«Հայաստանի առաջին հանրապետություն»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
No edit summary
Տող 123.
ՀՀ-ում շատ կարճատև ընթացքով լույս տեսան գերատեսչական և գիտաուսումնական բնույթի մի քանի ամսագրեր։ 1920 թ. մեկ համարով թողարկվեց «Գյուղատնտեսական հանդես» ամսագիրը, Երևանում լույս տեսավ «Առողջապահիկ» բժշկական հանդեսը, Էջմիածնում լույս տեսավ «Արարատ», «Էջմիածին» հոգևոր և գիտական ամսագրերը և այլն։
Այսպիսով, Հայաստանի անկախության հռչակումը հայ ժողովրդի կյանքում նշանակալի իրադարձություն եղավ ոչ միայն քաղաքական, այլև հոգևոր-մշակութային տեսակետից։ Իր գոյության կարճատև /2.5 տարի/ ժամանակահատվածում ՀՀ-ը դարձավ հայահավաքման կենտորն։ Աստիճանաբար հայ մամուլի ավանդական կենտրոնները՝ Թիֆլիսը, Կ.Պոլիսը, Վենետիկը, Մոսկվան, Բաքուն և այլն իրենց դիրքերը զիջեցին Երևանին։ Վերջինս դարձավ հայ հասարական-քաղաքական ու հոգևոր կյանքի կենտրոն։ Ինչպես մայրաքաղաքի, այնպես էլ գավառային կենտրոնների թերթերն ու ամսագրերը հանդիսացել են տվյալ ժամանակաշրջանի բարդ իրականության և բազմաշերտ հասարակական-քաղաքական կյանքի ճշմարիտ հայելին։
 
== ՀՀ Խորհրդարան ==
 
Հայաստանի Հանրապետությունը խորհրդարանական պետություն էր։ Երկրի բարձրագույն Օրենսդիր իշխանությունը գտնվում էր խորհրդարանի կամ Ազգային Ժողովի ձեռքին։
 
 
=== Նախագահներ (խոսնակներ) ===
 
=== Վարչապետներ ===
{|class="wikitable"
| colspan=5|<center>'''Հանրապետության Վարչապետներ'''</center>
|-
! width="70px" style="font-size:9px;text-align:left;background-color:#aaa;color:#FFF;"| ԼՈՒՍԱՆԿԱՐ
! width="200px" style="font-size:9px;text-align:left;background-color:#aaa;color:#FFF;"| ԱՆՈՒՆ
! width="130px" style="font-size:9px;text-align:left;background-color:#aaa;color:#FFF;"| ԳՈՐԾՈՒՆԵՈՒԹՅԱՆ ՍԿԻԶԲ
! width="130px" style="font-size:9px;text-align:left;background-color:#aaa;color:#FFF;"| ԳՈՐԾՈՒՆԵՈՒԹՅԱՆ ԱՎԱՐՏ
! width="300px" style="font-size:9px;text-align:left;background-color:#aaa;color:#FFF;"| ՄԵՋԲԵՐՈՒՄՆԵՐ
|-
| [[Պատկեր:Avetik_Sahakyan.jpg|70px]]
| [[Ավետիք Սահակյան]]
| [[Օգոստոս 1]], [[1918]]
| [[Օգոստոսի 5]], [[1919]]
|
|-
| [[Պատկեր::Avetis_Aharonian.jpg|70px]]
| [[Ավետիս Ահարոնյան]]
| [[Օգոստոսի 5]], [[1919]]
| [[Նոյեմբերի 4]], [[1920]]
|
|-
| [[Պատկեր:Hovhannes_Katchaznouni.JPG|70px]]
*3| '''[[Հովհաննես Քաջազնունի|Հովհաննես Քաջազնունին (Իգիթխանյան)]]''' պաշտոնավարել է 04.11.1920 - 02.12.1920 թթ.
| [[Նոյեմբերի 4]], [[1920]]
| [[Դեկտեմբերի 2]], [[1920]]
|
|}
 
 
 
=== Փոխնախագահներ (փոխխոսնակներ) ===
 
*1 '''[[Գրիգոր Տեր-Խաչատրյան]]ը''' պաշտոնավարել է 01.08.1918 - 05.06.1919 թթ.
*2 '''[[Դավիթ Զուբյան]]ը''' պաշտոնավարել է 01.08.1918 - 05.06.1919 թթ.
*3 '''[[Լևոն Շանթ]]ը''' պաշտոնավարել է 01.08.1919 - 02.12.1920 թթ.
*4 '''[[Սարգիս Արարատյան]]ը''' պաշտոնավարել է 01.08.1919 - 10.08.1919 թթ.
*5 '''[[Հովսեփ Արղությանը (Խանասորի Իշխան)]]''' պաշտոնավարել է 10.08.1919 - 16․09․1919 թթ.
*6 '''[[Սիրական Տիգրանյան]]ը''' պաշտոնավարել է 16.09.1919 - 02.12.1920 թթ.
*7 '''[[Ավետիք Սահակյան]]ը''' պաշտոնավարել է 06.11.1919 - 02.12.1920 թթ.
 
=== Ավագ և կրտսեր քարտուղարներ ===
 
*1 Ավագ քարտուղար '''[[Պետրոս Զաքարյան]]ը''' պաշտոնավարել է 01.08.1918 - 05.08.1919 թթ.
*2 Կրտսեր քարտուղար '''[[Եփրեմ Սարգսյան]]ը''' պաշտոնավարել է 06.08.1918 - 05.08.1919 թթ.
*3 Ավագ քարտուղար '''[[Հակոբ Տեր-Հակոբյանը (Իրազեկ)]]''' պաշտոնավարել է 05.08.1919 - 02.12.1920 թթ.
*4 Կրտսեր քարտուղար '''[[Արամ Սաֆրաստյան]]ը''' պաշտոնավարել է 05.08.1919 - 02.12.1920 թթ.
*5 Կրտսեր քարտուղար '''[[Անուշավան Տեր-Միքայելյան]]ը''' պաշտոնավարել է 26.12.1919 - 02.12.1920 թթ.
 
=== Պատգամավորներ (անդամներ) ===
 
Առաջին գումարման խորհրդարանում ՀՅԴ-ն ներկայացնում էր 18, ՀԺԿ-ն, ՍՀԿ-ն, ՍԴԿ-ն՝ 6-ական պատգամավոր, ինչպես նաև կային 6 իսլամադավան, 2 անկուսակցական, մեկ ռուս և մեկ եզդի պատգամավորներ, ընդամենը՝ 46 հոգի։
 
Երկրորդ գումարման խորհրդարանում ՀՅԴ-ն ներկայացնում էր 73, ՍՀԿ-ն՝ 4 պատգամավոր, ինչպես նաև կային 2 իսլամադավան և մեկ ԱԱԳՄ (Արագածոտնի անկուսակցական գյուղացիական միություն) պատգամավորներ, ընդամենը՝ 80 հոգի։
 
 
 
== ՀՀ Կառավարություն ==
Տող 638 ⟶ 702՝
 
Թափուր են մնում ներքին գործոց, հաղորդակցության և խնամատարության նախարարների պաշտոնները, որոնք ժամանակավորապես վերաբաշխվում են Ս. Վրացյանի, Հ. Տերտերյանի և Ա. Խոնդկարյանի միջև<ref>Հայաստանի Ազգային արխիվ, ֆ. 199, ց. 1, գ. 119, թ. 75։ «Հառաջ», 26.XI.1920: Ս. Վրացյան, Հայաստանի Հանրապետություն, էջ 521</ref>։ Վրացյանի կառավարության աշխատակազմը նախորդների պես բաղկացած էր 21 հոգուց, ներառյալ տեխնիկական ծառայողները։ Կառավարության կազմն այդպես էլ մինչև վերջ չհամալրվեց և նա վարչապետի պաշտոնում մնաց ընդամենը մոտ մեկ շաբաթ` մինչև 1920 թվականի դեկտեմբերի 2-ը Հանրապետության կազմալուծումը<ref>Հայաստանի Ազգային արխիվ, ֆ. 199, ց. 1, գ. 133, թ. 162</ref>։ ՀՀ կառավարությունը որոշում կայացրեց երկրի ղեկավարությունը հանձնել Զորաբանակի ընդհանուր հրամանատար [[Դրաստամատ Կանայան|Դրոյին]]<ref name=":1" />։
 
 
=== Պաշտպանության նախարարներ ===
Տող 673 ⟶ 738՝
|
|}
 
== ՀՀ Խորհրդարան ==
=== Նախագահներ (խոսնակներ) ===
 
*1 '''[[Ավետիք Սահակյան]]ը''' պաշտոնավարել է 01.08.1918 - 05.08.1919 թթ.
*2 '''[[Ավետիս Ահարոնյան]]ը''' պաշտոնավարել է 05.08.1919 - 04.11.1920 թթ.
*3 '''[[Հովհաննես Քաջազնունի|Հովհաննես Քաջազնունին (Իգիթխանյան)]]''' պաշտոնավարել է 04.11.1920 - 02.12.1920 թթ.
 
=== Փոխնախագահներ (փոխխոսնակներ) ===
 
*1 '''[[Գրիգոր Տեր-Խաչատրյան]]ը''' պաշտոնավարել է 01.08.1918 - 05.06.1919 թթ.
*2 '''[[Դավիթ Զուբյան]]ը''' պաշտոնավարել է 01.08.1918 - 05.06.1919 թթ.
*3 '''[[Լևոն Շանթ]]ը''' պաշտոնավարել է 01.08.1919 - 02.12.1920 թթ.
*4 '''[[Սարգիս Արարատյան]]ը''' պաշտոնավարել է 01.08.1919 - 10.08.1919 թթ.
*5 '''[[Հովսեփ Արղությանը (Խանասորի Իշխան)]]''' պաշտոնավարել է 10.08.1919 - 16․09․1919 թթ.
*6 '''[[Սիրական Տիգրանյան]]ը''' պաշտոնավարել է 16.09.1919 - 02.12.1920 թթ.
*7 '''[[Ավետիք Սահակյան]]ը''' պաշտոնավարել է 06.11.1919 - 02.12.1920 թթ.
 
=== Ավագ և կրտսեր քարտուղարներ ===
 
*1 Ավագ քարտուղար '''[[Պետրոս Զաքարյան]]ը''' պաշտոնավարել է 01.08.1918 - 05.08.1919 թթ.
*2 Կրտսեր քարտուղար '''[[Եփրեմ Սարգսյան]]ը''' պաշտոնավարել է 06.08.1918 - 05.08.1919 թթ.
*3 Ավագ քարտուղար '''[[Հակոբ Տեր-Հակոբյանը (Իրազեկ)]]''' պաշտոնավարել է 05.08.1919 - 02.12.1920 թթ.
*4 Կրտսեր քարտուղար '''[[Արամ Սաֆրաստյան]]ը''' պաշտոնավարել է 05.08.1919 - 02.12.1920 թթ.
*5 Կրտսեր քարտուղար '''[[Անուշավան Տեր-Միքայելյան]]ը''' պաշտոնավարել է 26.12.1919 - 02.12.1920 թթ.
 
=== Պատգամավորներ (անդամներ) ===
 
Առաջին գումարման խորհրդարանում ՀՅԴ-ն ներկայացնում էր 18, ՀԺԿ-ն, ՍՀԿ-ն, ՍԴԿ-ն՝ 6-ական պատգամավոր, ինչպես նաև կային 6 իսլամադավան, 2 անկուսակցական, մեկ ռուս և մեկ եզդի պատգամավորներ, ընդամենը՝ 46 հոգի։
 
Երկրորդ գումարման խորհրդարանում ՀՅԴ-ն ներկայացնում էր 73, ՍՀԿ-ն՝ 4 պատգամավոր, ինչպես նաև կային 2 իսլամադավան և մեկ ԱԱԳՄ (Արագածոտնի անկուսակցական գյուղացիական միություն) պատգամավորներ, ընդամենը՝ 80 հոգի։
 
{{Արևելյան Հայաստան}}