«Մետիսներ»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
No edit summary |
վիքիֆիկացում |
||
Տող 1.
'''Մետիսներ''' ([[ֆրանսերեն]], եզակի թիվը՝ metis, < ուշ [[լատիներեն]] misticius — խառը, < [[լատիներեն]] misceo — խառնել), միջռասայական ամուսնություններից սերվածները։ Մարդաբանորեն մետիսները գրավում են միջանկյալ դիրք խառնասերվող [[ռասա]]ների միջև։ [[Ամերիկա]]յում մետիսներ անվանում են սպիտակամորթների ու [[հնդկացի]]ների, [[Միջին Ասիա]]յում՝ [[Մոնղոլոիդ ռասա|մոնղոլոիդների]] և [[Եվրոպեոիդ ռասա|եվրոպեոիդների]] ամուսնություններից ծնվածներին։ Բրազիլական մետիսները, որ պորտուգալացիների և երկրի բնակչության մեծամասնությունը կազմող [[տուպի (ժողովուրդ)|տուպի]] հնդկացիների ամուսնություններից ծնվածներն են, հայտնի են ''մամելյուկոս'' անունով, հնկացիների և աֆրիկական նեգրերի ամուսնություններից ծնվածները՝ ''պարդո''<ref>{{Книга|автор=Минц Л. М.|заглавие=Народы мира|ответственный=|издание=Энциклопедия|место=|издательство=ОЛМА Медиа Групп|год=2007|страницы=113|страниц=638|isbn=9785373010573}}</ref>։
== Պատմություն ==
Տարբեր ռասսաների ներկայացուցիչների խառն ամուսնությունները պատմականորեն կապված են մի երկրից մյուսը բնակչության տեղափոխությունների հետ։ [[Աշխարհագրական մեծ հայտնագործություններ]]ը դարձել են առաջին նշանակալի խթանը գործընթացում։ Տարբեր ազգությունների ներկայացուցիչների խառն ամուսնությունների թվի ավելացման հարցում մեծ դեր է խաղացել [[Հոլանդիա|Հոլանդիայի]], [[Անգլիա|Անգլիայի]], [[Պորտուգալիա|Պորտուգալիայի]], [[Իսպանիա|Իսպանիայի]] ստրկատիրական առևտուրը։ Մետիսը՝ որպես բնորոշում, տարբեր ռասաների ծնողների սերունդների անվանում է։ Եվրոպեոիդների և նեգրոիդների սերնդին անվանում են [[մուլատներ|մուլատ]], եվրոպեոիդներից ու մոնղոլոիդներից սերվածին՝ «եվրասիացի»<ref>{{Книга|автор=Ермакович Д.|заглавие=Хочу всё знать. Большая детская энциклопедия|ответственный=|издание=|место=|издательство=ЛитРес|год=2015|страницы=168|страниц=320|isbn=5457402177}}</ref>։ Շատ երկրներում նկատվում է մետիսների քանակի աճ այլ ռասաների ներկայացուցիչների համեմատ։ Այդ ֆոնի վրա նկատելի է նեգրոիդների և բնիկ ազգերի քանակի կրճատում այլ ժողովուրդների համեմատ։
== Աշխարհագրական տարածում ==▼
== Հայտնի մետիսներ ==
▲Աշխարհագրական տարածում
* [[Ինկա Գարսիլասո դե լա Վեգա]] (1539-1616), պերուացի պատմաբան,
* [[Ժան Բատիստ Ուիլկի]] (1803-1886), կանադացի մետիսների առաջնորդներից մեկը 19-րդ դարում,
▲մետիսներ կան արեվմտյան կիսագնդի գրեթե բոլոր երկրներում, այդ թվում կազմում են բնակչության մեծամասնությունը հետևյալ երկներում ՝ Մեքսիկայում, Նիկարագուայում, Կոստա Ռիկայում, Պերուում, Բոլիվիայում, Չիլիում, Կոլումբիայում, Վենեսուելայում, Էկվադորում, Պարագվայում, Գվատեմալայում, Պանամայում։ Այնպիսի իսպանալեզու երկրներից, ինչպիսին են Արգենտինան և Ուրուգվայը, բնակչության մեծամասնությունը սպիտակամորթ են, ինչպես և Ռուսաստանում և միչին Ասիայում (Ուզբեկստան, Կիրգիզիա, Ղազախստան) Սիրիայում, Ուրալում և Պովոլժիեում։ -->
* [[Գաբրիել Դյումոն]] (1837-1906), կանադացի մետիսների ներկայացուցիչ, կանադացի մետիսների ու հնդկացիների ամպտամբության առաջնորդներից մեկը<ref>{{Cite web|url=http://thecanadianencyclopedia.com/en/article/dumont-gabriel/|title=Gabriel Dumont|author=Adam Gaudry|work=Aboriginal peoples|date=08/06/08|publisher=The Canadian Encyclopedia}}</ref>,
* [[Գաստոն Ժերվիլ Ռեաշ]] (1854-1908), ֆրանսիացի քաղաքական գործիչ, Գվադելուպայի բնակիչ,
* Շարոն Բրունո (ծնվ.՝ 1964), կանադացի մետիսների ներկայացուցիչ, մոդել, կուլտուրիստ<ref>{{Cite web|url=http://thepmshow.tv/channel/health-fitness/sharon-bruneau-from-bodybuilder-to-bombshell/|title=Sharon Bruneau – From Bodybuilder to Bombshell|author=Philippe Matthews|work=Health & Fitness|date=2011|publisher=The Philippe Matthews Show}}</ref>,
* Քալիբ Ստարնես ({{lang-en|Kalib Starnes}}, ծնվ.՝ 1975), կանադացի մետիսների ներկայացուցիչ, [[ընդհանուր մենամարտեր]]ի մարտիկ<ref>{{Cite web|url=http://judowc.sporttu.com/athletes/kalib-starnes-2750440/preview|title=Kalib Starnes|author=|work=About|date=2014|publisher=World chempionship judo|accessdate=2016-07-04|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160817195822/http://judowc.sporttu.com/athletes/kalib-starnes-2750440/preview|archivedate=2016-08-17|deadlink=yes}}</ref>։
{{Արտաքին հղումներ}}
[[Կատեգորիա:Էթնոս]]
| |||