«Մասնակից:Անահիտ Ազարյան/Ավազարկղ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Տող 3.
'''Անտիկ աշխարհ'''<ref>1. '''Античность,''' -и ''(ист. эпоха)'' 2. '''античность,''' -и ''(то, что относится к этой эпохе; свойство по прил. античный)'' {{Книга:Прописная или строчная|страницы=56}}</ref> ({{lang-la|antiquitas}} «հնություն»)<ref>{{Книга|автор=|заглавие=Советская историческая энциклопедия|ответственный=ред. Е. М. Жукова|издание=|место=М.|издательство=Советская энциклопедия|год=1973—1982|страницы=|страниц=|isbn=|isbn2=}}</ref> — տերմին՝ հունա-հռոմեկան անտիկ աշխարհ նշանակությամբ — [[Древняя Греция|Հին Հունաստանի]] և [[Древний Рим|Հին Հռոմի]] քաղաքակրթությունը պատմական իր բոլոր դրսևորումներով։ Այս տերմինը ընդունվել է 18-րդ դարի սկզբին ֆրանսերենում և նշանակում էր մշակույթի առանձնահատուկ տեսակ։ Մշակույթի պատմության մեջ շատ հետազոտությունների ի հայտ գալը հասցրեց գաղափարը հունա-հռոմեական անտիկության<ref>{{Книга|автор=|заглавие=Словарь античности|ответственный=Иршмер Й., Йоне Р.|издание=Пер. с нем.|место=М.|издательство=Прогресс|год=1989|страницы=37|страниц=|isbn=|isbn2=}}</ref> նեղ գաղափարին։ [[Революция 1917 года в России|Մինչհեղափոխական]] պահանջներով Ռուսաստանում օգտագործվում էր «դասական անտիկություն»<ref>Примеры употребления: 1/ «[[Реальный словарь классических древностей]]» Фр. Любкера (С-П., 1884) — энциклопедический словарь Древней Греции и Древнего Рима; 2/ [[Словарь классических древностей Харпера]] (1898); 3/ [[s:ЭСБЕ/Укрепления городов в классической древности]].</ref> տերմինը։
 
== Ընդհանուր պարբերականացում ==
== Общая периодизация ==
* [[Ранняя античность|Վաղ անտիկ շրջան]] (մ․ թ․ ա․ VIII դար — մ․ թ․ ա․ IV դար) — հունական քաղաքների ծաղկում, Հռոմեական պետության ծագում,
* [[Классическая античность|Դասական անտիկ շրջան]] (մ․ թ․ ա․ IV դար — մ․ թ․ II դար) — Հունաստանի և Հռոմի քաղաքակրթության ընդարձակման ժամանակաշրջան ([[Александр Македонский|Ալեքսանդր Մակեդոնացուց]] մինչև [[Марк Аврелий|Մարկոս Ավրելիոսի]] մահը),
Տող 10.
Временные периоды могут несколько варьироваться в геополитическом контексте. Այսպես՝ Հին Հունաստանում քաղաքակրթության ծաղկումը եղավ ավելի վաղ, քան Հռոմեական կայսրությունում։ Բացի դրանից անտիկ քաղաքակրթությունը [[Восточная Римская империя|Արևելյան Հռոմեական կայսրությունում]] ծագեց վաղ և մարեց ուշ, քան արևմտյան հատվածում, որտեղ նրա շարունակությունը ընդհատեցին [[Древние германцы|գերմանացիները]]։ Այնուամենայնիվ անտիկ մշակութային արժեքները (հիմնականում ուշ անտիկ վիճակով) բավականին լավ պահպանվել են մշակույթի, լեզվի և [[романские народы|ռոմանական ժողովուրդների]] շատ ժամանակակից ավանդույթների մեջ, իսկ դրանցից փոխանցվել է այլ [[Средиземноморье|միջերկրածովյան]] [[народ|ժողովուրդներ]]<nowiki/>ի ([[южные славяне|հարավային սլավոններ]], [[арабы|արաբներ]], [[турки|թուրքեր]], [[берберы|բերբերներ]], [[евреи|հույներ]])։
 
Անհրաժեշտ է նշել նաև այն, որ դասական անտիկ շրջանի շատ տարրեր (ավանդույթներ, օրենքներ, սովորույթներ և այլն) լավ պահպանվել են մալազիական ядре Արևելյան Հռոմեական ([[Византия|Բյուզանդական]]) կայսրությունում մինչև XI դարը, մինչև [[турки-сельджуки|թուրք-սելջուկների]] արշավանքները։
 
== Անտիկ շրջանի պարբերականացումը Периодизация античности и протоантичности ==
Տող 22.
 
=== Կրետե-միկենյան շրջան — անտիկ շրջանի նախապատմություն ===
'''[[Эгейская культура|Կրետե-միկենյան]] (մ․ թ․ ա․ III —II հազ․ վերջ)։''' Մինոսյան և միկենյան քաղաքակրթություններ։ Առաջին պետական կրթական համակարգի ծնունդ։ Возникновение первых государственных образований. Развитие мореплавания. Առևտրական և ճանապարհորդական հարաբերույթունների ստեղծում Հին Արևելքի քաղաքակրթությունների միջև։ Գրի հայտնագործում։ Կրետեի և Հունաստանի համար այս շրջանումշրջափուլում առանձնացվում են ժամանցիզարգացման տարբեր շրջաններփուլեր, որովհետև Կրետե կղզում, որտեղ այդ ժամանակ ապրում էր ոչ հույն բնակչություն, պետականությունըպետականության գործընթացը դժվարացել էր ավելի շուտ, քան բալկանյան Հունաստանում՝ մ․ թ․ ա․ III հազարամյակի վերջերում ենթարկվելով հույն-աքքայացիների նվաճումներին։ Для Крита и материковой Греции на этом этапе выделяются различные периоды развития, поскольку на острове Крит, где в то время проживало негреческое население, государственность сложилась раньше, чем в балканской Греции, подвергшейся в конце III тысячелетия до н. э. завоеванию греков-ахейцев. Մի խոսքով՝ կրետե-միկենյան շրջանը անտիկ շրջանիժամանակաշրջանի նախապատմությունն է։
 
==== [[Минойская цивилизация|Մինոսյան քաղաքակրթություն]] (Крит) ====