«Պրիզմա»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
No edit summary
Տող 1.
[[Պատկեր:Hexagonal Prism BC.svg|մինի|Վեցանկյուն պրիզմա]]
{{այլ կիրառումներ|Պրիզմա (այլ կիրառումներ)}}
'''Պրիզմա''' ({{lang-la|prisma}}, {{lang-grc|πρίσμα}} «սղոցվածք» բառից, նաև՝ հատվածակողմ), [[բազմանիստ]],։ որիՊրիզմայի նիստերից երկուսը զուգահեռ հարթություններում ընկած հավասար [[բազմանկյուն]]ներ են, իսկ մյուս բոլոր նիստերը՝ այդ բազմանկյունների հետ ընդհանուր կողմեր ունեցող [[զուգահեռագիծ|զուգահեռագծեր]]։ Այդ երկու հավասար բազմանկյունները կոչվում են պրիզմայի հիմքեր, իսկ մյուս նիստերը, այսինքն՝ զուգահեռագծերը՝ կողմնային նիստեր։ Յուրաքանչյուր կողմնային նիստի երկու հանդիպակաց կողերը գտնվում են հիմքերի վրա, իսկ մյուս երկու կողերը միացնում են հիմքերի գագաթները։ Այդ կողերը կոչվում են կողմնային կողեր։
 
Պրիզմայի հիմքում ընկած բազմանկյունով էլ որոշվում է նրա տեսակը՝ եռանկյուն, քառանկյուն, հնգանկյուն (պենտապրիզմա) պրիզմա և այլն։
Տող 15.
Պրիզման, որի հիմքը զուգահեռագիծ է, կոչվում է [[զուգահեռանիստ]]։
[[Պատկեր:TruncatedTriangularPrism.png|thumb|left|197x197px|Հատած եռանկյուն պրիզմա]]
'''Ուղիղ պրիզման''' այն պրիզման է, որի կողմնային կողերն ուղղահայաց են հիմքի հարթությանը, որտեղից հետևում է, որ նրա կողմնային նիստերն ուղղանկյուններ են{{sfn|Kern, Bland|1938|с=28}}։ Մյուս պրիզմաները կոչվում են թեք։ Ուղիղ ուղղանկյուն պրիզման կոչվում նաև [[ուղղանկյուն զուգահեռանիստ]]։ Այդպիսի պրիզմայի Շլեֆլի կոդն է՝ { }×{ }×{ }։ Ուղիղ պրիզմայի բարձրությունը հավասար է նրա կողին։
 
'''Կանոնավոր պրիզման''' այն ուղիղ պրիզման է, որի հիմքերը [[կանոնավոր բազմանկյուն]]ներ են։ Կանոնավոր պրիզմայի կողմնային նիստերը հավասար ուղղանկյուններ են։ Կանոնավոր պրիզման, որի կողմնային նիստերը քառակուսիներ են (որոնց բարձրությունը հավասար է հիմքի կողմին) համարվում է [[կիսականոնավոր բազմանիստ]]։ Այդպիսի պրիզմայի Շլեֆլի կոդն է՝ t{2,p}:
 
Կանոնավոր հիմքերով և կողերի նույն երկարությամբ ուղիղ պրիզմաները կազմում են կիսականոնավոր բազմանիստերի երկու անվերջ հաջորդականություններից մեկը, որոնցից երկրորդը կազմում են [[անտիպրիզմա]]ները։
 
'''Հատած պրիզման''' ոչ զուգահեռ հիմքերով պրիզման է{{sfn|Kern, Bland|1938|с=81}}։
 
== Պրիզմայի տարրեր ==
Տող 41.
|Բարձրություն ||Հատված, որը միացնում է այն հարթությունները, որոնցում ընկած են պրիզմայի հիմքերը, և ուղղահայաց է այդ հարթություններին։ ||<math>KR</math>
|-
|[[Անկյունագիծ ]]||Պրիզմայի՝ նույն նիստին չպատկանող երկու գագաթներ միացնող հատված։ || <math>BP</math>
|-
|Անկյունագծային հարթություն ||Հարթություն, որն անցնում է պրիզմայի կողմնային կողով և հիմքի անկյունագծով։ ||<math>EBP</math>
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Պրիզմա» էջից