«Մոդեռնիզմ»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
No edit summary |
No edit summary |
||
Տող 44.
Աբստրակտ նկարիչները, օրինակ վերցնելով իմպրեսիոնիստներից, ինչպես նաև [[Պոլ Սեզան|Պոլ Սեզանը]](1839–1906) և [[Էդվարդ Մունկ|Էդվարդ Մունկը]] (1863–1944) սկսեցին այն ենթադրությամբ, որ գույնը և ձևն է, որ տալիս է արվեստի հիմնական բնութագիրը, այլ ոչ թե բնության աշխարհի պատկերը<ref>Rudolph Arnheim, ''Visual Thinking''</ref>։ Արևմտյան արվեստը, [[Վերածնունդ|Վերածննդ]]<nowiki/>ի շրջանից մինչև 19-րդ դարի կեսեր, հիմնված էր [[հեռանկար]]<nowiki/>ային տրամաբանության և տեսանելի իրականության պատրանք վերարտադրելու փորձի վրա: Եվրոպայից դուրս մշակույթների արվեստը հասանելի էր դարձել և ցույց էր տալիս նկարչին տեսողական փորձը նկարագրելու այլընտրանքային ձևեր: 19-րդ դարի վերջին շատ արվեստագետներ անհրաժեշտություն էին զգում ստեղծել [[արվեստ]]<nowiki/>ի նոր տեսակ, որը կներառի տեխնոլոգիական, գիտության և փիլիսոփայության մեջ տեղի ունեցող հիմնարար փոփոխությունները: Աղբյուրները, որից անհատ նկարիչները նկարում էին իրենց տեսական փաստարկները, բազմազան էին, և արտացոլում էին այդ ժամանակաշրջանում արևմտյան մշակույթի բոլոր ոլորտներում առկա սոցիալական և մտավոր մտահոգությունները<ref>Mel Gooding, ''Abstract Art'', [[Tate Publishing Ltd|Tate Publishing]], London, 2000</ref>: [[Վասիլի Կանդինսկի]]<nowiki/>ն, [[Պիտ Մոնդրիան]]<nowiki/>ը և [[Կազիմիր Մալևիչ|Կազիմիր Մալեվիչ]]<nowiki/>ը հավատում էին արվեստի վերափոխմանը՝որպես մաքուր գույնի կոմպոզիցիա: [[Լուսանկարչության]] օգտագործումը, որը վիզուալ արվեստի ներկայացուցչական գործառույթի մեծ մասը հնացրել էր, խիստ ազդեց մոդեռնիզմի այս կողմի վրա:<ref name="impressionism758">Sontag, Susan (1977) On Photography, Penguin, London</ref>
Մոդեռնիստական ճարտարապետներն ու դիզայներները, ինչպիսիք են [[Ֆրենկ Լլոյդ Ռայթ]]<nowiki/>ը և Լե Կորբուզյեն<ref>{{Cite web|url=https://larchmontchronicle.com/gods-work-frank-lloyd-wright-quintessential-american-modernist/|title=God's work: Frank Lloyd Wright, quintessential American modernist : Larchmont Chronicle}}</ref>, կարծում էին, որ նոր տեխնոլոգիան հնացած է դարձնում շինարարության հին ոճերը: Լե Կորբուզյեն կարծում էր, որ շինությունները, որ պետք է իրականացնեն ,, մեքենաներ ՝ապրելու համար,, /machines for living in/գործառույթ, որոնք նա տեսնում էր որպես ճանապարհորդելու գործառույթ։<ref>{{cite web| url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/137221/Le-Corbusier| title=Le Corbusier| encyclopedia=Encyclopædia Britannica}}</ref> Ճիշտ այնպես, ինչպես մեքենաները փոխարինեցին էին ձիերին, այնպես էլ մոդեռնիստական դիզայնը պետք է մերժեր [[Հին Հունաստան]]<nowiki/>ից կամ [[միջնադար]]<nowiki/>ից ժառանգված հին ոճերն ու կառույցները: Այս մեքենայի գեղագիտությանը հետևելով ՝ մոդեռնիստական դիզայներները, որպես կանոն, մերժում էին ձևավորման դեկորատիվ դրդապատճառները ՝ գերադասելով շեշտը դնել օգտագործված նյութերի և մաքուր երկրաչափական ձևերի վրա:<ref name="GEMbook">{{cite web|url=http://www.gsa.gov/graphics/pbs/GEMbook.pdf|title=Growth, Efficiency, and Modernism|last=|first=|year=2006|website=|publisher=U.S. General Services Administration|pages=14–15|accessdate=18 February 2017|origyear=2003|url-status=dead|archiveurl=https://web.archive.org/web/20110331105542/http://www.gsa.gov/graphics/pbs/GEMbook.pdf|archivedate=31 March 2011|df=dmy-all}}</ref> [[Երկնաքեր]]<nowiki/>ը արքեթիպային մոդեռնիստական կառույց է, իսկ Ուեյնվրայթ շենքը ՝ 10 հարկանի գրասենյակ է՝կառուցված 1890–91-ին, ԱՄՆ [[Միսսուրի]]<nowiki/>ի նահանգի [[Սենթ Լուիս]] քաղաքում, համարվում է [[առաջին երկնաքեր]]<nowiki/>երից մեկն է: [[Նյու Յորք]]<nowiki/>ի Լյուդվիգ Միզ վան դեր Ռոհեի Seagram- ի շենքը (1956–1958) հաճախ դիտվում է որպես այս [[մոդեռնիստական]] ճարտարապետության գագաթնակետ: Մոդեռնիստական դիզայնի շատ ասպեկտներ դեռևս պահպանվում են ժամանակակից ճարտարապետության հիմնական մասում, չնայած նախորդ դոգմատիզմը տեղ է տվել դեկորացիայի, պատմական գնանշումների և տարածական դրամայի ավելի խաղային օգտագործմանը: 1913 թ. – ին, որը փիլիսոփա [[Էդմունդ Հուսերլ|Էդմունդ Հուսերլի]] գաղափարների տարի էր, [[Էզրա Փաունդ]]<nowiki/>ի երևակայության հիմքը, [[Armory Show]]- ը [[Նյու Յորք]]<nowiki/>ում, իսկ [[Սանկտ Պետերբուրգ]]<nowiki/>ում ՝ «առաջին ֆուտուրիստական օպերան» ՝ [[Միխայիլ Մատյուշկին]]<nowiki/>ի «<nowiki/>[[Հաղթանակը արևի վրա]]<nowiki/>»․ մեկ այլ ռուս կոմպոզիտոր ՝ [[Իգոր Ստրավինսկի]]<nowiki/>ն, կազմեց [[«Սրբազան Գարուն»]], բալետը, որը պատկերում է [[մարդկային զոհաբերություն]]<nowiki/>ը, և ունի երաժշտական պարտիտուրա՝ լի դիսոնանսով և պարզունակ ռիթմով: Դա իրարանցում առաջացրեց Փարիզում իր առաջին ներկայացման վրա: Այս պահին թեև մոդեռնիզմը դեռևս «առաջադիմական» էր, այն ավելի ու ավելի հաճախ տեսնում էր, որ ավանդական ձևերը և ավանդական սոցիալական պայմանավորվածությունները խոչընդոտում են առաջընթացին, և նկարիչը վերակենդանացնում էր որպես հեղափոխական, որը զբաղվում էր ոչ թե լուսավորող հասարակությամբ, այլ ոչ թե տապալող հասարակությամբ: Դա իրարանցում առաջացրեց Փարիզում իր առաջին ներկայացման վրա: Այս պահին թեև մոդեռնիզմը դեռևս «առաջադիմական» էր, այն ավելի ու ավելի հաճախ տեսնում էր, որ ավանդական ձևերը և ավանդական սոցիալական պայմանավորվածությունները խոչընդոտում են առաջընթացին, և նկարչին դարձնում էր որպես հեղափոխական, որը զբաղվում էր ոչ թե հասարակությանը լուսավորելով, այլ տապալելով: Նաև 1913-ին Ֆրանսիայում տեղի ունեցավ ավելի քիչ բռնի իրադարձություն `հրապարակելով [[Մարսել Պրուստ]]<nowiki/>ի կարևոր վեպի առաջին հատորը` ''[[À la recherche du temps perdu]]'' (1913–1927) (''[[In Search of Lost Time]]'') (Կորած ժամանակի որոնումներում): Սա հաճախ ներկայացվում է որպես գրողի վաղ օրինակ ՝ օգտագործելով հոսքի գիտակցության հոսքը, բայց Ռոբերտ Համֆրին մեկնաբանում է, որ Պրուստը «մտահոգված է միայն գիտակցության հիշեցնող կողմով», և որ նա «միտումնավոր կերպով վերականգնում է անցյալը ՝ նպատակ ունենալով շփվելը, հետևաբար նա չի գրել հոսքի գիտակցության վեպ
Գիտակցության հոսքը կարևոր մոդեռնիստական գրական նորամուծություն էր, և ենթադրվում է, որ [[Արթուր Շնիցլեր|Արթուր Շնիցլերը]] (1862–1931) առաջինն էր, որ լիարժեք օգտվեց դրանից ՝ իր «Leutnant Gustl» («Ոչ ոք, բայց քաջը») կարճ պատմվածքում (1900 թ.): [[Դորոթի Ռիչարդսոն]]<nowiki/>ը անգլիացի առաջին գրողն էր, որն օգտագործեց այն ՝ իր [[,,Ուխտագնացություն,, նովելների հաջորդականության]] մեջ (1915–67)։
Տող 50.
Որոշ մոդեռնիստներ իրենց տեսնում էին որպես հեղափոխական մշակույթի մաս, որը ներառում էր նաև քաղաքական հեղափոխությունը: 1917-ի հեղափոխությունից հետո [[Ռուսաստան]]<nowiki/>ում իսկապես սկսվեց ավանգարդական մշակութային գործունեության խորացում, որն իր մեջ ներառում էր [[ռուսական ֆուտուրիզմ]]<nowiki/>ը: Այնուամենայնիվ, մյուսները մերժեցին պայմանական քաղաքականությունը, ինչպես նաև գեղարվեստական կոնվենցիաները ՝ համարելով, որ [[քաղաքական գիտակցության]] հեղափոխությունն ավելի մեծ նշանակություն ունի, քան քաղաքական կառուցվածքների փոփոխությունը: Բայց ժամանակակիցներից շատերն իրենց համարում էին ապաքաղաքական: Մյուսները, ինչպիսիք են [[Թոմաս Սթեռնս Էլիոթ|Թ. Ս. Էլիոթ]]<nowiki/>ը, մերժեցին զանգվածային ժողովրդական մշակույթը պահպանողական դիրքից: Ոմանք նույնիսկ պնդում են, որ գրականության և արվեստի մոդեռնիզմը գործում էր [[էլիտար]] մշակույթ պահպանելու համար, ինչը բացառեց բնակչության մեծամասնությունը:
Սյուրռեալիզմը, որը սկիզբ է առել 1920-ականների սկզբին, հասարակության կողմից համարվել է որպես մոդեռնիզմի առավել ծայրահեղ ձև կամ «մոդեռնիզմի ավանգարդ»: «Սյուրռեալիստ» բառը ստեղծվել է Գիյուլա Ապոլինարի կողմից և առաջին անգամ հայտնվել է նրա պիեսի [[«Les Mamelles de Tirésias»]] գրքի նախաբանում, որը գրվել է 1903 թվականին և առաջին անգամ կատարվել է 1917 թվականին: Մեծ սյուրռեալիստներն են ՝ [[Պոլ Իլուարդ]]<nowiki/>ը, [[Ռոբեր Դեսնոս]]<nowiki/>ը, [[Մաքս Էռնստ|Մաքս Էրնստ]]<nowiki/>ը, [[Հանս Արփ]]<nowiki/>ը և [[Անտոնեն Արտո|Անտոնին Արտո]], [[Ռայմոն Կունո]], [[Ժոան Միրո]]<nowiki/>ն և [[Մարսել Դուխամ|Մարսել Դյուշան]]<nowiki/>ը:[[File:Wrightfallingwater.jpg|thumb|upright=1.15|[[
===Մոդեռնիզմը շարունակվում է․ 1930-1945 ===
Մոդեռնիզմը շարունակեց զարգանալ 1930թ․-ի ընթացքում։ 1930--1932 թթ․-ների ընթացքում կոմպոզիտոր [[Առնոլդ Շյոնբերգ]]<nowiki/>ը աշխատեց իր ,,Մովսես և Ահարոն,, , առաջին օպերաներից մեկը, որն օգտագործքւմ է տասներկու-տոնով տեխնիկան<ref>{{Cite journal|title=Schoenberg, Arnold (1874 - 1951), composer : Grove Music Online - oi|volume=1|language=en|doi=10.1093/gmo/9781561592630.article.25024|year=2001|last1=Neighbour|first1=O.W.}}</ref>, Պաբլո Պիկասոն նկարեց ,[[Գեռնիկա (նկար)|,Գեռնիկա]],,, [[ֆաշիզմ]]<nowiki/>ի նրա կուբիստական դատապարտումը, մինչդեռ 1939թ․-ին [[Ջեյմս Ջոյս|Ջեյմս Ջոյսը]] մեծացրեց սահմանները մոդեռն վեպի [[Ֆինեգանս Ուեյք]]<nowiki/>ի հետ միասին։ Ինչպես նաև մինչ 1930 թ․-ը մոդեռնիզմը սկսեց ազդել մշակույթի հիմնական ուղղությունների վրա, օրինակ, Նյու Յորք ամսագիրը սկսեց հրատարակել մի աշխատանք, որն ուներ մոդեռնիզմի ազդեցություն երիտասրդ գրողներից և հումորիստներից, օրինակ, [[Դորոթի Պարկեր]]<nowiki/>ի<ref>Caren Irr, "A Gendered Collision: Sentimentalism and Modernism in Dorothy Parker's Poetry and Fiction" (review). ''American Literature'', Volume 73, Number 4, December 2001 pp. 880–881.</ref>, [[Ռոբերթ Բենչլի]]<nowiki/>ի, [[Է․ Բ․ Ուայթ]]<nowiki/>ի, [[Ս․Ջ․ Պերլման]]<nowiki/>ի և [[Ջեյմս Թյորբեր]]<nowiki/>ի և այլոց կողմից։ Պերլմանը շատ բարձր էր գնահատվում իր կարճ հումորային պատմությունների, որոնք նա հրապարակում էր ամսագրերում 1930 և 1940թթ․-ներին, ավելի հաճախ Նյու Յորկեր ամսագրում, որոնք համարվում էին Ամերիկայում սյուրռեալիստական հումորի առաջին օրինակները<ref>[[Donald Barthelme]], 1982 interview in ''[[Partisan Review]]'', Volume 49, p. 185.</ref>։ Արվեստի ժամանակակից գաղափարները նույնպես սկսեցին ավելի հաճախ հայտնվել գովազդներում և պատկերանշաններում, որոնց վաղ օրինակը, 1916 թվականից, հայտնի Լոնդոնի ընդհատակյա (London Underground) լոգոն է, որը նախագծվել է [[Էդվարդ Ջոնստոն]]<nowiki/>ի կողմից<ref>{{cite web |url=http://www.20thcenturylondon.org.uk/server.php?show=conObject.2902 |work=Exploring 20th Century London |publisher=Renaissance London/[[Museums, Libraries and Archives Council|MLA]] |title=A full alphabet of Johnston wood letter types |accessdate=28 April 2011 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120327102633/http://www.20thcenturylondon.org.uk/server.php?show=conObject.2902 |archive-date=27 March 2012 |url-status=dead }}</ref>։
Տող 62 ⟶ 61՝
Մեկ այլ ուժեղ ազդեցություն այդ ժամանակ Մարքսիզմն էր։
Մոդեռնիստական նշանակալից գրական գործերը շարունակեցին ստեղծվել 1920-ական և 1930-ական թվականներին,<ref>Pericles Lewis, "Modernist Writing and Reactionary Politics" (review). ''Modernism/modernity'', Volume 8, Number 4, November 2001, pp. 696–698.</ref> այդ թվում `[[Մարսել Պրուստ]]<nowiki/>ի, [[Վիրջինիա Վուլֆ]]<nowiki/>ի, [[Ռոբերտ Մուզիլ|Ռոբերտ Մուսիլ]]<nowiki/>ի և [[Դորոթի Ռիչարդսոն]]<nowiki/>ի հետագա վեպերը: Ամերիկացի մոդեռնիստ դրամատուրգ [[Յուջին Օ'Նիլ]]<nowiki/>ի կարիերան սկսվեց 1914թ․-ին, բայց իր ամենամեծ աշխատնքը հայտնվեց 1920, 1930թթ․-ին և 1940թ․-ի սկզբին։ Երկու այլ հայտնի մոդեռն դրամատուրգներ 1920 և 1930թթ․-ին , դրանք՝ [[Բերտոլդ Բրեխտ|Բերտոլտ Բրեխտ]]<nowiki/>ը և [[Ֆեդերիկո Գարսիա Լորկա]]<nowiki/>ն էին։ [[Դ. Հ. Լոուրենս]]<nowiki/>ի [[Լեդի Չատրլիի սիրուհին]] մասնավոր կերպով լույս է տեսել 1928-ին, մինչդեռ ժամանակակից վեպի պատմության համար մեկ այլ կարևոր նշան եկել է 1929-ին [[Ուիլյամ Ֆոլքներ]]<nowiki/>ի «<nowiki/>[[Ձայնը և կատաղությունը]]<nowiki/>» հրապարակմամբ: 1930-ական թվականներին, Ֆոլկների այլ հետագա գլխավոր գործերից բացի, Սեմուել Բեքեթը հրատարակեց իր առաջին գլխավոր աշխատանքը ՝ «Մըրֆի» (1938) վեպը: Այնուհետև 1932.թ-ին հայտնվեց Ջեյմս Ջոյսի ,,Ֆիննեգանս Ուեյք,,-ը ''[[Finnegans Wake|/Finnegans Wake]]'' /։ Այս մասին գրված է հիմնականում իդիոսինկրատիկ լեզվով, որը բաղկացած է անգլերենի ստանդարտ բառապաշարների և նորաբանության բազմալեզու կետերի և պորտմանտեո բառերի խառնուրդից, որոնք փորձում են վերստեղծել քնի և երազների փորձը<ref>James Mercanton (1967). ''Les heures de James Joyce''. Diffusion PUF.</ref>: Բանաստեղծություններում Թ. Ս. Էլիոթը, Է. Է.Կումինգսը և Ուոլաս Սթիվենսը գրում էին 1920-ականներից մինչև 1950-ական թվականները: Թեև անգլերեն լեզվով ժամանակակից մոդեռնիստական պոեզիան հաճախ դիտվում է որպես ամերիկյան երևույթ, որի առաջատար էքսպոնենտներ են ՝ Էզրա Փաունդը, Էլիոթը, Մարիաննա Մուրը, Ուիլյամ Կարլոս Ուիլյամսը, Հ․Դ․-ն (HD) և Լուի Զուկոֆսկին, այստեղ եղել են բրիտանական ժամանակակից մոդեռնիստական բանաստեղծներ, այդ թվում ՝ [[Դեվիդ Ջոնս]]<nowiki/>ը, [[Հյու ՄակԴիարմիդ]]<nowiki/>ը , [[Վասիլի Բանտինգ]] և [[Ուիսթեն Հյու Օդեն]]<nowiki/>ը Եվրոպական մոդեռնիստական բանաստեղծների թվում են [[Ֆեդերիկո Գարսիա Լորկա|Ֆեդերիկա Գարսիա Լորկա]]<nowiki/>ն, [[Աննա Ախմատովա|Աննա Ախմատովան]], [[Կոնստանտին Կավաֆի]]<nowiki/>ն և [[Պոլ Վալերի|Պոլ]] <ref>Catherine Keyser, "Robert Benchley and Dorothy Parker 'In Broadway Playhouses': Middlebrow Theatricality and Sophisticated Humour". ''Modernist Cultures'', Volume 6, pp. 121–154.</ref>[[Պոլ Վալերի|Վալերի]]<nowiki/>ն:[[File:Underground.svg|thumb|right|upright=0.9|
Մոդեռնիստական շարժումը այս ժամանակահատվածում շարունակվեց նաև Խորհրդային Ռուսաստանում: 1930-ին պրեմիերան ներկայացվեց կոմպոզիտոր [[Դմիտրի Շոստակովիչ|Դիմիտրի Շոստակովիչ]]<nowiki/>ի (1906–1975) օպերան ՝ «<nowiki/>[[Քիթը (պատմվածք)|Քիթը]]<nowiki/>», որում նա օգտագործում է տարբեր ոճերի մոնտաժ, ներառյալ ազգային երաժշտությունը, ժողովրդական երգը և ատոնալ երաժշտությունը: Նրա ազդեցության շարքում էր [[Ալբան Բերգ]]<nowiki/>ի (1985-1935) [[,,Վոզցեկ,, օպերա]]<nowiki/>ն (1925), որը «հսկայական տպավորություն թողեց Շոստակովիչի վրա, երբ այն բեմադրվեց Լենինգրադում<ref>{{Cite web|url=http://www.boosey.com/pages/opera/moreDetails?musicID=896|title=Dmitri Shostakovich Nose - Opera|website=www.boosey.com}}</ref>»: Այնուամենայնիվ, 1932 թվականից սոցիալիստական ռեալիզմը սկսեց Խորհրդային Միությունում<ref name="Sergei V. Ivanov pp. 28">Sergei V. Ivanov, ''Unknown Socialist Realism. The Leningrad School'', pp. 28–29. {{ISBN|978-5-901724-21-7}}</ref> դուրս մղել մոդեռնիզմը, իսկ 1936-ին Շոստակովիչը ենթարկվեց հարձակման և ստիպված հետ վերցրեց իր 4-րդ սիմֆոնիան<ref>Michael Steinberg, ''The Symphony: A Listener's Guide''. Oxford: Oxford University Press, 1995, pp. 541–545.</ref>: Ալբան Բերգը գրեց ևս մեկ նշանակալից, չնայած ոչ լրիվ մոդեռնիստական օպերա ՝ [[Լուլու (օպերա)|Լուլու]], որը պրեմիերան անցել է 1937-ին: Բերգի ջութակի կոնցերտը առաջին անգամ կատարվել է 1935 թվականին: Շոստակովիչի նման, այս ժամանակահատվածում այլ կոմպոզիտորներ նույնպես բախվել են դժվարություններին: Գերմանիայում Առնոլդ Շյոնբերգը (1874–1951) ստիպված է եղել փախչել ԱՄՆ, երբ Հիտլերը իշխանության եկավ 1933-ին ՝ իր մոդեռնիստական ատոնալ ոճի և հրեական նախնիների պատճառով<ref name="Oxford Music Online">{{cite web|url=http://www.oxfordmusiconline.com|title=Home Page in Oxford Music Online|publisher=}}</ref>: Այս շրջանի նրա գլխավոր գործերը թավջութակի կոնցերտն է Op. 36 (1934/36), և Դաշնամուրի կոնցերտ, Op. 42 (1942): Շոենբերգը նաև այս ժամանակահատվածում գրել է տոնալ երաժշտություն ՝ Suite for Strings in G major-ի համար (1935) և համար 2 կամերային սիմֆոնիան (1906-1936): Բայց նա նույնպես մեկնել է ԱՄՆ 1940 թվականին ՝ Հունգարիայում ֆաշիզմի վերելքի պատճառով<ref name="Oxford Music Online" />: Իգոր Ստրավինսկին (1882–1971) շարունակեց գրել իր [[նեոկլասիկական ոճ]]<nowiki/>ով: 1930–40-ական թվականների ընթացքում ՝ գրել է այնպիսի գործեր, ինչպիսիք են [[Սաղմոսների սիմֆոնիա]]<nowiki/>ն (1930), [[սիմֆոնիան երեք շարժումներում]] (1945): Նա նաև արտագաղթեց ԱՄՆ ՝ Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի պատճառով: [[Օլիվյե Մեսսիա]]<nowiki/>ն (1908–1992), այնուամենայնիվ, պատերազմի տարիներին ծառայել է ֆրանսիական բանակում և բանտարկվել է գերմանացիների կողմից [[Շտալագ VIII-Ա]]-ում, որտեղ նա կազմել է իր հանրահայտ Quatuor pour la fin du du temps («Քառյակը ժամանակի ավարտին»): ) Քառյակը առաջին անգամ ներկայացվեց 1941-ի հունվարին բանտարկյալների և բանտապահների հանդիսատեսի համար:<ref>Rebecca Rischin. ''For the End of Time: The Story of the Messiaen Quartet''. Ithaca, N.Y.: Cornell University Press, 2003, p. 5.</ref>
[[File:Joyce oconnell dublin.jpg|thumb|upright=0.55|left|[[Ջեյմս Ջոյս]]<nowiki/>ի արձանը [[Դուբլին]]<nowiki/>ում, Հյուսիսային Էրլ փողոցում, հեղինակն է Մարջորի ՖիցԳիբբոնը]]
Նկարչության մեջ, 1920 և 1930թթ․-ներին և [[Մեծ դեպրեսիա]]<nowiki/>յի պայմաններում, մոդեռնիզմը բնորոշվում է [[սյուրռեալիզմ]]<nowiki/>ի, [[Վաղ կուբիզմ|վաղ կուբիզմի]], [[Բաուհաուզ|Բաուհաուս]]<nowiki/>ի, [[Դե ստիլ|Դե Ստիլ]]<nowiki/>լի, [[Դադաիզմ|Դադա]]<nowiki/>իզմի, գերմանական [[էքսպրեսիոնիզմ]]<nowiki/>ի, ինչպես նաև մոդեռնիստական և վարպետացած նկարիչների, ինչպիսիք են [[Անրի Մատիս]]<nowiki/>ը և [[Պիեռ Բոնար]]<nowiki/>ը, ինչպես նաև աբստրակցիոնիստ նկարիչներ, ինչպիսիք են [[Պիտ Մոնդրիան]] և [[Վասիլի Կանդինսկի]]<nowiki/>ն, որոնք բնորոշում էին Եվրոպական գեղարվեստական կերպարը։ Գերմանիայում [[Մաքս Բեքման]]<nowiki/>ը, [[Օտտո Դիքս]]<nowiki/>ը, [[Ջորջ Գրոս]]<nowiki/>ը և մյուսները քաղաքականացրին իրենց նկարները `կանխագուշակելով Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի գալուստը, մինչդեռ Ամերիկայում մոդեռնիզմը դիտվում էր գեղանկարչության տեսքով և [[սոցիալական ռեալիզմ]]<nowiki/>ի և [[ռեգիոնալիզմ]]<nowiki/>ի շարժումներով՝ պարունակելով թե՛ քաղաքական և թե՛ սոցիալական մեկնաբանություններ, որոնք գերիշխում էին արվեստի աշխարհում: Հայտնի դարձան այնպիսի արվեստագետներ, ինչպիսիք են [[Բեն Շահ]]<nowiki/>ը, [[Թոմաս Հարթ Բենտոն]]<nowiki/>ը, [[Գրանդ Վուդ|Գրանթ Վուդ]]<nowiki/>ը, Ջորջ Թուքերը, [[Ջոն Ստյուարտ Քարի]]<nowiki/>ն, [[Ռեգինալդ Մարշ]]<nowiki/>ը և այլք: Մոդեռնիզմը [[Լատինական Ամերիկա]]<nowiki/>յում սահմանվում է Ուրուգվայից՝ [[Խոակին Տոռես Գարսիա|Խոակին Տորես Գարսիա]]<nowiki/>յի և Մեքսիկայից՝ [[Ռուֆինո Տամայո|Ռուֆինո Թամայո]]<nowiki/>յի հետ, մինչդեռ որմնանկարչական շարժումը սկսվեց`[[Դիեգո Ռիվերա]]<nowiki/>յի, [[Դեյվիդ Սիկիրիրոս]]<nowiki/>ի, [[Խոսե Կլեմենտե Օրոզկո]]<nowiki/>յի, [[Պեդրո Նել Գոմես]]<nowiki/>ի և [[Սանտյագո Մարտինես Դելգադո]]<nowiki/>յի և սիմվոլիստ [[Ֆրիդա Կալո]]<nowiki/>յի նկարներով, սկսվեց տարածաշրջանի համար արվեստի վերածնունդ, որը բնութագրվում է գույնի ավելի ազատ օգտագործմամբ և քաղաքական հաղորդագրությունների շեշտադրմամբ:
Դիեգո Ռիվեյրան, թերևս առավել հայտնի է աշխարհում իր 1933թ․-ին իր որմնանկարի շնորհիվ՝ «<nowiki/>[[Մարդը խաչմերուկում]]<nowiki/>», [[Ռոքֆելլեր կենտրոն]]<nowiki/>ի RCA շենքի նախասրահում։ Երբ նրա հովանավոր [[Նելսոն Ռոքֆելլեր]]<nowiki/>ը հայտնաբերեց, որ որմնանկարը պարունակում է Վլադիմիր Լենինի և այլ կոմունիստական կերպարների դիմանկարները, նա կրակել է Ռիվերային, և անավարտ աշխատանքը ի վերջո ոչնչացվել է [[Ռոքֆելերի թանգարան|Ռոքֆելեր]]<nowiki/>ի աշխատակազմի կողմից: Ֆրիդա Կահլոյի գործերը հաճախ բնութագրվում են նրա ցավի արտահայտման վառ պատկերներով: Կալոն ուներ խորը ազդեցություն բնիկ մեքսիկական մշակույթից, որն արտհայտվում է իր վառ գույներով նկարներում և դրամատիկ սիմվոլիզմի մեջ։ Քրիստոնեական և հրեական թեմաները նույնպես պատկերված են իր աշխատանքներում․ նա միահյուսում էր մեքսիկական ավանդական դասական ծեսերի էլեմենտներ, որոնք հաճախ արյունալի և դաժան էին։ Ֆրիդա Կալոյի սիմվոլիստական աշխատանքները խիստ վերաբերում են սյուրռեալիզմին և գրականության մեջ [[Մոգական ռեալիզմ|մոգական ռեալիզմի]] շարժմանը։
Քաղաքական ակտիվությունը շատ կարևոր հատված էր [[Խոսե Դավիդ Սիկեյրոս|Դավիդ Սիկեյրոս]]<nowiki/>ի կյանքում և հաճախ ներշնչում էր նրան մի կողմ դնել իր նկարչական կարիերան։ Նրա արվեստը խորապես արմատավորված էր Մեքսիկական հեղափոխությունից։ 1920-ից 1950 թթ․-ի ժամանակաշրջանը ճանաչված էր որպես մեքսիկական ռենեսանս և Սիկեյրոսը ակտիվ էր փորձելու ստեղծել արվեստ, որը միաժամանակ և՛ մեքսիկական էր և՛ համընդհանուր։ Երիտասարդ [[Ջեքսոն Փոլոկ]]<nowiki/>ը իր մասնակցությունն ունեցավ և օգնեց ստեղծել լաստանավ շքերթի համար։▼
▲Քաղաքական ակտիվությունը շատ կարևոր հատված էր [[Խոսե Դավիդ Սիկեյրոս|Դավիդ Սիկեյրոս]]<nowiki/>ի կյանքում և հաճախ ներշնչում էր նրան մի կողմ դնել իր նկարչական կարիերան։ Նրա արվեստը խորապես արմատավորված էր Մեքսիկական հեղափոխությունից։ 1920-ից 1950 թթ․-ի ժամանակաշրջանը ճանաչված էր որպես մեքսիկական ռենեսանս և Սիկեյրոսը ակտիվ էր փորձելու ստեղծել արվեստ, որը միաժամանակ և՛ մեքսիկական էր և՛ համընդհանուր։ Երիտասարդ [[Ջեքսոն Փոլոկ]]<nowiki/>ը իր մասնակցությունն ունեցավ և օգնեց ստեղծել լաստանավ շքերթի համար։
1930 թ․-ի ընթացքում ձախակողմյան քաղականությունը բնութագրվում էր սյուրռեալիզմին առնչվող շատերին, այդ թվում Պաբլո Պիկասոին<ref>Lewis, Helena. ''Dada Turns Red''. 1990. University of Edinburgh Press. A history of the uneasy relations between Surrealists and Communists from the 1920s through the 1950s.</ref>։ 1937թ․-ի ապրիլի 26-ին, Իսպանական քաղաքացիական պատերազմի ընթացքում Գեռնիկայի Բասկերի թաղամասը պայթեցվեց Նազի գերմանակն Լյուֆտվաֆեի կողմից։ Գերմանացիները հարձակվում էին, որպեսզի աջակցեն Ֆրանցիսկո Ֆրանկոյին ՝ տապալել Բասկերի կառավարությունը և Իսպանիայի հանրապետական կառավարությանը: Պաբլո Պիկասոն նկարեց որմնանկար-չափի Գեռնիկան ի հիշատակ ռմբակոծության սարսափների։
1930-ականների Մեծ դեպրեսիայի և Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի տարիներին ամերիկյան արվեստը բնութագրվում էր [[սոցիալական ռեալիզմ]]<nowiki/>ով և ամերիկյան բեմանկարչությամբ, [[Գրանդ Վուդ|Գրանթ Վուդ]]<nowiki/>ի, [[Էդվարդ Հոփեր]]<nowiki/>ի, Բեն Շահնի, Թոմաս Հարթ Բենթոնի և մի քանի այլ աշխատությունների մեջ: ,,[[Անքունները (կտավ)|Անքունները,]], Էդվարդ Հոփերի աշխատանքներից է, որտեղ պատկերված մարդիկ ուշ երեկոյան նստած են քաղաքի կենտրոնի ճաշարանում։ Հոփերի միայն այս նկարը չէ ամենահայտնին սակայն այն ամենաճանաչվածն է ամերիկյան արվեստում։ Տեսարանը ոգեշնչված է եղել [[Գրինվիչվիլիջ]]<nowiki/>ի ճաշարանում։ Հոփերը սկսեց նկարել այն [[Փերլ Հարբորի վրա հարձակում]]<nowiki/>ից անմիջապես հետո: Այս իրադարձությունից հետո երկրի վրա մռայլության մեծ զգացողություն եղավ, մի զգացողություն, որը պատկերված է նկարում: Քաղաքի փողոցը դատարկ է ճաշարանի սահմաններից դուրս, իսկ ներսում, երեք այցելուներից ոչ մեկը չի նայում և չի զրուցում ուրիշների հետ, փոխարենը կորչում է սեփական մտքերի մեջ: Ժամանակակից քաղաքային կյանքի այս պատկերացումը, որպես դատարկ կամ միայնակ, Հոփերի աշխատանքի ընդհանուր թեման է։
[[File:PicassoGuernica.jpg|thumb|left|upright=1.6|[[
«Ամերիկյան գոթիկա»-ն Գրանտ Վուդի նկարներց է, որը սկսել է 1930թ․-ից։ Այնտեղ պատկերված է եղանը ձեռքին գյուղացի տղամարդ և մի երիտասարդ կին ՝ [[Գոթական ճարտարապետություն|գոթական]] (Carpenter Gothic) ոճով տան դիմաց, որը 20-րդ դարի ամերիկյան արվեստի ամենահայտնի նկարներից մեկն է: Արվեստի քննադատները հաճելի կարծիքներ էին հայտնում նկարի վերաբերյալ. օրինակ [[Գերտրուդ Սթայն|Գերթրուդ Սթայն]]<nowiki/>ը և [[Քրիստոֆեր Մորլի]]<nowiki/>ն ենթադրում էին, որ նկարը նախատեսված էր որպես գյուղական փոքր քաղաքային կյանքի երգիծանք։ Այն, այսպիսով, դիտվում էր որպես գյուղական Ամերիկայի աճող քննադատական պատկերացումների միտման մի մաս ՝ [[Շերվուդ Անդերսոն]]<nowiki/>ի 1919-ի [[Ուայնսբուրգ]], [[Օհայո]], [[Սինքլեր Լյուիս]]<nowiki/>ի 1920-ի [[Գլխավոր փողոց (Լոս Անջելես)|գլխավոր փողոցը]] և [[Կառլ Վան Վեխտեն]]<nowiki/>ի «Դաջված կայսրուհի»-ն գրականության մեջ<ref name="slate">Fineman, Mia, [http://www.slate.com/id/2120494/ The Most Famous Farm Couple in the World: Why American Gothic still fascinates.], ''[[Slate (magazine)|Slate]]'', 8 June 2005</ref>: Այնուամենայնիվ, Մեծ դեպրեսիայի սկսվելուն պես նկարը դիտվում էր որպես կայուն ամերիկյան ռահվիրայական ոգու պատկեր:
1930-ականների Եվրոպայում նկարիչների համար իրավիճակը արագորեն վատացավ, քանի որ նացիստների իշխանությունը մեծացավ Գերմանիայում և ամբողջ Արևելյան Եվրոպայում: Դեգեներատիվ արվեստը Գերմանիայի նացիստական ռեժիմի կողմից ընդունված տերմին էր գրեթե բոլոր [[ժամանակակից արվեստ]]<nowiki/>ի համար: Նման արվեստը արգելված էր այն հիմքով, որ այն բնույթով եղել է ոչ գերմանական կամ [[հրեական բոլշևիստ]]<nowiki/>ական, և նրանք, ովքեր ճանաչվել են որպես այլասերված նկարիչներ, ենթարկվել են պատժամիջոցների: Դրանք ներառում էին դասավանդման կարգավիճակից զրկվելը, նրանց արվեստի ցուցադրումը կամ վաճառքը արգելելը, իսկ որոշ դեպքերում արգելվում էր ամբողջությամբ արվեստ արտադրել: «<nowiki/>[[Դեգեներատիվ արվեստ]]<nowiki/>ը» նաև ցուցահանդեսի վերնագիրն էր, որը նացիստների կողմից տեղադրվեց Մյունխենում 1937 թ.-ին: Գերմանացի նկարիչ [[Մաքս Բեքման]]<nowiki/>ը և մի շարք այլ մարդիկ փախան Եվրոպայից Նյու Յորք: Նյու Յորքում նոր սերնդի երիտասարդ և վառ մոդեռնիստական նկարիչների ՝ [[Արշիլ Գորկի]]<nowiki/>ի, Ուիլեմ դե Կունինգի և այլոց ղեկավարությամբ, նոր էին սկսվում հասնում չափահասության:▼
▲1930-ականների Եվրոպայում նկարիչների համար իրավիճակը արագորեն վատացավ, քանի որ նացիստների իշխանությունը մեծացավ Գերմանիայում և ամբողջ Արևելյան Եվրոպայում: Դեգեներատիվ արվեստը Գերմանիայի նացիստական ռեժիմի կողմից ընդունված տերմին էր գրեթե բոլոր [[ժամանակակից արվեստ]]<nowiki/>ի համար: Նման արվեստը արգելված էր այն հիմքով, որ այն բնույթով եղել է ոչ գերմանական կամ [[հրեական բոլշևիստ]]<nowiki/>ական, և նրանք, ովքեր ճանաչվել են որպես այլասերված նկարիչներ, ենթարկվել են պատժամիջոցների: Դրանք ներառում էին դասավանդման կարգավիճակից զրկվելը, նրանց արվեստի ցուցադրումը կամ վաճառքը արգելելը, իսկ որոշ դեպքերում արգելվում էր ամբողջությամբ արվեստ արտադրել: «<nowiki/>[[Դեգեներատիվ արվեստ]]<nowiki/>ը» նաև ցուցահանդեսի վերնագիրն էր, որը նացիստների կողմից տեղադրվեց Մյունխենում 1937 թ.-ին: Գերմանացի նկարիչ [[Մաքս Բեքման]]<nowiki/>ը և մի շարք այլ մարդիկ փախան Եվրոպայից Նյու Յորք: Նյու Յորքում նոր սերնդի երիտասարդ և վառ մոդեռնիստական նկարիչների ՝ [[Արշիլ Գորկի]]<nowiki/>ի, Ուիլեմ դե Կունինգի և այլոց ղեկավարությամբ, նոր էին սկսվում հասնում չափահասության:
Արշիլ Գորկու ինչ որ մեկի դիմանկարը, որը կարող է լինել Ուիլեմ դե Կունինգը, վերացական էքսպրեսիոնիզմի էվոլյուցիայի օրինակ է ՝ գծապատկերի, կուբիզմի և սյուրռեալիզմի համատեքստից: Գորկին իր ընկերների հետ Դե Կունինգի և Ջոն Դ. Գրեհեմի հետ միասին ստեղծեց կենսոմորֆիկ ձևավորված և վերացական պատկերավոր կոմպոզիցիաներ, որոնք մինչև 1940-ական թվականները վերածվում էին բոլորովին վերացական նկարների: Գորկիի գործը, կարծես, հիշողության, հույզերի և ձևի մանրակրկիտ վերլուծություն է, զգացողությունն ու բնությունը արտահայտելու համար օգտագործելով գիծ և գույն:
== Երկրորդ աշխարհամարտից հետո (հիմնականում տեսողական և կատարողական արվեստ) ==
=== Ներածություն ===
Մինչ բրիտանական գրականության Օքսֆորդի հանրագիտարանն ասում է, որ մոդեռնիզմն ավարտվեց 1939 թ<ref name="British Literature' 2006">J. H. Dettmar, "Modernism", in ''The Oxford Encyclopedia of British Literature'', ed. David Scott Kastan. Oxford University Press, 2006.</ref>.-ին, բրիտանական և ամերիկյան գրականության առնչությամբ,- «Երբ (եթե) մոդեռնիզմը չեղյալ հայտարարվեց և սկսվեց պոստմոդեռնիզմը, վիճարկվեց գրեթե նույնքան թեժ, որքան այն ժամանակ, երբ տեղի ունեցավ վիկտորիանականությունից անցումը մոդեռնիզմի<ref>"Modernism", in ''The Oxford Companion to English Literature'', ed. Dinah Birch. Oxford University Press Inc. Oxford Reference Online.</ref> »: Կլեմենտ Գրինբերգը տեսնում է, որ մոդեռնիզմը ավարտվում է 1930-ական թվականներին, բացառությամբ վիզուալ և կատարողական արվեստի<ref name="Greenberg">Clement Greenberg, [http://www.sharecom.ca/greenberg/postmodernism.html "Modern and Postmodern"], William Dobell Memorial Lecture, Sydney, Australia, Oct 31, 1979, Arts 54, No.6 (February 1980)</ref>, բայց երաժշտության հետ կապված, [[Փոլ Գրիֆիտս]]<nowiki/>ը նշում է, որ, մինչդեռ ժամանակակիցները «թվում էր, թե ծախսված ուժ է» 1920-ականների վերջին, [[Երկրորդ աշխարհամարտ]]<nowiki/>ից հետո, ,,կոմպոզիտորների նոր սերունդ՝ [[Բուլեզ]]<nowiki/>ը, [[Բարրակե]]<nowiki/>ն, [[Բաբբիտ]]<nowiki/>ը, Նոնո, [[Կառլհայնց Շտոքհաուզեն|Շտոկհաուզեն]]<nowiki/>ը, [[Քսենակիս]]<nowiki/>ը,<ref>Paul Griffiths, "Modernism", ''The Oxford Companion to Music'', ed. Alison Latham. Oxford University Press, 2002.</ref>, վերակենդանացած մոդեռնիզմն էին: Փաստորեն, գրական ժամանակակիցներից շատերն ապրում էին դեռևս 1950-60-ականներին, չնայած, ընդհանուր առմամբ, նրանք այլևս չէին ստեղծում խոշոր գործեր: «Ուշ մոդեռնիզմ» տերմինը երբեմն կիրառվում է նաև 1930-ից հետո լույս տեսած մոդեռնիստական աշխատությունների մեջ<ref>Cheryl Hindrichs, "Late Modernism, 1928–1945: Criticism and Theory", ''Literature Compass'', Volume 8, Issue 11, pp. 840–855, November 2011</ref>: 1945-ից հետո դեռևս հրատարակվող մոդեռնիստների (կամ ուշ մոդեռնիստների) շարքում էին [[Ուոլենս Սթիվենս]]<nowiki/>ը, [[Գոթֆրիդ Բեն]]<nowiki/>ը, [[Թ. Ս. Էլիոթ]]<nowiki/>ը, [[Աննա Ախմատովա]]<nowiki/>ն, [[Ուիլյամ Ֆոլքներ]]<nowiki/>ը, [[Դորոթի Ռիչարդսոն]]<nowiki/>ը, [[Ջոն Կաուպեր Պոուիս]] և [[Էզրա Փաունդ]]<nowiki/>ը: Բասիլ Բունթինգը, որը ծնվել է 1901-ին, 1965-ին հրատարակեց իր ամենակարևոր մոդեռնիստական բանաստեղծությունը ՝ Briggflatts: Բացի այդ, 1945 թվականին լույս է տեսել [[Հերման Բրոխ]]<nowiki/>ի «<nowiki/>[[Վիրգիլի մահը]]<nowiki/>», իսկ 1947-ին ՝ [[Թոմաս Ման]]<nowiki/>ի [[Դոկտոր ֆաուստուս]]<nowiki/>ը: Սեմյուել Բեքեթը, ով մահացել է 1989թ․-ին, ներկայացվում է որպես ,,ուշ մոդեռնիստ<ref>Morris Dickstein, "An Outsider to His Own Life", Books, ''The New York Times'', 3 August 1997.</ref>,, ։ Բեքեթը գրող է, ով ունի մոդեռնիզմի էկսպրեսիոնիստական ավանդույթների արմատներ, ով ստեղծագոծեց 1930-ից մինչև 1980-ական թվականները, այդ թվում ,,[[Մոլյոյ|Մոլլոյ]],,-ը (1951), ,,[[Գոդոյին սպասելիս]],, (1953), ,,[[Ուրախ օրեր]],, (1961), ,[[,Ռոքաբի]],, (1981)։ Նրա հետագա աշխատանքների համար կիրառվել են նաև «<nowiki/>[[մինիմալիստ]]<nowiki/>» և «<nowiki/>[[պոստդեմստերիստ]]<nowiki/>» տերմինները<ref>''The Cambridge Companion to Irish Literature'', ed. John Wilson Foster. Cambridge: Cambridge University Press, 2006.</ref>: Բանաստեղծներ Չարլզ Օլսոն(1910–1970) և Ջ․ Հ․ Պրիննը (ծն․ է 1936 թ․) դասվում են 20-րդ դարի երկրորդ կեսի բանաստեղծների թվին, որոնք նկարագրվում էին որպես ուշ մոդեռնիստներ։<ref>''Late Modernist Poetics: From Pound to Prynne'' by Anthony Mellors; see also Prynne's publisher, Bloodaxe Books.</ref>
Վերջերս «ուշ մոդեռնիզմ» տերմինը վերափոխվեց առնվազն մեկ քննադատի և օգտագործվեց 1945-ից հետո գրված ստեղծագործություններին, այլ ոչ թե 1930-ին: Այս գործածմամբ առաջ է քաշվում այն միտքը, որ մոդեռնիզմի գաղափարախոսությունը զգալիորեն վերաձևավորվել է Երկրորդ աշխարհամարտի իրադարձությունների և հատկապես Հոլոքոստի և ատոմային ռումբի անկման հետ կապված<ref>Anthony Mellors, ''Late Modernist Poetics: From Pound to Prynne''</ref> :
Հետպատերազմյան ժամանակաշրջանը հանգեցրեց Եվրոպայի մայրաքաղաքներում իրարանցման, որը շտապ անհրաժեշտ էր տնտեսական և ֆիզիկական վերակառուցում և քաղաքական վերակազմավորում: Փարիզում (եվրոպական մշակույթի նախկին կենտրոն և արվեստի աշխարհի նախկին մայրաքաղաք) արվեստի համար մթնոլորտը աղետալի էր: Կարևոր հավաքածուները, դիլերները և մոդեռնիստական արվեստագետները, գրողներն ու բանաստեղծները փախել էին Եվրոպայից Նյու Յորքի և Ամերիկայի համար: Եվրոպայի յուրաքանչյուր մշակութային կենտրոնի սյուրռեալիստներն ու ժամանակակից նկարիչները փախուստի են դիմել նացիստների հարձակմանը ՝ Միացյալ Նահանգներում անվտանգ ապաստան ունենալու համար: Նրանցից շատերը, ովքեր չէին փախել, անհետացան: Մի քանի նկարիչներ, մասնավորապես ՝ [[Պաբլո Պիկասո]]<nowiki/>ն, [[Անրի Մատիս]]<nowiki/>ը և [[Պիեռ Բոնար]]<nowiki/>ը, մնացին Ֆրանսիայում և պայքարեցին:
1940-ական թվականները Նյու Յորքում ազդարարվեց ամերիկյան աբստրակտ էքսպրեսիոնիզմի հաղթանակով, մի մոդեռնիստական շարժում, սկսած Հենրի Մատիսից, Պաբլո Պիկասոյից, սյուրռեալիզմից, Խոան Միրոյից, կուբիզմից, [[ֆովիզմ]]<nowiki/>ից և վաղ մոդեռնիզմի հաղթանակից ՝ Ամերիկայում մեծ ուսուցիչների միջոցով, ինչպիսիք են [[Հանս Հոֆման]]<nowiki/>ը և [[Ջոն Գրահամ]]<nowiki/>ը: Ամերիկացի նկարիչներն օգուտ են քաղել [[Փիթ Մոնդրիան]]<nowiki/>ի, [[Ֆերնանդ Լեգեր]]<nowiki/>ի, [[Մաքս Էռնստ]]<nowiki/>ի և [[Անդրե Բրետոն]] խմբավորման, [[Պիեռ Մատիս]]<nowiki/>ի պատկերասրահի և [[Պեգի Գուգենհայմ]]<nowiki/>ի պատկերասրահի «<nowiki/>[[Այս դարաշրջանի արվեստը]]<nowiki/>» պատկերասրահից, ինչպես նաև այլ գործոններից:
Ավելին, Փարիզը վերագտավ իր փայլի մեծ մասը 1950-60-ական թվականներին ՝ որպես մեքենայական արվեստի լույսի կենտրոն, և առաջատար մեքենայական արվեստի քանդակագործներ [[Ժան Թինգլի]]<nowiki/>ն և [[Նիկոլա Շոֆեր|Նիկոլաս Շոֆեր]]<nowiki/>ը տեղափոխվեցին այնտեղ ՝ սկսելու իրենց կարիերան<ref>{{Cite journal |author=Juliette Bessette|date=23 January 2018|title=The Machine as Art (in the 20th Century): An Introduction|journal=Arts|volume=7|page=4|doi=10.3390/arts7010004}}</ref>։
===Աբսուրդի թատրոն===
«Աբսուրդի թատրոն» տերմինը կիրառվում է այն պիեսների վրա, որոնք գրվել են հիմնականում եվրոպացիների կողմից, որոնք արտահայտում են այն համոզմունքը, որ մարդկային գոյությունը չունի իմաստ և նպատակ, ուստի և բոլոր կոմունիկացիաները խախտվում են: Տրամաբանական կառուցումը և փաստարկը տեղ են տալիս իռացիոնալ և անտրամաբանական խոսքին և դրա վերջնական եզրակացությանը ՝ լռությանը<ref>''The Hutchinson Encyclopedia'', Millennium Edition, Helicon 1999</ref>: Չնայած կան զգալի նախադրյալներ, այդ թվում ՝ Ալֆրեդ Ժարրին (1873–1907), Աբսուրդի թատրոնը, ընդհանուր առմամբ, սկիզբ է առնում 1950-ական թվականներից `Սամուել Բեքետի պիեսներով:[[File:En attendant Godot, Festival d'Avignon, 1978.jpeg|left|thumb|
| |||