«Արդվինի գավառ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
չNo edit summary
No edit summary
Տող 63.
Արդվինի գավառը հյուսիսից սահմանակցում էր [[Բաթումի գավառ|Բաթումի]] գավառին, արևելքում [[Կարսի մարզ]]ն էր, իսկ հարավում-արևմուտքում Օսմանյան կայսրության սահմանն էր:
 
Ներառում է հիմնականում ժամանակակից Թուրքիայի [[Արդվինի նահանգմարզ]]ի մեծ մասը։
 
== Պատմություն ==
Տող 70.
Ամբողջ գավառում առաքելական հայերի թիվը չէր անցնում 8 հազարից՝ գրեթե նույնքան, որքան վրացիները: Հայերի մեծ մասը բնակվում էր [[Արդվին]] բերդաքաղաքում (4646 մարդ) և [[Արտանուջ]] ավանում (960 մարդ), խոսում հիմնականում [[արևմտահայերեն]]: Արդվինում 20-րդ դարի սկզբներին կար 5 եկեղեցի՝ սուրբ Աստվածածին, Պողոս-Պետրոս, Գրիգոր Լուսավորիչ, սուրբ Խաչ և առաքելական սուրբ Աստվածածին։ Յուրաքանչյուր եկեղեցուն կից 19-րդ դարի վերջերին և 20-րդ դարի սկզբներին կար դպրոց<ref>Արեւմտահայաստանի եւ Արեւմտահայութեան Հարցերու Ուսումնասիրութեան Կեդրոն, [https://akunq.net/am/?p=61459 Արդվինի միջնադարյան ամրոցը կբացվի զբոսաշրջիկների համար]</ref>։
 
1918-1920 թվականներին գավառն ամբողջությամբ մտել է [[Վրաստանի դեմոկրատական հանրապետություն|Վրաստանի դեմոկրատական հանրապետության]] կազմ: Հայերի մեծ մասը լքում է Արդվինը՝ տեղափոխվում Աբխազիա, Վրաստան, Ռուսաստանի սևծովյան շրջաններ, [[Խորհրդային Հայաստան]]<ref>Արեւմտահայաստանի եւ Արեւմտահայութեան Հարցերու Ուսումնասիրութեան Կեդրոն, [https://akunq.net/am/?p=8865 Արդվինի գավառ]</ref>: 1921 թվականի [[Կարսի պայմանագիր|Կարսի պայմանագր]]ից հետո՝ անցել է Թուրքիային, որում որպես վարչատարածքային միավոր մտել է [[Արդվինի նահանգմարզ]]: Վերջինիս կազմ է մտել նաև պատմական [[Համամշեն]] գավառը, որը կիսվել է [[Ռիզեի նահանգմարզ|Ռիզե]] և Արդվին նահանգներիմարզերի միջև: Համամշենի միացումով նոր վարչական միավորում են հայտնվել հազարավոր [[համշենահայեր]]:
 
== Բնակչություն ==
Տող 110.
 
== Տես նաև ==
* [[Արդվինի նահանգմարզ]]
* [[Արևելյան Հայաստանը Ռուսական կայսրության կազմում]]