1988 թվականի [[Սպիտակի երկրաշարժ]]ից հետո Արևմուտքից Հայաստան ժամանեցին մի շարք սեյսմիկ ինժեներներ օգնելու աղետի գոտու վերականգնմանը։ 1989 թվականին [[Յուրի Սարգսյան (ճարտարագետ)|Յուրի Սարգսյան]]ը, այն ժամանակվա [[Երևանի պոլիտեխնիկական ինստիտուտ]]ի [[ռեկտոր]]ը, առաջարկեց [[ԿալիֆորնիայիԿալիֆոռնիայի համալսարան (Բերկլի)|ԿալիֆորնիայիԿալիֆոռնիայի համալսարան, Բերկլի]]ի քաղաքացիական ճարտարագիտություն բաժնի [[պրոֆեսոր]] [[Արմեն Տեր-Կյուրեղյան]]ին, որ արևմտյան մոդելի տեխնիկական համալսարան պետք է հիմնադրվի Հայաստանում, ինչը մեծապես կխթանի կրթական համակարգի զարգացմանը Հայաստում։
Առաջարկությունը ընդունվեց և որոշվեց ստեղծել ամերիկյան մոդելի մագիստրոսական համալսարան։ Տեր-Կյուրեղյանը և սեյսմիկ ինժեներ, [[ԿալիֆորնիայիԿալիֆոռնիայի համալսարան (Լոս Անջելես)|Հարավային ԿալիֆորնիայիԿալիֆոռնիայի համալսարան]]ի [[պրոֆեսոր|պրոֆեսոր էմերիտուս]] [[Միհրան Աղբաբյան]]ը, ձեռնամուխ եղան նպատակի իրականացմանը։ Մի շարք ամերիկացի և հայ գիտնականներ ընդունեցին համալասարանի ստեղծման գաղափարը։ Տեր Կյուրեղյանը և Աբգարյանը ԿալիֆորնիայիԿալիֆոռնիայի համալսարան, ռիվերսայդի Գարի Անդերսոնի կառավարման բարձրագույն դպրոցի նախկին [[դեկան]] լուսահոգի [[Ստեփան Կարամարդյան]]ի հետ ներկայացրեցին համալսարան ստեղծելու նրանց առաջարկը Հայաստանի Հանրապետության կառավարությանը։
Երկու հզոր հաստատություններ՝ [[Հայկական Բարեգործական Ընդհանուր Միություն|Հայկական բարեգործական ընդհանուր միություն]] (ՀԲԸՄ) և [[ԿալիֆորնիայիԿալիֆոռնիայի համալսարան (Լոս Անջելես)|ԿալիֆորնիայիԿալիֆոռնիայի համալսարան]] (ԿՀ) հետաքրքված էին ՀԱՀ-ի ստեղծման գործընթացով։ Բացի այդ, Հայաստանի հանրապետության կառավարությունը, մասնավորապես բարձրագույն կրթության և գիտության նախարարությունը (հիմա կրթության և գիտության նախարարությունը) առաջարկեց ֆինանսական և նյութատեխնիկական օգնություն համալսարանի համար, չնայած Հայաստանի 1989-1991 թվականների անհանգիստ քաղաքական և տնտեսական պայմանների։ Համալսարանի հիմնադրման ծախսերի զգալի մասը կատարվեց ՀԲԸՄ-ի կողմից։ Երբ ԿալիֆորնիայիԿալիֆոռնիայի համալսարանը առաջարկեց իր աջակցությունը համալսարանի հիմնադրման գործում, ԿՀ-ի նախագահ [[Դավիդ Գարդներ]]ը ստեղծեց աշխատանքային խումբ Կրթական հարցերով ավագ փոխնախագահ [[Վիլյամ Ֆրազեր]]ի գլխավորությամբ, որպեսզի գնահատվի ԿՀ-ի և ՀԱՀ-ի միջև կապ ստեղծելու հնարավորությունը։ 1990 թվականին, Երբ աշխատանքային խումբը այցելեց Հայաստան ԿալիֆորնիայիԿալիֆոռնիայի համալսարանի պատվավոր հյուրերը փակ քվեարկությունում միաձայն քվեարկեցին ՀԱՀ-ը ԿՀ-ի մասնաճյուղ դառնալու օգտին։ Այս գործընթացի հետևանքով, ԿՀ-ն տրամադրում է տեխնիկական աջակցություն և իր փորձն է փոխանցում ՀԱՀ-ին, ինչպես նաև համագործակցում է ՀԱՀ-ի հետ դասախոսական անձնակազմի պատրաստման գործում։ Սեպտեմբերի 21-ի անկախության հռչակագրից հետո ՀԱՀ սկսեց ուսուցումը առաջին 101 ուսանողների հետ<ref>[http://aua.am/history-of-the-university/ Համալսարանի պատմությունը]. ''Հայաստանի ամերիկյան համալսարան''</ref>:
