10 036
edits
«Կայք»–ի խմբագրումների տարբերություն
Առանց խմբագրման ամփոփման
|
[[Պատկեր:NASA website homepage.jpg|thumb|right|200px]]
[[Պատկեր:NASA Website Homepage - April 25, 2015.png|thumb|right|200px]]
'''Ցանցակայք''' ([[անգլերեն]] ''website'', հայերեն նաև '''
[[Կայքէջ|Կայքէջը]] մի փաստաթուղթ է, որը սովորաբար գրված է (X)[[HTML]] լեզվով, որը գրեթե միշտ մատչելի է [[HTTP]] հաղորդակարգով (protocol), որը փոխանցում է տեղեկությունները կայքից գործածողի դիտարկիչի ([[Դիտարկիչ|Browser]]) վրա։
Կայք կարող է ստեղծել որևէ անհատ կամ կազմակերպություն, և այն սովորաբար առնչվում է որևէ ստույգ թեմայի կամ նպատակի։ Ցանկացած կայք կարող է պարունակել գերկապ դեպի որևէ այլ կայք, այնպես որ տարբերություններն անհատական կայքերի միջև, ինչպես դրանք ընկալում է գործածողը, երբեմն կարող են հստակ չլինել։
Կայքերը գրվում են HTML (գերտեքստային նշման լեզու) լեզվով կամ դինամիկ կերպով փոխարկվում են դրան և մատչելի են գործածողի գործակալ (user agent) կոչվող ծրագրակազմային փոխկապակցիչի (software interface) միջոցով։ Ցանցաէջերը կարելի դիտել կամ որևէ այլ ձևով
Կայքէջը հյուրընկալվում է (is hosted) համակարգչային համակարգի վրա, որը կոչվում է ցանցային սպասարկիչ (web server) (նաև կոչվում է HTTP սպասարկիչ)։ Այս եզրերը կարող են նաև վերաբերել այն ծրագրակազմին, որն աշխատեցնում է այս համակարգերը, առբերում (retrieve) և ներկայացնում է կայքէջերը՝ համաձայն գործածողների խնդրանքների։ Առավել հաճախ գործածվում է Apache ցանցային սպասարկիչը (ըստ Netcraft-ի վիճակագրության)։ Լայնորեն կիրառվում է նաև Microsoft-ի Internet Information Server-ը (IIS)։
==
=== Ստատիկ կայք ===
Ստատիկ ցանցակայքն այն ցանցակայքն է, որի ցանցաէջերը սպասարկչի վրա ունեն այն նույն տեսքը, ինչպիսին տեսնում է դրանք գործածողը։ Այն հիմնականում կոդավորված է HTML լեզվով։<br />
Որոշ երկրներում, օրինակ՝ Մեծ Բրիտանիայում և ԱՄՆ-ում, ցանցերի մատչելիությունն օրենքով կանոնակարգված է<ref>{{Cite web|url=https://developers.google.com/web/fundamentals/design-and-ui/responsive/|title=Responsive Web Design Basics {{!}} Web|website=Google Developers|access-date=2017-03-13|author=Pete LePage}}</ref>։
== Կայքերի
Գոյություն ունեն ցանցակայքերի բազմաթիվ տեսակներ, որոնցից յուրաքանչյուրն ունի որոշակի բովանդակային կամ կիրառական մասնագիտացում, և դրանք կարող են դասակարգվել ըստ տարբեր չափանիշների։ Ստորև ներկայացված են մի քանի նման տեսակներ.
* Մասնաճյուղային (Affiliate) կայք - պորտալ (portal), որը նախապես համաձայնեցված վճարի դիմաց ներկայացնում է ոչ միայն իր սովորական CMS-ը, այլև միասնական բովանդակություն այլ պրովայդերներից։ Սովորաբար առանձնացվում է հարաբերությունների երեք տեսակ՝ մասնաճյուղային գործակալություններ (Affiliate Agencies, օրինակ՝ Commission Junction-ը), գովազդային (Advertisers, օրինակ՝ Ebay-ը) և սպառողական (օրինակ՝ Yahoo-ն)։
* Արխիվային կայք – կոչված է պահպանելու արժեքավոր էլեկտրոնային բովանդակություն, որին ոչնչացում է սպառնում։ Երկու օրինակ՝ Internet Archive-ը, որը 1996 թվականից պահպանել է միլիարդավոր հին (ու նոր) ցանցակայքեր, և Google Groups-ը, որը 2005
* Բլոգ (կամ web log) կայք – կայքեր, որոնք ընդհանուր առմամբ օգտագործվում են տեղադրելու առցանց օրագրեր, որոնք կարող են ներառել քննարկման ֆորումներ (օրինակ՝ blogger-ը, Xanga-ն)։
* Բովանդակային (Content) կայք – կայքեր,
* Կորպորատիվ ցանցակայք (Corporate website) – օգտագործվում է որևէ ընկերության, կազմակերպության կամ ծառայության մասին միջակա տեղեկություններ (background information) տրամադրելու համար։
* Առևտրային կայք (Commerce site) (կամ eCommerce site) – ապրանքներ գնելու համար, ինչպես օրինակ՝ Amazon.com, CSN Stores և Overstock.com կայքերը։
* Անձնական սեփական ցանցաէջ (Personal homepage) – գործարկվում է անհատների կամ փոքր խմբերի կողմից (օրինակ՝ ընտանիքի) և պարունակում է տեղեկություններ կամ այլ բովանդակություն ըստ անհատի հայեցողության։ Սովորաբար վերբեռնվում (uploaded) է ցանցային խնամորդ ծառայության միջոցով, ինչպես Geocities-ը։
* Phish կայք – ցանցակայք, որը ստեղծվել է խարդախությամբ գաղտնի տեղեկություններ ձեռք բերելու նպատակով, ինչպիսին են գաղտնաբառերը և վարկային քարտերի մանրամասները՝ էլեկտրոնային հաղորդակցության գործընթացում ծպտվելով որևէ վստահելի անձի կամ ընկերության անվան տակ (ինչպիսին են Social Security Administration-ը, PayPal-ը)։
* Քաղաքական կայք –
* Պոռնակայք (Porn site) –
* Գնահատման կայք (Rating site) –
* Կարծիքների կայք (Review site) –
* Դպրոցական կայք – Կայք, որտեղ ուսուցիչները, աշակերտները կամ վարչակազմը կարող են իրենց դպրոցին վերաբերող տեղեկություններ տեղադրել։
* Տեսահամօգտագործման կայք (video sharing)-
* Որոնման ծրագիր (Search engine) –
* Շոկային կայք (Shock site) – ներառում է դիտողների մեծ մասի համար խիստ տհաճ համարվող պատկերներ կամ այլ նյութեր (օրինակ՝ rotten.com-ը)։
* Warez – Կայք, որը խնամորդում է գործածողներին և նրանց հնարավորություն է տալիս անօրինականորեն ներլբեռնելու (download) հեղինակային իրավունքով պաշտպանված նյութեր։
* Վեբ պորտալ կամ ցանցային հանգրվան (Web portal) –
* Wiki կայք –
Որոշ ցանցակայքեր կարող են ընդգրկվել այս դասակարգման մեկից ավելի տեսակներում։ Օրինակ՝ գործարար ցանցակայքը կարող է գովազդել ընկերության արտադրանքը, սակայն նաև խնամորդել տեղեկատվական փաստաթղթեր, օրինակ՝ սպիտակ թղթեր։ Վերոհիշյալ կարգերը նաև ունեն բազմաթիվ ենթակարգեր։ Օրինակ՝ պոռնակայքը eCommerce կայքի կամ գործարար կայքի յուրահատուկ տեսակ է (այսինքն՝ այն փորձում է վճարովի անդամներ ձեռք բերել իր կայք մտնելու (access) համար)։ Երկրպագուների կայքը (fan site) նրա սեփականատերը կարող նվիրել որևէ կոնկրետ հանրաճանաչ անձի։
Ցանցակայքերն ունեն համակառուցային (architectural) սահմանափակումներ (օրինակ՝ կայքին տրված հաշվարկման հզորությունը)։ Շատ մեծ ցանցակայքերը, ինչպիսին են Yahoo!-ն, Microsoft-ը և Google-ը, օգտվում են մեծ թվով սպասարկիչներից և բեռնվածությունը հավասարակշռող սարքերից, ինչպիսին են Cisco Content Services Switches փոխանջատիչները՝ ծանրաբեռնվածությունը տարբեր վայրերում գտնվող տարբեր համակարգիչների վրա բաշխելու համար։
| |||