«Ֆինստերանհորն»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
չ մանր-մունր փոփոխություններ oգտվելով ԱՎԲ
Տող 1.
{{Տեղեկաքարտ Լեռ}}
 
'''Ֆինստերանհորն''' ({{convert|4274|m|ft|abbr=on|0}}), [[Շվեյցարիա]]յում Բեռնյան Ալպերի ամենաբարձր [[լեռ]]ը և ամենահանրահայտ գագաթը։ Ֆինստերանխորնը [[Ալպեր]]ի իններորդ ամենաբարձր լեռն է և երրորդ առավել նշանավոր գագաթը:գագաթը։ 2001 թվականին ամբողջ լեռնազանգվածը և շրջակա սառցադաշտերը ընդունվել են որպես համաշխարհային ժառանգության մաս:մաս։
 
== Աշխարհագրություն ==
Լինելով Բեռնյան Ալպերի [[հարաբերական բարձրություն]] ունեցող և ամենամեկուսի լեռը՝ Ֆինսթերհարխորնը ավելի քիչ է հայտնի, քան մոտակա [[Յունգֆրաու]] և Էյգեր լեռները:լեռները։ Սա պայմանավորված է նրանով, որ տեղակայված է [[Ալպեր]]ի ամենահեռավոր վայրերից մեկում, որն ամբողջությամբ շրջապատված է չբնակեցված սառցադաշտային հովիտներով:հովիտներով։
 
[[File:Schreckhorn Finsteraarhorn.jpg|thumb|left|Շրեկհորն և Ֆինստերանհորն (աջից) լեռները՝ արանքում Ներքին Գրինդելուալդ սառցադաշտը]]
 
Դեպի արևմուտք ընկած է Ֆիշեր սառցադաշտը, որը Ալպերում երկրորդն ամենաերկարն է, իսկ արևելքում՝ Մեծ Արարի սառցադաշտերը:սառցադաշտերը։ Ֆինստերանխորնը հյուսիսից շրջապատված է Շրեկհորնի և Լաուտերարհորնի գագաթներով, արևմուտքից՝ Գրոս Ֆիշերհորն, Գրյուհորն և Գրոս Վաննենհորն, իսկ արևելքից՝ Օբերաարհորն լեռներով:լեռներով։
 
Լեռնագագաթը գտնվում է [[Վալե (կանտոն, Շվեյցարիա)|Վալե]] և [[Բեռն (կանտոն)|Բեռն]] կանտոնների սահմանին:սահմանին։ Ֆինստերանխորնը Հռենոսի ջրահավաք ավազանի ամենաբարձր կետն է:է։
 
Ֆինստերանխորնը բարձրությամբ զիջել է [[Մոնտե Ռոզա|Մոնթե Ռոզա]] լեռանը, որը 1815 թվականին համարվել է Շվեյցարիայի ամենաբարձր լեռը:լեռը։
 
== Երկրաբանություն ==
 
Լեռնազանգվածի տեկտոնական բարձունքն առաջացել է 30 կամ 40 միլիոն տարի առաջ:առաջ։
 
== Վերելքի պատմություն ==
Տող 23.
[[File:Finsteraarhorn3.jpg|thumb|Տեսքը արևմուտքից]]
 
Վերելքի առաջին փորձը կատարվել է 1812 թվականի օգոստոսի 16-ին [[Արգաու|արգաուացիարգաու]]ացի վաճառական Ռուդոլֆ Մեյերի կողմից, որին ուղեկցում էին տեղաբնակներ Կասպար Հուբերը, Առնոլդ Աբբյուլը, Ջոզեֆ Բորտեսը և Ալոյս Վոլկերը: Վոլկերը։
 
1828 թվականի օգոստոսի 19-ին [[Զոլոթուռն|զոլոթուռնցիզոլոթուռն]]ցի երկրաբան Ֆրանց Ժոզեֆ Հյուգին արել է ևս մեկ փորձ տեղացի յոթ լեռնագնացների հետ<ref name=hugi>Franz Joseph Hugi, [https://books.google.com/books?id=7ENCAAAAcAAJ Naturhistorische Alpenreise], Amiet-Lutiger, Solothurn, 1830</ref>: ։
 
Հաջորդ տարի Հյուգին կազմակերպել է մեկ ուրիշ արշավ: արշավ։
 
=== Այլ վերելքներ ===
[[File:Finsteraarhorn Summit.jpg|thumb|right|Գագաթից Ունտերարգլեթչեր սառցադաշտի տեսքը]]
1857 թվականի օգոստոսի 13-ին տեղի է ունեցել հինգերորդ վերելքը, որը բրիտանացի լեռնագնացներ Ջոն Ֆրեդերիկ Հարդիի, ՈԻիլյամ Մեթյուզի, Բենջամին Ստ. Ջոն Ատվուդ-Մեթյուզի, Ջոն Քլոու Ուիլյամս-Էլլիսի և Էդուարդ Շիրլի Քենեդիի առաջին վերելքն էր :։
 
Հյուսիս- արևելյան ճակատից դեպի գագաթ բարձրացող ամենադժվարին երթուղին բացվել է 1904 թվականի հուլիսի 16-ին Գ. Հասլերի և իր ուղեկցորդ Ֆ. Ամատտերի կողմից:կողմից։ Իրականում լեռան հյուսիս- արևելյան ճակատը մագլցվել է 11 անգամ 1904 և 1977 թվականների ընթացքում:ընթացքում։ Երրորդ վերելքը կատարվել է 1930 թվականի սեպտեմբերի 3-ին [[Միրիամ Օ' Բրիեն Ունդերհիլ|Միրիամ Օ' Բրիեն Ունդերհիլի]]ի կողմից, որին նա անդրադարձել է իր «''Give me the Hills»'' գրքում<ref name=Dumler>{{Cite book |first=Helmut |last=Dumler |first2=Willi P. |last2=Burkhardt |title=Les 4000 des Alpes |location=Paris |publisher=Arthaud |year=1993 |isbn=2-7003-1305-4 }}</ref>:։
 
==Տես նաև==