«Բջջային շնչառություն»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
Տող 1.
Բջջային շնչառությունը [[Նյութափոխանակություն|նյութափոխանակության]] ռեակցիաների և գործընթացների շարք է, որոնք տեղի են ունենում օրգանիզմների [[Բջիջ|բջիջներում]]` սննդանյութերի կենսաքիմիական էներգիան [[Ադենոզինեռֆոսֆատ|ԱԵՖ]]-ի վերածելու համար։
 
Շնչառության մեջ ներգրավված ռեակցիաները [[Կատաբոլիզմ|կատաբոլիկ]] ռեակցիաներն են, որոնք մեծ մոլեկուլները բաժանում են փոքրերի ՝ գործընթացում անջատելով էներգիա․ ելանյութերում առկա թույլ «բարձր էներգիայով» կապերը փոխարինվում են վերջանյութերի ավելի ուժեղ կապերով: Շնչառությունը բջիջների կենսագործունեության համար անհրաժեշտ քիմիական էներգիաէներգիան ստանալու հիմնական ուղիներից է: Բջջային շնչառությունը համարվում է էկզոթերմային օքսիդավերականգնման ռեակցիա, որն արձակում է ջերմություն: Ընդհանուր ռեակցիան տեղի է ունենում կենսաքիմիական մի շարք քայլերի հաջորդականությամբ, որոնց մեծ մասը օքսիադավերականգնման ռեակցիաներ են: Չնայած բջջային շնչառությունը տեսականորեն այրման ռեակցիա է՝ այն նման չէ մյուս այրման ռեակցիաներին, քանի որ ռեակցիաների ընթացքում էներգիայի հոսքը շատ դանդաղ է ընթանում։
 
Բջջային շնչառությունը համարվում է էկզոթերմային օքսիդավերականգնման ռեակցիա, որն արձակում է ջերմություն: Ընդհանուր ռեակցիան տեղի է ունենում կենսաքիմիական մի շարք քայլերի հաջորդականությամբ, որոնց մեծ մասը օքսիադավերականգնման ռեակցիաներ են: Չնայած բջջային շնչառությունը տեսականորեն այրման ռեակցիա է՝ այն նման չէ մյուս այրման ռեակցիաներին, քանի որ ռեակցիաների ընթացքում էներգիայի անջատումը շատ դանդաղ է ընթանում։
Կենդանիների և բույսերի կողմից հաճախ օգտագործվող սննդանյութերը ներառում են շաքար, ամինաթթուներ և ճարպաթթուներ, իսկ ամենահաճախ հանդիպող [[Օքսիդիչներ|օքսիդիչը]] [[Թթվածին|թթվածինն է]] (O<sub>2</sub>)։ ԱԵՖ-ում պահեստավորված քիմիական էներգիան հետագայում օգտագործվում է էներգիա պահանջող գործընթացներում՝ ներառյալ կենսասինթեզը, բջջի մեմբրանով մոլեկուլների փոխադրումը և այլն։[[Պատկեր:ATP-3D-vdW.png|մինի|ԱԵՖ-ի կառուցվածքը-գլխավոր միջնորդ է էներգետիկ նյութափոխանակությանը]]
 
Կենդանիների և բույսերի կողմից հաճախ օգտագործվող սննդանյութերը ներառում են շաքար, ամինաթթուներ և ճարպաթթուներ, իսկ ամենահաճախ հանդիպող [[Օքսիդիչներ|օքսիդիչը]] [[Թթվածին|թթվածինն է]] (O<sub>2</sub>)։ [[Ադենոզինեռֆոսֆատ|ԱԵՖ]]-ում պահեստավորված քիմիական էներգիան հետագայում օգտագործվում է էներգիա պահանջող գործընթացներում՝ ներառյալ կենսասինթեզը, բջջի մեմբրանով[[Բջջաթաղանթ|բջջաթաղանթով]] մոլեկուլների փոխադրումը և այլն։[[Պատկեր:ATP-3D-vdW.png|մինի|ԱԵՖ-ի կառուցվածքը-գլխավոր միջնորդ է էներգետիկ նյութափոխանակությանը]]
[[Պատկեր:Catabolism schematic arm.svg|մինի|Կատաբոլիզմի սխեմատիկ դիագրամ]]
[[Պատկեր:Doubllelayer sml.png|thumb|ԱԵՖ-ի սինթեզը միտոքոնդրիումներում]]