Ավետարանում նշված են ՀիուսիՀիսուսի կյանքի ամենագլխավորամենակարևոր իրադարձությունները: Դրանք 5-ն են` Հիսուսի մկրտությունը, վերափոխումը, խաչելությունը, հարությունը և համբարձումը: Այստեղ ընդգրկվում են նաև 2 այլ իրադարձություններ. Հիսուսի ծնունդը` սկզբում և Սուրբ Հոգու ուղարկումը` վերջում: Ավետարանում Հիսուսի ուսմունքի մասին գրառումները հիմնականում ներկայացվածկատարված են ըստ հատուկ բաժինների` ներառյալ նրա «գործերը և խոսքերը», օրինակ` նրա ծառայությունը, առակները և հրաշքները:
 
ՔրիստոնյաներՔրիստոնյաները աստվածաբանական նշանակություն են տալիս ոչ միայն Հիսուսի ''գործերին'', այլև` նրա ''անվանը''։ Հիսուսի անվան բարեպաշտությունը վաղ քրիստոնեությունից է գալիս։ Այսօր այն առկա է ինչպես արևելյան, այնպես էլ արևմտյան քրիստոնեության մեջ՝ թե կաթոլիկ և, թե բողոքական։ Քրիստոնյաները հիմնականում պնդում են, որ Հիսուսն իր կյանքով, մարտիրոսությամբմահով և հարությամբ վերականգնեց մարդկության և Աստծո միջև կապը՝ Նոր Ուխտով՝ արյամբ։Նրաարյամբ։ Նրա մահը խաչի վրա ընկալվում է իբրև փրկագին- զոհաբերություն․ մարդկության փրկության և մեղքերի քավության հիմքը։ ՄեղքըՄեղքն աշխարհ մտավ աշխարհշ, երբ Ադամը մեղք գործեց, որը կոչվեց «Ադամական մեղք»։
 
Քրիստոս, ԱստվածԼոգոս/Խոսք և Որդի Աստված
 
Իսկ Ձեր կարծիքով ես ո՞վ եմ։ Միայն Սիմոն– ՊետրոսըՍիմոն–Պետրոսը պատասխանեց նրան. «Դուք Քրիստոսն եք, կենդանի Աստծո Որդին - Մատթեոս 16: 15-16: [25]
 
Հիսուսը միջնորդ է, բայց դա ավելին է, քան ինչ–որ մեկը` Աստծո և մարդու միջև։ Նա պարզապես երրորդ անձ չէ` Աստծո և մարդկության միջև․․․ Որպես Ճշմարիտ Աստված` Նա Աստծուն մոտեցնում է մարդուն, և որպես Ճշմարիտ մարդ՝ Նա մարդուն մոտեցնում է Աստծուն։
 
Քրիստոնյաների մեծ մասը հիմնականում Հիսուսին համարում է Քրիստոս` երկար սպասված Օծյալը, ինչպես նաև Աստծո միակ և միածին Որդին։ Մարկոսի ավետարանը (1։1) սկսվում է հետևյալ բառերով․խոսքերով․ «Հիսուս Քրիստոսի ավետարանի սկզբը՝սկիզբը՝ Աստծո Որդին» և Հիսուսին տալիս է երկու հստակ բնորոշում՝ Քրիստոս և Աստծո Որդի։ Նրա աստվածությունը վերահաստատվում է Մարկոսի ավետարանում( 1:11)։ Մատթեոսի ավետարանը (1։1) սկսվում է Հիսուս Քրիստոսով, իսկ 16-րդ տողում կրկին բացատրում է՝ հաստատելով․ «Հիսուսը, որին կոչում են Քրիստոս»։
 
Պողոսի գրություններում «Քրիստոս» բառը այնքան սերտորեն է կապված Հիսուսի հետ, որ, ըստ երևույթին, վաղ քրիստոնյաների համար կարիք չկար պնդելու, որ Հիսուսը Քրիստոսն էրէ, քանի որ դանրանց լայնորենշրջանում ընդունվածհենց այդպես էր նրանց շրջանումընդունված: Հետևաբար Պողոսը կարող էր օգտագործել Քրիստոս անունը` առանց երկմտելու, թե ում մասին է խոսքը, և ինչպես 1 CorinthiansԿորընթացիներ 4:15ումև15-ում Romansև Ռոմանցիներ 12:5ում5-ում նա կարող էր օգտագործել այնպիսայնպիսի արտահայտություններ, ինչպես` Քրիստոսով, որպեսզի անդրադառնար Հիսուսի հետևորդներին:
Նոր Կտակարանում «Աստծո Որդի» արտահայտությունը վերաբերում է Հիսուսին` մի շարք դեպքերում: Այն հաճախ օգտագործվում է` վկայակոչելու նրա աստվածային բնույթը` Գաբրիել հրեշտակի ավետումից մինչև Նրա խաչելությունը: Հիսուսի Աստծո որդին լինելու մասին շատերն են գրել Նոր Կտակարանում,: Եղել են իսկնաև երկու առանձին դեպքերումդեպքեր. մի դեպքում Հայր ԱստծոԱստված կողմից`է իբրևհայտնել ձայնայդ մասին` Երկնքից, ևմյուս հաստատվել էդեպքում` հենց ՔրիստոսիՀիսուսն է կողմիցասել:
Քրիսոնեության մեջ Քրիստոսը Խոսք է գաղափարը կարևոր է եղել Քրիստոսի աստվածային բնույթը հաստատելու և Նրա դիրքը Երրորդության մեջ` իբրև Աստծո Որդի, ինչպեսհաստատելու սահմանվածհամար կարևոր է Քաղկեդոնականեղել կրոնիՔրիստոնեության մեջ հայտնի «Քրիստոսը Խոսք է» գաղափարը: Սա բխում է ՀովհաննեսիՀովհաննես Ավետարանի սկզբից բացումից, որը սովորաբար թարգմանվում է անգլերեն հետևյալ կերպ. «Սկզբում Խոսքն էր և Խոսքն Աստծո հետ էր և Խոսքն Աստված էր»: Հունարեն բնօրինակում Logos (λόγος)ն օգտագործվում է իբրև Word, իսկ աստվածաբանական դիսկուրսում այն հաճախ մնում է անգլերեն տառադարձված ձևով` Logos: ՔրիսոսիՔրիստոսի նախնական գոյությունը վերաբերում է Քրիստոսի անձի գոյությանը, նախքան նրա հայեցակարգը: Ըստ Երրորդության տեսակետի` Աստվածաշնչի Հովհաննես 1:1-18 հատվածում համաձայն Երրորդության տեսակետի Քրիստոսը նույնացվում է նախապես գոյություն ունեցող հիպոստազի հետ, որը կոչվում էր Logos կամ Word: Այս վարդապետությունը կրկնվում է Հովհաննես 17.5-ում, երբ Հիսուսը, Հայր Աստծուն հրաժեշտ տալիս, անդրադառնում է այն փառքին, որորն իրենք ունեին «նախքան աշխարհի ստեղծումը»: Հովհաննես 17:24-ը նույնպես վերաբերում է Հայր Աստծուն և Հիսուսին` «նախքան աշխարհի ստեղծումը»: Քրիստոսի նախնական գոյության շուրջ հակաերրորդական տեսակետները տարբեր են. մի մասը հերքում է, մյուսը` ընդունում:
Առաքելական դարաշրջանից հետո` երկրորդ դարից առաջ, ծագեցին հակասություններ, թե ինչպես են մարդկային և աստվածային բնույթները շաղկապված Հիսուսի մեջ: Ի վերջո` 451 թվականին ընդունվեց Հիպոստատիկ միության գաղափարը, ըստ որի Հիսուսը և լիովին Աստված է և լիովին մարդ: Այնուամենայնիվ, քրիստոնեական դավանանքների միջև տարաձայնությունները շարունակվեցին, դրանից հետո ևիսկ ոմանք մերժեցին Հիպոստատիկ միությունը` ի շահ միաբնակության:
Մարմնավորում, Քրիստոսի ծնունդ և Երկրորդ Ադամ
Նա անտեսանելի Աստծո պատկերն է, արարչության առաջին ծնունդը: Որովհետև Նա ստեղծեց ամեն-ինչ երկնքում և երկրի վրա` տեսանելին և անտեսանելին: Կողոսացիներ 1: 15-16
Կողոսացիներից վեր նշված հատվածը Հիսուսի ծնունդը համարում է արարչության մոդելը օրինակը: Պողոս առաքյալը Հիսուսի ծնունդը համարել է տիեզերական նշանակության իրադարձություն, որըորն իր հետ բերում է «նոր մարդ» հասկացությունը, որը հատուցեց այն մեղքի համար, որը գործել էր առաջին մարդը` Ադամը: Ինչպես ՅոհաննիիՅոհաննինի տեսակետը Հիսուսի մասին` իբրև Խոսքի մարմնավորում, պնդումշեշտում է Քրիստոսի ծննդյան համաշխարհային կարևորությունը, այնպես էլ Պողոսի հեռանկարը` Հիսուսի ծնունդով, ցույց ենէ տալիս նոր մարդու և նոր աշխարհի ծնունդը:Ի տարբերություն դրա` Պողոսի էսքատոլոգիական տեսակետը Հիսուսի մասին հակառակը Նրան ներկայացնում համարում է բարոյականության և հնազանդության չափանիշ նոր մարդ` ի հակադրություն Ադամի: Ի տարբերություն Ադամի` նոր ծնված Հիսուսը հնազանդվում էր Աստծուն և առաջնորդում ուղեկցում էր դեպի բարոյականության և փրկության աշխարհ:
Ըստ Պողոսի, Ադամը առաջին մարդն է աշխարհում, իսկ Հիսուսը` երկրորդը: Ադամը, իր անհնազանդության պատճառով, վնասեց թե իրեն թե մարդկությանը` թողնելով իր մեղքը` իբրև ժառանգություն: Հիսուսի ծնունդը հակակշռում փրկագին է, Ադամիորով ձախողումըփոխհատուցվում սխալը սխալին` բերելով տալով փրկագին և փոխհատուցելովէ Ադամի գործած մեղքը:
2-րդ դարում Եկեղեցու Հոգևոր Հայր Իրենեոս Լիոնացին կամ Լիգդոնացին գրել է.
Երբ Հիսուսը մարմնավորվեց և դարձավ մարդ, Նա վերսկսեց մարդկանց երկար հոսքը և կարճ ասած` փրկեց մեզ: Այսպիսով, այն ինչ մենք կորցրել էինք Ադամի պատճառով. այն է` լինել Աստծո պատկերով և նմանությամբ`, մենք կարող ենք վերագտնել Հիսուս Քրիստոսի միջոցով: Պատրիարքի տեսաբանության մեջ Պողոսը` հակադրելով Հիսուսին և Ադամին, կմախք է հանդիսանում ծառայում` քննարկելու Հիսուսի ծննդյան յուրօրինակությունն և նրա կյանքի հետագա իրադարձությունները: Հիսուսի ծնունդը սկսեց ծառայել իբրև մեկնարկ ելակետ` տիեզերական քրիստոնեության համար, որտեղ Հիսուսի ծնունդը, կյանքը և համբարձումը ունեն համաշխարհային նշանակություն: Հիսուսի որպես «նոր մարդ» գաղափարը կրկնում է ՀիսուսիՆրա ծննդի և վրածննդիվերածննդի շրջանը` սկսած նրա ծննդից, մինչև հարությունը: ՀիսուսնՀիսուսը, իր բարոյական կերպարով և Հայր Աստծու հանդեպ հնազանդությամբ, ստեղծեց «նոր հարմոնիա ներդաշնակություն»` Հայր Աստծու և մարդու միջև: Այսպիսով, Հիսուսի ծնունդը և հարությունը ստեղծեցին նոր մարդկության հեղինակը և օրինակը: Ըստ այս տեսակետի` Հիսուսի ծնունդը, մահը և հարությունը փրկեց մարդկությանը` վերացնելով Ադամի հասցրած վտանգը չեղարկելովջնջելով Ադամի գործած մեղքը:
Հիսուսը` որպես Դավիթի կենսաբանական որդի, պետք է լիներ հավանաբար լիներ հրեական ռասսայի, էթնիկության, ազգի և մշակույթի կրող էր: Կա մի փաստարկ, որը դեմ է այս տեսակետին. Քրիստոսի ծագումնաբանության մեջ հակասություն կա. Մատթեոսը ասում էր, որ Նա Սողոմոնի որդին է, իսկ Ղուկասն ասում էր, որ Նա Նաթանի որդին է. Սողոմոնն ու Նաթանը եղբայրներ էին: Դամասկոսի Հովհաննեսը բացատրեց, որ ոչ մի հակասություն, որովհետև Սուրբ Գրքի համաձայն, ավելի կոնկրետ յիբբումի «միցվա` համաձայն որի տղամարդը պետք է ամուսնանար իր մահացած եղբոր անզավակ այրու հետ»` Նաթանը Սողոմոնի մահից հետո ամուսնացավ վերջինիս կնոջ հետ:
Հիսուսը մեծացել է ԳալիլեյումԳալիլեայում և ծառայության մեծ մասն այնտեղ է անցկացրել: ՔՄ.հթ.ա. առաջին դարում ԳալիլեյումԳալիլեայում և Հրեաստանում խոսում էին այնպիսի լեզուներով, ինչպես` հրեա-պաղեստինյան արամերեն, եբրայերեն և վրացերեն, իսկ գերիշխում էր` արամերենը: Կա մի կարևոր համաձայնություն, ըստ որի` Հիսուսն իր ուսմունքների մեծ մասը փոխանցել է արամերենով` Գալիլեայի բարբառով:
Նոր Կտակարանը նկարագրում է Հիսուսի հագուստը` տզիցիտ- եկեղեցական շարֆ` Մատթեոս 14:36-ում և Ղուկաս 8:43-44-ում: Բացի հագուստից, Նոր Կտակարանում չկան այլ նկարագրություններ Հիսուսի արտաքին տեսքի մասին, մինչև Նրա մահը և իսկ Ավետարանի պատմությունները հիմնականում անտարբերզուրկ են մարդկանց ռասսայական տեսքի կամ առանձնահատկությունների վերաբերյալ մանրամասնություններից:
Ծառայություն
Գողը գալիս է միայն թալանելու, սպանելու և ավիրելու համար: Ես եկա, որպեսզի նրանք կարողանան ունենալ և վայելեն կյանքը և այնքան շատ լիքը ունենան լիքը լի, մինչև որ այն թափվի: Հովհաննես 10:10
Թվում էր` Հիսուսն ուներ երկու հիմնական անհանգստություն մտահոգություն կապված մարդկանց և նյութերի հետ անշունչ առարկաների հետ. 1. որպեսզի նրանք ազատվեն առարկաների նյութեղենի իրերի տիրապետությունից բռնատիրությունից և 2. որպեսզի նրանք ակտիվորեն օգնեն այլ մարդկանց սկսեն հոգ տանել ուրիշների համարմասին:
Կանոնական ավետարաններում Հիսուսի ծառայությունը սկսվում է Հրեաստանում` Նրա մկրտությամբ, Հորդանան գետի մոտգետում և ավարտվում է Երուսաղեմում` Վերջին ընթրիքից հետո: Ըստ Ղուկասի ավետարանի (3:23)` Հիսուսն իր ծառայությունն սկսել է գրեթե մոտավորապես մոտ 30 տարեկան հասակում: Նրա ծառայությունը սկսվել է մոտ մ.թ.ա. 27-29 թվականներին և ավարտվել է մ.թ.ա. 30-36 թվականներին: Հիսուսի վաղ Գալիլեայի ծառայությունը սկսվում է Նրա մկրտությունից հետո, Նա վերադառնում է Գալիլեա` Հուդայի անապատ: Այս վաղ շրջանում Նա քարոզում է Գալիլեայում և հավաքում հավաքագրում է իր առաջին աշակերտներին, որոնք սկսում են շրջել Նրա հետ և վերջապես ստեղծում են վաղ եկեղեցու կորիզը: Գալիլեայի մեծագույն գլխավոր ծառայությունը, որն սկսվում է Մատթեոս 8-ից, ներառում է Տասներկու առաքյալների առաքելությունը ծառայությունը, ինչպես նաև` Գալիլեայում Հիսուսի ծառայության մեծ մասը: Գալիլեայի վերջին ծառայությունը սկսվում է Հովհաննես Մկրտչի մահից հետո, երբ Հիսուսը պատրաստվում էր գնալ Երուսաղեմ:
Հուդայի վերջին ծառայության ընթացքում ժամանակ Հիսուսն սկսում է իր վերջին ճամփորդությունը դեպի Երուսաղեմ` Հրեաստանի միջով: Երբ Հիսուսը շրջագայում ճամփորդում էր դեպի գնում էր Երուսաղեմ, հետագա Պերեական ծառայության ժամանակ Գալիլեայի ծովից Հորդանան գետի երկայնքով իջնող ճանապարհի մոտ մեկ երրորդը Գալիլեայի ծովիցՆա մի քիչ ներքև Հորդանան գետի երկայնքով, Նապահ վերադառնում է այն տեղը, որտեղ մկրտվել էէր: Երուսաղեմի վերջին ծառայությունը երբեմն կոչվում է ''Պաշտամունքի շաբաթ'' և սկսվում է Հիսուսի հանդիսավոր մուտքով դեպի Երուսաղեմ: Ավետարաններում ավելի շատ մանրամասներ կան վերջին ծառայության մասին, քան թե այլ երևույթների . նրանց բովանդակության տեքստի մեկ երրորդը նվիրված է Հիսուսի կյանքի վերջին շաբաթվան` Երուսաղեմում:
Ուսմունքներ, առակներ և հրաշքներ
Այն խոսքերը, որ ձեզ եմ ասում իմ անունից չէ, այլ Հայր Աստծո, որը բնակվում է իմ մեջ: Հովհաննես 14:10
ՆարՆոր Կտակարանում Հիսուսի ուսմունքները ներկայացված են նրա խոսքերի և գործերի միջոցով իմաստով: Հիսուսի խոսքերում կան որոշ քարոզներ, ինչպես նաև առակներ, որոնք երևում են առկա են Սինոպտիկական Ավետարանների պատմություններում: (Հովհաննեսի ավետարանում առակներ չկան): Ավետարանում նկարագրվում են Հիսուսի գործած հրաշքներն ու այլ գործողություններըգործողություններ` նրա ծառայության ժամանակ ընթացքում: Թեև Չնայած Կանոնական ավետարանները կազմում են Հիսուսի ուսմունքների մեծ մասը, Պողոսի գրությունները, որոնք թերևս ավետարաններից ավելի շուտ են գրվել երևի թե գրվել են ավետարաններից տասնամյակներ առաջ, ներառում են Հիսուսի ուսմունքների որոշ ամենավաղ վաղ գրավոր նկարագրություններնկարագրությունները: Նոր կտակարանում Հիսուսի ուսմունքները ոչ թե իբրև Նրա ուսմունքներ են ներկայացված, այլ հավասար են Հիսուսի խոսքերին` աստվածային հայտնությամբ, ինչպես նշել է Հովհաննես Մկրտիչը 3:34-ում: Նրան, ում ուղարկել է Աստված, խոսում է Աստծո անունից, և Աստծո համար տալիս է իր հոգին անվարան: Հիսուսը
Հիսուսը Հովհաննես 7:16-ում ասում է. «Իմ ուսմունքը իմը իմ սեփականությունը չէ»: Ինձ ուղարկողն է փոխանցել այս ուսմունքը: Մատթեոս 11:27-ում Հիսուսը պնդում է աստվածային տեղեկությունը` ասելով. «Ոչ ոք չի ճանաչում Որդուն, Հայր Աստծուց բացի, և ոչ ոք չի ճանաչում Հայր Աստծուն, Որդուց բացի»` հաստատելով այն փոխադարձ տեղեկությունը, որն ունի Աստծո մասին:
Նար Կտակարանում Հիսուսի ուսմունքները ներկայացված են նրա խոսքերի և գործերի միջոցով իմաստով: Հիսուսի խոսքերում կան որոշ քարոզներ, ինչպես նաև առակներ, որոնք երևում են առկա են Սինոպտիկական Ավետարանների պատմություններում: Հովհաննեսի ավետարանում առակներ չկան Ավետարանում նկարագրվում են Հիսուսի գործած հրաշքներն ու այլ գործողությունները նրա ծառայության ժամանակ ընթացքում: Թեև Չնայած Կանոնական ավետարանները կազմում են Հիսուսի ուսմունքների մեծ մասը, Պողոսի գրությունները, որոնք թերևս ավետարաններից ավելի շուտ են գրվել երևի թե գրվել են ավետարաններից տասնամյակներ առաջ, ներառում են Հիսուսի ուսմունքների որոշ ամենավաղ վաղ գրավոր նկարագրություններ: Նոր կտակարանում Հիսուսի ուսմունքները ոչ թե իբրև Նրա ուսմունքներ են ներկայացված, այլ հավասար են Հիսուսի խոսքերին աստվածային հայտնությամբ, ինչպես նշել է Հովհաննես Մկրտիչը 3:34-ում: Նրան, ում ուղարկել է Աստված, խոսում է Աստծո անունից, Աստծո համար տալիս է իր հոգին անվարան: Հիսուսը
Նար Կտակարանում Հիսուսի ուսմունքները ներկայացված են նրա խոսքերի և գործերի միջոցով իմաստով: Հիսուսի խոսքերում կան որոշ քարոզներ, ինչպես նաև առակներ, որոնք երևում են առկա են Սինոպտիկական Ավետարանների պատմություններում: Հովհաննեսի ավետարանում առակներ չկան Ավետարանում նկարագրվում են Հիսուսի գործած հրաշքներն ու այլ գործողությունները նրա ծառայության ժամանակ ընթացքում: Թեև Չնայած Կանոնական ավետարանները կազմում են Հիսուսի ուսմունքների մեծ մասը, Պողոսի գրությունները, որոնք թերևս ավետարաններից ավելի շուտ են գրվել երևի թե գրվել են ավետարաններից տասնամյակներ առաջ, ներառում են Հիսուսի ուսմունքների որոշ ամենավաղ վաղ գրավոր նկարագրություններ: Նոր կտակարանում Հիսուսի ուսմունքները ոչ թե իբրև Նրա ուսմունքներ են ներկայացված, այլ հավասար են Հիսուսի խոսքերին աստվածային հայտնությամբ, ինչպես նշել է Հովհաննես Մկրտիչը 3:34-ում: Նրան, ում ուղարկել է Աստված, խոսում է Աստծո անունից, Աստծո համար տալիս է իր հոգին անվարան: Հիսուսը
Նար Կտակարանում Հիսուսի ուսմունքները ներկայացված են նրա խոսքերի և գործերի միջոցով իմաստով: Հիսուսի խոսքերում կան որոշ քարոզներ, ինչպես նաև առակներ, որոնք երևում են առկա են Սինոպտիկական Ավետարանների պատմություններում: Հովհաննեսի ավետարանում առակներ չկան Ավետարանում նկարագրվում են Հիսուսի գործած հրաշքներն ու այլ գործողությունները նրա ծառայության ժամանակ ընթացքում: Թեև Չնայած Կանոնական ավետարանները կազմում են Հիսուսի ուսմունքների մեծ մասը, Պողոսի գրությունները, որոնք թերևս ավետարաններից ավելի շուտ են գրվել երևի թե գրվել են ավետարաններից տասնամյակներ առաջ, ներառում են Հիսուսի ուսմունքների որոշ ամենավաղ վաղ գրավոր նկարագրություններ: Նոր կտակարանում Հիսուսի ուսմունքները ոչ թե իբրև Նրա ուսմունքներ են ներկայացված, այլ հավասար են Հիսուսի խոսքերին աստվածային հայտնությամբ, ինչպես նշել է Հովհաննես Մկրտիչը Նար Կտակարանում Հիսուսի ուսմունքները ներկայացված են նրա խոսքերի և գործերի միջոցով իմաստով: Հիսուսի խոսքերում կան որոշ քարոզներ, ինչպես նաև առակներ, որոնք երևում են առկա են Սինոպտիկական Ավետարանների պատմություններում: Հովհաննեսի ավետարանում առակներ չկան Ավետարանում նկարագրվում են Հիսուսի գործած հրաշքներն ու այլ գործողությունները նրա ծառայության ժամանակ ընթացքում: Թեև Չնայած Կանոնական ավետարանները կազմում են Հիսուսի ուսմունքների մեծ մասը, Պողոսի գրությունները, որոնք թերևս ավետարաններից ավելի շուտ են գրվել երևի թե գրվել են ավետարաններից տասնամյակներ առաջ, ներառում են Հիսուսի ուսմունքների որոշ ամենավաղ վաղ գրավոր նկարագրություններ: Նոր կտակարանում Հիսուսի ուսմունքները ոչ թե իբրև Նրա ուսմունքներ են ներկայացված, այլ հավասար են Հիսուսի խոսքերին աստվածային հայտնությամբ, ինչպես նշել է Հովհաննես Մկրտիչը Հովհաննես 3:34-ում: Նրան, ում ուղարկել է Աստված, խոսում է Աստծո անունից, Աստծո համար տալիս է իր հոգին անվարան: Հիսուսը Հովհաննես 7:16-ում ասում է. Իմ ուսմունքը իմը իմ սեփականությունը չէ: Ինձ ուղարկողն է փոխանցել այս ուսմունքը: Մատթեոս 11:27-ում Հիսուսը պնդում է աստվածային տեղեկությունը` ասելով. Ոչ ոք չի ճանաչում Որդուն Հայր Աստծուց բացի և ոչ ոք չի ճանաչում Հայր Աստծուն Որդուց բացի` արտահայտելով հաստատելով այն փոխադարձ տեղեկությունը, որն ունի Աստծո մասին:
Ճառեր
Ավետարաններում կան մի քանի ճառեր, որոնք Հիսուսն ասել է հատուկ առիթների ժամանակ, ինչպես Հրաժեշտի ճառը, որն ասել է Վերջին կամ Խորհրդավոր ընթրիքից հետո` իր խաչելության նախորդող գիշերը: Թեև հաղորդում են, որ Հիսուսի մի քանի ուսմունքները ճառերը ասվել են տաճարում` պաշտոնական միջավայրում, ճառերից շատերն ավելի շատ զրույցի են նման, քան պաշտոնական լեկցիաների դասախոսությունների:
Մատթեոսի ավետարանում կան հատուկ մշակված առակներ` հաճախ դասակարգված իբրև Մատթեոսի 5 ճառեր, որոնք ներկայացնում են Հիսուսի բանալի ամենակարևոր ուսմունքներից շատերը: Այս 5 ճառերից յուրաքանչյուրն ունի մի քանի ընդհանուր հատված Մարկոսի կամ Ղուկասի ավետարաններում: Մատթեոսի Մատթեոս-ում 5 ճառերը սկսվում են Լեռան վրայի ճառով, որը ներառում է Հիսուսի բարոյական խրատներից շատերը, և որը ամենահայտնին ու ամենամեջբերվածն է Նոր Կտակարանում: Լեռան վրա առակը ներառում է օրհնություններ, որոնք նկարագրում են Աստծո թագավորության մարդկանց բնույթը բնավորությունը` ներկայացված իբրև «օրհնություններ»: Օրհնանքները ավելի շատ կենտրոնանում են սիրո և համեստության խոնարհության վրա, քան ուժի և հալածանքի և վերարտադրում էեն հոգևորականության և կարեկցանքի վերաբերյալ շուրջ Հիսուսի ուսմունքների գլխավոր գաղափարները: Մատթեոսի ճառերից է Միսիոներական ճառը Մատթեոս 10-ում և եկեղեցու մասին վերաբերյալ ճառը` Մատթեոս 18-ում` աշակերտներին ցուցումներ տալով և հիմք ընդունելով վարքագծի կանոնները` հետևորդների սպասվող անհամբեր հաարակությանբազմության համար:
Առակներ
Հիսուսի առակները ներկայացնում են ավետարաններում նրա ուսմունքների հիմնական բաղադրիչը ՝բաղադրիչը՝ մոտավորապես երեսուն առակ, որոնք կազմում են նրա արձանագրված ուսմունքների մոտ մեկ երրորդը: Առակները կարող են լինել ավելի երկար քարոզներում, ինչպես նաև` պատմողական այլ գործերում: Հիսուսի առակները թվացյալ, ըստ երևույթին պարզ և հիշարժան պատմություններ են, հաճախ` պատկերազարդումներով, և յուրաքանչյուրը փոխանցում է մի ուսմունք, որը սովորաբար ֆիզիկական աշխարհը կապում է հոգևոր աշխարհին:
19-րդ դարում Լիսկոն և Ֆեյրբայրը հայտարարեցին, որ Հիսուսի առակներում «տեսանելի աշխարհից փոխառված կերպարը ուղեկցվում է ճշմարտությամբ անտեսանելի (հոգևոր) աշխարհից աշխարհի ճշմարտությամբ», և որ Հիսուսի առակները «պարզապես նմանակություններ չեն, որոնք ծառայում են նկարազարդման նպատակընպատակին, բայցայլ ներքին անալոգիաներ են, երբ որտեղ բնությունը վկա է դառնում հոգևոր աշխարհի համար »: Նմանապես, 20-րդ դարում, «առակ»-ն անվանելով երկնային նշանակություն ունեցող երկրային պատմություն », Ուիլյամ Բարքլեյը նշում է, որ ՀիսուսիՀիսուսն առակներըիր առակներում կանօգտագործել է սովորական օրինակներօրինակներ՝ ծանոթ օրինակներ են օգտագործում ՝ ուրիշներիմարդկանց մտքերը երկնային հասկացությունների գաղափարներհասկացություններ տեղափոխելու համար տանելու համար: Նա հուշում է կարծում է, որ ՀիսուսըՀիսուսն իր առակները չի ստեղծել զուտ ուղղակի պարզապես որպես նմանություն նմանություններ, այլ հիմնված է դրանք հիմնված են «բնական և հոգևոր կարգի միջև ներքին կապի մերձավորության վրա»:
 
Հիսուսի հրաշքները
Հավատացեք հրաշքներին,հավատացեք, որ դուք կարող եք իմանալ և հասկանալ, որ Հայր Աստված իմ մեջ է, իսկ ես` Աստծո մեջ: Հովհաննես 10:38
Քրիստոնեական ուսմունքներում Հիսուսի հրաշքները նույնքան միջոց էին նրա ուղերձի համար, որքան նրա խոսքերը: Հրաշքներից շատերը շեշտում են հավատի կարևորությունը, օրինակ ՝օրինակ՝ տասը բորոտների մաքրումը [Ղկ. 17:19] Հիսուսը չի ասել. «Իմ զորությունը փրկեց ձեզ», այլ ասել է. «Կանգնեք Բարձրացեք և գնացեք. Ձեր հավատքը փրկեց ձեզ»: Նմանապես, Պետրոսը առաքյալը կարևոր քայլ դաս է քաղում սովորում հավատքի մասին, քանի որ իր հավատքը թափահարում էերբ Նրանրա հավատը տատանվում է և նա սկսում է խորտակվել սուզվել [Մատթ 14: 34-36]:
Ավետարանի գրություններում Հիսուսի բոլոր հրաշքների առանձնահատկությունն այն է, որ նա օգուտներ է տալիսՆա օգնել է անվճար և երբեք չի խնդրել կամ ընդունել որևէ բան` իր ապաքինող բուժող բուժիչ հրաշքների համար, ի տարբերություն իր ժամանակի որոշ քահանայապետերի, որոնք մեղադրում էին բուժվողներին: Մատթեոս 10: 8-ում Նա իր աշակերտներին խորհուրդ տվեց բուժել հիվանդներին, հարություն տալ մեռելներին, մաքրել բորոտներին, և դուրս քշել դևերին` առանց վճարման և ասել. «Անվճար ստացաք, անվճար էլ տվեք»:
Ընդհանուր առմամբ քրիստոնյաները հավատում են, որ Հիսուսի հրաշքները իրական պատմական իրադարձություններ էին, և որ նրա հրաշագործությունները {{քաղվածք||}}նրաՆրա կյանքի կարևոր մասն էին ՝ վկայելով նրա աստվածության աստվածային բնության և հիպոստատիկ միության մասին, այսինքն ՝այսինքն՝ Քրիստոսի մարդկությանմարդկային և աստվածության երկակիաստվածային բնույթները` մեկ հիպոստասի մեջ [112: ] Քրիստոնյաները հավատում են, որ մինչ Հիսուսի սովիսովը, հոգնածությանհոգնածությունը և մահվանմահը փորձառություններըՀիսուսի նրամարդկային մարդկությանբնության վկայությունն էին, հրաշքները նրաՆրա աստվածային աստվածությանբնության վկայությունն էին:
 
Քրիստոնյա հեղինակները Հիսուսի հրաշքները ոչ միայն ուժի և ամենակարողության դրսևորումներ էին համարում, այլև`
սիրո և ողորմության. Դրանք կատարվել են մեղավոր և տառապող մարդկության համար հանդեպ կարեկցանք ցուցաբերելու համար: Հեղինակներ Քենը և Ջիմ Ստոկերը նշում են, որ «Հիսուսի կատարած յուրաքանչյուր հրաշքը սիրո դրսևորում էր»:
Քանի որ ըստ Հովհաննես Ավետարանի [20:30] անհնար էր պատմել Հիսուսի կատարված բոլոր հրաշքները, Կաթոլիկ հանրագիտարանում ասվում է, որ Ավետարաններում ներկայացված հրաշքները ընտրվել են երկակի պատճառով. առաջինը` Աստծո փառքի արտահայտման դրսևորման համար և ապա` դրանց ակնհայտ արժեքի համար: Հիսուսն իր «գործերը» համարում էր ապացույց` իր առաքելության և աստվածային բնության համար, և Հովհաննես 5: 36-ում նա հայտարարեց, որ իր հրաշքներն ավելի մեծ արժեք ունեն, քան Հովհաննես Մկրտչի վկայությունը:
Ինքնաճանաչում
Հիսուսը իրեն հրեա է համարում ջրհորի սամարացի կնոջ մոտ, ինչպես վկայում է «փրկությունը հրեաների կողմից է» առածը. մի առած, որը համահունչ է հրեական փրկության գաղափարին և հնարավոր մեջբերում է Եսայի 49:6-ին: Երբ կինը ասում է, որ սպասում է օծյալին, Հիսուսը պատասխանում է, որ նա իրեն է սպասում: Նվիրաբերության տոնի ընթացքում Հիսուսն ասում է. «Ես և Հայր Աստված մեկն ենք», որից հետո հրեաների առաջնորդները սկսում են քարկոծել նրան` անարգանքի համար(քանի որ պնդում էր, որ Աստված է) : Յոթ «ես եմ» ասույթները վերաբերում են Հիսուսին. Նա կյանքի հացն է, որը հագեցնում է և քաղցը և ծարավը: Նա աշխարհի լույսն է, որը չի թողնում մթության մեջ, այլ լուսավորում է կյանքը: Նա դարպաս է, որի միջոցով մեկը փրկվում է: Նա այն բարի հովիվն է, որը իր կյանքը նվիրում է ոչխարներին: Նա հարություն է և կյանք, որը մեկին տալիս է հավերժական կյանք: Նա այն ուղին է, ճշմարտությունը և կյանքը, որի միջոցով մարդը գնում է դեպի Հայր Աստված և Նա Աստծո խաղողի այգու իսկական գինին է:
Վարվելակերպ
 
Սինոպտիկայում Հիսուսը և նրա աշակերտները չեն լվանում ձեռքերը ուտելուց առաջ՝ ի տարբերություն հուդդայականության: Հիսուսի աշակերտները նույնպես չեն պահում պահք` ի տարբերություն Հովհաննես Մկրտչի աշակերտների: Շաբաթ օրը Հիսուսի աշակերտները նույնիսկ հացահատիկ էին հավաքում և ուտում՝ ի տարբերություն փարիսեցիների: Այս վարվելակերպերից որևէ մեկը նշված չէ Հովհաննես Ավետարանում:
Խաչելություն և քավություն
Հիսուսի խաչելության և հետագա հարության մասին պատմությունները հարուստ հիմք են տալիս քրիստոնեական վերլուծության համար՝ կանոնական ավետարաններից մինչև Պողոսի գրություններ:
Յոհաննինի «գործակալության քրիստոնեությունը» Հիսուսի` իր Հոր Որդին լինելու գաղափարը կապում է այն մտքի հետ, որ Նա աշխարհ է եկել որպես իր Հոր գործակալ, հատուկ ուղարկվել է իր Հոր կողմից՝ Նրան ներկայացնելու և գործերը իրականացնելու համար: Հիսուսի յուրաքանչյուր սինոպտիկ պատկերում այն վարդապետությունն է, որ փրկությունը, որը տալիս է Հիսուսը, անբաժան է թե Հիսուսից թե Նրա աստվածային ինքնությունից: Որդին և ծառայությունը համախմբվում են միայն խաղողի այգու առակում` Սինոպտիկական ավետարաններում (Մատթեոս 21:37; Մարկոս ​​12: 6; Ղուկաս 20:13): Հիսուսի խաչելությունը զոհաբերություն է, որը Նա արել է իբրև Աստծո գործակալ կամ Աստծո ծառա՝ հանուն վերջնական հաղթանակի: Սա հիմնված է Հովհաննես Ավետարանի փրկության թեմայի վրա, որը սկսվում է Հովհաննես 1:36-ում` Հովհաննես Մկրտչի հայտարարությամբ. «Աստծո Գառը, որը մաքրեց քավեց աշխարհի մեղքերը»: Հայեցակարգի հետագա ամրապնդումը բերված է Հայտնություն 21:14-ում, որտեղ «գառը սպանված է, բայց կենդանի»-ին միակն է, որն արժանի է դիպչել գրքին, որտեղ գրված են նրանց անունները, որոնք պիտի փրկվեն:
Քրիստոսաբանության մեջ հիմնական տարրը, որը ներկայացված է Առաքյալների գործերում այն համոզմունքի հաստատումն է, որ Հիսուսի մահը խաչելության միջոցով տեղի է ունեցել «Աստծո կանխագուշակությամբ, ըստ որոշակի ծրագրի»:Ըստ այս տեսակետի, ինչպես Գործք 2:23-ում, խաչը չի դիտարկվում որպես խայտառակություն, քանի որ Հիսուսի խաչելությունը «անօրենների ձեռքում» դիտարկվում է որպես իբրև Աստծո ծրագրի իրականացում:
Պողոսի կարծիքով Քրիստոնեությունը հատուկ ուշադրություն է դարձնում Հիսուսի մահվան և հարության թեմաներին: Ըստ Պողոսի Հիսուսի խաչելությունը ուղղակիորեն կապված է նրա հարության հետ, և Գաղատացիներ 6:12-ում կիրառված «Քրիստոսի խաչ» տերմինը կարող է դիտվել որպես Ավետարանների հաղորդագրության կրճատում: Պողոսի կարծիքով Հիսուսի խաչելությունը պատմության մեջ սոսկ իրադարձություն չէր, այլ նշանակալի էսխաթոլոգիական հետևանքներ ունեցող տիեզերական իրադարձություն, ինչպես` 1 Կորնթացիներ 2: 8-ում: Պողոսի կարծիքով ՝ Հիսուսը, որը հնազանդվում էր մահվանը (Փիլիպպեցիներ 2: 8), մահացավ «ճիշտ ժամանակին» (Հռոմեացիներ 4:25) ՝ հիմնվելով Աստծո ծրագրի վրա: Պողոսի համար «խաչի զորությունը» առանձնացված չէ Հիսուսի հարությունից:
 
Ջոն Քալվինը սատարում էր «Աստծո գործակալ» Քրիստոնեաբանությանը և պնդում էր, որ Պիղատոսի դատարանում իր դատավարության ընթացքում Հիսուսը կարող էր անմեղսունակ ճանաչվել, բայց փոխարենը նա խաչվեց՝ հնազանդվելով Հորը: Քրիստոնեական այս թեման շարունակվեց մինչև 20-րդ դարը, ինչպես արևելյան, այնպես էլ արևմտյան եկեղեցիներում: Արևելյան եկեղեցում Սերգեյ Բուլգակովը պնդում էր, որ Հիսուսի խաչելությունը նախապես որոշված ​​էր Հոր կողմից, մինչև աշխարհի ստեղծումը` փրկել մարդկությանը Ադամական մեղքի հետևանքներից: Արևմտյան եկեղեցում Կարլ Ռահները մանրամասնեց, որ անալոգիան այն է, որ խաչելության ժամանակ Աստծո Գառի թափած (և ջուրը Հիսուսի կողմից)արյունը մաքրող բնույթ ուներ, որը նման էր մկրտության ջրին [152]:
 
Մորմոնները կարծում են, որ խաչելությունը Քրիստոսի քավության գագաթնակետն էր, որը սկսվեց Գեթսեմանի պարտեզում:
Հարություն, Համբարձում և Երկրորդ գալուստ
 
Նոր Կտակարանում ասվում է, որ Հիսուսի հարությունը քրիստոնեական հավատքի հիմքն է [1 Կորնթ. 15: 12-20] [1 Պետ. 1: 3] Քրիստոնյաները ՝ Աստծո հանդեպ հավատքի միջոցով [Կող. 2:12] հոգևորապես հարություն առան և փրկվեցին, որպեսզի կարողանան քայլել կյանքի նոր ճանապարհով [Հռոմ. 6: 4]:
 
Առաքելական եկեղեցու ուսմունքում հարությունը համարվում էր նոր դարաշրջանի ազդարար: Հարության աստվածաբանություն ձևավորելը ընկավ Պողոս առաքյալին: Պողոսը չպետք է պարզապես կրկներ տարրական ուսմունքները, այլ ինչպես Եբրայեցի 6: 1-ն է ասում ՝ «դուրս գալ Քրիստոսի մասին նախնական ուսմունքներից և հասունանալ»: Պողոսի աստվածաբանության համար հիմնարար է Քրիստոսի Հարության և փրկության կապը: Պողոսը բացատրեց Հիսուսի հարության կարևորությունը՝ որպես քրիստոնյաների նմանատիպ փորձի փոխանակման հույսի առիթ և հիմք 1 Կորնթացիներ 15: 20-22-ում:
 
Բայց Քրիստոսն իսկապես հարություն է առել մեռելներից: Քանի որ մահը հասել է մի մարդու պատճառով, մեռելների հարությունը նույնպես մարդու միջոցով է լինում: Եթե Ադամի պատճառով մարդիկ մահանում էին, ապա Քրիստոսի շնորհիվ բոլորը ողջ կլինեն:
 
Եթե ​​խաչը կանգնած է Պողոսի աստվածաբանության կենտրոնում, ապա այդպես է նաև Հարությունը. Եթե մեկը մահացավ ''բոլորիս'' համար, ապա ''բոլորը'' պետք է տոնեն այդ մեկի հարությունը: Պողոսը ասաց, որ ճիշտ այնպես, ինչպես քրիստոնյաները մասնակցում են Հիսուսի մահվանը մկրտության միջոցով, այնպես էլ կմասնակցեն նրա հարությանը, քանի որ Հիսուսն իր հարությամբ նշանակվեց Աստծո Որդին [Հռոմ. 1: 4]: Պողոսի տեսակետները հակասում էին հույն փիլիսոփաների այն մտքերին, որոնց համաձայն մարմնական հարությունը նշանակում էր նոր բանտարկություն դիակի մեջ: Դա այն էր, ինչից նրանք ուզում էին խուսափել, հաշվի առնելով, որ նրանց համար մարմինը և նյութը բերում էին ոգի. Միևնույն ժամանակ, Պողոսը հավատում էր, որ նոր հարություն առած մարմինը կլինի երկնային `անմահ, փառավորված և զորեղ, ի տարբերություն երկրային մարմնի, որը մահկանացու է, անարգված, թույլ և հոգեկան:
 
Առաքելական հայրերը քննարկեցին Հիսուսի մահն ու հարությունը, ներառյալ Իգնատիուսը (50−115), Պոլիկարպը (69−155) և Ջասթին Մարթիրը (100−165): 313-ին Կոստանդինի և Միլանի ազատագրող խմբագրության վերափոխումից հետո 4-րդ, 5-րդ և 6-րդ դարերի էկումենիկ խորհուրդները, որոնք կենտրոնացած էին Քրիստոնեության վրա, օգնեցին ձևավորել Հարության փրկագնի բնույթի քրիստոնեական ըմբռնումը և ազդեցին թե նրա պատկերապատման զարգացման վրա թե Պատարագի ժամանակ դրա օգտագործման վրա: [160]
 
Այլ դավանանքներ
Հիսուսի բնույթի վերաբերյալ տեսակետները տարբերվում են դավանանքի միջոցով: Օրինակ՝ շատ դավանանքները հակաերրորդական են են:
 
Եհովայի վկաները պնդում են, որ Հիսուսը հրեշտակապետ Միքայելն է: