«Հենրի Ֆորդ»–ի խմբագրումների տարբերություն

{{Անձ}}{{About|ամերիկյան արդյունաբերողի}}'''Հենրի Ֆորդ''' ({{ԱԾ}})՝ ամերիկացի արդյունաբերական և բիզնես մագնատ, [[Ֆորդ Մոթոր Քոմփանի|Ֆորդ Մոթոր Քոմփանիի]]ի հիմնադիրն ու զանգվածային արտադրությունում հավաքման հոսքագծերի կիրառման տեխնիկայի զարգացման հովանավորը:

Չնայած Ֆորդը չի հայտնագործել ավտոմոբիլային հավաքման հոսքագիծը<ref>{{cite web|url=http://www.hfmgv.org/exhibits/hf/|title=The Life of Henry Ford|archive-url=https://web.archive.org/web/20011005164558/http://www.hfmgv.org/exhibits/hf/|archive-date=5 October 2001|dead-url=yes|accessdate=28 November 2013}}</ref>՝ նա նախագծել և արտադրել է առաջին ավտոմեքենան, որը կարող էին իրենց թույլ տալ միջին խավի շատ ամերիկացիներ: Այդ քայլով Ֆորդը ավտոմեքենան թանկարժեք հազվագյուտ առարկայից վերածեց պրակտիկ փոխադրամիջոցի, ինչը մեծապես ազդեց 20-րդ դարի պատկերի վրա: Նրա՝ [[Մոդել T|T մոդել]] ավտոմեքենայի ներկայացումը հեղափոխեց ամերիկյան արդյունաբերությունն ու տրանսպորտը: Որպես Ֆորդ Մոթոր Քոմփանիի սեփականատեր՝ նա դարձավ աշխարհի ամենահարուստ և ճանաչված մարդկանցից մեկը: Մատչելի ապրանքների արտադրությունը, որը զուգակցվում է աշխատողների բարձր աշխատավարձով, ի պատիվ նրա կոչվեց «ֆորդիզմ»: Ֆորդը գլոբալ տեսլական ուներ, որի հիմքում սպառումն էր՝ որպես խաղաղության հասնելու միջոց: Նրա շնորհիվ պարբերաբար նվազող գները ազդեցին շատ տեխնիկական և բիզնես նորամուծությունների վրա՝ ներառյալ [[Ֆրանչայզինգ|ֆրանչայզինգիֆրանչայզինգ]]ի համակարգը, որը թույլ տվեց ավտոսրահներ բացել Հյուսիսային Ամերիկայի մեծ մասում և վեց մայրցամաքների խոշոր քաղաքներում: Ֆորդն իր հսկայական կարողության մեծ մասը թողեց [[Ֆորդ հիմնադրամ|Ֆորդ հիմնադրամին]]ին. կազմակերպությունը մշտապես ղեկավարելու էր նրա ընտանիքը:

Ֆորդը նաև հայտնի է [[Առաջինառաջին համաշխարհային պատերազմ|առաջին համաշխարհային պատերազմի]]ի տարիներին իր դրսևորած [[Պացիֆիզմ|պացիֆիզմիպացիֆիզմ]]ի և իր «Դիրբորն Ինդիփենդենթ» թերթում [[Հակասեմականություն|հակասեմական]] բովանդակությամբ հոդվածներ (ներառյալ [[Սիոնի ավագանու արձանագրություն|Սիոնի ավագանու արձանագրությունը]]ը) տարածելու համար: Նրան մեծ ճանաչում է բերում իր՝ 1920-1922 թվակականներին հրատարակած [[Միջազգային հրեականություն|«Միջազգային հրեականություն»]] գիրքը:

Հենրի Ֆորդը ծնվել է 1863 թվականի հուլիսի 30-ին Միչիգանի Գրինֆիլդ Թաունշիփ ագարակում<ref>[http://www.hfmgv.org/exhibits/hf/default.asp www.hfmgv.org The Henry Ford Museum: ''The Life of Henry Ford''] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20081024223215/http://www.hfmgv.org/exhibits/hf/default.asp|date=October 24, 2008}}</ref>: Նրա հայրը՝ [[Ուիլյամ Ֆորդ|Ուիլյամ Ֆորդը]]ը (1826-1905 թվականներ), ծնվել էր [[Իռլանդիա|Իռլանդիայում]]՝յում՝ [[Քաունթի Քորկ|Քաունթի Քորկում]]ում: Վերջինիս ընտանիքը ծագում էր Անգլիայի Սոմերսետ շրջանից<ref>{{cite web|url=http://www.ford.ie/AboutFord/CompanyInformation/HistoryOfFord|title=The history of Ford in Ireland Family Crest and Name History}}</ref>: Նրա մայրը՝ Մերի Ֆորդը (օրիորդական ազգանունը՝ Լիթոգոթ; 1839-1876 թվականներ) ծնվել էր Միչիգանում և բելգիական էմիգրանտների ընտանիքի կրտսեր երեխան էր; նրա ծնողները մահացել էին, երբ նա դեռ երեխա էր և նրան որդեգրել էին հարևանները՝ Օ'Հերները: Հենրի Ֆորդն ուներ 2 քույր՝ Մարգարեթ Ֆորդն(1867-1938 թվականներ) ու Ջեյն Ֆորդը(1868-1945 թվականներ), և 2 եղբայր՝ Ուիլյամ Ֆորդն(1871-1917 թվականներ) ու Ռոբերտ Ֆորդը(1873-1934 թվականներ):

1879 թվականին Ֆորդը թողեց հայրական տունը Դետրոյթում մեխանիկի աշակերտ աշխատելու համար: Սկզբում նա աշխատում էր Ջեյմս Ֆ. Ֆլոուեր և Բրոս., ապա Դետրոյթ Դրայ Դոք Քո ընկերություններում: 1882 թվականին նա վերադառնում է Դեարբորն՝ ընտանեկան ագարակում աշխատելու նպատակով: Այստեղ նա դառնում է [[Վեսթինգհաուսի շարժական շոգեշարժիչ|Վեսթինգհաուսի շարժական շոգեշարժիչի]]ի հմուտ կառավարիչ: Հետագայում նրան վարձում են Վեսթինգհաուսի շոգեշարժիչների սպասարկման համար: Այս ժամանակաշրջանում Ֆորդը Դետրոյթի [[Գոլդսմիթ, Բրայանթ և Սթրաթոն բիզնես քոլեջ|Գոլդսմիթ, Բրայանթ և Սթրաթոն բիզնես քոլեջում]]ում սովորում է հաշվապահական հաշվառում<ref>{{cite book|url=https://books.google.am/books?id=LIDyU91YMHAC&source=gbs_navlinks_s|title=The People's Tycoon: Henry Ford and the American Century|last=Watts|first=Steven|publisher=Random House, Inc.|year=2006|page=28}}</ref>:

Ֆորդն ամուսնացել է Կլարա Ջեյն Բրայանթի (1866-1950 թվականներ) հետ 1888 թվականի ապրիլի 11-ին: Նրանք հոգում էին իրենց ապրուստը գյուղատնտեսությամբ զբաղվելով և սղոցարան աշխատեցնելով<ref>{{cite news|title=Widow of Automobile Pioneer, Victim of Coronary Occlusion, Survived Him Three Years|date=September 29, 1950|agency=Associated Press|quote=Friday, Sept. 29 (Associated Press) Mrs. Clara Bryant Ford, 84&nbsp;year-old widow of Henry Ford, died at 2 A. M. today in Henry Ford Hospital. A family spokesman said her death was the result of an acute coronary occlusion.}}</ref>: Նրանք ունեին մեկ երեխա՝ [[Էդսել Ֆորդ|Էդսել Ֆորդը]]ը (1893-1943 թվականներ)<ref>{{cite news|title=Edsel Ford Dies in Detroit at 49. Motor Company President, the Only Son of Its Founder, Had Long Been Ill.|date=May 26, 1943|agency=Associated Press|quote=Edsel Ford, 49-year-old president of the Ford Motor Company, died this morning at his home at [[Grosse Pointe]] Shores following an illness of six weeks.}}</ref>:

1891 թվականին Ֆորդը դառնում է [[Էդիսոն Իլյումինեյթինգ Քոմփանի|Էդիսոն Իլյումինեյթինգ Քոմփանիի]]ի ինժեներ: 1893 թվականին ավագ ինժեներ դառնալուց հետո նա արդեն ունեն բավարար գումար և ժամանակ բենզինային շարժիչների հետ կապված իր փորձարկումներն իրականացնելու համար: Այս փորձարկումների գագաթնակետը դարձավ 1896 թվականին ինքնագնաց փոխադրամիջոցի ստեղծումը, որը նա կոչեց [[Ֆորդ Քուադրիսայքլ]]: Հունիսի 4-ին տեղի ունեցավ դրա փորձնական վարումը: Բազմաթիվ փորձնական վարումներից հետո Ֆորդը մտագրոհի եղանակով փորձեց գտնել Քուադրիսայքլի բարելավման ուղիներ<ref>[http://www.hfmgv.org/exhibits/showroom/1896/quad.html The Showroom of Automotive History: 1896 Quadricycle<!-- Bot generated title -->] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100615125140/http://hfmgv.org/exhibits/showroom/1896/quad.html|date=June 15, 2010}}</ref>:

1896 թվականին Ֆորդը ներկա գտնվեց [[Էդիսոն Իլյումինեյթինգ Քոմփանի|Էդիսոն Իլյումինեյթինգ Քոմփանիի]]ի ղեկավարության հանդիպումներից մեկին, որտեղ նա ծանոթացավ [[Թոմաս Էդիսոն|Թոմաս Էդիսոնի]]ի հետ: Էդիսոնը հավանություն տվեց Ֆորդի ավտոմոբիլային փորձարկումներին: Քաջալերվելով Էդիսոնի հավանությունից՝ Ֆորդը նախածում է երկրորդ փոխադրամիջոցը՝ ավարտելով այն 1898 թվականին<ref name="birth">Ford R. Bryan, [http://hfha.org/HenryFord.htm "The Birth of Ford Motor Company"] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120829193220/http://hfha.org/HenryFord.htm|date=August 29, 2012}}, Henry Ford Heritage Association, retrieved August 20, 2012.</ref> : Ֆինանսավորվելով Դետրոյթի անտառանյութ արդյունահանող Ուիլյամ Հ. Մերֆիի կողմից՝ դուրս է գալիս Էդիսոն Քոմփանիից և 1899 թվականի օգոստոսի 5-ին հիմնադրում է Դետրոյթ Աութոմոբայլ Քոմփանին<ref name="birth" />: Սակայն արտադրված մեքենաները Ֆորդի նախատեսածից ավելի բարձր գին և ցածր որակ ունեին: Վերջիվերջո, ընկերությունը հաջողության չհասավ և լուծարվեց 1901 թվականի հունվարին<ref name="birth" />:

[[Հարոլդ Ուիլս|Հարոլդ Ուիլսի]]ի օգնությամբ Ֆորդը նախագծեց, կառուցեց 26 ձիաուժ ունեցող ավտոմեքենա և 1901 թվականի հոկտեմբերին հաջողությամբ այն ներկայացրեց մրցավազքի ժամանակ: Ոգեշնչվելով այդ հաջողությամբ՝ Մերֆին և Դետրոյթ Աութոմոբայլ Քոմփանիի մյուս բաժնետերերը 1901 թվականի նոյեմբերի 30-ին ստեղծեցին [[Հենրի Ֆորդ Քոմփանի|Հենրի Ֆորդ Քոմփանին]]ն, որի գլխավոր ինժեները Ֆորդն էր<ref name="birth" /> : 1902 թվականին Մերֆին ընկերություն է բերում [[Հենրի Մ. Լելանդ|Հենրի Մ. Լելանդին]]ին որպես խորհրդատու, ինչին ի պատասխան՝ Ֆորդը լքում է իր անունը կրող ընկերությունը: Ֆորդի գնալուց հետո Մերֆին ընկերությունը վերանվանում է Քադիլաք Աութոմոբայլ Քոմփանի<ref name="birth" />:

Միավորվելով նախկին մրցավազքային հեծանվորդ Թոմ Քուփերի հետ, Ֆորդն արտադրում է 80+ ձիաուժ ունեցող մրցավազքային ավտոմեքենա՝ «999», որը [[Բարնի Օլդֆիլդ|Բարնի Օլդֆիլդը]]ը վարում է 1902 թվականի հոկտեմբերին իր հաղթական մրցավազքի ժամանակ։ Ֆորդը օգնություն է ստանում իր վաղեմի ծանոթից՝ [[Ալեքսանդր Մալքոլմսոն|Ալեքսանդր Մալքոլմսոնից]]ից, ով Դետրոյթի շրջանում զբաղվում էր ածխի արդյունաբերությամբ<ref name="birth" />։ Նրանք ստեղծում են ընկերություն՝ «Ֆորդ և Մալքոլմսոն ՍՊԸ»-ն, որի նպատակն ավտոմեքենաներ արտադրելն էր։ Ֆորդը որոշում է մատչելի ավտոմեքենա նախագծել, և նրանք գործարան են վարձակալում և պայմանագիր կնքում Ջոն և Հորաս Դոդջերի ավտոմասերի խանութի հետ, ըստ որի Ֆորդի ընկերությունը ավտոպահեստամասերի դիմաց մաս-մաս վճարելու էր 160000 դոլար։ Արտադրանքը դանդաղ էր իրացվում, և երբ Դոդջերը պահանջում են ապրանքի առաջին խմբաքանակի վճարը, ընկերության ճգնաժամն ավելի է խորանում։

[[Պատկեր:Ford_Edison_Firestone1.jpg|link=https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Ford_Edison_Firestone1.jpg|աջից|մինի|Հենրի Ֆորդը [[Թոմաս Էդիսոն|Թոմաս Էդիսոնի]]ի և<nowiki/>[[Harvey Firestone|Հա]]<nowiki/>[[Harvey Firestone|րվ]]<nowiki/>[[Harvey Firestone|ի Ֆայրսթոնի]] հետ։ [[Ֆորթ Մայերս]], [[Fort Myers, Florida|Ֆլորիդա]]։ 1929 թվականի փետրվարի 11]]

Ի պատասխան Դոդջերին՝ Մալքոլմսոնը ընկերություն է բերում նոր ներդրողներ ։ներդրողներ։ 1903 թվականի հունիսի 16-ին Ֆորդ և Մալքոլմսոնը վերամիավորվում է որպես [[Ֆորդ Մոթոր Քոմփան|Ֆորդ Մոթոր Քոմփանի]]՝ի՝ 28000 դոլար կապիտալով։ Սկզբնական հիմնադիրներն էին Ֆորդը և Մալքոլմսոնը, Դոդջ եղբայրները, Մալքոլմսոնի քեռի Ջոն Գրեյը, Մալքոլմսոնի գործավար Ջեյմս Քոուզենսը և Մալքոլմսոնի 2 փաստաբանները՝ Ջոն Անդերսոնն ու Հորաս Ռեքհեմը։ Որոշ ժամանակ անց Ֆորդը ներկայացնում է նոր տեխնոլոգիայով նախագծված ավտոմեքենա՝ [[Սուրբ Քլեր լիճ|Սուրբ Քլեր լճի]] սառույցի վրայով 39,4 վայրկյանում 1մղոն (1,6 կմ) անցնելով։ Այդպիսով նա ցամաքային արագության նոր ռեկորդ է սահմանում՝ 91,3 մղոն /ժ (146.9 կմ/ժ)։ Ոգևորված այս հաջողությամբ՝ մրցարշավորդ [[Բարնի Օլդֆիլդ|Բարնի Օլդֆիլդը]]ը (հենց նա է անվանում այս նոր մոդելը «999»՝ ի պատիվ իրենց ժամանակի ամենաարագ շոգեքարշի) անընդհատ սկսում է վարել այս մեքենան՝ Ֆորդի ապրանքանիշը ճանաչելի դարձնելով ողջ ԱՄՆ-ում։ Բացի այդ, Ֆորդը նաև [[Իդիանապոլիս 500]]-ի առաջին աջակիցներից մեկն էր։

[[T մոդել|T մոդելը]]ը ներկայացվել է 1908 թվականի հոկտեմբերի 1-ին։ Մեքենայի ղեկը գտնվում էր ձախ կողմում և շուտով մյուս բոլոր ընկերությունները կրկնօրինակեցին դա։ Շարժիչը և փոխանցման տուփը փակված էին, 4 մխոցները միավորված էին մեկ բլոկի մեջ, արգելակման համակարգում օգտագործվում էին երկու կիսաէլիպտիկ զսպանակներ։ Շատ հեշտ էր այդ մեքենան վարել, իսկ վերանորոգումն էժան էր։ 1908 թվականի համար այն շատ էժան էր՝ 825 դոլար (հիմա՝ 22470 դոլար) (գինն իջնում էր ամեն տարի), որ արդեն 1920-ականներին ամերիկացիների մեծամասնությունը սովորել էր մեքենա վարել T մոդելի միջոցով<ref>Richard Bak, ''Henry and Edsel: The Creation of the Ford Empire'' (2003) pp 54–63</ref>։

Ֆորդը Դետրոյթում հսկայական աշխատանք է տանում, որպեսզի յուրաքանչյուր լրագիր պատմություններ կամ գովազդ պարունակեր նրա նոր արտադրանքի մասին։ Ֆորդի` ծանոթ տեղական գործարարների ցանցը Հյուսիսային Ամերիկայի գրեթե բոլոր քաղաքներում այդ մեքենան դարձնում է տարածված։ Որպես անկախ գործարարներ՝ ֆրանչայզինգները հարստանում և հայտնի են դարձնում ոչ միայն Ֆորդը, այլ նաև ավտոմեքենաշինության գաղափարը։ Տեղական վարորդական ակումբները (motor clubs) սկսեցին զարգանալ՝ նոր վարորդներին օգնելու և գյուղական տարածքների ուսումնասիրումը խրախուսելու համար։ Ֆորդը միշտ ձգտում էր ապրանք վաճառել այն ագարակատերերին, ովքեր փոխադրամիջոցին նայում էին որպես սեփական սեփական բիզնեսի օժանդակման կոմերցիոն միջոց։ Վաճառքներն աննախադեպ աճ գրանցեցին․ մի քանի տարի շարունակ վաճառքները կրկնակի աճում են։ Ֆորդը, ով միշտ ձգտում էր արդյունավետության բարձրացմանն ու ծախսերի կրճատմանը, 1913 թվականից իր գործարաններում սկսում է կիրառել հավաքման հոսքագծեր, որոնք թույլ էին տալիս մի քանի անգամ մեծացնել արտադրության ծավալները։ Չնայած այդ գաղափարը հաճախ վերագրում են Ֆորդին, ժամանակակից աղբյուրները մատնանշում են, որ այդ գաղափարը և դրա զարգացումը առաջ են եկել նրա աշխատողներ Քլարենս Էյվորիի, Փիթեր Մարտինի, Չարլզ Սորենսենի և Հարոլդ Ուիլսի շնորհիվ<ref>Nevins (1954) 1:387–415</ref> ։

1918 թվականի սկզբներին արդեն Ամերիկայի բոլոր մեքենաների կեսը T մոդելներ էին։ Բոլոր նոր մեքենաները սև էին, ինչպես ասում էր Ֆորդը՝․ «Ցանկացած հաճախորդ կարող է ձեռք բերել ցանկացած գույնի ավտոմեքենա, այն պայմանով, որ այն սև է»<ref name="Ford_Crowther_1922_p72">{{Harvnb|Ford|Crowther|1922}}, [https://books.google.am/books?id=4K82efXzn10C&pg=PA72#v=onepage&f=false p. 72].</ref> ։

Նախագահ [[Վուդրո Վիլսոն|Վուդրո Վիլսոնը]]ը Ֆորդին առաջարկում է Միչիգանից առաջադրել իր թեկնածությունը որպես դեմոկրատ 1918 թվականի [[ԱՄՆ-ի Սենատ|ԱՄՆ-ի Սենատի]]ի ընտրություններում: Չնայած ժողովուրդը պատերազմական վիճակում էր, Ֆորդը խաղաղության կողմնակից էր և նոր կազմավորվող [[Ազգերի լիգա|Ազգերի Լիգայի]] աջակից<ref>Watts, pp 243–48</ref>։ Ընտրություններում Ֆորդը պարտվում է Հանրապետական կուսակցության թեկնածուին՝ Թրուման Նյուբերիին, ով [[ԱՄՆ ռազմածովային ուժեր|ԱՄՆ ռազմածովային ուժերի]]ի նախկին քարտուղար էր:

Մինչ 1926 թվականը վաճառքների նվազումը վերջապես ստիպում է Ֆորդին նոր մոդել ստեղծել։ Նա ձգտում էր հզոր տեխնիկական ներուժով մեքենա ստեղծել ` մեծ ուշադրություն դարձնելով շարժիչին, շասսիին և այլ տեխնիկական բնութագրիչներին։ Մեքենայի դիզայնով զբաղվում էր Էդսելը։ Հաղթահարելով հոր սկզբնական առարկությունները ՝ նա կարողացավ մեքենայի նախագծում ընդգրկել նաև շարժական փոխանցման տուփը<ref name="Sorensen1956p223">{{Harvnb|Sorensen|1956|p=223}}.</ref> ։

Ֆորդն ապշեցրեց ողջ աշխարհը 1914 թվականին 1 օրվա համար առաջարկելով 5 դոլար աշխատավարձ՝ (մեր օրերում՝ 120 դոլար),ինչը ավելի քան կրկնապատկեց նրա աշխատողների մեծ մասի դրույքաչափը<ref>Using the [[consumer price index]], this was equivalent to $111.10 per day in 2008 dollars.</ref>։ [[Օհայո|Օհայո նահանգի]] Քլևլենդ քաղաքի թերթը այդ հայտարարությունը համեմատում էր որպես կուրացնող հրթիռի հետ, որը փայլատակեց ներկա արդյունաբերական ճգնաժամի մութ ամպերի միջով<ref>Lewis, ''Public Image'' p 71</ref>։ Այդ քայլը չափազանց շահութաբեր դուրս եկավ․ աշխատողների անընդհատ փոփոխության փոխարեն Դետրոյթի լավագույն մեխանիկները գալիս էին Ֆորդի մոտ՝ բերելով իրենց փորձը, աճող արդյունավետությունն ու նվազեցնելով ուսուցման ծախսերը<ref>Nevins, ''Ford'' 1:528-41</ref><ref>Watts, ''People's Tycoon,'' pp. 178–94</ref> ։ Ֆորդը հայտարարեց իր 5-դոլարանոց ծրագրի մասին 1914 թվականի հունվարի 5-ին և դրանով իսկ որակավորված տղամարդ աշխատողների նվազագույն աշխատավարձը բարձրացրեց 2․34-ից դոլարից 5 դոլար ։դոլար։

Ֆորդն լիովին դեմ էր [[Արհմիություն|արհմիություններինարհմիություն]]ներին: ''«Իմ կյանքն ու նվաճումները»'' գրքի 18-րդ գլխում նա մեկնաբանում է արհմիությունների նկատմամբ իր վերաբերմունքը<ref name="Ford_Crowther_1922_pp253-266">{{Harvnb|Ford|Crowther|1922}}, [https://books.google.am/books?id=4K82efXzn10C&pg=PA253#v=onepage&f=false pp. 253–266].</ref>: Ֆորդը կարծում էր, որ դրանց վրա չափից շատ էին ազդում որոշ լիդերներ, ովքեր, չնայած իրենց թվացյալ բարի մոտիվներին, վերջնական արդյունքում աշխատողներին ավելի շատ վնաս էին տալիս, քան օգուտ:{{Anchor|No_prosperity_without_productivity}} Արհմիություններից շատերը ցանկանում էին սահմանափակել աշխատողների արտադրողականությունը՝ զբաղվածությունը մեծացնելու նպատակով, բայց Ֆորդը գտնում էր, որ դա կործանարար կլինի, քանի որ արդյունավետությունը անհրաժեշտ է ցանկացած տնտեսության բարգավաճման համար:

Ֆորդ Մոթոր Քոմփանին Դետրոյթի վերջին ավտոարտադրողն էր, որը ճանաչեց Միավորված ավտոաշխատողների միությունը (UAW): 1941 թվականին UAW միության նստացույցի պատճառով փակվել էր Ռիվեր Ռուժի գործարանը ([[:en:Ford_River_Rouge_ComplexFord River Rouge Complex|Ford River Rouge Complex]]): Սորենսենը պատմում է<ref name="Sorensen1956pp266-272">{{Harvnb|Sorensen|1956|pp=266–272}}.</ref>, որ խելագարված Ֆորդը պատրաստ էր մինչև վերջ գնալ՝ ընկերությունը կործանման վտանգի ենթարկելով, բայց չհամագործակցել: Ֆորդի կինը՝ Կլարան սպառնում է թողնել նրան, եթե վերջինս ոչնչացնի ընտանեկան բիզնեսը: Կլարայի կարծիքով՝ դա չարժեր այն քաոսը, որը արդյունքում կստեղծվեր: Ֆորդը ենթարկվեց կնոջ ուլտիմատումին և նույնիսկ հետագայում ընդունեց, որ կնոջ որոշումը ճիշտ էր: Մի գիշերվա ընթացքում Ֆորդ Մոթոր Քոմփանին ամենահամառ ընդդիմադիր ավտոարտադրողից դարձավ UAW-ի հետ ամենանպաստավոր պայմաններով պայմանագիր ունեցողը: Պայմանագիրը կնքվեց 1941 թվականի հունիսին<ref name="Sorensen1956pp266-272" />:

{{unreferenced|section|date=July 2017}}Ֆորդը, այլ ավտոմեքենաշինական ընկերությունների նման, մտավ ավիացիոն բիզնես [[Առաջինառաջին համաշխարհային պատերազմ|առաջին համաշխարհային պատերազմի]]ի ժամանակ՝ Լիբերթի շարժիչներ արտադրելով: Պատերազմից հետո ընկերությունը կրկին վերադառնում է ավտոարտադրությանը, մինչ 1925 թվականին Ֆորդը ձեռք է բերում [[:en:Stout_Metal_Airplanehttps://en.wikipedia.org/wiki/Stout_Metal_Airplane|Սթոութ Մեթալ Էյրփլեյն Քոմփանին]]:

Ֆորդի ամենահաջողված ինքնաթիը [[:en:Ford_TrimotorFord Trimotor|Ֆորդ 4AT Թրիմոթորն]] էր, որին ծալքավոր մետաղական կառուցվածքի պատճառով հաճախ «Անագե Սագ» էին անվանում: Այն օգտագործում էր «Ալքլադ» կոչվող նոր ձուլվածք, որը ալյումինի կոռոզիոն հակազդեցությունը համադրում էր դյուրալյումինի ամրության հետ: Ինքնաթիռը նման էր Ֆոկերի V.VII-3m-ին, և ոմանք ասում են, որ Ֆորդի ինժեներները թաքուն վերցրել են Ֆոկերի ինքնաթիռի չափսերը և հետո կրկնօրինակել այն:

Թրիմոթորի առաջին թռիչքը կայացավ 1926 թվականի հունիսի 11-ին: Այն ԱՄՆ-ի առաջին հաջողակ ուղևորատար ինքնաթիռն էր, որում բավական անհարմար ձևով տեղավորվում էր մոտավորապես 12 ուղևոր: Մի քանի տարբբերակներ օգտագործվում էին նաև ԱՄՆ-ի բանակի կողմից: Ֆորդը պարգևատրվել է [[Սմիթսոնյան ինստիտուտ|Սմիթսոնյան ինստիտուտի]]ի կողմից ավիացիոն արդյունաբերությունը փոխելու համար: 199 Թրիմոթորներ են կառուցվել մինչև 1933 թվականը, երբ Ֆորդ Էյրփլեյն Դիվիժընը փակվեց [[Մեծ ճգնաժամ|Մեծ ճգնաժամի]]ի ընթացքում վատ վաճառքի պատճառով:

Ֆորդը դեմ էր պատերազմին՝ համարելով այն սարսափելի ծախս<ref name="Ford-Bio-A&E">Henry Ford, Biography (March 25, 1999). ''A&E Television''.</ref><ref>Michigan History, January/February 1993</ref>: Նա խստորեն քննադատում էր բոլոր նրանց, ովքեր, իր կարծիքով, ֆինանսավորում էին պատերազմը: Ֆորդը փորձեց կանգնեցնել նրանց: 1915 թվականին [[Պացիֆիզմ|պացիֆիստ]] Ռոսիկա Շվիմմերը արժանացել էր Ֆորդի բարեհաճությանը: Վերջինիս ազդեցությամբ Ֆորդը համաձայնվում է ֆինանսավորել «Խաղաղության նավը» ([[:en:Peace_ShipPeace Ship|Peace Ship]]), որը գնում էր Եվրոպա՝ այնտեղ, ուր փոթորկվում էր առաջին համաշխարհային պատերազմը: Նա և մոտ 170 ականավոր խաղարար առաջնորդներ ուղևորվեցին այդտեղ: Ֆորդի եպիսկոպոսական հոգևոր հովիվը՝ Սուրբ Սամուել Ս. Մարքուիսը, ուղեկցում էր նրան: Մարքուիսը ղեկավարել է Ֆորդի Սոցիոլոգիայի ստորաբաժանումը 1913-1921 թվականներին: Ֆորդը խոսեց իրենց առաքելության մասին նախագահ [[Վուդրո Վիլսոն|Վիլսոնի]] հետ, սակայն կառավարության կողմից օգնություն չստացավ: Նրա խումբը մեկնեց դեպի չեզոք Շվեդիա և Նիդերլանդներ՝ ակտիվիստներին հանդիպելու: Ֆորդը, ով ծաղրի առարկա էր դարձել, Շվեդիա հասնելուն պես լքեց նավը<ref>{{cite book|title=''The People's Tycoon''|author=Watts|year=2005|pages=225–249}}</ref>:

Ֆորդն ընդդիմանում էր Ամերիկայի՝ [[Երկրորդ համաշխարհային պատերազմ|II համաշխարհային պատերազմի]] մեջ ներքաշվելուն<ref>Baldwin, Neil (2001). ''Henry Ford and the Jews: The Mass Production of Hate''. New York: Public Affairs.</ref>: Նա շարունակում էր համարել, որ միջազգային բիզնեսը կբերի բարգավաճում և կխոչընդոտի պատերազմներին։ Ֆորդը պնդում էր, որ պատերազմը մարդկային կործանման մեջ շահույթ փնտրող ագահ ֆինանսիստների գոյության արդյունքն է։ 1939 թվականին նա հասավ նրան, որ սկսեց հայտարարել, որ գերմանական սուզանավերի կողմից ամերիկյան վաճառական նավերի տորպեդացումը պատերազմը ստեղծած ֆինանսիստների դավադրության արդյունքն էր<ref>Stephen Watts, ''The People's Tycoon'' (2005) p 505</ref>։ Ըստ Ֆորդի՝ այդ ֆինանսիստները հրեաներն էին, որոնց էլ նա մեղադրում էր Առաջին համաշխարհային պատերազմը բորբոքելու համար<ref>Baldwin</ref>։ Երկրորդ համաշխարհային պատերազմին նախորդող շրջանում և երբ 1939 թվականին բռնկվեց պատերազմը Ֆորդը հրաժարվում էր առևտուր անել պատերազմողների հետ։ Մեծ ճգնաժամի ժամանակաշրջանի շատ ձեռնարկատերերի նման՝ նա երբեք լիովին չէր վստահում Ֆրանկլին Ռուզվելտի կառավարությանը և կարծում էր, որ Ռուզվելտը երկիրը դանդաղորեն ներքաշում է պատերազմի մեջ։ Այնուամենայնիվ, Ֆորդը շարունակում է համագործակցել [[Նացիստական Գերմանիա|Նացիստական Գերմանիայի]]յի հետ (այդ թվում ռազմամթերքի արտադրության ոլորտում):

1940 թվականի սկզբին, օգտագործելով 100-200 ռազմագերիներին որպես ստրուկ աշխատողներ, [[Ֆորդ Գերմանիա|Ֆորդ-Վեռկեն]] խախտում է 1929 թվականի Ժնևի կոնվենցիայի 31-րդ հոդվածը։ ԱՄՆ-ի՝ պատերազմի մեջ մտնելուն նախորդող ժամանակաշրջանում, երբ երկիրը նացիստական Գերմանիայի հետ լիարժեք դիվանագիտական հարաբերություններ ուներ, Ֆորդ-Վեռկեն Ֆորդ Մոթոր Քոմփանիի հսկողության տակ էր։ Պատերազմի տարածքային ընդգրկման մեծացմանը համընթաց՝ ստրուկ-աշխատողների քանակն աճում է։ Չնայած դրան՝ պատմաբան [[:en:Max_WallaceMax Wallace|Մաքս Ուոլեսը]] հստակ նշում է, որ նացիստական իշխանությունները չէին ստիպում Գերմանիայում գտնվող կազմակերպություններին օգտագործել ստրուկ-աշխատողներ։

1918 թ.-ին Ֆորդի ամենամոտիկ օգնական և անձնական քարտուղար [[Էռնեստէռնեստ Գ․ Լայբոլդ|էռնեստ Գ․ Լայբոլդը]]ը Ֆորդի համար ձեռք է բերել շաբաթական թերթը, [[Դիերբորնի անկախություն|Դիերբորնի անկախություն-ը]]:․ Անկախությունը թերթը գոյություն ունեցավ մոտավորապես ութ տարի 1920 թ.-ից մինչև 1927 Լայբոլդի գլխավորությամբ որպես հրատարակիչ։ Յուրաքանչյուր «Ֆորդ Ֆռենչիզմի» համազգային հանձնաժողով պետք է փոխադրեր արտոնագրերը և բաժաներ իր հաճախորդնիրին։

Այս ընթացքում Ֆորդը հանդես է եկել որպես հայտնի մամլոխոսնակ ''իրավունքի ծայրահեղականության և կրոնական նախապաշարմունքի'' ունենալով մոտավորապես 700,000 ընթերցողներ թերթի միջոցով<ref name=":2">Glock, Charles Y. and Quinley, Harold E. (1983). ''Anti-Semitism in America''. Transaction Publishers. {{ISBN|0-87855-940-X}}, p. 168.</ref>։ 2010 թ․նկարահանված վավերագրական ֆիլմ [[Ֆիլմ Հրեաները և Բեյսբոլը․ Ամերիկյան սիրո պատմություն|Հրեաները և Բեյսբոլը․ Ամերիկյան սիրո պատմություն–]]<nowiki/>ը գրվել էր [[Պուլիցերյան մրցանակ|Պուլիցերի]] մրցանակի դափնեկիր [[Իրա Բերկոուվ|Իրա Բերկոուվի]]ի կողմից, վերջինս նշում էր, որ Ֆորդը այն գրել է մայիսի 22, 1920 թ․։ Եթե երկրպագուները ցանկանում են իմանալ դժվարությունները ամերիկյան բեյսբոլի մասին ապա այն ներառում է երեք բառ շատ հրեա<ref name="nyblueprint1">{{cite web|url=http://nyblueprint.com/articles/view.aspx?id=824|title=Jews and Baseball Is A Film You Should Catch|last=Zeitlin|first=Alan|date=November 15, 2010|publisher=The New York Blueprint|archiveurl=https://web.archive.org/web/20101210065732/http://nyblueprint.com/articles/view.aspx?id=824|archivedate=December 10, 2010|accessdate=February 6, 2014}}</ref>:

Գերմանիայում ''Դիերբորնի անկախություն'' թերթից հետո Ֆորդի հակասեմական հոդվածները թողարկվել են չորս հատորներով և կոչվել [[Միջազգային հրեա Աշխարհի առաջնահերթ խնդիրը|Միջազգային հրեա , Աշխարհի առաջնահերթ խնդիր։]]Դրանք հրատարակվել էին [[Թերդոր Ֆրիչի]] կողմից,ով մի շարք հակասեմական կուսակցությունների հիմնադիր է և [[Ռեիչսթեգի]] անդամ։ 1924 թ գրված նամակում [[Հենրիխ Հեմմեր|Հենրիխ Հեմմերը]]ը նկարագրում է Ֆորդին որպես ''մեր'' ''միակ շատ արժեքավոր,կարևոր և սրամիտ մարտիկի''<ref name=":3">{{cite book|title=The Business of Genocide: The SS, Slave Labor, and the Concentration Camps|last1=Allen|first1=Michael Thad|date=2002|publisher=University of North Carolina Press|isbn=0-8078-2677-4|location=Chapel Hill, NC|pages=14, 290}} See also, {{cite book|title=Der antisemitisch-antifreimaurerische Verschwörungsmythos in der Weimarer Republik und im NS-Staat|last=Pfal-Traughber|first=Armin|publisher=Braumüller|year=1993|location=Vienna|page=39}}. See also: [http://www.graswurzel.net/284/hohmann.shtml#u4 ''Eliten-Antisemitismus in Nazi-Kontinuität.''] In: ''[[Graswurzelrevolution]].'' December 2003. Pfal-Traughber and Allen both cite {{cite book|title=Heinrich Himmler als Ideologe|last1=Ackermann|page=37}}</ref>։Ֆորդի մասին տեղեկությունններ կան միայն [[Իմ պայքարը]] գրքում, չնայած նա այնտեղ միայն երկու անգամ է հիշատակվում է<ref name=":4">''Mein Kampf'' https://archive.org/stream/meinkampf035176mbp/meinkampf035176mbp_djvu.txt, p. 929, 930</ref>։ [[Ադոլֆ Հիտլեր|Ադոլֆ Հիտլերը]]ը գրել էր․– ''Միայնակ մեծ մարդ ,ով եռանդուն կերպով օգնում էր հրեաներին<ref name=":3" /> պահպանելու անկախությունը․․․․․կառավարելով հարյուր քսան արտադրողների պետության ներսում։'' 1931 թ [[Դեթրոյթ նորություններ|Դեթրոյթ նորությունների]]ի հարցազրույցում Հիտլերն ասաց, որ հարգում է Ֆորդին քանի որ նա իր համար եղել է ''ներշնչման աղբյուր'', ինչպես նաև պարզաբանեց Ֆորդի դիմանկարը իր գրասեղանի մոտ պահելու պատճառը<ref name="WP">{{cite news|url=https://www.washingtonpost.com/wp-srv/national/daily/nov98/nazicars30.htm|title=Ford and GM Scrutinized for Alleged Nazi Collaboration|date=November 30, 1998|work=Washington Post|pages=A01|accessdate=March 5, 2008}}</ref>։ Սթիվեն Ուոթսը գրել էր, որ Հիտլերը մեծարում էր Ֆորդին հայտարարելով, որ նա կանի ամեն ինչ ներդնելու Ֆորդի տեսությունները Գերմանիահի պրակտիկայում և մոդելավորելու [[Վոլկսվեգենը]]՝ մոդել T ավտոմեքենան<ref>Watts, p. xi.</ref>։ Մաքս Վելլենսը կատարել է պատմական գրառումներ, որ․․․․Ադոլֆ Հիտլերը աջակցում էր հակասեմական պայքարը նախքան Ֆորդի ''Միջազգային հրեա'' հոդվածը կարդալը<ref>Wallace, Max "The American Axis: Henry Ford, Charles Lindberg and the Rise of the Third Reich", St. Martin's Griffin New York p. 52</ref>։ Հետագայում առանձ Ֆորդի իմացության թերթը վերատպվում է [[Սիոնի ավագանու արձանագրությունները հակասեմիթիկ կեղծված տեքստում|Սիոնի ավագանու արձանագրությունները հակասեմական կեղծված հոդվածում]]<ref>{{cite news|url=https://www.washingtonpost.com/national/religion/the-dark-legacy-of-henry-fords-anti-semitism-commentary/2014/10/10/c95b7df2-509d-11e4-877c-335b53ffe736_story.html?utm_term=.6b638b831d0a|title=The dark legacy of Henry Ford's anti-Semitism|last=Rudin|first=A. James|date=10 October 2014|work=Washington Post|accessdate=14 January 2018}}</ref>։

Փերերվարի 1–ին 1924 թ Ֆորդն իր տանն ընդունել է [[Կուրտ Լուդեկկե|Կուրտ Լուդեկկեին]]՝Հիտլերիին՝Հիտլերի ներկայացուցչին։ Լուդեկկեինը ներկայացել էր Ֆորդին [[Զիգֆրիդ Վագներ|Զիգֆրիդ Վագների]]ի (կոմպոզիտոր [[Ռիչարդ Վագներ|Ռիչարդ Վագների]]ի որդին) և իր կնոջ [[Վայնֆրիդ|Վայնֆրիդի]]ի կողմից՝ երկուսն էլ [[նացիստական]] համակիրներ և հակասեմականներ։ Լուդեկկինը խնդրեց աջակցություն Ֆորդից նացիստական շարժման համար,բայց մերժվեց<ref name=":5">Max Wallace ''The American Axis: Henry Ford, Charles Lindbergh, and the Rise of the Third Reich'', (Macmillan, 2004), pp.50–54, {{ISBN|0-312-33531-8}}. Years later, in 1977, Winifred claimed that Ford had told her that he had helped finance Hitler. This anecdote is the suggestion that Ford made a contribution. The company has always denied that any contribution was made, and no documentary evidence has ever been found. ''Ibid'' p. 54. See also [[Neil Baldwin (writer)|Neil Baldwin]], ''Henry Ford and the Jews: The Mass Production of Hate'', (Public Affairs, 2002), pp. 185–89, {{ISBN|1-58648-163-0}}.</ref>:

Մինչ Ֆորդի հոդվածները կդատապարտվեին Հակադիֆամացիոն լիգայի կողմից,դրանք բացահայտորեն քննադատում էին ջարդերը և բռնությունները հրեաների դեմ ,բայց միևնույն ժամանակ մեղադրում էին հրեաներին տեղի ունեցող զանգվածային միջադեպների համար<ref name=":6">Ford, Henry (2003). ''The International Jew: The World's Foremost Problem''. Kessinger Publishing. {{ISBN|0-7661-7829-3}}, p. 61.</ref>։ Իրականուն այս աշխատանքներից ոչ մեկը չի գրվել Ֆորդի կողմից, բայց նա թույլ է տվել, որ իր անունը որպես հեղինակային անուն օգտագործեն։ Ըստ դատարանի ապացույցների, նա գրեթե ոչինչ չի գրել և հրատարակել։ Ընկերները և բիզնես ասոցիացաները պատմում էին․ որ նրանք զգուշացրել էին Ֆորդին ''Անկախություն'' հոդվածի բովանդակության մասին և, որ, նա հավանաբար երբեք չի էլ կարդացել հոդվածը …Ֆորդը պնդում էր, որ միայն կարդացել է ենթավերնագրերը <ref name=":7">Watts pp x, 376–387; Lewis (1976) pp 135–59.</ref>։ Դատարանի մեղադրանքներին հակառակ բազմաթիվ վկայություններ ստիպել էին ենթադրել, որ Ֆորդը նախապես տեղեկացված չի եղել ''Անկախություն'' հոդվածի բովանդակությունից մինչ տպագրվելը։

Դատապարտյալի հայցը ներկայացվել է Սան Ֆրանցիսկոյի իրավաբան և հրեական ագարակների կորպոորատիվ կազմակերպիչ [[Ահարոն Սափիրոն|Ահարոն Սափիրոնի]]ի կողմից ի պատասխան հակասեմական ակնարկների և հանգեցնում նրան, որ Ֆորդը փակում է ''Անկախություն թերթը'' 1927թ դեկտեմբերին։Նոր հոդվածով [[Ահարոն Սափիրոն|Ահարոն Սափիրոնինը]]ինը վկայություն էր տվել նշելովլ , որ Ֆորդը ցնցված էր հոդվածի բովանդակությունից և անտեղյակ դրա էությունից։Դատավարության ընթացքում Ֆորդի ''Սեփական էջի'' հրատարակիչ , Ուիլյամ Քեմերոնը վկայություն տվեց, որ Ֆորդը ոչ մի կապ չուներ խմբագրությունների հետ, չնայած դրանք իր անվան տակ էին հրատարակվել։ Քեմերոնը վկայություն տվեց դատական մեղադրանքների դեմ նշելով,որ նա երբեք չի քննարկել հոդվածի բովանդակությունը Ֆորդի հետ կամ ուղարկել դրանք Ֆորդին հաստատելու համար<ref>Lewis, (1976) pp. 140–56; Baldwin p 220–21.</ref>։ Հայտնի լրագրող [[Մաքս Վելլենս|Մաքս Վելլենսը]]ը նկատել էր,որ ինչպիսի հավաստիություն էլ այդ անհեթեթ պնդումն ունենար միևնույն է շուտով կտապալվեր, քանի որ Ջեյմս Մ․ Միլլերը՝ նախկին ''Դիերբորն անկախություն'' թերթի աշխատակիցը երդվել էր, որ Ֆորդը պատմել էր իրեն, որ մտադիր է բացահայտել Սապիրոյին<ref>Wallace, Max. (2003). ''The American Axis: Ford, Lindbergh, and the Rise of the Third Reich''. New York: St. Martin's Press. p. 30</ref>:

Պրն․ Սթենլի Ռուդդիմենը նշում էր ,որ նա չի կարծում պրն․ Քեմերոնը երբևէ առանձ Ֆորդի հաստատման ինչ որ բան կգրեր հրատարակման համար։|}} {{քաղվածք|Հակադիֆամացիոն լիգաՆ մոբիլիզացրեց հայտնի հրեականը և ոչ հրեականը հասարակության համար ընդդեմ Ֆորդի նամակի։Նրանք ստեղծեցին հրական խմբեր միևնույն նպատակի համար և բարձրացրեցին բողոքները Դիթրոյթ մամուլում․Նախքան նախագահության լքելը 1921թ սկզբին նա միացել էր այլ առաջատար ամերիկացիներին և մի հայտարարության մեջ կշտամբել նրանց հակասեմական քարոզարշավը։Հրեաների և քրիստոնեաների կողմից սկսված պայքարը ընդդեմ Ֆորդի արտադրանքի նույնպես ունեցավ մեծ ազդեցություն,որն էլ ստիպեց Ֆորդին փակել թերթը 1927թ:|}}

1938 թ․նախքան պատերազմի սկսվելը Գերմանիայի հիպատորը Քլիվելնդ քաղաքում Ֆորդի 75– ամյակի կապակցությամբ նրան նվիրել է [[Գերմանական արծվի շքանշան]]․ այն համարվում է ամենապատվավոր շքանշանը Գերմանիայում ,որը կարող էին հանձնել օտարազգիներին<ref name="WP" />։ [[Ջեյմս Դ․ Մոնեյ|Ջեյմս Դ․ Մոնեյը]]ը արտասահմանյան [[Գլխավոր Ավտոբոբիլ ընկերության]] փոխնախագահը նույնպես ստացել է նմանատիպ [[Գերմանական արծվի շքանշան|Գերմանական արծվի առաջին կարգի շքանշան]] <ref name="WP" /><ref>Farber, David R. (2002). ''Sloan Rules: Alfred P. Sloan and the Triumph of General Motors''. University of Chicago Press, {{ISBN|0-226-23804-0}}, p. 228.</ref>:

Ֆորդի փիլիսոփայությունը ԱՄՆ-ի համար տնտեսական անկախության տեսակ էր։ Նրա Ռիվեր Ռուժ Փլենթը դարձավ աշխարհի ամենամեծ արդյունաբերական կոմպլեքսը, որը ձգտում էր իր [[Ուղղահայացուղղահայաց ինտեգրացում|ուղղահայաց ինտեգրացումը]]ը հասցնել այնպիսի մակարդակի, որ նրանք կարողանան արտադրել իրենց սեփական պողպատը։ Ֆորդի նպատակն էր սեփական ուժերով արտադրել փոխադրամիջոց՝ առանց արտաքին առևտրի վրա հույս դնելու։ Նա հավատում էր, որ իր ընկերությունը միջազգային տարածում կունենա։ Ֆորդը գտնում էր, որ միջազգային առևտուրը և համագործակցումը բերում են համաշխարհային խաղաղության, և նա օգտագործում էր հոսքագծային գործընթացը և T մոդելի արտադրությունը դա ցույց տալու համար<ref>Watts 236–40</ref>։

1911 թվականին նա բացում է «Ֆորդ» հոսքագծերի գործարան Մեծ Բրիտանիայում և Կանադայում և շուտով դառնում է այդ երկրների ամենախոշոր ավտոարտադրողը։ 1912 թվականին Ֆորդը համագործակցում է [[Ֆիատ|Ֆիատի]]ի հիմնադիր [[Ջիովաննի Ագնելի|Ջիովաննի Ագնելիի]]ի հետ՝ առաջին իտալական ավտոմատ հոսքագծային գործարանները ստեղծելու նպատակով։ Գերմանիայում առաջին գործարանները կառուցվում են 1920-ականներին Հերբերտ Հուվերի և Կոմերցիոն Դեպարտամենտի աջակցությամբ, որոնք Ֆորդի՝ համաշխարհային խաղաղության հաստատման մեջ միջազգային բիզնեսի էական դերի մասին տեսության կողմնակիցներն էին<ref>Wilkins</ref>։ 1920-ականներին Ֆորդը գործարաններ է բացում նաև Ավստրալիայում, Հնդկաստանում ու Ֆրանսիայում, և արդեն 1929 թվականին նա հաջողված առևտրական հարաբերություններ ուներ 6 մայրցամաքներում։ Ֆորդը կոմերցիոն բնույթ կրող ռետինե պլանտացիաների փորձարկում է իրականացնում [[Ամազոն|Ամազոնի]]ի Ֆորդլանդիա կոչվող ջունգլիում․ սա Ֆորդի սակավաթիվ ձախողումներից մեկն էր։