'''Իսմայիլ I''' ({{ԱԾ}}), Իրանի շահ [[1502|1502 թ.]]-ից։<nowiki/>վականից։ [[Սեֆյաններ]]ի դինաստիայի հիմնադիրը։ Արդաբիլի շեյխ Աեֆի-էդ-Գինի սերունդներից։ Կըզլբաշ ցեղերի օժանդակությամբ գրավել է Ադրբեջանը և [[1502|1502 թ.]]-ին<nowiki/>վականին Թավրիզում հռչակել կըզլբաշների պետության հիմնադրումը։ [[1503]]-[[1510]] թթ.-ինթվականներին իրեն է ենթարկել [[Հայաստան]]ը, ամբողջ [[Իրան]]ը, արաբական [[Իրաք]]ը, [[Միջին Ասիա]]յի մի մասը։ Շիիզմը հայտարարել է պետական կրոն և թշնամական դիրք գրավել [[Թուրքիա]]յի նկատմամբ։ [[1514|1514 թ.]]-ին<nowiki/>վականին Չալդրանի ճակատամարտում Իսմայիլի պարտությունից հետո Հայաստանի արևմտյան. մասը, Քրդստանը և Իրաքը անցել են Թուրքիային։ Հալածելով [[սուննի]] մուսուլմաններին՝ համեմատաբար մեղմ է եղել քրիստոնյա հպատակների նկատմամբ, հաստատել է հայոց եկեղեցու հողատիրական իրավունքներն ու հարկային արտոնություններ շնորհել հայ հոգևորականությանը։ Իսմայիլ հովանավորել է ներքին և արտաքին առևտրի, արհեստների զարգացումը, գիտության և արվեստի գործիչներին։ Մեզ հասել է Իսմայիլի պարսկական և ադրբեջանական բանաստեղծությունների դիվանը՝ «[[Խաթայի]]» ստորագրությամբ։
