«Զեթ (ֆիլմ)»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
"CostaGavrasZ.jpg" Ֆայլը Ջնջվել է: Վիքիպահեստում՝ Elcobbola մասնակցի կողմից: Պատճառը սա է՝ Copyright violation, found elsewhere on the web and unlikely to be own work (F1):
չ clean up, փոխարինվեց: ռեժիսյոր → ռեժիսոր (3) oգտվելով ԱՎԲ
Տող 4.
'''«Զեթ»''' ({{lang-fr|Z}}), քաղաքական [[դետեկտիվ]], նկարահանված ֆրանսիացի ռեժիսոր Կոստա Գվարսի կողմից, հույն գրող Վասիլիս Վասիլիկոսի նույնանուն վեպի հիման վրա, [[1969|1969 թվականին]]։ Գլխավոր դերերում են [[Ժան Լուի Տրենտինյան]]ը և Ժակ Պերենը։
 
[[1969|1969 թվականին]] արժանացել է [[Օսկար լավագույն օտարալեզու ֆիլմի համար|«Լավագույն օտարալեզու ֆիլմ»]] և [[Օսկար լավագույն մոնտաժի համար|«Լավագույն մոնտաժ»]] [[Օսկար|օսկարներիօսկար]]ն։ներին։ Պարգևատրվել է [[Կաննի կինոփառատոն|Կաննի կինոփառատոնի]]ի մի քանի նվերներով։ Այժմ համարվում է Կոստա Գվարսի ռեժիսորական վարպետության և կարիերայի գագաթնակետը։
 
== Սյուժե ==
Տող 24.
Վեպը և ֆիլմը արտացոլում են 1960–ական թվականներին Հունաստանում տեղի ունեցած իրական դեպքեր։ [[1963|1963 թվականի]] [[Մայիսի 22|մայիսի 22–ին]] [[Սալոնիկ|Թեսալոնիկ]] քաղաքում՝ հակապատերազմական հանրահավաքում եռանիվ տրասպորտով շրջող երկու աջ ծայրահեղականների կողմից մահացու վիրավորվեց Միացյալ Ժողովրդական ձախ կուսակցության պատգամավոր Գրիգոր Լամբրակիսը, ով հինգ օր անց հիվանդանոցում մահացավ։ Լամբրակիսը՝ բժիկ որ դեռևս պատերազմի նախօրեին թեթև աթլետկայի չեմպիոնի հռչակ էր ձեռք բերել, երկրի ամենահայտնի քաղաքական գործիչներից էր։
 
Ընդդիմությունը կասկածում էր, որ Լամբրակիսի սպանության հետևում կանգնած են [[Կոնստանտինոս Կարամանլիս]] վարչապետի կառավարությունը և նրա Ազգային արմատական միությունը։ Աջ ծայրահեղականության և ոստիկանության միջև եղած կապը ապացուցվեց հետաքննություն արդյունքում,որը, չնայած իշխանության կողմից գործադրված ճնշումների, անցկացրեց քննիչ Խրիսոս Սարջետակիսը, ով ավելի ուշ դարձավ [[Հունաստան|Հունաստանի]]ի նախագահ։ Լամբրակիսի թաղմանը վերաճեցին կեսմիլլիոնանոց բողոքի ցույցերը առաջին կառավարության քաղաքականության և արքունական դատարանի դեմ՝ սպանությունը թաքցնելու համար։ Հունական քաղաքները ծածկվեցին Լամբրակիսին նվիրված «Ζ» տառի մակագրությամբ [[Գրաֆիտի|գրաֆիտիներովգրաֆիտի]]ներով ([[Ձետա (տառ)|զեթ]], {{lang-el|Ζει}} վերծանվում է այսպես՝ «(Նա) ողջ է»)։
 
Թեև այս իրադարձությունների արդյունքում կառավարությունը հրաժարական տվեց, [[1967|1967 թվականի]] [[Ապրիլի 21|ապրիլի 21–ին]] աջ ծայրահեղական սպաների խումբը, որ հայտնի էր ինչպես «Սև գնդապետներ», Հունաստանում ֆաշիստական կարգեր հաստատեց։
 
Ֆիլմի ավարտի մակագրերը թվարկում են, թե ինչեր կամ ովքեր էին արգելված «Սև գնդապետներ» զինվորական [[Խունտա|խունտայինխունտա]]յին․ տղամարդկանց երկար մազեր, [[մինի կիսաշրջազգեստ]], [[Սոֆոկլես]], [[Լև Տոլստոյ]], [[Եվրիպիդես]], կենացից հետո բաժակները ջարդել, աշխատողների գործադուլ, [[Արիստոփանես|Արիստոֆան]], [[Էժեն Իոնեսկո]], [[Ժան Պոլ Սարտր]], [[Անտոն Չեխով]], [[Հարոլդ Փինթեր]], [[Էդուարդ Օլբի]], [[Անդրե Բրետոն]], [[Լև Տրոցկի]], մամուլի ազատություն, [[հասարակագիտություն]], [[Մարկ Տվեն]], [[Սեմյուել Բեքեթ]], [[Ֆեոդոր Դոստոևսկի]], [[սիրտակի]], ժամանակակից երաժշտություն, նորագույն մաթեմատիկա և հունական այբուբենի «Z» ([[Ձետա (տառ)|զեթ]]) տառը, որ նշանակում էր «Նա ողջ է»։
 
== Սաունդթրեք ==
Ֆիլմի երգը գրել է սպանված պատգամավորի՝ Լամբրակիսի ընկեր [[Միկիս Թեոդորակիս|Միկիս Թեոդորակիսը]]ը, այն գաղտնի Հունաստանից ուղարկելով։ Թեոդորակիսը նույնպես զոհ գնաց [[Ավտորիտարիզմ|ավտորիտար համակարգ]]<nowiki/>ի ճնշամիջոցներին։
 
Բացի դրանից, ֆիլմում հնչում է էլեկտրոնային երաժշտության կոմպոզիտոր [[Պիեռ Անրի|Պիեռ Անրիի]]ի «Psyché Rock» մեղեդին։
 
== Մրցանակներ և անվանակարգեր ==
Տող 39.
* 1969 – նվեր ժյուրիից (Կոստա Գվարս) և նվեր լավագույն դերի (Ժան Լուի Տրենտինյան) համար Կաննի կինոփառատոնում։
* 1969 – Նյու Յորքի կինոքննադատների միության երկու մրցանակ լավագույն ֆիլմի և լավագույն ռեժիսուրայի (Կոստա Գվարս) համար։
* 1970 – երկու «Օսկար» մրցանակ լավագույն օտարալեզու ֆիլմի և լավագույն մոնտաժի (Ֆրանսուազա Բոնո) համար, ինչպես նաև երեք անվանակարգեր․ լավագույն ֆիլմ (Ժակ Պերեն, Ահմեդ Ռաշեդի), լավագույն ռեժիսյորռեժիսոր (Կոստա Գվարս), լավագույն սցենար (Խորխե Սեմպրուն և Կոստա Գվարս)։
* 1970 – Էստոնի Էսկվիտի անվան BAFTA մրցանակ լավագույն երաժշտության և ֆիլմի համար (Միկիս Թեոդորակիս), ինչպես նաև չորս անվանակարգեր․ լավագույն ֆիլմ, լավագույն սցենար (Խորխե Սեմպրուն և Կոստա Գվարս), լավագույն մոնտաժ (Ֆրանսուազա Բոնո), [[Միավորված ազգերի կազմակերպություն|ՄԱԿ]]–ի մրցանակ։
* 1970 – «Ոսկե գլոբուս» մրցանակ լավագույն օտարալեզու ֆիլմի համար։
* 1970 – ԱՄՆ ռեժիսյորներիռեժիսորների գիլդիայի մրցանակների անվանակարգ՝ լավագույն գեղարվեստական ֆիլմի ռեժիսուրայի համար (Կոստա Գվարս)։
* 1970 – Էդգար Ալան Պոյի պրեմիերա՝ մրցանակ լավագույն գեղարվեստական ֆիլմի համար (Խորխե Սեմպրուն և Կոստա Գվարս)։
* 1970 – ԱՄՆ–ի կինոքննադատների ազգային միության պրեմիերիա՝ մրցանակ լավագույն ֆիլմի համար, ինչպես նաև երկու երկրորդ տեղ «լավագույն ռեժիսյորռեժիսոր» և «լավագույն սցենար» կատեգորիաներում (Խորխե Սեմպրուն և Կոստա Գվարս)։
== Ծանոթագրություններ ==
{{примечания}}