«Կալիֆոռնիա»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
No edit summary
Տող 1.
{{այլգործածություն|ԱՄՆ-ի նահանգի||ԿալիֆորնիաԿալիֆոռնիա (այլ կիրառումներ)}}
{{Տեղեկաքարտ Վարչական միավոր
| բնօրինակ անվանում = {{lang-en|California}}
Տող 8.
}}
 
'''ԿալիֆորնիաԿալիֆոռնիա''', նահանգ [[Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ]]ի արևմտյան մասում։ Տարածքը 423 հազար կմ քառակուսի։ Վարչական կենտրոնը՝ [[Սակրամենտո]]։ Կոչվել է հարևան թերակղզու անունով, որը պատկանում է [[Մեքսիկա]]յին։ Նահանգից տարբերելու համար թերակղզին հաճախ անվանում են [[Ստորին կամ Հին Կալիֆորինիա։Կալիֆոռնիա]]։ Կալիֆոռնիան [[Ալյասկա]]յից և [[Տեխաս]]ից և հետո իր մեծությամբ [[ԱՄՆ]] երրորդ [[նահանգ]]ն է։
 
== Պատմություն ==
Ժամանակին ԿալիֆորնիանԿալիֆոռնիան Ամերիկայի նվաճողների համար եղել է բաղձալի [[երկիր]]։ [[Մեքսիկա]]յի խաղաղօվկիանոսյան ափերով նավարկելով դեպի հյուսիս՝ [[իսպանացի]]ները [[16-րդ դար]]ում հասան ԿալիֆորնիայիԿալիֆոռնիայի ափերին։ Այդ ժամանակավանից ԿալիֆորնիանԿալիֆոռնիան դարձավ իսպանական [[գաղութ]] և այդպես մնաց մինչև [[1821]] թվականը։ Սակայն, երբ [[Մեքսիկա]]ն [[Իսպանիա]]յից անջատվեց, ԿալիֆորնիանԿալիֆոռնիան մտավ Մեքսիկայի կազմի մեջ։ [[1846]] թվականին [[ԱՄՆ]] [[Մեքսիկա]]յից խլեց ԿալիֆորնիանԿալիֆոռնիան, երբ այնտեղի [[գետ]]երից մեկում ոսկի հայտնաբերվեց։ Այդ ժամանակ մարդկային մի հեղեղ հոսեց դեպի ԿալիֆորնիաԿալիֆոռնիա. մարդիկ գնում էին բախտ որոնելու։ [[Ոսկիոսկի|ՈսկՈսկու]]ու տենդով էր բռնվել նաև ԿալիֆորնիայիԿալիֆոռնիայի խաղաղ կյանքով ապրող բնակչությանը։ Կարճ ժամանակամիջոցում առափնյա մասը փաստորեն ամայացավ։ Այնտեղ խարիսխ գցած [[նավ]]երն անտեր մնացին, որովհետև ոսկու տենդով բռնված անձնակազմը ձգտում էր դեպի երկրի խորքերը, դեպի Սիերա-Նևադա։ Սիերա-Նևադայի լանջերում նորանոր բնակավայրեր, ավելի ճիշտ՝ ճամբարներ էին ստեղծվում։ Սակայն շուտով ոսկին սպառվեց, դրա հետ էլ կամաց-կամաց թուլացավ ոսկու տենդը։ Երկրի խորքերը հասած մարդկանց մի մասը ետ դարձավ, մյուս մասը հրապուրվեց ԿալիֆորնիայիԿալիֆոռնիայի բնությամբ։ Կազմակերպվեցին ֆերմաներ, աստիճանաբար զարգացավ [[գյուղատնտեսություն]]ը, կառուցվեցին գործարաններ, ստեղծվեցին աշխույժ նավահանգիստներ, հայտնի դարձան նավթային մեծ պաշարներ և այլն։ [[1850]] թվականին ԿալիֆորնիանԿալիֆոֆնիան պաշտոնապես ինքնուրույն [[նահանգ]] հայտարարվեց և մտավ [[ԱՄՆ]] կազմի մեջ։
 
== Բնակչություն ==
ԿալիֆորնիաԿալիֆոռնիա նահանգի մոտ տասներկու միլիոնանոց բնակչությունը խայտաբղետ է։ Դեռ [[16]]-րդ դարից գաղթած իսպանական վերաբնակիչների թվին ավելացան նորանոր [[ժողովուրդ]]ներ թե [[եվրոպա]]կան և թե [[ասիա]]կան [[երկիր|երկրն]]երից։ ԿալիֆորնիայիԿալիֆոռնիայի բնիկների մի մասն անհետացել է, իսկ մյուս մասը քշվել է լեռների խորքերը։
 
== Հայերը ԿալիֆորնիայումԿալիֆոֆնիայում ==
Իր ժամանակին այնտեղ են գաղթել նաև հայերը։ ԿալիֆորնիայիԿալիֆոֆնիայի [[հայ]] [[գաղութ]]ն ունի տասնամյակների պատմություն։ Առաջին անգամ հայերը այստեղ են եղել [[1881]] թվականին։ Պարբերաբար, հատկապես [[առաջին համաշխարհային պատերազմ]]ից հետո, նրանց համալրվել են նորանոր գաղթականներով, որոնք բնակություն են հաստատել [[Լոս-Անջելես]]ում, [[Ֆրեզնո]] [[քաղաք]]ում ու նրա շրջակայքում։ [[1926]] թվականին ԿալիֆորնիայումԿալիֆոռնիայում կար մոտ 20000 հայ, իսկ մեր օրերում ԿալիֆորնիայումԿալիֆոռնիայում է բնակվում ամերիկահայության մոտ 40 տոկոսը, 1.000.000 ամերիկահայ։
ԿալիֆորնիաԿալիֆոռնիա նահանգի նշանավոր քաղաքներից են Սան-Ֆրանցիսկոն և [[Լոս Անջելես]]ը։
 
== Քաղաքներ==
Տող 49.
 
 
{{Կալիֆոռնիա}}
{{Կալիֆորնիա}}
{{ԱՄՆ-ի վարչական բաժանում}}
{{Արտաքին հղումներ}}
 
[[Կատեգորիա:Կալիֆորնիա|ԿալիֆորնիաԿալիֆոռնիա]]