|
'''Нико́ла Лазе́тич''' ({{lang-sr|Никола Лазетић}}; 9 февраля 1978, [[:ru:Косовска-Митровица|Косовска-Митровица]], [[:ru:СФРЮ|СФРЮ]]) — сербский футболист.
'''Համաշխարհային օվկիանոսի թանգարան''' [[Ռուսաստան|Ռուսաստանում]] առաջին համապարփակ ծովային [[թանգարան]], գտնվում է [[Կալինինգրադ|Կալինինգրադում]]: Ունի ցուցադրություններ՝ նվիրված նավագնացությանը, ծովային [[Բուսական աշխարհ|Ֆլորային]] և [[Ֆաունա|ֆաունային]], համաշխարհային օվկիանոսի [[Երկրաբանություն|երկրաբանությանը]] և [[Ջրաբանություն|ջրաբանությանը]], ինչպես նաև ծովային [[Գրադարան|գրադարանին]] և գործող [[Էկոլոգիա|էկոլոգիային]]:
== Биография ==
Այցելուն կարող է դիտել «Վիտյազ», «Տիեզերագնաց Վիկտոր Պացաև» թանգարանային նավերը (նավը ԽՍՀՄ ԳԱ տիեզերական հետազոտությունների ծառայության նավերի թվում էր), Բ-413 սուզանավը, ինչպես նաև [[Կաշալոտ|Կաշալոտի]] կմախքը, ծանոթանալ հնամենի թնդանոթների և խարիսխների հավաքածուին: Թանգարանի մասնաճյուղը՝ «<nowiki/>[[Կրասին սառցահատ|Կրասին]]<nowiki/>» սառցադաշտը գտնվում է [[Սանկտ Պետերբուրգ|Սանկտ Պետերբուրգի]] հավերժական կայանատեղում:
Лазетич родился в Косово в 1978 году, был воспитанником клуба «<nowiki/>[[:ru:Трепча_(футбольный_клуб)|Трепча]]<nowiki/>» из [[:ru:Косовска-Митровица|Косовской Митровицы]]. В 1995 году как талантливый юниор перебрался в Белград, где начал выступать за «Црвену Звезду». Затем играл за «<nowiki/>[[:ru:Будучност_(футбольный_клуб,_Вальево)|Будучност]]<nowiki/>» из [[:ru:Вальево|Вальево]], за «<nowiki/>[[:ru:Обилич_(футбольный_клуб)|Обилич]]<nowiki/>» и другие югославские клубы.
Летом 2000 года принимает предложение турецкого гранда «<nowiki/>[[:ru:Фенербахче_(футбольный_клуб)|Фенербахче]]<nowiki/>», который выкупает его трансфер за 6 млн. долларов США. В турецкой команде Лазетич провёл 2 насыщенных сезона. В 2002 году в качестве свободного агента перебирается в Италию, в «<nowiki/>[[:ru:Комо_(футбольный_клуб)|Комо]]<nowiki/>». Однако затем Лазетич два сезона играет в аренде в «<nowiki/>[[:ru:Кьево|Кьево]]<nowiki/>» и в «<nowiki/>[[:ru:Лацио_(футбольный_клуб)|Лацио]]<nowiki/>». Летом 2003 года Лазетич переходит в «<nowiki/>[[:ru:Дженоа|Дженоа]]<nowiki/>» и сразу же отправляется в аренду в «<nowiki/>[[:ru:Сиена_(футбольный_клуб)|Сиену]]<nowiki/>». В 2004 году футболист возвращается в Геную и полностью проводит сезон в [[:ru:Чемпионат_Италии_по_футболу_(Серия_B)|Серии B]], помогая своей команде выйти в [[:ru:Чемпионат_Италии_по_футболу_(Серия_A)|элитный дивизион]]. Однако из-за скандала с договорными матчами «Дженоа» была отправлена в [[:ru:Высший_дивизион_Профессиональной_лиги|Серию C1]]. Лазетич в связи с этим отправляется в «<nowiki/>[[:ru:Ливорно|Ливорно]]<nowiki/>». В 2006 году Никола переходит в «Торино» и стабильно играет в основном составе, также помогая клубу добиться повышения в классе.
Թանգարանում անցկացվում են համագումարներ, գործում են թեմատիկ ակումբներ։ Թանգարանը նաև գիտական աշխատանք է տանում։
== Պատմություն ==
Համաշխարհային օվկիանոսի թանգարանը թղթի վրա կազմավորվել է 1990 թվականի ապրիլի 12-ին, երբ [[Ռուսաստանի Խորհրդային Ֆեդերատիվ Սոցիալիստական Հանրապետություն|ՌԽՖՍՀ]] նախարարների խորհուրդն ընդունել է № 116 որոշումը «Կալինինգրադում ՌԽՖՍՀ մշակույթի նախարարության Համաշխարհային օվկիանոսի թանգարան ստեղծելու մասին»: Սակայն առաջին այցելուներին թանգարանը կարողացել է ընդունել միայն հինգ տարի անց, երբ 1994 թվականին «Վիտյազ» նավի մոտ հավերժ կայանված թանգարանային պիեսի վրա կահավորվել են ցուցասրահները։ Թանգարանի համար իսկապես դեբյուտային է դարձել 1996 թվականը, երբ նրա պատերի ներսում տոնական միջոցառումներ էին անցկացվում՝ ի պատիվ Ռուսաստանի նավատորմի եռամսյակի:
[[Պատկեր:Kaliningrad Museum Ocean.JPG|մինի|321x321փքս|Կալինինգրադի [[Պրեգոլյա (գետ)|Պրեգոլյա]] գետի ափին գտնվող Համաշխարհային օվկիանոսի թանգարանի ցուցադրությունը]]
[[2000|2000 թվականին]] «Վիտյազի» մոտ կանգնեց Բ-413 դիզելային-Էլեկտրական սուզանավը։ Իսկ մեկ տարի անց նրանց միացավ «Տիեզերագնաց Վիկտոր Պացաև» նավը։
Однако в 2008 году принимает решение вернуться на родину и подписывает контракт с «Црвеной Звездой». В составе «красно-белых» опытному футболисту доверяют капитанскую повязку.
[[2000|2000 թվականից]] աշխատանքներ են տարվում [[19-րդ դար|XIX դարի]] [[Սաթ|Սաթի]] քարհանքում հայտնաբերված Սաթի փայտե առագաստանավի մնացորդների պահպանման ուղղությամբ։
Также Лазетич выступал за [[:ru:Сборная_Сербии_и_Черногории_по_футболу|сборную Югославии (затем Сербии и Черногории)]], за которую провёл 25 матчей и забил 1 гол.
[[2003|2003 թվականին]] ավարտվել է գլխավոր մասնաշենքի շինարարությունը կոնֆերանս դահլիճով։
== Достиж ==
[[2006|2006 թվականին]] ավարտվել է մինչպատերազմյան կառույցի նավահանգստային պահեստի հիմնանորոգումը, որտեղ հաջորդ տարի բացվել է «Ծովային Քյոնիգսբերգ-Կալինինգրադ» ցուցահանդեսը։
*
[[2007|2007 թվականին]] թանգարանին է հանձնվել 19-րդ դարի «Ֆրիդրիխսբուրգյան դարպասներ» ճարտարապետական հուշարձանը, ինչպես նաև ավարտվել է ցուցասրահի «Պակգաուզ» մասնաշենքի հիմնանորոգումն ու բացումը:
== Примечания ==
[[2009|2009 թվականին]] Համաշխարհային օվկիանոսի թանգարանը Գրան Պրի է նվաճել «Ինտերմուզեյ-2009» փառատոնում<ref>[http://www.newkaliningrad.ru/news/culture/k842310.html Калининградский Музей мирового океана стал лучшим в стране]</ref>։
== Ссылки ==
2017 թվականի մարտին վախճանվել է թանգարանի հիմնադիրներից մեկը՝ Վիկտոր Լեոնիդի Ստրյուկը<ref>[http://world-ocean.ru/ru/sobytiya-i-vystavki/sobytiya/1699-stryuk Виктор Леонидович Стрюк]</ref>:
* {{reprezentacija|lazetic-nikola}}
Ներկայումս թանգարանը ակտիվորեն կառուցվում է։ Բացի արդեն գոյություն ունեցող շենքից, կկառուցվի այն մասնաշենքը, որտեղ կտեղակայվեն ակվարիումներ, ինչպես նաև ցուցասրահներ և դասախոսության սրահներ:{{External media|video1=[http://www.world-ocean.ru/ru/main/movies/mmo.php История музея Мирового океана]|image1=[http://www.world-ocean.ru/ru/Ocean/conception.pdf Концепция развития музея на 2007-2012 годы.]}}
* {{nft|5860}}
Թանգարանի վարչակազմը գտնվում է պատմական շենքում, որտեղ մինչև [[Երկրորդ համաշխարհային պատերազմ|Երկրորդ համաշխարհային պատերազմը]] ավելի քան 60 տարի գտնվում էր [[Բելգիա|Բելգիայի]] հյուպատոսությունը:
Համաշխարհային օվկիանոսի թանգարանին է պատկանում նաև [[19-րդ դար|19-րդ դարի]] «Թագավորական դարպասներ» ճարտարապետական հուշարձանը, որտեղ տեղակայված է «Մեծ դեսպանություն» ցուցադրությունը:
'''Նիկոլա Լազետիչ''' ({{lang-sr|Никола Лазетић}}; 9 февраля 1978, [[:ru:Косовска-Митровица|Косовска-Митровица]], [[:ru:СФРЮ|СФРЮ]]) — սերբ ֆուտբոլիստ:
Թանգարանի պլաններում են «Համաշխարհային օվկիանոս» ցուցադրության ստեղծումը, «Այց-կենտրոնի» և «Մարինա» զբոսանավ նավահանգստի շինարարությունը, երկաթուղային կամրջային կետի շենքում ինտերնետ-սրճարանի տեղադրումը, Սվետլոգորսկում «Ափերի» թանգարանի ստեղծումը և Բալթիկ քաղաքի «Ելիզավետայի ֆորտում» ու «Ռուսաստանը Բալթիկայում» ցուցադրությունը<ref>{{Cite web|url=http://www.world-ocean.ru/ru/monuments/|title=Исторические памятники и экспозиционные здания музея|accessdate=2010-08-08|archiveurl=https://web.archive.org/web/20100820085723/http://world-ocean.ru/ru/monuments/|archivedate=2010-08-20|deadlink=yes}}</ref><ref>{{Cite web|url=http://world-ocean.ru/ru/monuments/eliz.php|title=Конная статуя «Императрице Елизавете Петровне»|accessdate=2010-08-08|archiveurl=https://web.archive.org/web/20090520134422/http://world-ocean.ru/ru/monuments/eliz.php|archivedate=2009-05-20|deadlink=yes}}</ref>:
== Կենսագրություն ==
== Առաքելության և գործունեության ուղղություններ ==
Լազետիչը ծնվել է Կոսովոյում 1978 թվականին, եղել է Կոսովոյի Միտրովիցայի «Տրեպչա» ակումբի սան: 1995 թվականին որպես տաղանդավոր պատանի տեղափոխվել է Բելգրադ, որտեղ սկսել է հանդես գալ «Ցրվենա Զվեզդայի» կազմում։ Այնուհետև խաղացել է [[Վալևո|Վալևոյի]] «Բուդուչնոստում», «Օբիլիչում» և հարավսլավական այլ ակումբներում։
<blockquote>Համաշխարհային օվկիանոսի առաքելությունն էր<ref name="concept">
Համաշխարհային օվկիանոսի թանգարանի առաքելությունը թանգարանի առանձնահատկությունը պատմական նավերի պահպանումն է որպես թանգարանային օբյեկտներ<nowiki><ref name="concept"></nowiki>[http://www.world-ocean.ru/ru/Ocean/conception.pdf Концепция развития музея на 2007—2012 годы.]{{Недоступная ссылка|date=Октябрь 2018|bot=InternetArchiveBot}}</ref>.
2000 թվականի ամռանը ընդունում է թուրքական «<nowiki/>[[Ֆեներբահչե ՖԱ|Ֆեներբահչեի]]<nowiki/>» առաջարկը, որը նրա տրանսֆերը գնում է 6 մլն ԱՄՆ դոլարով։ Թուրքական թիմում Լազետիչն անցկացրել է 2 հագեցած մրցաշրջան։ 2002 թվականին ազատ գործակալի կարգավիճակով տեղափոխվում է Իտալիա՝ «Կոմո»։ Սակայն այնուհետև Լազետիչը երկու մրցաշրջան է խաղում «<nowiki/>[[Կիևո ՖԱ|Կյևոյում]]<nowiki/>» և «<nowiki/>[[Լացիո ՖԱ|Լացիոյում]]<nowiki/>»։ 2003 թվականի ամռանը Լազետիչը տեղափոխվում է «<nowiki/>[[Ջենոա]]<nowiki/>» և անմիջապես վարձակալությամբ մեկնում «<nowiki/>[[Սիենա (ֆուտբոլային ակումբ)|Սիենա]]<nowiki/>»։ 2004 թվականին ֆուտբոլիստը վերադառնում է Գենուա և ամբողջովին անցկացնում [[Սերիա B (Իտալիա)|B սերիայի]] մրցաշրջան՝ օգնելով իր թիմին դուրս գալ [[Սերիա A (Իտալիա)|էլիտար դիվիզիոն]]։ Սակայն պայմանավորված խաղերի հետ կապված սկանդալի պատճառով «Ջենոան» տեղափոխվել է C1 սերիա։ Այդ կապակցությամբ լազետիչը մեկնում է «<nowiki/>[[Լիվոռնո]]<nowiki/>»։ 2006 թվականին Նիկոլան տեղափոխվում է «Տորինո» և կայուն խաղում է հիմնական կազմում, ինչպես նաև օգնում է ակումբին հասնել դասի բարձրացմանը:
* համաշխարհային օվկիանոսի բազմակողմանիորեն ներկայացնելը և Ռուսաստանի դերը նրա կառուցման և ուսումնասիրության մեջ,
* երկրի ունեցած ռեսուրսի մասին աշխարհայացքի ձևավորում` օվկիանոսային տարածություն, երկրներ և մայրցամաքներ:
</blockquote>Թանգարանի առանձնահատկությունն էր պատմական նավերի պահպանումը որպես թանգարանային նմուշներ:
Սակայն 2008 թվականին որոշում է կայացնում վերադառնալ հայրենիք և պայմանագիր է կնքում «Ցրվենա Զվեզդայի» հետ։ «Կարմիր-սպիտակների» կազմում փորձառու ֆուտբոլիստին վստահում են ավագի թևկապը։
Թանգարանի գործունեության հիմնական ուղղություններն են՝ գիտահետազոտական, ցուցադրական, մշակութա-լուսավորչական, հրատարակչական և տեղեկատվական։ Գիտահետազոտական աշխատանքներն իրականացվում են հետևյալ ուղղություններով.
Լազետիչը նաև հանդես է եկել [[Սերբիա և Չեռնոգորիայի ֆուտբոլի ազգային հավաքական|Հարավսլավիայի (այնուհետև՝ Սերբիայի և Չեռնոգորիայի)]] հավաքականում, որի կազմում անցկացրել է 25 հանդիպում և խփել է 1 գոլ:
• համաշխարհային օվկիանոսի ուսումնասիրության և զարգացման պատմություն,
== Ձեռքբերումներ ==
• ժամանակակից պատկերացում համաշխարհային օվկիանոսի բնության մասին,
* B Շարքի Հաղթող՝ 2006
• պատմական նավերի պահպանում,
* Թուրքական Սուպերլիգայի հաղթող՝ 2000/01
• ծովային պատմություն և Բալթիկայի մշակույթ:
Թանգարանի գիտական լաբորատորիաներն են‘ ծովային ակվարիումների լաբորատորիան և շրջակա միջավայրի մոնիթորինգի լաբորատորիան:
== Զբոսաշրջություն և հարակից ծառայություններ ==
2007 թվականի սկզբին թանգարանի ֆոնդը կազմում էր 54 726 միավոր, այդ թվում՝ հիմնական ֆոնդը՝ 37 336 միավոր և գիտա-օժանդակ ֆոնդը՝ 17 392 միավոր: Թանգարանի ընդհանուր մակերեսը կազմում է 474 մ<sup>2</sup>։ Թանգարանի զբաղեցրած ընդհանուր մակերեսը կազմում է 10 818 մ<sup>2</sup><ref />:
=== Գիտահետազոտական նավ-թանգարան «Վիտյազ» ===
[[Պատկեր:Kaliningrad 05-2017 img62 Ocean Museum.jpg|մինի|220x220փքս|«Վիտյազ»]]
Պատմական նավատորմի նավամատույցի մոտ տեղակայված է աշխարհում ամենախոշոր գիտահետազոտական նավ-թանգարանը՝ «Վիտյազը»։ Սա միաժամանակ երկտախտակամածավոր շարժիչային [[ջերմանավ]] է, որն առանձնանում է ուղիղ թեքված քթով, կտրուկ քայքայված աղեղի կազմավորմամբ և ծովախեցգետնի սնունդով:
Այս նավի պատմությունը ներառում է գերմանական, խորհրդային և ռուսական ժամանակաշրջանները: 1939 թվականին Բրեմերհաֆենում ջրի մեջ իջեցվել է «Մարս» անվամբ սառնարանային նավը։ [[Երկրորդ համաշխարհային պատերազմ|Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի]] ժամանակ «Մարսը» նացիստների կողմից օգտագործվել է որպես ռազմական տրանսպորտային նավ։ Պատերազմի ավարտից հետո այն [[Միացյալ Թագավորություն|Միացյալ Թագավորությանն]] է փոխանցվել՝ որպես [[ռազմատուգանք]], իսկ հետո ավելի քան մեկ տարի անց փոխանցվել է [[Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն|ԽՍՀՄ]]-ին։ 1946-1947 թվականներին «Հասարակած» անվամբ նավը բեռնափոխադրումներ էր կատարում։ 1947-1949 թվականներին նավը վերաանվանվել է ԽՍՀՄ Գիտությունների Ակադեմիայի գիտահետազոտական նավ և հետո ստացել է իր ներկայիս անվանումը՝ «Վիտյազ»:
ԽՍՀՄ Գիտությունների ակադեմիայի դրոշի ներքո նավը լողացել է 30 տարի, 1949 թվականից մինչև 1979 թվականը, ընդհանուր առմամբ կատարել է 65 գիտական երթ, անցել է շուրջ 800 000 մղոն, կատարել է 7942 գիտական կայաններ: Նրա կողմից չափվել է [[Մարիանյան իջվածք|Մարիանայան իջվածքի]] խորությունը (11 022 մ), հայտնաբերվել է կենդանիների նոր տեսակ՝ [[պոգոնոֆորներ]]։ «Վիտյազում» ձևավորվել է խորհրդային օվկիանոսագիտության դպրոց, գիտարշավներում աշխատել են ԽՍՀՄ 50 գիտական ինստիտուտներից և աշխարհի 20 երկրներից ժամանած գիտնականներ: Նավը մասնակցել է [[Միջազգային երկրաֆիզիկական տարի|միջազգային երկրաֆիզիկական տարվա]] ծրագրին և միջազգային այլ խոշոր նախագծերի։ Նավն ընդունել են աշխարհի 49 երկրների 100 նավահանգիստներում: «Վիտյազի» հյուրերն էին նախագահներն ու վարչապետները, դեսպաններն ու մշակութային գործիչները, ինչպես նաև հայտնի գիտնականներ, ինչպիսիք են [[Թուր Հեյերդալ|Թուր Հեյերդալը]] և [[Ժակ Իվ Կուստո|Ժակ Իվ Կուստոն]]<ref>{{Cite web|url=http://world-ocean.ru/ru/history/knight/index.php|title=Научно-исследовательское судно «Витязь» АН СССР.|accessdate=2010-08-07|archiveurl=https://web.archive.org/web/20100820143618/http://world-ocean.ru/ru/history/knight/index.php|archivedate=2010-08-20|deadlink=yes}}</ref>:
Իր վերջին այցը նավը կատարել է դեպի Կալինինգրադ, որտեղ 11 տարվա ընթացքում նրա ապագան անորոշ է եղել: Հաշվի առնելով «Վիտյազ» նավի զգալի ներդրումը համաշխարհային օվկիանոսի ուսումնասիրման գործում՝ 1992 թվականին որոշում է կայացվել այն թանգարանի տեսքով պահպանելու մասին։ Երկու տարի անց «Վիտյազի» վերանորոգման-վերականգնողական աշխատանքները հանգրվանել են Պատմական նավատորմի առափնյա կառամատույցի մոտ։ Ջրատարման առումով ամենամեծ գիտահետազոտական նավ-թանգարանը՝ «Վիտյազը», հանդիսանում է թանգարանի առաջին և նախկինի պես գլխավոր ցուցանմուշը։ 2007 թվականի նոյեմբերին «Վիտյազ»-ին շնորհվել է «Գիտության և տեխնիկայի 1-ին աստիճանի հուշարձանի» կարգավիճակ: Թանգարանում պահվում են «Շիհաու» նավի մասերում ([[Գերմանիա]]), որտեղ կառուցվել է «Մարսը»: «Ծովային նավատորմի գիտահետազոտական կենտրոնական ինստիտուտ» ՓԲԸ-ն ([[Սանկտ Պետերբուրգ]]) թանգարանին է փոխանցել «Վիտյազի» ներքին շինությունների լուսանկարները, որոնք կատարվել են 1948 թվականին [[Վիսմար|Վիսմարում]] ([[Գերմանիայի դեմոկրատական հանրապետություն|ԳԴՀ]]) նավի վերասարքավորումից հետո<ref name="фонды">{{Cite web|url=http://www.world-ocean.ru/ru/specialist/|title=Музейное собрание.|accessdate=2010-08-08|archiveurl=https://web.archive.org/web/20100820085733/http://world-ocean.ru/ru/specialist/|archivedate=2010-08-20|deadlink=yes}}</ref>:
=== Սուզանավ-թանգարան «Բ-413» ===
[[Պատկեր:Kaliningrad 05-2017 img58 Ocean Museum.jpg|մինի|220x220փքս|Բ-413 սուզանավը [[Պրեգոլյա (գետ)|Պրեգոլյա]] գետի վրա]]
1997 թվականի դեկտեմբերին Համաշխարհային օվկիանոսի թանգարանի տնօրեն Ս. Գ. Սիվկովայի նախաձեռնությամբ Ռուսաստանի մշակույթի նախարար Ն. Լ. Դեմենտևան դիմել էր Ռուսաստանի կառավարության նախագահ Վ.Ս. Չերնոմիրդինին՝ խնդրելով Բ-413-ը որպես ցուցանմուշ անհատույց հանձնել [[Կալինինգրադ]] քաղաքի թանգարանին։ Բալթյան նավատորմի հրամանատար ծովակալ Վ. Գ. Եգորովի հրահանգի համաձայն՝ Բ-413-ը Կրոնշտադտից տեղափոխվել է Կալինինգրադ, որտեղ 1999 թվականի վերջին դրվել է «Յանտար» նավանորոգարանի վրա՝ թանգարանի վերանորոգման համար:<br />[[2000|2000 թվականի]] [[Հունիսի 14|հունիսի 14-ին]] նավակը փոխադրվել է Կալինինգրադ քաղաքի թանգարանային նավամատույցի մոտ, իսկ [[2000|2000 թվականի]] [[Հուլիսի 1|հուլիսի 1-ին]] տեղի է ունեցել սուզանավի հանդիսավոր փոխանցումը Բալթիական նավատորմի Համաշխարհային օվկիանոսի թանգարանին<ref name="deepstorm">[http://www.deepstorm.ru/DeepStorm.files/45-92/dts/641/B-413/B-413.htm Б-413] на сайте [http://www.deepstorm.ru/ «Штурм Глубины»].</ref>։
[[2000|2000 թվականի]] [[Հուլիսի 2|հուլիսի 2-ին]] Բ-413-ը այցելուների համար բաց է որպես թանգարան<ref name="deepstorm" />։
=== Տիեզերական կապի նավ «տիեզերագնաց Վիկտոր Պացաև» ===
[[Պատկեր:Kaliningrad 05-2017 img59 Ocean Museum.jpg|մինի|«Տիեզերագնաց Վիկտոր Պացաև» նավը Համաշխարհային օվկիանոսի թանգարանում, Կալինինգրադ]]
Ռոսկոսմոսի գիտահետազոտական նավը, որն անվանվել է տիեզերագնաց օդաչու Վիկտոր Պացաևի պատվին, 2001 թվականից գտնվում է Կալինինգրադի համաշխարհային օվկիանոսի թանգարանում: Միակ պահպանված նավն է «աստղային նավատորմի» կազմից, որը կազմալուծվել է Խորհրդային Միության փլուզման և 1990-ականներին Ռուսաստանի ծանր տնտեսական վիճակի հետևանքով: Մինչև 1994 թվականը նավի հիմնական խնդիրներն էին հեռուստաչափիչ տվյալների ընդունումն ու վերլուծությունը ինչպես նաև տիեզերական սարքերի և թռիչքների կառավարման կենտրոնի միջև ռադիոկապի ապահովումը:
Ներկայումս ՆԻՍ-ն ապահովում է կապը «տիեզերագնաց Վիկտոր Պացաև» և [[Միջազգային տիեզերական կայան|Միջազգային տիեզերական կայանի]] հետ: Նավի վրա նաև բացվել է «Աստղային նավատորմի երեք տարերքները» ցուցահանդեսը, որը նվիրված է ԽՍՀՄ տիեզերական նավատորմի ճակատագրին: Նավի վրա անցկացվում է «Տիեզերական ոդիսականը» էքսկուրսիան։
== Ծանոթագրություններ ==
<br />
[[Պատկեր:SRT-129 Kaliningrad Museum.JPG|մինի|«ՍՐՏ-129» ձկնորսանավը միակ թանգարանային ձկնորսական նավ Ռուսաստանում ]]
[[Պատկեր:Spb Vasilievsky Island Krasin asv2019-09 img1.jpg|մինի|Սառցահատ «Կրասին»]]
=== Ձկնորսական նավ-թանգարան «ՍՐՏ-129» ===
Նավը ներառված է թանգարանի կազմում [[2007|2007 թվականին]], համարվել է տիպիկ ձկնորսական նավ, որն օգտագործվում է ծովում ձկնորսության համար Կալինինգրադի ձկնորսների կողմից: Նավում առկա են այցելության համար բաց նավախցիկներ, ձկնորսական նավերի մանրացված մակետներ, ցուցադրվում են Ռուսաստանում և ԽՍՀՄ-ում ձկնորսության մասին ֆիլմեր:
=== Սառցահատ «Կրասին» ===
Ռուսական և խորհրդային «Կրասին» նավատորմերի արկտիկական սառցահատը համարվել է թանգարանի մասնաճյուղ և բացվել է Սանկտ Պետերբուրգում։ 1980-ականների վերջին «Կրասինը» ձեռք է բերվել «<nowiki/>[[Գիտելիք (ընկերություն)|Գիտելիք]]<nowiki/>» համամիութենական ընկերության կողմից և ուղարկվել Լենինգրադ՝ ծառայությունը շարունակելու համար նավ-թանգարանի վաղուց վաստակած և պատվավոր պաշտոնում։
=== էքսպոզիցիա «Օվկիանոսի աշխարհ.…» ===
Թանգարանի գլխավոր մասնաշենքում տեղադրված է «Օվկիանոսի աշխարհ...», որի մեջ մտնում են ծովային [[Ակվարիում|ակվարիումները]], ծովային [[Փափկամարմիններ|փափկամարմինների]] և [[Կորալ|կորալների]] խեցիների, երկրաբանական և հնէաբանական նմուշների հավաքածուները, ինչպես նաև Ռուսաստանի խոշորագույն [[Կաշալոտ|կաշալոտի]] կմախքը:
«Ծովի մարգարիտները» ծովային փափկամարմիների խեցիների հավաքածուի մեջ կա փափկամարմիների ավելի քան 6 հազար խեցգետին, ցուցադրությունում ներկայացված է շուրջ 900 օրինակ: «Կորալյան այգիներ» հավաքածուն ներկայացնում է ավելի քան երեք հարյուր կորալների նմուշներ: Եվ վերջապես, ծովային ակվարիումներում կարելի է տեսնել ձկների և համաշխարհային օվկիանոսի տարբեր շրջանների այլ բնակիչների: Այստեղ կան տարբեր արևադարձային ձկներ, ինչպես նաև Ատլանտյան [[շնաձկներ]]<ref name="Мир океана">{{Cite web|url=http://world-ocean.ru/ru/mainbuilding/world.php|title=«Мир океана. Прикосновение…» Экспозиция.|accessdate=2010-08-07|archiveurl=https://web.archive.org/web/20091207084935/http://world-ocean.ru/ru/mainbuilding/world.php|archivedate=2009-12-07|deadlink=yes}}</ref>:
Երկրաբանական և հնէաբանական նմուշների հավաքածուն հավաքվել է տարբեր մայրցամաքներում և պատկերացում է տալիս Համաշխարհային օվկիանոսի և մոլորակի ամենաերիտասարդ ծովի՝ [[Բալթիկ ծով|Բալթիկ]] ծովի ափամերձ երկրաբանական կառուցվածքի մասին: Տիեզերական ուղեծրից արված լուսանկարներում պատկերված են ծովային ափերը և առափնյա գծերի նկարները: Ցուցադրությունն ավարտում է [[Փարոս|փարոսը]], որի վրա տեղադրված է Ֆրենելի բաղկացուցիչ տեսապակի, որը նախատեսված է ծովում լուսային ազդանշանների ներկայացման համար<ref name="Мир океана" />:
[[Պատկեր:Baltic sperm whale.jpg|ձախից|մինի|«Բալթիկ» կաշալոտի կմախքը]]
Թանգարանի առանձին տաղավարում ներկայացված է Ռուսաստանի խոշորագույն կաշալոտի կմախքը։ Ոսկորները հայտնաբերվել են Բալթիկ ցամաքալեզվակի ափամերձ գոտում 2004 թվականին, այդ պատճառով կմախքը կոչվել է «Բալթիկ»: Դատելով չափերից՝ ծովային կաթնասունի երկարությունը 15 մետր է եղել, այն եղել է ոչ մեծ՝ 15-ից 20 տարեկան։ 2010 թվականի հուլիսին կաշալոտի ոսկորների վերջնական վերականգնմանը ձեռնամուխ է եղել [[Կենդանաբանական թանգարան (Սանկտ Պետերբուրգ)|Սանկտ Պետերբուրգի կենդանաբանական թանգարանի]] ավագ տաքսիդերմիստ Յուրի Ստարիկովը<ref>[http://world-ocean.ru/ru/news/detail.php?ID=584 В Музее Мирового океана заканчивается реставрация костей кашалота.]{{Недоступная ссылка|date=Октябрь 2018|bot=InternetArchiveBot}} 19.07.2010.</ref>:
=== Ցուցահանդեսային կմախք «Պակգաուզ» ===
2010 թվականից թանգարանի ցուցադրության մեջ է գտնվում գերմանացի հայտնի քանդակագործ Ստանիսլավ Կաուերի [[«Պուտտի» շատրվան|«Պուտտի» շատրվանը]]<ref>{{Cite web|url=http://www.world-ocean.ru/ru/morskoj-kenigsberg-kliningrad|title=Морской Кенигсберг-Калининград - Музей Мирового океана|publisher=www.world-ocean.ru|lang=ru|accessdate=2017-02-13}}</ref>: 2015 թվականից շատրվանի կողքին ցուցադրվում է Կաուերի ևս մեկ հայտնի աշխատանք՝ «Գենիուս» ռելիեֆի հեղինակային պատճենը, որն պահվում է [[Կալինինգրադի կերպարվեստի մարզային թանգարան|Կալինինգրադի կերպարվեստի մարզային թանգարանում]]<ref>{{Cite web|url=http://www.world-ocean.ru/ru/sobytiya-i-vystavki/sobytiya/965-lizonka-s-kotyatami|title=Лизонька с котятами - Музей Мирового океана|publisher=www.world-ocean.ru|lang=ru|accessdate=2017-02-25}}</ref>:
2015 թվականից թանգարանում ցուցադրվում է նաև Արթուր Շտայների «Լիզոնկա կատուների հետ» քանդակը<ref>{{Cite web|url=http://www.museum.ru/N59342|title=Музей Мирового океана откроет после реставрации скульптуру Станислауса Кауэра|publisher=www.museum.ru|accessdate=2017-02-13}}</ref>։
=== Ֆրիդրիխսբուրգյան դարպաս և Լոդեյնի բակ ===
2012 թվականին Ֆրիդրիխսբուրգի դարպասի տարածքում բացվել է Լոդեյնի բակ համալիրը, որը վերականգնվել և հանձնվել է թանգարանին: Այստեղ տեղակայված են վերականգնողական արվեստանոց, թանգարանային նավաշինարան և ցուցահանդես՝ նվիրված Ռուսաստանի ավանդական նավերին<ref>{{cite web|author=|date=11.10.2012|url=http://www.newkaliningrad.ru/aqua/news/1736710-kaliningradtsev_i_gostey_regiona_nauchat_stroit_i_restavrirovat_korabli_foto.html|title=Калининградцев и гостей региона научат строить и реставрировать корабли|work=|publisher=Новый Калининград|accessdate=|lang=|archiveurl=|archivedate=}}</ref>։
2012 թվականին ջրի վրա է իջեցվել առաջին ավանդական նավը, որը կառուցվել է կուրենաս թանգարանի ուժերով (Կուրշյան ծոցի ձկնորսական նավակ)<ref>{{cite web|author=|date=25.05.2012|url=http://www.newkaliningrad.ru/aqua/news/1584218-v_kaliningrade_postroena_kopiya_istoricheskogo_parusnika_litovskikh_rybakov.html|title=В Калининграде построена копия исторического парусника литовских рыбаков|work=|publisher=Новый Калининград|accessdate=|lang=|archiveurl=|archivedate=}}</ref>:
=== Թանգարանի տարածքում գտնվող այլ ցուցանմուշներ և օբյեկտներ ===
Բացի պատմական նավամատույցի ցուցադրությունից, թանգարանն ունի.
• հնագիտական գտածո «XIX դարի նավ»,
• «Պայսիս-VII» և «Տետիս» ստորջրյա բնակեցված ապարատներ,
• 1950-ական թվականների զբոսանավ «Ֆոլկսբոտ»,
• հիդրոգրաֆիկական նավակ, նավ բարկա «Կրուզենշթերն», նավախցիկ սուզանավ Բ-613, ինչպես նաև գործող նավակներ և զբոսանավ:
Թանգարանի ֆոնդերում պահվում են օվկիանոսի հետ կապ ունեցող գիտնականների և հետազոտողների գործունեության հետ կապված նյութեր՝ [[Մարիա Կլյոնովա|Մ. Վ. Կլյոնովա]], Վ. Գ. Կորտա, Պ. Պ. Շիրշովա, Վ. Պ. Զենկովիչ, Պ. լ. Բեզրուկովա, Ի. Դ. Պապանինա և այլն: Հատուկ արժեք են ներկայացնում Կուրիլո-Կամչատկայի իջվածքի ձկների գիտական նկարները, որոնք կատարվել են «Վիտյազյա» չվերթի՝ օվկիանոսագիտության ինստիտուտի աշխատակից, կենսաբանական գիտությունների դոկտոր Լ. Ա. Պոնոմարյովայի կողմից, Համաշխարհային օվկիանոսի կետակերպերի նկարները (Ատլանտնիրոյի աշխատակից Բ.Ա. Լեոնով), ինչպես նաև ձկների խորջրյա տեսակների նկարները (կենսաբանական գիտությունների թեկնածու Ի. Ա. Տրունով)<ref name="фонды2">{{Cite web|url=http://www.world-ocean.ru/ru/specialist/|title=Музейное собрание.|accessdate=2010-08-08|archiveurl=https://web.archive.org/web/20100820085733/http://world-ocean.ru/ru/specialist/|archivedate=2010-08-20|deadlink=yes}}</ref>:
Թանգարանում ցուցադրվում են ծովանկարիչ Ե. Վ. Վոյշվիլոյի գրաֆիկական աշխատանքները՝ պատմական նավերի պատկերներով, ինչպես նաև գիտական և պատմական նավերի մոդելներով<ref name="фонды2" />:
Առավել արժեքավոր ցուցանմուշների թվում են Ծովակալ [[Ստեպան Մակարով|Ս. Օ. Մակարովի]] կաբինետի կահույքը, օվկիանոսագետ գիտնականների, Հայրենական տիեզերագնացների (այդ թվում՝ [[Ալեքսեյ Լեոնով|Ա. Ա. Լեոնովի]]) անձնական իրերը և արխիվները։
Թանգարանի տարածքը հատում է առաջին երկաթուղային կամուրջը [[Պրեգոլյա (գետ)|Պրեգոլյա]] գետերի վրայով դեպի Քենսբերգ, որը 1865-1929 թվականներին միացնում էր Ֆորշտադտի և Լաակի շրջանները և ծառայել է Օսթբանհոֆի և Լիտցենբանկոֆի կայարանների միջև հաղորդակցության համար: Շինարարության նախագիծը հավանության է արժանացել Պրուսիայի կառավարության կողմից 1862 թվականին Արևելյան Պրուսիայի երկաթուղային ընկերության նախագծի վերաբերյալ: 1863 թվականին սկսվել է շինարարությունը, որի արժեքը կազմել է 385 հազար տալլեր։ Գետի վրայով նավերի շարժմանը չխանգարելու համար կամուրջը նախագծվել է ամբարձիչ՝ օգտագործելով ծնկների լծակի մեխանիզմը նախկինում օգտագործված ճառագայթների բարձրացման մեխանիզմի փոխարեն: Իջեցված կեսոնը կառուցված է 10 միլիմետրանոց թիթեղյա պողպատից և ունի 14 մետր երկարություն, 5 մետր լայնություն և 18,8 մետր խորություն: Կամրջի երկու կողմերում էլ տեղակայված են եղել հետիոտնային արահետները։
2010 թվականից կամուրջը լավ է պահպանվել և ամենահինն է Կալինինգրադի Պրեգոլյա գետի վրա պահպանված մետաղական կամուրջներից: Կամուրջը համարվում է Կալինինգրադի երկաթուղու սեփականությունը։
Թանգարանում ներկայացված է նաև ականավոր խորհրդային անիմացիոն քանդակագործ Անդրեյ Մարցի օվկիանոսային ձկների եզակի հավաքածու, որն առավելագույնս մոտ է իրական կենսաբանական նախատիպերին և կազմում է 51 քանդակ<ref>[http://world-ocean.ru/ru/kollektsii/skulptura Музей Мирового океана. Официальный сайт. Коллекция. Скульптура]</ref>:
<br /><gallery>
Պատկեր:Kaliningrad 05-2017 img60 Ocean Museum.jpg| Հին շարժական երկաթուղային կամուրջ
Պատկեր:Kaliningrad 05-2017 img61 Ocean Museum.jpg| Դեպի երկաթե կամուրջ պահպանված ճանապարհ
Պատկեր:Kaliningrad 05-2017 img56 Ocean Museum.jpg| «Պուտտի» շատրվան
</gallery>
== Ծանոթագրություններ ==
<references />
== Արտաքին հղումներ ==
* [http://world-ocean.ru/ Официальный сайт]
* [http://www.krassin.ru/ Ледокол «Красин»]
* [https://web.archive.org/web/20180815060043/http://www.oceanplanet.info/ Сайт нового корпуса «Мировой Океан»]
== Գրականություն ==
* Памятные даты Музея Мирового океана. Справочник / Сост. В. Л. Стрюк, В. И. Комарова, Н. А. Трофимова. — Калининград: Издательство КГУ, 2004. — 82 с.
* {{книга|автор=|год=2005|тираж=|doi=|isbn=|серия=|страниц=180|столбцы=|страницы=|том=|издательство=[[Госкино|Федеральное агентство по культуре и кинематографии России]], Музей Мирового океана, «Терра Балтика»|часть=|место=[[Калининград]]|издание=Справочник|ответственный=ответственный редактор: В. Л. Стрюк|викитека=|ссылка=|оригинал=|заглавие=Музеи Калининградской области|ссылка часть=|ref=Музеи Калининградской области}}
* История отечественной океанологии: Сб. науч. трудов/ Отв. ред. В. Л. Стрюк. / Калининград: Изд-во КГУ, 2001. — 223 с.
* [http://www.world-ocean.ru/ru/publication/oceanolog/ История океанологии: Труды 4-й международной конференции]{{Недоступная ссылка|date=Октябрь 2018|bot=InternetArchiveBot}} / Отв. ред. В. Л. Стрюк. — Калининград: Терра Балтика, 2009. — 294 с. [[:ru:Служебная:Источники_книг/9785987770412|ISBN 978-5-98777-041-2]]
* Актуальные проблемы сохранения исторических судов: Материалы Международной конференции / Отв. ред. В. Л. Стрюк. — Калининград: Терра Балтика, 2005. — 128 с.
| 