«Վարդանակերտի ճակատամարտ»–ի խմբագրումների տարբերություն

'''Վարդանակերտի ճակատամարտ''', արաբական զորքի կրած պարտություններից մեկն է։ Հայերը, ցանկանալով ապստամբություն բարձրացնել, դիմում են [[Բյուզանդիա]]յի օգնությանը։ Սակայն ճանապարհին նրանց հետաապնդումհետապնդում էր արաբական պատժիչ զորքը։ 702 թվականին, Վարդանակերտհայերը ավանում,բանակեցին հայերը բանակՎարդանակերտ դրեցին։ավանում։ Ցուրտ ձմռան գիշեր էր, երբ հայերը հարձակվեցին արաբական զորքի վրա, որը ցրտից կորցրել էր իր մարտունակությունը։ Սարսափահար արաբական զորքը ցանկացավ սառցակալած [[Արաքս]] գետի վրայով փախուստի դիմել, բայց սառույցը կոտրվեց՝ խեղդելով արաբական զորքին, ինչն էլ ավելի կատարյա դարձրեց կոտորածի տեսարանը։զորքին։ Միայն 300 հոգի փրկվեցին՝ Սյունյաց Շուշանիկ իշխանուհու բարեհոգության շնորհիվ<ref name="ՄՀ2—1">{{Cite book|title=«Մեր հաղթանակները», հատոր Բ|last=|first=|publisher=«Նորավանք» հրատարակչություն|year=2009|isbn=|location=Երևան|pages=141-144}}</ref>։

Թեոդորոս Ռշտունուն հաջորդել են [[Համազասպ Դ Մամիկոնյան|Համազասպ]] և [[Գրիգոր Ա Մամիկոնյան|Գրիգոր Մամիկոնյանները]], որոնց կառավարման տարիներին Հայաստանն ապրել է ինքնավար և խաղաղ ստեղծագործական կյանքով։ Հայոց իշխան [[Աշոտ Բ Բագրատունի|Աշոտ Բագրատունին]] (իշխել է [[685]]-[[689]]) զոհվել է արաբ-բյուզանդական նվաճողների դեմ մարտում։ Նրան հաջորդել են նախ [[Ներսեհ Կամսարական]]ը ([[689]]-[[693]]), ապա՝ [[Սմբատ Զ Բագրատունի|Սմբատ Բյուրատյան Բագրատունին]] ([[693]]-[[726]])։ [[695]] թվականին ներխուժելով Հայաստան՝ արաբական զորքերը Սմբատ Բագրատունուն հարկադրել են ճանաչել խալիֆայության գերիշխանությունը։ [[701]] թվականին արաբները վերջնականապես նվաճել են [[Հայաստան]]ը, [[Վիրք]]ը և [[Աղվանք]]ը՝ դրանցից կազմելով [[Արմինիա վարչամիավորը՝կուսակալություն|Արմինիա վարչամիավորը]]՝ արաբ ոստիկանի գլխավորությամբ։ Սա վարել է հայ նախարարներին պետական և քաղաքական կյանքից արտամղելու բռնի քաղաքականություն։ Հայ ազնվականները, չհամակերպվելով, համառ պայքարել են Հայաստանի ինքնիշխանության և իրենց ավանդական իրավունքների վերականգնման համար։

Տեղեկանալով արաբների հետապնդման մասին` Սմբատ Բագրատունին արագացնում է ռազմերթն ու, անցնելով [[Արաքս գետ]]ը,ը՝ ճամբար դնում [[Վարդանակերտ]] կոչվող վայրում: Ճամբար դնելուց հետո հայոց սպարապետը պատգամավորություն է ուղարկում արաբների որստիկանի մոտ, որում նա համոզում էր դադարեցնել հետապնդումը: Նույնիսկ [[Բյուզանդիա]] անցնելու պայմանով, արաբները չէին պատրաստվում դադարեցնել հայոց զորքի հետապնդումը: ԱրաբներըՆրանք փորձում էին ճակատամարտտելճակատամարտել հայերի հետ, սակայն վերջիններս այլ մտադրություններ ունեին: 702-703 թվականների ցրտաշունչ ձմեռվաձմռան պայմաններում արաբները հարկադրված էին ճակատամարտի նախորդ գիշերը դրսում մնալ, մինչդեռ հայկական կողմը գիշերել էր գյուղի տներում: Այդ պայմաններում արաբների համար վատ դրություն էր ստեղծվել, և սպարապետը չէր պատրաստվում չօգտվել հնարավորությունից: Նախապատրաստական աշխատանքներ կատարելով՝ հայոց սպարապետի զորքը վաղ առավոտյան հարձակվում է արաբների վրա։ Հանկարծակի հարձակումից, կարճատև դիմադրությունից հետո նահանջում են դեպի Արաքս: Հայերի հետապնդումը արաբներին հնարավորություն չեն տալիս Արաքսի սառույցների վրայով կազմակերպված անցնել գետի մյուս ափը: Պարսից զորքերի ճնշման պատճառով սառույցը ջարդվում է, և նրանց զինվորների մեծ մասը ջրախեղդ է լինում:

Գետը հասցնում է անցնել 300 հոգի, որոնց սկսում է հետապնդել հայոց սպարապետ Սմբատի զորքի։ Արաբներն ապաստան են խնդրում Շուշան ԿամսարակինԿամսարականից, որը չի մերժում նրանց և խնդրում է հայերին չհարձակվելչսպանել նրանց: Շուշան Կամսարականը բուժումհրամայում է բուժել արաբական կողմի վիրավորվածներիվիրավորների վնասվածքները և ուղարկում խալիֆա Աբդ ալ-Մալիքի մոտ: