Վիքիպեդիա

«Թյուրբան»–ի խմբագրումների տարբերություն

Դիտել պատմությունը
← Նախորդ տարբՀաջորդ տարբ →
Content deleted Content added
ՎիզուալԵլատեքստ
չ Armenmir տեղափոխեց էջը «Տյուրբան»-ից «Թյուրբան»: թուրքերենից ճիշտ թարգմանություն
No edit summary
Տող 1.
[[Պատկեր:History of male turbans.gif|thumb|230px|''Տյուրբանիթյուրբանի'' պատմություն.]]▼
<br />
'''ՏյուրբանԹյուրբան''' ({{lang-fa|عمامه}}), չալմա, արական և իգական գլխարկ գործվածքի կտորի տեսքով, փաթաթած գլխի շուրջը, տարածված է [[Հյուսիսային Աֆրիկա|Հյուսիսային Աֆրիկայի]], [[Արաբական թերակղզի|Արաբական թերակղզու]], [[Հնդկաստան|Հնդկաստանի]] և [[Ասիա|Ասիայի]] մի շարք ազգերի մոտ: Տյուրբանըթյուրբանը սովորաբար փաթաթվում է [[Տյուբետեյկա|տյուբետեյկայի]], [[Ֆես (գլխարկ)|ֆեսի]] կամ գլխարկի վրա, շիական նվիրապետությունում փաթաթում են բաց գլխի վրա: Դրա պատրաստման համար սովորաբար պահանջվում է 6-8 մետր գործվածք, սակայն տյուրբանիթյուրբանի մի քանի տեսակների համար օգտագործվում է մինչև 20 մետր գործվածք: ▼
▲[[Պատկեր:History of male turbans.gif|thumb|230px|''Տյուրբանի'' պատմություն.]]
▲'''Տյուրբան''' ({{lang-fa|عمامه}}), չալմա, արական և իգական գլխարկ գործվածքի կտորի տեսքով, փաթաթած գլխի շուրջը, տարածված է [[Հյուսիսային Աֆրիկա|Հյուսիսային Աֆրիկայի]], [[Արաբական թերակղզի|Արաբական թերակղզու]], [[Հնդկաստան|Հնդկաստանի]] և [[Ասիա|Ասիայի]] մի շարք ազգերի մոտ: Տյուրբանը սովորաբար փաթաթվում է [[Տյուբետեյկա|տյուբետեյկայի]], [[Ֆես (գլխարկ)|ֆեսի]] կամ գլխարկի վրա, շիական նվիրապետությունում փաթաթում են բաց գլխի վրա: Դրա պատրաստման համար սովորաբար պահանջվում է 6-8 մետր գործվածք, սակայն տյուրբանի մի քանի տեսակների համար օգտագործվում է մինչև 20 մետր գործվածք:
 
Հնդկական ռազմիկներ նիհանգները (սիկհի-ռազմիկներ) կրում են 30 կգ-անոց և պարունակության պատճառով մեծ չափեր ունեցող տյուրբաններթյուրբաններ: Նրանք ավանդաբար փաթաթվում են մուգ կապույտ գործվածքից և զարդարված են [[Սիկհեր|սիկհերի]] արծաթագույն նշաններով: Սկզբից նիհանգները տյուրբանիթյուրբանի մեջ պահում էին իրենց արշավի համար պետքական զենքն ու իրերը: Հիմա նիհանգների տյուրբաններըթյուրբանները ունեն առավելապես դեկորատիվ կամ ծիսական նշանակություն:
 
Արևելագետները հաստատում են, որ աշխարհում գոյություն է ունեցել չալմայի կապման ոչ պակաս հազար տեսակ: Ժամանակակից արաբական երկրներում չալմայի տեսքը, գույնը, կրման ձևերը շատ տարբեր են: Նա ունի ծալքերի տարբեր քանակ, հանգույց առջևում կամ ետևում, ծայրը կախվում է կողքին կամ մեջքին և այլն:
Տող 14 ⟶ 13՝
<gallery class="center">
Պատկեր:GleyreFellahs.jpg|Մարկ Գաբրիել Շառլ Գրեյլ. ''Ֆելլահներ.''
Պատկեր:Tuareg2.JPG|[[Տուարեգներ|Տուարեգական]] տյուրբանթյուրբան
Պատկեր:Portrait of a Man in a Turban (Jan van Eyck).jpg|Իտալական տյուրբանթյուրբան [[15-րդ դար|15-րդ դարի]] նորաձևությամբ
Պատկեր:Sikh wearing turban.jpg|[[Սիկհականություն|Սիկհական]] տյուրբանթյուրբան (դաստար)
Պատկեր:Uzbek man from central Uzbekistan.jpg|Ուզբեկական չալմա
Պատկեր:Aurangzeb in old age 2.jpg|Մոգոլական կայսր Աուրանգզեբ զարդարված տյուրբանովթյուրբանով
Պատկեր:Sarayi Album 10a.jpg|[[Մեհմեդ II|Մեհմեդ 2-րդ]] սուլթան տյուրբանովթյուրբանով
Պատկեր:Babur and Humayun.jpg|Մողոլական կայսր [[Զահիրեդդին Մուհամմեդ Բաբուր|Բաբուր]] և նրա ժառանգ Հումայուն տյուրբաններովթյուրբաններով
Պատկեր:EmperorSuleiman.jpg|[[Սուլեյման I|Սուլեյման 1-ին]] մեծ տյուրբանովթյուրբանով
Պատկեր:II Selim.jpg|[[Սելիմ II|Սելիմ 2-րդ]] օսմանյան կայսերական տյուրանով
Պատկեր:Statue of Averroes (Córdoba) - BAE09705.jpg|[[Իբն Ռուշդ]]` [[Մուսուլման|մահմեդական]] պոլիմատ [[Իսպանիա|Իսպանիայից]]
Պատկեր:Muslim sheikh, Tbilisi (de Baye).JPG|Վրացական մահմեդական իմամ Թբիլիսիից տյուրբանովթյուրբանով
</gallery>
 
== Նես նաև ==
*[[Ֆես (գլխարկ)|Ֆես]]: [[1826]] թ.-ից [[Ֆես (գլխարկ)|ֆեսը]] տյուրբանիթյուրբանի փոխարեն մտցվեց որպես ձևավոր գլխարկ օսմանյան պաշտոնյաների և զինվորների համար:
*Տյուրբանայինթյուրբանային սաղավարտ: Սաղավարտը կարող էր համատողվել տյուրբանիթյուրբանի հետ, որը նշանակալի բարելավվեց պաշտպանությունը`տյուրբանըթյուրբանը դարձավ արտաքին մեղմիչ: [[Արաբներ|Արաբների]] մոտ նա ուներ ոչ մեծ չափ, սակայն [[Թուրքեր|թուրքական]] զինվորների մոտ հաճախ հսկայական տյուրբանըթյուրբանը ամբողջությամբ փակում էր սաղավարտը և կախվում էր ուսերի վրա: Այսպիսի սաղավարտը կտրատել բացարձակապես անհնար էր: Սակայն նրա կրելու համար պահանջվում էր ուժեղ, մարզված վիզ:
 
== Ծանոթագրություներ ==
Տող 41 ⟶ 40՝
* [http://www.luiza-m.narod.ru/smi/ethnic/arab-chalma.htm Արաբական չալման երեկ և այսօր]
* [http://www.luiza-m.narod.ru/smi/ethnic/chalma-sr-azia.htm Չալմա ուղղակի և միջինասիական]
* [http://mediathek.daserste.de/daserste/servlet/content/1762812?pageId=487910&moduleId=1458&categoryId=&goto=1&show= Տեսանյութեր տյուրբանիթյուրբանի կապելու ձևերի մասին]{{ref-de}}
 
[[Կատեգորիա:Հագուստ]]
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Թյուրբան» էջից