«Իդֆու»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
Նոր էջ «Իդֆու Բնակավայր Իդֆու[1][2] (Էդֆու[3], եգիպտ. Բեհդետ (bḥd.t) կամ Ջեբա (ḏb3), հուն. Ἀπόλλωνος πόλις μεγάλη)...»:
 
No edit summary
Տող 1.
== Իդֆու ==
<nowiki>{{Տեղեկաքարտ Բնակավայր}}</nowiki>
 
Իդֆու[1][2] (Էդֆու[3], [[Եգիպտերեն|եգիպտ.]] Բեհդետ (bḥd.t) կամ Ջեբա (ḏb3), [[Հին հունարեն|հուն.]] Ἀπόλλωνος πόλις μεγάλη)՝ քաղաք Նեղոսի արևմտյան ափին, Լուքսորից 100 կիլոմետր դեպի հարավ:
 
Վերին Եգիպտոսի II նոմի մայրաքաղաք, Խորա Բեհդետսկովո Աստվածուհու պաշտամունքային կենտրոն, որը հույները նույնացրել են [[Ապոլլոն|Ապոլլոնի]] հետ:
 
== Հնագիտական հետազոտություն ==
Արևմտյան եվրոպացիներից առաջինը Իդֆու է այցելել Կլոդ Սիկարը:
 
Ֆրանսիացիների (1921 - 1933 թվականներ) և ֆրանկո - լեհացիների (1936 - 1939 թվականներ) պեղումները հայտնաբերեցին հնագույն քաղաքի մեծ մասը և մեծ գերեզեմանատուն (տես նաև՝ Իդֆուն Կազիմյոժ Միխալովսկիի հոդվածում): Այստեղ հայտնաբերվել են 6 - րդ դինաստիայի ժամանակաշրջանի բազմաթիվ [[Մաստաբա|մաստաբաներ]], այդ թվում աստվածացրած Իզին, II նոմի ղեկավար՝ Ջեդկար Իսեսի և Պեպի առաջին թագավորների ժամանակ: Իր կենդանության օրոք նա եղել է վեզիր, դատավոր, թագավորական արխիվի և «մեծագույն Հարավի Տասնյակի» կառավարիչ, մահվանից հետո արժանացել է տեղական սրբի կոչմանը: Գտնվել է նաև Առաջին անցումային և Միջին թագավորական գերեզմանատան հետքեր:
 
== Հորի տաճար ==
Ի պատիվ Հոր Բեխդետսկովո Աստծու կառուցվել է հսկայական տաճար, որն այժմ հանդիսանում է լավագույն պահպանված եգիպտական տաճարային շենքերից մեկը: 137 մետր երկարությամբ, 79 մետր լայնությամբ, 36 մետր բարձրությամբ քանդակազարդ սյուներով, նա համարվում է [[Կառնակ|Կառնակից]] հետո երկրորդ խոշոր տաճարը: Շինարարությունը սկսվել է մ. թ. ա. 237 թվականին Պտղոմեոս 3 - րդ Էվերգետի օրոք և ավարտվել է մ. թ. ա. 47 թվականին Պտղոմեոս 12- րդ Նեոս Դիոնիսոսի օրոք: Տաճարը բացվել է Պտղոմեոս 10 - րդ Ալեքսանդրի ժամանակաշրջանում (մ. թ. ա. 107 - 88 թվականներ)[4]:
 
Էդֆու Հորը պատկերված է թևավոր սկավառակի, բազեի, երբեմն էլ բազեի գլխով մարդու տեսքով: Էդֆուի մակագրություններում նա եղել է նաև Հորոմ - Ռա՝ տաճարի ռելիեֆը ընդգծում է [[Հոր (եգիպտական դիցաբանություն)|Հորի]] սերտ կապը հոր՝ [[Օսիրիս|Օսիրիսի]], մոր՝ [[Իսիդա|Իսիդայի]] և Հատհորի հետ:
Հորի տաճարը Իդֆույում
Ի պատիվ Հոր Բեխդետսկովո Աստծու կառուցվել է հսկայական տաճար, որն այժմ հանդիսանում է լավագույն պահպանված եգիպտական տաճարային շենքերից մեկը: 137 մետր երկարությամբ, 79 մետր լայնությամբ, 36 մետր բարձրությամբ քանդակազարդ սյուներով, նա համարվում է Կառնակից հետո երկրորդ խոշոր տաճարը: Շինարարությունը սկսվել է մ. թ. ա. 237 թվականին Պտղոմեոս 3 - րդ Էվերգետի օրոք և ավարտվել է մ. թ. ա. 47 թվականին Պտղոմեոս 12- րդ Նեոս Դիոնիսոսի օրոք: Տաճարը բացվել է Պտղոմեոս 10 - րդ Ալեքսանդրի ժամանակաշրջանում (մ. թ. ա. 107 - 88 թվականներ)[4]:
 
էդֆու տաճարի արձանագրությունները մեծ նշանակություն ունեն եգիպտական [[Բանասիրություն|բանասիրության]] համար, քանի որ դրանք ներկայացնում են հունահռոմեական ժամանակի [[Եգիպտական հիերոգլիֆներ|հիերոգլիֆ տեքստերի]] ամենամեծ հավաքածուներից մեկը:
Էդֆու Հորը պատկերված է թևավոր սկավառակի, բազեի, երբեմն էլ բազեի գլխով մարդու տեսքով: Էդֆուի մակագրություններում նա եղել է նաև Հորոմ - Ռա՝ տաճարի ռելիեֆը ընդգծում է Հորի սերտ կապը հոր՝ Օսիրիսի, մոր՝ Իսիդայի և Հատհորի հետ:
 
== Գրականություն ==
էդֆու տաճարի արձանագրությունները մեծ նշանակություն ունեն եգիպտական բանասիրության համար, քանի որ դրանք ներկայացնում են հունահռոմեական ժամանակի հիերոգլիֆ տեքստերի ամենամեծ հավաքածուներից մեկը:
 
* Эдфу // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона : в 86 т. (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1890—1907.
Գրականություն
 
Эдфу // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона : в 86 т. (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1890—1907.
== Ծանոթագրություններ ==
<br />
Идфу // Словарь географических названий зарубежных стран / отв. ред. А. М. Комков. — 3-е изд., перераб. и доп. — М. : Недра, 1986. — С. 131.
Географический энциклопедический словарь: географические названия / Под ред. А. Ф. Трёшникова. — 2-е изд., доп. — М.: Советская энциклопедия, 1989. — С. 182. — 210 000 экз. — ISBN 5-85270-057-6.
 
Эдфу // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона : в 86 т. (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1890—1907.
== Արտաքին հղումներ ==
Коростовцев М. А. Религия древнего Египта. — М.: Главная редакция восточной литературы издательства «Наука», 1976.
 
Արտաքին հղումներ
* Эдфу на egyptology.ru
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Իդֆու» էջից