«Օր»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
Տող 15.
[[Պատկեր:Земля22.jpg|մինի|Երկրի պտույտը իր առանցքի շուրջը]]
 
== Օրն աստղագիտության մեջ ==
== Օրը աստղագիտությունում ==
[[Պատկեր:Sidereal day (prograde).png|right|thumb|300px|Աստղային (2) և արևային (3) օրերի տևողությունների համեմատությունը ուղեծրային և սեփական պտույտների համընկնման դեպքում]]
=== Գարնանային գիշերահավասարի օր ===
Մոլորակի վրա օրվա տևողությունը կախված է նրա պտտման անկյունային արագությունից։ Աստղագիտության մեջ տարբերում են օրերի մի քանի տիպեր՝ կախված հաշվարկման համակարգից։ Եթե որպես պտույտի հաշվարկման կետ վերցվում է հեռավոր աստղ, ապա ի տարբերություն մոլորակային համակարգի կենտրոնական լուսատուի, այդպիսի օրերը ունեն այլ տևողություն։ Օրինակ՝ Երկրի վրա տարբերակվում են միջին [[արևային օր]]եր (24 ժամ) և [[աստղային օր|աստղային օր]]եր (մոտավորապես 23 ժամ 56 րոպե 4 վայրկյան<ref name="ЭСБЕ" />)։ Նրանք հավասար չեն միմյանց, որովհետև Արևի շուրջը Երկրի ուղեծրային շարժման պատճառով Երկրի մակերևույթին գտնվող դիտողի համար Արևը պտտվում է հեռավոր աստղերի ֆոնին։
 
Միջին արևային օրերը կապված են կեղծ «միջին Արևի»՝ երկնային հասարակածող հավասարաչափ շարժվող կետի հետ, որը կատարում է մեկ պտույտ մեկ տարվա ընթացքում։ Միջին օրն ստացվում է [[արևադարձային տարի|արևադարձային տարվա]] տևողությունը (366,2422 աստղային օր) 365,2422 հավասար մասերի բաժանելիս։ Նրանք էլ իրենց հերթին բաժանվում են 24 [[ժամ|ժամի]], ժամը՝ 60 [[րոպե|րոպեի]], իսկ րոպեն՝ 60 [[վայրկյան|վայրկյանի]]<ref name="ЭСБЕ" />։
 
Իսկական արևային օր կոչվում է երկու վերին կուլմինացիաների (Արևի կենտրոնի՝ միջօրեականի հարավային մասով (հյուսիսային կիսագնդի համար) երկու հաջորդական անցումների միջև ընկած ժամանակահատվածը, այլ կերպ ասած՝ երկու իսկական կեսօրների միջև ընկած ժամանակահատվածը)։ Որպես այդ օրվա սկիզբ ընդունվում է Արևի կենտրոնի՝ միջօրեականի հարավային մասով անցնելու պահը, Արևի կենտրոնի ժամային անկյունը կոչվում է իսկական ժամանակ։ Իսկական արևային օրը երկար է աստղային օրվանից և նրանց տևողությունը չափվում է տարվա ընթացքում, ինչը կախված է [[հասարակած|հասարակածի]] հարթության նկատմամբ [[խավարածիր]]ի թեքությունից և Արևի շուրջը Երկրի ոչ հավասարաչափ շարժումից<ref name="ЭСБЕ">{{ВТ-ЭСБЕ|Время, системы измерения}}</ref>։<!-- === Գարնանային գիշերահավասարի օր ===
[[Պատկեր:Seasons-ru.jpg|thumb|right|300px|Երկրի առանցքի պտույտի թեքությունը՝ տարվա եղանակների փոփոխության գլխավոր պատճառն է]]
 
Տող 30 ⟶ 35՝
 
Ամառային արևադարձի յուրաքանչյուր հաջորդ օր Արեգակը [[կուլմինացիա]] է կատարում և ամենացածր դիրքում նրա վերին կուլմինացիան տեղի է ունենում դեկտեմբերի 22-ին։ Այդ օրը ձմեռային արևադարձի օրն է և ցերեկը լինում է ամենակարճը<ref name="ReferenceA"/>:
-->
 
== Աստղային օր ==
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Օր» էջից