«Մասնակից:Haykshah/Ավազարկղ»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
No edit summary |
|||
Տող 5.
== Ստեղծման պատմությունը ==
«Կարլ» ինքնագնաց ականանետի պատմությունը սկսվել է 1935 թվականին «[[Rheinmetall|<nowiki/>]]Ռեյնտմետալլ-Բորզիգ<nowiki/>[[Борзиг|<nowiki/>]]» ընկերության պատվերով: 600 մմ տրամաչափի ականանետ, որը կարող էր բաց թողնել 2 տոննա քաշով հրթիռներ՝ 4000 մետր հեռավորության վրա: 1936 թվականի մարտին սկսվեց նախագծումը:1937 ներկայացվել են նախագծեր: Նախագծումը իրականացվում էր հրետանային զորքերի գեներալ Կարլ Բեկկերի ղեկավարությամբ, այդ պատճառով մեքենան, որն ուներ գործարանային կոդ Gerät 040 (արտադրանք 040), ստացավ կիսապաշտոնական անուն «Կարլ»: Խոշոր ականանետը, որը կշռում էր 55 տոննա, երկու տոննա քաշով արկերը նետում էր մինչև 3000 մ հեռավորության վրա: Այդքան տպավորիչ զենքը ուներ միայն մեկ ակնհայտ թերություն՝ ծանրաշարժությունը, այդ պատճառով հենց նույն թվականին սկսեցին նրա համար նախատեսված ինքնագնաց հրետասայլի ստեղծման աշխատանքները: Երբ հետասայլը արտադրված էր, հրետանային համակարգի ամբողջ քաշը հասավ 97 տոննայի: Այն բանից հետո, երբ դիզայներները հանձնարարություն ստացան զրահավորել հրետասայլը, համակարգի քաշը արդեն հասավ 126 տոննայի: Նաև մոդերնիզացվեց հրանոթի փողը՝ հասցնելով երկարությունը մինչև 5 108 մմ և դրա հետ մեկտեղ մեծացնելով նրա հեռահարությունը մինչև 4000 մ: Առաջին երկու համակարգերը ունեին 8-ական գլանային երթային մաս (անիվներ), մնացած 5-ը ունի 11-ական գլանային երթային մաս:
«Ռեյնմետալլ-Բորզիգ» ընկերությունը արտադրեց յոթ ինքնագնաց ականանետեր: Քանի որ համակարգերը եզակի օրինակներ էին, նրանցից յուրաքանչյուրը ստացավ իր սեփական անունը:
Տող 25.
Թափքի առաջնային հատվածում տեղադրված էր Daimler-Benz 507 12 մխոցավոր դիզելային շարժիչ՝ 750 լիտր հզորությամբ հեղուկային հովացումով և հիդրոմեխանիկական շարժահաղորդիչ՝ հերթականությամբ միացված երեք հիդրոտրանսֆորմատորներով:
Սերիական մեքենաների անմիջական երթային մասը փոքր ինչ տարբերվում էր իր նախատիպի երթային մասից և մեկ բորտը համապատասխանաբար բաղկացած էր 11 փոքր տրամաչափի գլանային անիվներից անհատական պտտվող կախոցով, հինգ օժանդակ գլաններով
Для обеспечения необходимой устойчивости при стрельбе машина перед стрельбой опускалась днищем на грунт. Для этого торсионная подвеска опорных катков гусеничной ходовой части была связана с расположенным в корме механизмом опускания машины на грунт. Приводимый в действие от двигателя редуктор посредством рычажной системы поворачивал на определённый угол противоположные балансирам концы торсионов. Перевод машины из походного положения в боевое (с опусканием машины на землю) занимал 10 минут.
Տող 47.
В 1943 году по крайней мере две мортиры («Локи» и «Тор») после выработки гарантийного ресурса получили взаимозаменяемые 540-мм стволы длиной 11,5 калибра. После модернизации установки стали обозначаться «Gerät 041». Снаряды этих мортир массой 1580 кг (бетонобойный) и 1250 кг (фугасный) выстреливались на дальность до 10 400 м. В остальном характеристики установки остались без изменений. Такими стволами было перевооружено по крайней мере четыре мортиры ('''Локи''', '''Тор, Адам''' и '''Фенрир''').
===
[[Պատկեր:Karl-railoadedsmall.jpg|thumb|Транспортировка самоходной мортиры «Карл» по железной дороге.]]Используя самоходный лафет, мортира могла самостоятельно маневрировать со скоростью до 10 км/ч, однако запас хода установки был весьма ограничен. При перевозке по железной дороге установка подвешивалась между двумя специально оборудованными пятиосными платформами. По шоссе машина перевозилась в разобранном виде на трейлерах. С этой целью установка разбиралась на четыре части:
* повозка ствола весом 42 т;
Տող 55.
При этом самоходный лафет устанавливался на шестиосный трейлер, а для перевозки остальных частей использовались три четырёхосных платформы.
== Ծառայություն և մարտական կիրառություն ==
[[Պատկեր:Karl6.jpg|thumb|Самоходная мортира «Карл» (установка «Циу») ведёт огонь по [[Варшавское восстание (1944)|восставшей Варшаве]], август 1944 года]]
[[Պատկեր:Warsaw Uprising by Joachimczyk - Dud in Adria - 459.jpg|thumb|Right|Бетонобойный снаряд «Карла»]]
«Կառլ» ինքնագնաց ականանետերը ներառվել են Վերմախտի հատուկ նշանակության 628-րդ և 833-րդ հրետանային դիվիզիոնների կազմի մեջ(յուրաքանչյուր դիվիզիոնին 3-ական ականանաետ, ավելի ուշ մեկ ականանետ 628-րդ դիվիզիոնից տրվել է 833-րդ դիվիզիոնին):
Այս տեսակի մարտավարական զենքերը նախատեսված էին խիտ ամրացված ամրությունների ոչնչացման համար, մասնավորապես, Մաժինոյի ֆրանսիական ամրոցների:
Սակայն ֆրանսիական ընկերության կարճաժամկետ գործունեության պատճառով մեքենաներն այդպես էլ չկիրառվեցին գրոհման ժամանակ: Երբ լուծարվեց ընկերությունը պատրաստ էր միայն մեքենայի նախատիպը, և վերջնական արդյունքում անհրաժեշտ չեղավ գրոհել Մաժինոյի ամրոցը:
=== Բրեստի ամրոցի ===
833-րդ դիվիզիոնի 1-ին մարտկոցը («Ադամ», «Եվա» և 60 հրթիռներ) տրամադրվեցին 17-րդ բանակին (группа армий «Հարավ» կոչվող բանակին), իսկ 2-րդ մարտկոցը («Տոռ» և «Օդին» և 36 հրթիռներ) տեղափոխվեցին Տերեսպոլ և տրվեց «Կենտրոն» բանակային խմբին: Մարտկոցը պետք է մասնակցեր Բրեստի ամրոցի գրոհմանը:
Մարտական պայմաններում հրանոթներն առաջին անգամ կիրառվեցին 1941 թվականի հունիսի 22-ին՝ «Օդին»-ը և«Տոռ»-ը 833-րդ դիվիզիոնի կազմում բազմիցս գնդակոծեցին Բրեստի ամրոցը:
Ընդ որում, օգտագործման առաջին օրն իսկ, մի քանի կրակոցից հետո երկու համակարգերում էլ տեղի ունեցավ հրթիռների խցանում և այդ անսարքությունների վերացման համար ժամանակ էր անհրաժեշտ:
1-ю батарею, действовать которой предстояло в составе [[4-й армейский корпус (Третий рейх)|4-го корпуса]] 17-й армии, доставили по железной дороге к [[Перемышль (Калужская область)|Перемышлю]]. Двигаясь уже своим ходом к огневым позициям одна из самоходок — «Ева» — потерпела аварию (сломалась гусеница) и в боях не участвовала. Мортира «Адам» выпустила лишь 4 снаряда против советских фортификационных укреплений, так называемой «[[Линия Молотова|Линии Молотова]]», сопровождая своим огнём атаку 295-й пехотной дивизии. Кстати, охрану позиций «Карлов» поручили роте из состава этой же дивизии.
Տող 94 ⟶ 102՝
Отчёт об использовании мортир «Карл» был подан лично [[Адольф Гитлер|Адольфу Гитлеру]].
=== Սևաստոպոլի ամրոցի դեմ ===
6 августа 1941 года 833-й дивизион перевооружен на 8 буксируемых 210-мм мортир и отправлен на Восточный фронт. Мортиры «Карл» использовались при [[Оборона Севастополя (1941—1942)|осаде Севастополя]], совместно со сверхтяжёлым железнодорожным артиллерийским орудием «[[Дора (орудие)|Дора]]».
Տող 101 ⟶ 109՝
В рамках подготовки к атаке на Севастополь, запланированной на начало лета, 18 февраля 1942 года 833-му ''тяжелоартиллерийскому батальону'' было приказано сформировать батарею ''Карлов'' с 2 орудиями «Тор» и «Один». Чтобы свести к минимуму советский огонь, прежде чем они смогут перейти в боевое положение, для каждой гаубицы вырыты замаскированные окопы длиной 15 метров, шириной 10 метров и глубиной 3 метра. 20 мая 1942 года 11-я армия сообщила, что на фронте оба орудия и 73 тяжелых и 50 легких бетонобойных снарядов. 54-й армейский корпус доложил, что 19 тяжелых снарядов выпущены 2 - 6 июня, 54 - 7 июня и все 50 легких снарядов 8 - 13 июня. До конца месяца доставлены еще 29 тяжелых и 50 легких снарядов. Все 50 легких снарядов выпущены 30 июня и 25 тяжелых - на следующий день. 197-ю из этих снарядов обстреляны 2 305-миллиметровых ''двухствольных бр''онированных башни 30-й ба''тареи'' береговой обороны, хотя поразили только 1 башню и выбили электричество во 2-й, которая была отремонтирована. 19 июля 1942 года батарее Карлов приказано отправить орудия для ремонта в Хиллерслебен.
===
1944 թվականի օգոստոսին «Ցիու» համակարգը գնդակոծեց [[Վարշավա|Վարշավան]]՝ Վարշավայի ապստամբության ճնշման ժամանակ:
=== Հետագա ճակատագիրը ===
1944 թվականի ամռանը օդային հարձակման հետևանքով «Տոռ» համակարգը լուրջ վնասվեց: Հետագայում նրա բեկորները գրավվել են դաշնակիցների ներխուժած զորքերի կողմից: 1945 թվականի սկզբին «Վոտան» (նախկինում հայտնի էր Եվա անունով) և «Լոկի» հրանոթները պայթեցվել են էկիպաժի կողմից և ավիրված վիճակում գրավվել է ԱՄՆ-ի բանակի կողմից: Հենց նրանց է բաժին հասել նաև «Ֆենրիր» փորձառու համակարգը:
▲Летом 1944 года установка «Тор» была серьезно повреждена в ходе авианалёта. Позднее её обломки были захвачены наступающими войсками союзников. В начале 1945 года мортиры под именами «Вотан» (ранее носившая название «Ева») и «Локи» были взорваны экипажем и в разбитом виде захвачены армией [[США]]. Им же досталась и опытная установка «Фенрир». Машина под именем «Один» так же была взорвана по причине невозможности эвакуации. Установка «Циу» стала трофеем Красной армии, захватившей её 20 апреля 1945 года в районе городка [[Йютербог]]. Судьба ещё одной САУ остаётся неизвестной.
== Պահպանված նմուշներ ==
| |||