«Սմբատ Ա Նահատակ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
Տող 36.
 
=== Գահակալական կռիվներ ===
[[Պատկեր:Bagratuni Armenia 1000-hy.svg|մինի|աջից|330px|[[Բագրատունիների թագավորություն]]ը [[Աշոտ Ա Մեծ|Աշոտ Մեծ]]ի հետնորդների օրոք]]
[[Պատկեր:Bagratuni Armenia 1000-hy.svg|մինի|աջից|330px|[[Բագրատունիների թագավորություն]]ը [[Աշոտ Ա Մեծ|Աշոտ Մեծ]]ի հետնորդների օրոք]][[Պատկեր:Van-akdam_(7).jpg|alt=|ձախից|մինի|242x242փքս|[[Գագիկ Ա Արծրունի|Գագիկ Արծրունու]] քանդակը իր կառուցած [[Սուրբ Խաչ եկեղեցի (Աղթամար)|Աղթամարի վանք]]ում]]890 թվականին մահանում է [[Բագրատունյաց Հայաստան]]ի առաջին արքան՝ [[Աշոտ Ա]]-ն, որի մահից հետո ավագության իրավունքով գահը անցնում է Սմբատին։ Սակայն նա չի կարողանում ներկա գտնվել նույնիսկ իր հոր թաղմանը, քանի որ [[Գուգարք]]ում պատերազմներ էր մղում։ Վերադառնալով Հայաստան և անհրաժեշտ կարգով հոր մահը սգալուց հետո՝ Սմբատը զբաղեցնում է հայոց թափուր գահը։ Սակայն Սմբատի հորեղբայրը՝ [[Աբաս Բագրատունի (սպարապետ)|սպարապետ Աբասը]], նույնպես որոշակի հավակնություններ ուներ հայոց գահի նկատմամբ, այդ պատճառով նա առանձնանում է [[Վանանդ (գավառ)|Վանանդ գավառում]] և սպասում հարմար պահի, որպեսզի ապստամբի։ Ապստամբության համար առիթ է հանդիսանում Ատրներսեհ Բագրատունու այցը Հայաստան, որը վրաց գահերեց իշխան էր<ref>{{Cite book|title=Լեո «Հայոց Պատմություն: Միջին դարեր» երկրորդ հատոր|last=|first=|publisher=«Հայաստան» հրատարակչություն|year=1967|isbn=|location=Երևան|pages=510}}</ref>։ Նա նախ տեսակցում է [[Աբաս Բագրատունի (սպարապետ)|Աբասի]] հետ, ցավակցում նրան [[Աշոտ Ա]]-ի մահվան կապակցությամբ, ապա զգուշացնում, որ գնալու է նաև Սմբատի մոտ, սակայն Աբասը ասում է, որ պետք չէ այդպիսի քայլ անել։ Ատրներսեհը հավատացնում է, որ նա ոչ մի կանխակալ վերաբերմունք չունի գահի թեկնածուների միջև, ապա մեկնում Սմբատի մոտ։ Սմբատին ցավակցելուց հետո՝ նա արքայական հագուստներ է հագցնում նրան, ինչը Աբասի կողմից դիտվում է դավաճանություն, և երբ Արտներսեհը վերադառնում է Աբասի մոտ, նա ձերբակալում է վրաց իշխանին։
 
[[Պատկեր:Bagratuni Armenia 1000-hy.svg|մինի|աջից|330px|[[Բագրատունիների թագավորություն]]ը [[Աշոտ Ա Մեծ|Աշոտ Մեծ]]ի հետնորդների օրոք]][[Պատկեր:Van-akdam_(7).jpg|alt=|ձախից|մինի|242x242փքս|[[Գագիկ Ա Արծրունի|Գագիկ Արծրունու]] քանդակը իր կառուցած [[Սուրբ Խաչ եկեղեցի (Աղթամար)|Աղթամարի վանք]]ում]]890 թվականին մահանում է [[Բագրատունյաց Հայաստան]]ի առաջին արքան՝ [[Աշոտ Ա]]-ն, որի մահից հետո ավագության իրավունքով գահը անցնում է Սմբատին։ Սակայն նա չի կարողանում ներկա գտնվել նույնիսկ իր հոր թաղմանը, քանի որ [[Գուգարք]]ում պատերազմներ էր մղում։ Վերադառնալով Հայաստան և անհրաժեշտ կարգով հոր մահը սգալուց հետո՝ Սմբատը զբաղեցնում է հայոց թափուր գահը։ Սակայն Սմբատի հորեղբայրը՝ [[Աբաս Բագրատունի (սպարապետ)|սպարապետ Աբասը]], նույնպես որոշակի հավակնություններ ուներ հայոց գահի նկատմամբ, այդ պատճառով նա առանձնանում է [[Վանանդ (գավառ)|Վանանդ գավառում]] և սպասում հարմար պահի, որպեսզի ապստամբի։ Ապստամբության համար առիթ է հանդիսանում Ատրներսեհ Բագրատունու այցը Հայաստան, որը վրաց գահերեց իշխան էր<ref>{{Cite book|title=Լեո «Հայոց Պատմություն: Միջին դարեր» երկրորդ հատոր|last=|first=|publisher=«Հայաստան» հրատարակչություն|year=1967|isbn=|location=Երևան|pages=510}}</ref>։ Նա նախ տեսակցում է [[Աբաս Բագրատունի (սպարապետ)|Աբասի]] հետ, ցավակցում նրան [[Աշոտ Ա]]-ի մահվան կապակցությամբ, ապա զգուշացնում, որ գնալու է նաև Սմբատի մոտ, սակայն Աբասը ասում է, որ պետք չէ այդպիսի քայլ անել։ Ատրներսեհը հավատացնում է, որ նա ոչ մի կանխակալ վերաբերմունք չունի գահի թեկնածուների միջև, ապա մեկնում Սմբատի մոտ։ Սմբատին ցավակցելուց հետո՝ նա արքայական հագուստներ է հագցնում նրան, ինչը Աբասի կողմից դիտվում է դավաճանություն, և երբ Արտներսեհը վերադառնում է Աբասի մոտ, նա ձերբակալում է վրաց իշխանին։
 
Այդ առիթով կռիվ է սկսվում Սմբատի և հորեղբոր միջև, սակայն հայոց կաթողիկոսը ազգամիջյան հակասությունները կանխելու նպատակով դիմում է Աբասին և խնդրում ազատ արձակել Ատրներսեհին, որի դիմաց [[Աբաս Բագրատունի (սպարապետ)|Աբասը]] պահանջում է իրեն հանձնել Ատրներսեհի կողմից Աբասի քրոջ ամուսնուց՝ Գուրգենից խլված երկու բերդերը։ Այս պահանջը անմիջապես կատարվում է Ատրներսեհի կողմից, սկայան Աբասը դրժում է իր երդումը և շարունակում անազատության մեջ պահել Ատրներսեհին։ Կաթողիկոսը հիսթափվում է և դիմում Սմբատին, որպեսզի լուծի այդ հարցը։ Սմբատը վրեժխնդրությամբ է լցվում ազգակցի հանդեպ և նորից պատերազմն սկսում։ Տեսնելով Սմբատի ռազմական ուժի գերազանցությունը՝ Աբասը փակվում է [[Կարսի բերդ]]ում, իսկ քիչ անց խաղաղության խոսք բացում։ Սմբատը չէր ցանականում ազգամիջյան պատերազմ հրահրել, այդ պատճառով համաձայնվում է բանակցել և խաղաղության դիմաց պահանջում բանտից ազատել Ատրներսեհին, որը կատարվում է<ref>{{Cite book|title=Լեո «Հայոց Պատմություն: Միջին դարեր» երկրորդ հատոր|last=|first=|publisher=«Հայաստան» հրատարակչություն|year=1967|isbn=|location=Երևան|pages=511}}</ref>։