«Փնջային գլխացավ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
No edit summary
Տող 41.
 
Անհանգստությունը (օրինակ,հետ ու առաջ քայլք) կարող է ուղեկցել ցավին: Ինչպես միգրենի, այնպես էլ փնջային գլխացավերի ժամանակ կարող է լինել լույսի հանդեպ զգայունության բարձրացում([[լուսավախություն]], ֆոտոֆոբիա), ձայներից վախի առաջացում ([[ֆոնոֆոբիա]]): Սրտխառնոցը համարվում է առավել հազվադեպ հանդիպող ախտանիշ<ref name="Beck">{{cite journal|date=February 2005|title=Management of cluster headache|url=http://www.aafp.org/afp/2005/0215/p717.html|deadurl=no|journal=Am Fam Physician|type=Review|volume=71|issue=4|pages=717–24|pmid=15742909|archiveurl=https://web.archive.org/web/20151113055721/http://www.aafp.org/afp/2005/0215/p717.html|archivedate=13 November 2015|vauthors=Beck E, Sieber WJ, Trejo R|df=dmy-all}}</ref>: Որպես հետևանք գլխացավի, առաջացող երկրորդային ախտանիշներ կարող են լինել տկարությունը, ագրեսիվությունը, դեպրեսիան, անհանգստությունը, շփոթվածությունը<ref name="Rob2013" />:
 
===Պարբերականություն===
Փնջային գլխացավը (ՓԳ) երբեմն անվանում են «զարթուցիչ գլխացավ», պայմանավորված ցավերի կրկնումների հստակ պարբերականությամբ։ ՓԳ նոպաները հաճախ արթնացնում են [[Քուն|քնից]]։ Ինչպես առանձին ցավի նոպաները, այնպես էլ ցավի փնջերը կրում են խիստ պարբերական, [[Մետրոնոմ|մետրոնոմիկ]] բնույթ։ Նոպաները սովորաբար կրկնվում են օրվա նույն ժամին, վաղ առավոտյան կամ գիշերը։ Ցավի փնջերը նունպես սովորաբար կրկնվում են նույն պարբերականությամբ, երբեմն ամեն տարի տարվա նույն ժամանակահատվածում, առավել հաճախ [[Գիշերահավասարի կետեր|գիշերահավասարի կետերի]] շուրջը, կամ սեզոնային փոփոխությունների ժամանակ։ Երբեմն ցավերը կարող են սկվել անկանխատեսելի, առանց որևէ պարբերականության։ Այս տվյալները թույլ են տալիս գիտնականների ենթադրելու, որ հիվանդությամ ախտաբանության մեջ ներգրավված է [[Հիպոթալամուս|հիպոթալամուսը]]։ Վերջինս կարգավորում է օրգանիզմի «<nowiki/>[[Քուն#Ցիրկադային ժամացույց|կենսաբանական ժամացույցի]]<nowiki/>» աշխատանքը և [[Քուն#Ցիրկադային ժամացույց|ցիրկադիանային ռիթմը]]<ref>{{cite journal |doi=10.1017/S0317167100001694 |pmid=11858532 |title=Cluster Headache: Evidence for a Disorder of Circadian Rhythm and Hypothalamic Function |journal=The Canadian Journal of Neurological Sciences |volume=29 |issue=1 |pages=33–40 |year=2014 |last1=Pringsheim |first1=Tamara }}</ref><ref>{{cite journal |doi=10.1046/j.1526-4610.2003.03055.x |pmid=12603650 |title=Clinical, Anatomical, and Physiologic Relationship Between Sleep and Headache |journal=Headache: The Journal of Head and Face Pain |volume=43 |issue=3 |pages=282–92 |year=2003 |last1=Dodick |first1=David W. |last2=Eross |first2=Eric J. |last3=Parish |first3=James M. }}</ref>։
 
Էպիզոդիկ ՓԳ-ի ժամանակ ցավերը լինում են օրեկան մեկ կամ մի քանի անգամ, ամեն օր, հիմնականում նույն ժամին, մի քանի շաբաթ տևողությամբ, ինչից հետո սկվում է շաբաթներ, ամիսներ կամ տարիներ տևող անախտանիշ ընթացքը (ռեմիսիա, ախտադադար)։ ԹԳ-ը 10-15% դեպքերում ունենում է քրոնիկ ընթացք, երբ ցավերը կրկնվում են ամեն օր, տարիներով առանց ախտադադարի<ref name="NHS">{{cite web |url=https://www.nhs.uk/conditions/cluster-headaches/ |title=Cluster headaches:Pattern of attacks |author=<!--Not stated--> |date=May 22, 2017 |website=NHS|publisher=Gov.UK |access-date= December 13, 2018}}</ref>։
 
Գլխացավերի միջազգային միության (<span lang="en" dir="ltr">International Headache Society - IHS</span>) ախտորոշման չափանիշների համաձայն, եթե ՓԳ-ը ընթանում է 7-365 օր տևողությամբ երկու և ավելի փնջերով, և մեկ ամիս կամ ավելի երկար ախտադադարներով դրանց միջև, ապա այն կարելի է համարել էպիզոդիկ։ Եթե գլխացավերը առկա են մեկ տարուց ավելի, կամ աղտադադարները կարճատև են (մեկ ամսից կարճ) ապա ՓԳ-ը կոչվում է քրոնիկ<ref name="IHS">{{cite web |url= http://www.ihs-classification.org/en/02_klassifikation/02_teil1/03.01.00_cluster.html |title= IHS Classification ICHD-II 3.1 Cluster headache |publisher= The International Headache Society |accessdate= 2014-01-03 |url-status= dead |archiveurl= https://web.archive.org/web/20131103182003/http://www.ihs-classification.org/en/02_klassifikation/02_teil1/03.01.00_cluster.html |archivedate= 3 November 2013 |df= dmy-all }}</ref>։ Քրոնիկ ՓԳ-ի պարագայում գլխացավերի ուժգնություն, տևողությունը, բնույթը և պարբերականությունը կարող են փոփոխվել։ ՓԳ-ի տեսակը կարող է փոփոխվել անկանխատեսելիորեն, քրոնիկից էպիզոդիկ և հակառակը<ref>{{cite journal |doi=10.1007/s11916-002-0026-5 |pmid=11749880 |title=What predicts evolution from episodic to chronic cluster headache? |journal=Current Pain and Headache Reports |volume=6 |issue=1 |pages=65–70 |year=2002 |last1=Torelli |first1=Paola |last2=Manzoni |first2=Gian Camillo }}</ref>։
 
== Ծանոթագրություններ ==