«Հովհաննես Այվազովսկի»–ի խմբագրումների տարբերություն

1845 թվականին Այվազովսկին հեռացել Է Ռուսաստանի մայրաքաղաք Սանկտ Պետերբուրգից, մշտական բնակություն հաստատել Թեոդոսիայում[[Թեոդոսիա]]<nowiki/>յում, կառուցել արվեստանոց, փառաբանված արվեստագետի և հայրենասեր քաղաքացու իր մասնակցությունն Է բերել 1853-56-ի [[Ղրիմի պատերազմին։պատերազմ]]<nowiki/>ին։ Ստեղծել Է [[Սևաստոպոլի հերոսամարտինպաշտպանություն (1854-1855)|Սևաստոպոլի հերոսամարտ]]<nowiki/>ին նվիրված մի շարք կտավներ («Սինոպի ծովամարտը», 1853, «Ծովամարտ», 1855, «Սևաստոպոլի պաշտպանությունը», 1859 և այլն), պաշարված քաղաքում բացել է ցուցահանդես (1854), ոգևորել և օգնել է նրա պաշտպաններին։պաշտպաններին<ref name="ReferenceA"/>։

1845 թվականից ապրել է Թեոդոսիայում, որտեղ իր վաստակած գումարներով բացել է արվեստների դպրոց (հետագայում այն դարձել է Նովոռոսիայի գեղարվեստական կենտրոններից մեկը) և պատկերասրահ (1880 թվական), հիմնադրել է գեղանկարչության Կիմերյան դպրոցը, դարձել Թեոդոսիա-Ջանկոյ երկաթգծի շինարարության նախաձեռնողը (կառուցվեց 1892 թվականին)։ Ակտիվորեն մասնակցել է հայրենի քաղաքի բարեկարգմանը, ամեն կերպ աջակցել նրա ծաղկմանն ու բարգավաճմանը։ Հետաքրքրվել է հնագիտությամբ, զբաղվել Ղրիմի հուշարձանների պահպանության հարցերով, մասնակցել 90-ից ավելի կուրգանների ուսումնասիրմանը (գտածոների մի մասը պահպանվում է Էրմիտաժի պահոցներում)։ Իր միջոցներով կառուցել է Թեոդոսիայի հնությունների թանգարանի նոր շենքը։ Հնագիտությանը մատուցած ծառայությունների համար ընտրվել է Օդեսայի պատմության և հնությունների ընկերության իսկական անդամ։ 1895 թ.թվականի ապրիլին [[Դոնի Նախիջևան|Նոր Նախիջևանում /Դոնի Նախիջևանում/]] Ամենայն հայոց կաթողիկոս [[Մկրտիչ Խրիմյան]]ին (1820-1907) հանդիպելուց հետո, Այվազովսկին այցելեց [[Տագանրոգ]]ում բնակվող իր հին ծանոթին՝ Յ. Մ. Սերեբրյակովին։ Դա նկարչի երկրորդ այցն էր [[Տագանրոգ]]. առաջինը եղել էր 1835 թվականին, երբ նա այցելել էր Ալեքսանդր Առաջինի պալատ։ Տագանրոգում Այվազովսկին իր «Ջրերի վրայով քայլելը» կտավը նվիրեց կայսերական ուղղափառ պաղեստինյան ընկերության մատուռին (ի դեպ, Տագանրոգում այդ ընկերության ներկայացուցիչն ականավոր կոմպոզիտոր [[Պյոտր Չայկովսկի|Պյոտր Չայկովսկու]] Իպոլիտ եղբայրն էր)։ Այս ընծայի համար նկարիչն արժանացավ անձամբ ընկերության նախագահի՝ մեծ իշխան Սերգեյ Ալեքսանդրովիչի շնորհակալությանը։

Այվազովսկին շատ է ճանապարհորդել. եղել է Եվրոպայի, Մերձավոր Արևելքի, Աֆրիկայի երկրներում, [[Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ|ԱՍՆ]]-ում, Ռուսաստանի տարբեր ծայրամասերում։ 1868 թվականին ուղևորվել է [[Կովկաս]], նկարել լեռնային բնանկարներ («Գունիբ լեռան ամրոցը», «Դարյալի կիրճը», «Թիֆլիսի տեսարան» և այլն), 1869 թվականին Թիֆլիսում բացել հայ իրականության մեջ առաջին գեղարվեստական ցուցահանդեսը։ 1873 թվականին Ֆլորենցիայի ակադեմիայի պատվերով Պիտտի պալատի պատկերասրահի համար որպես օտարերկրյա մեծ նկարիչ կատարել է իր ինքնանկարը։ Այվազովսկին Ռուսաստանում առաջինն Էր, որ, հետապնդելով լուսավորական նպատակներ, իր ցուցահանդեսները կազմակերպել է ոչ միայն Պետերբուրգում, Մոսկվայում կամ Եվրոպայի մշակութային խոշոր կենտրոններում, այլև ռուսական ծայրամասային համարվող քաղաքներում, այդ թվում Թիֆլիսում և Բաքվում։<ref name="ReferenceA"/>