«Հայիթի»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
Տող 60.
|calling_code = 509}}
'''Հայիթիի
Տարածքում սկզբնական շրջանում բնակվել է բնիկ [[
Կղզին անվանվեց ''Լա Էսպանյոլա'' և հայտարարվեց [[Իսպանական կայսրություն|Իսպանիա]]յի տարածք` այս կարգավիճակում մնալով մինչև 17-րդ դարի սկիզբը: Ֆրանսիայի հետ հակամարտության արդյունքում կղզու արևմտյան մասը կցվեց
[[Ֆրանսիական հեղափոխություն|Ֆրանսիական հեղափոխության]] (1789–99) ժամանակ ստրուկները և գունավոր ազատ մարդիկ ապստամբեցին և սկսվեց [[Հայիթիի հեղափոխություն]]ը (1791–1804), որի արդյունքում չեղարկվեց ստրկությունը և պարտություն կրեց [[Նապոլեոն Բոնապարտ]]ի բանակին: Հեղափոխության արդյունքում հիմնադրվեց անկախ պետություն 1804 թվականի հունվարի 1-ին, որը դարձավ [[Լատինական Ամերիկա]]յի և [[Կարիբյան ավազան]]ի առաջին անկախ պետությունը և երկրորդ [[հանրապետություն]]ը Ամերիկայում ու միակ երկիրը աշխարհում, որը հիմնադրվել է ստրկական հաջող ապստամբության արդյունքում<ref>{{cite book |jstor=41715319 |title=Anacaona, Golden Flower|author=Danticat, Edwidge |authorlink=Edwidge Danticat |location=New York |publisher=Scholastic Inc. |year=2005 |page=188|isbn=0-439-49906-2}}</ref><ref>{{cite journal |jstor=987274 |title=Jefferson and the Nonrecognition of Haiti |journal=Proceedings of the American Philosophical Society |volume=140 |issue=1 |author=Matthewson, Tim |publisher=American Philosophical Society |page=22 |issn=0003-049X}}</ref>: 1791 թվականին սկսված ապստամբությունը գլխավորում էր նախկին ստրուկ և Ֆրանսիական բանակի առաջին սևամոթ գեներալ [[Տուսսեն Լուվերտյուր]]ը: Լուվերտյուրի մահից հետո Ֆրանսիայի բանտում, նրան փոխարինեց նրա լեյտենանտ [[Ժան Ժակ Դեսսալին]]ը, ով Հայիթին հռչակեց ինքնիշխան և դարձավ Հայիթիի առաջին կայսրը որպես Ժակ I<ref>{{cite book|url=https://books.google.am/books?id=3lPaBA9nMZkC |title=Toussaint L'Ouverture: A Biography |author=Bell, Madison Smartt |publisher=New York: Pantheon, 2007 (Vintage Books, 2008) |isbn=1-4000-7935-7}}</ref><ref>{{cite book|url=http://www.blackpast.org/gah/haitian-revolution-1791-1804 | title=Haitian Revolution (1791–1804) |author=Sutherland, Claudia E. |accessdate=29 September 2014}}</ref><ref>{{cite journal |jstor=494418 |title=Teaching the Haitian Revolution: Its Place in Western and Modern World History |journal=The History Teacher |volume=32 |issue=1 |date=Nov 1998 |author=Peguero, Valentina |publisher=Society for History Education |page=36}}</ref><ref>{{cite journal |jstor=10.1086/526481 |title=Preoccupied with Haiti: The Dream of Diaspora in African American Art, 1915–1942 |journal=American Art |volume=21 |issue=3 |date=Fall 2007 |author=Thompson, Krista A |publisher=The University of Chicago Press |page=77|doi=10.1086/526481 }}</ref>: Հայթիի հեղափոխությունը տևեց 12 ռարի և բացի առաջին նախագահ [[Ալեքսանդր Պետիոն]]իվ, կառավարության բոլոր ղեկավարները նախկին ստրուկներ էին<ref>{{cite news |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/americas/country_profiles/1202772.stm |title=Country profile: Haiti |date=19 January 2010 |publisher=BBC News |accessdate=23 January 2010}}</ref>:
|