«Վառնա (լիճ)»–ի խմբագրումների տարբերություն
Նոր էջ «{{Տեղեկաքարտ Լիճ |հայերեն անվանում = |բնօրինակ անվանում = |պատկեր = Lake Varna.jpg |պատկերի չափ =300px |պատ...»: |
(Տարբերություն չկա)
|
10:32, 16 Օգոստոսի 2019-ի տարբերակ
Վառնա լիճ (բուլղար․՝ Варненско езеро), ամենախոշոր և ամենախոր ծովախորշը (լիման) Բուլղարիայի սևծովյան ափում։ Գտնվում է Վառնա քաղաքի մերձակայքում, արհեստական նավարկելի ջրանցքներով միացած է Վառնայի ծոցին և Բելոսլավյան լճին [1]:
 | ||
 | ||
| Կոորդինատներ | ||
| Երկիր | Բուլղարիա | |
| Վարչատարածքային բաժանում | Վառնայի շրջան | |
| Ավազանի մակերեսը | 17 կմ² | |
| Ծավալը | 0,165 կմ³ | |
| Ամենամեծ խորությունը | 19 մ | |
1950 թվականի մարտի 16-ին Վառնա լիճը, Ստալինի լեռնագագաթի (նախկինում Մուս-Ալլայի լեռնագագաթ) տարածքում գտնվող մի խումբ լեռնային լճերի հետ միասին, վերանվանվել է Ստալինյան լճեր (մինչև 1956 թվականը): 1972 թվականին լճից ոչ հեռու հայտնաբերվել է Վառնայի գերեզմանատունը [2]:
Առանձնահատկություններ
Լճի մակերեսը 17 կմ² է, խորությունը՝ 9,5-19 մետր: Լճի ջերմաստիճանը և աղիության մակարդակը կախված են լիճ լցվող ծովային ջրից: Գարնանը աղիությունը նվազում է, իսկ ամռանը և աշնանը՝ աճում: Որոշ տեղերում ջրի մակերեսը տաքանում է մինչև +25 ° C, մակերևույթի տարեկան միջին ջերմաստիճանը մոտ +14 ° C է, իսկ ջրի հատակին ջերմաստիճանը ոչ ավելի է, քան +8 ° C: Աղի ջրի գերակշռության հետ կապված լճում բնակվում են միայն ծովային ձկնատեսակներ [3].:
Աշխարհագրական դիրք
Վառնա լիճը ունի տեկտոնական ծագում, այն ձևավորվել է Պլեյստոցենի դարաշրջանում Պրովադիսկա գետաբերանից: Արևմուտքից լիճն արհեստական ջրանցքով միացած է Բելոսլավյան լճին, որտեղ գտնվում է Վառնա նավահանգստի արևմտյան տերմինալը (բուլղար․՝ Терминал Варна Запад)։ Արևելքում Սև ծովից այն առանձնացված է ավազոտ երկու կիլոմետրանոց ժապավենով, որն ընդարձակվում է տարեց տարի: Հարավային ափը կտրուկ է և բարձր, իսկ հյուսիսայինը՝ հարթ: Վառնա լճի հատակը ծածկված է տիղմի շերտով, որոշ տեղերում այն հասնում է 30 մետրի: Հատակի ամենախորը տեղերը ծածկված են ծծմբաջրածնային ցեխով, որն օգտագործվում է ցեխաթերապիայի նպատակով: Մինչև 20-րդ դարը լճի ջուրը ծով էր հոսում Վառնա գետով, բայց Վառնա նավահանգստի (բուլղար․՝ терминал Варна Изток) արևելյան տերմինալի կառուցումից լճի չորացումից հետո 1906-1909 թվականներին լճից մինչր ծով փորվեց նավարկելի ջրանցք, ինչը հանգեցրեց լճում ջրի մակարդակի անկման և 1,4-1,5 մետր բարձրությամբ ծովային ջրերի ներխուժման, որի պատճառով ջուրը աղի դարձավ: Ավելի ուշ՝ դեպի հարավ նոր նավարկելի ջրանցք փորվեց, 12 մետր խորությամբ [3]., իսկ 1976 թվականին ջրանցքների վրա գցվեց Ասպարուխով կամուրջը, որը միացնում էր լիճը Վառնայի ծոցին:
Գետեր, որոնք թափվում են Վառնա լիճ[3]..
- Պրովադիսկա
- Դևնյա (բուլղար․՝ Девня)
- Իգնատևսկատա (բուլղար․՝ Игнатиевската)
- Կոնստանտինովսկա (բուլղար․՝ Константиновска)
- Պեյներջիսկի հեղեղատ (բուլղար․՝ Пейнерджикски дол)
Լճի հյուսիսային ափին տեղակայված են Էզերովո և Կազաշկո գյուղերը:
Ծանոթագրություններ
- ↑ Варненское озеро // Большая советская энциклопедия : [в 30 т.] / гл. ред. А. М. Прохоров. — 3-е изд. — М. : Советская энциклопедия, 1969—1978.
- ↑ Золотова М. (2004). «Варненский некрополь эпохи халколита» (ռուսերեն). Varna.info.bg. Արխիվացված է օրիգինալից 2015-07-06-ին. Վերցված է 2014-08-12-ին.
{{cite web}}: External link in|publisher=|deadlink=ignored (|url-status=suggested) (օգնություն) - ↑ 3,0 3,1 3,2 Золотова М. (2003). «Варненское озеро» (ռուսերեն). Varna.info.bg. Արխիվացված է օրիգինալից 2015-07-06-ին. Վերցված է 2014-08-12-ին.
{{cite web}}: External link in|publisher=|deadlink=ignored (|url-status=suggested) (օգնություն)
Արտաքին հղումներ
|
Վիքիպահեստ նախագծում կարող եք այս նյութի վերաբերյալ հավելյալ պատկերազարդում գտնել Վառնա (լիճ) կատեգորիայում։ |
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Վառնա (լիճ)» հոդվածին։ |