'''Վարդանակերտի ճակատամարտ''', արաբական զորքի կրած ամենածանր պարտություններից մեկն է։ Հայերը, ցանկանալով ապստամբություն բարձրացնել, դիմում են [[Բյուզանդիա]]յի օգնությանը։ Սակայն ճանապարհին նրանց հետաապնդում էր արաբական պատժիչ զորքը։ 702 թվականին, Վարդանակերտ ավանում, հայերը բանակ դրեցին։ Ցուրտ ձմռան գիշեր էր, երբ հայերը հարձակվեցին արաբական զորքի վրա, որը ցրտից կորցրել էր իր մարտունակությունը։ Սարսափահար արաբական զորքը ցանկացավ սառցակալած [[Արաքս]] գետի վրայով փախուստի դիմել, բայց սառույցը կոտրվեց՝ խեղդելով արաբական զորքին, ինչն էլ ավելի կատարյա դարձրեց կոտորածի տեսարանը։ Միայն 300 հոգի փրկվեցին՝ Սյունյաց Շուշանիկ իշխանուհու բարեհոգության շնորհիվ<ref name="ՄՀ2—1">{{Cite book|title=«Մեր հաղթանակները», հատոր Բ|last=|first=|publisher=«Նորավանք» հրատարակչություն|year=2009|isbn=|location=Երևան|pages=141-144}}</ref>։
