Վիքիպեդիա

«Բոսֆոր»–ի խմբագրումների տարբերություն

Դիտել պատմությունը
← Նախորդ տարբՀաջորդ տարբ →
Content deleted Content added
ՎիզուալԵլատեքստ
No edit summary
No edit summary
Տող 15.
 
== Չափեր ==
Նեղուցի երկարությունը 30 կմ է, առավելագույն լայնությունը 3 700 մ (հյուսիսում), նվազագույն լայնությունը՝ 700 մ <ref>{{РП}}, с.{{nbsp}}22</ref>։ Նավարկուղու խորությունը 33-ից մինչև 80 մ<ref>{{БСЭ3|заглавие=Босфор}}</ref>:▼
 
▲Նեղուցի երկարությունը 30 կմ է, առավելագույն լայնությունը 3 700 մ (հյուսիսում), նվազագույն լայնությունը՝ 700 մ <ref>{{РП}}, с.{{nbsp}}22</ref>։ Նավարկուղու խորությունը 33-ից մինչև 80 մ<ref>{{БСЭ3|заглавие=Босфор}}</ref>:
 
== Ծագում ==
 
[[Սևծովյան ջրհեղեղի տեսություն|Սևծովյան ջրհեղեղի տեսությամբ]] ենթադրվում է, որ նեղուցն առաջացել է 7500 տարի առաջ։ [[Սև ծով|Սև]] և [[Մարմարա ծով|Մարամարա ծով]]ի մակարդակները ցածր են եղել, հետևաբար և ծովերը միացած են եղել: [[Սառցե դարաշրջան]]ի վերջում սառույցի և ձյան հալվելու հետևանքով ծովերը միացել են միմյանց՝ առաջացնելով ներկայիս նեղուցը։ Ջրի հսկայական հոսանքը հաշված օրերի ընթացքում իր առաջ ճանապարհ է բացում մի ծովից մյուսը, որի վկայությունն են հատակի ռելիեֆը և այլ նշաններ:Նեղուցի ջրերը վերջին անգամ սառցակալվել են 1621-1669 թվականների ձմռանը։ Նավարկության թույլատրելի արագությունը չպետք է գերազանցի 10 ծովային հանգույցը։
 
=== Ձևաբանություն ===
Նեղուցն [[Էրոզիա|էրոզիոն]] ծագում ունի:Այն իրենից հին [[գետահուն]] է ներկայացնում, որը ծածկված է [[Չորրորդական ժամանակաշրջան|չորորդական ժամանակաշրջան]]ի ծովի ջրերով <ref>''Гриневецкий С. Р., Зонн И. С., Жильцов С. С.'' Черноморская энциклопедия. М.: Международные отношения, 2006. С. 94.</ref>: Բոսֆորը երկու հոսանք ունի՝ աղազերծված ջրերը արտաքին շերտով տեղափոխվում են դեպի հարավ՝ 1,5—2 մ/վ արագությամբ, [[Սև ծով]]ից [[Մարմարա ծով]]: Իսկ աղի խորքային ջրերը 0,9—1 մ/վ արագությամբ՝ Մարմարա ծովից Սև ծով, որը բացահայտվել էր [[ծովակալ Մակարով|ծովակալ Մակարովի]] կողմից 1881—18821881-1882 թվականներին <ref>{{cite web|url=http://www.midships.ru/channels/bosphorus.htm|title=Пролив Босфор|publisher=MIDSHIPS.RU|description=Морской Каталог-Справочник|accessdate=2013-02-26|archiveurl=https://www.webcitation.org/6EzQ1OeZp?url=http://www.midships.ru/channels/bosphorus.htm|archivedate=2013-03-09}}</ref>: Աղի հոսանքը Սև ծովում շարժվում է ստորջրյա գետով:
 
== Անվանում ==
Ամենատարածված [[Լեգենդ|լեգենդ]]ի համաձայն,համաձայն՝ [[Նեղուց|նեղուց]]ն իր անունն ստացել է հնագույն [[Արգոս (քաղաք)|արգոսյան]] թագավոի աղջկա անունից՝ [[Զևս]]ի գեղեցկուհի սիրուհի [[Իո]]ի անունից, ով վերածվել էր սպիտակ կովի, որպեսզի փախչի Զևսի կնոջ՝ [[Հերա|Հերայի]] զայրույթից: Դժբախտ Իոն փրկության համար նախընտրել էր ջրային ուղին, ով սուզվեց նեղուցի կապույտը, և որն էլ մինչև այժմ կոչվում է «կովի ծանծաղուտ» կամ Բոսֆոր<ref>[http://geosfera.info/aziya/turciya/726-bosfor-proliv-mezhdu-chernym-i-mramornym-moryami.html «Коровий брод» — история образования Босфора]</ref><ref>{{ВТ-ЭСБЕ|Босфор}}</ref>:
Հին [[Հույներ|հույները]] նեղուցն անվանում էին [[«Թրակիական Բոսպոր»]], որպեսզի տարբերեն [[«Կիմերիական Բոսպորից»]] (ժամանակակից անվանումը — [[Կերչի նեղուց]]):
 
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Բոսֆոր» էջից