«Բուդդայականություն»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Տող 32.
Բուդդայական ուսմունքի համաձայն՝ նրա հիմնադիրը իր գործունեությունն իրականացրել է [[Հինդուստան]] ենթացամաքի հյուսիսային մասում գտնվող [[Մագադհա]] թագավորությունում՝ մ.թ.ա. 6-4-րդ դարերն ընկած հատվածում<ref>{{cite web|last1=Lopez|first1=Donald|title=Buddha: Founder of Buddhism|url=http://www.britannica.com/biography/Buddha-founder-of-Buddhism|website=Encyclopedia Britannica|accessdate=6 March 2016}}</ref>: Նա հայտնի է որպես լուսավորյալ<ref>Guang Xing (2005). ''The Three Bodies of the Buddha: The Origin and Development of the Trikaya Theory''. Oxford: Routledge Curzon: pp.1 and 85</ref> կամ պայծառափայլ անձնավորություն, ով իր կյանքը նվիրել է մարդկանց օգնելուն և մարդասիրական գաղափարները տարածելուն։
 
Բուդդայականության երկու հիմնական ճյուղերն են «Թհերավադա»Թհերավադան («ավագների դպրոց»), որը հանդիսանում է հնագույն և «Մահայանա»ուղղափառ բուդդայականությունը և Մահայանան («մեծ մարտակառք»), որն առաջացել է ավելի ուսմունքները։ուշ։ Թհերավադան լայնորեն տարածված է [[Շրի Լանկա]]յում և [[Հարավարևելյան Ասիա]]յում ([[Կամբոջա]], [[Լաոս]], [[Թայլանդ]], [[Մյանմա]] և այլն), Մահայանան՝ [[Արևելյան Ասիա]]յում ([[Չինաստան]], [[Կորեա]], [[Ճապոնիա]], [[Վիետնամ]], [[Սինգապուր]], [[Թայվան]] և այլն)։ Ի տարբերություն [[Քրիստոնեություն|քրիստոնեության]] և [[իսլամ]]ի, այստեղ բացակայում է աստծո առաջնաստեղծ էությունը, բացակայում է [[հոգու անմահություն|հոգու անմահության]] գաղափարը, [[դժոխք]]ի և [[դրախտ]]ի գոյությունը։ Ճշմարիտ ուղի անցնելուց հետո մարդը ձեռք է բերում անխռով հոգեվիճակ՝ [[նիրվանա]], որին կարելի է հասնել [[մեդիտացիա]]յի (խորասուզումինքնախորասուզում) միջոցով։
 
Մահայանան յուրահատուկ զարգացում ստացավ [[Տիբեթ]]ում և կոչվեց [[Տիբեթական բուդդիզմ]], իսկ Ճապոնիայում տարածվեց բուդդիզմի [[Զեն (բուդդիզմ)|Զեն (ձեն, չինարեն չան)]] տարատեսակը։
 
Ըստ Բուդդայի, տառապանքների ակունքը [[wikt:ծնունդ|ծնունդն]]ն է, քանի որ մարդն անընդհատ վերածնվում է։ Մահից հետո նրա [[հոգի]]ն կարծես լքում է [[մարմին]]ը, ինչպես իր հին [[զգեստ]]ը կամ [[վերարկու]]ն և վերաբնակվում է մեկ այլ մարմնի մեջ։ Այստեղ կարևոր է ''[[կարմա]]յի'' գաղափարը։ Կարմա նշանակում է գործ, այսինքն թե [[մարդ]]ը իր կյանքի ընթացքում ինչ դրական կամ բացասական արարքներ է գործել։ Եթե նրա կարման դրական է, ապա հաջորդ կյանքում նա կվերածնվի իբրև հարուստ, երջանիկ, առողջ, իսկ եթե բացասական է, ապա՝ [[միջատ]], որևէ կենդանի կամ նույնիսկ առարկա։ Այստեղ շեշտվում է մարդու անհատական վարքագիծը և ի տարբերություն Հնդկաստանի փիլիսոփայական այլ դպրոցների, որոնք շեշտում էին [[ֆատալիզմ]]ը (ճակատագրապաշտությունը), բուդդիզմը կարևորում է [[վոլյունտարիզմ]]ի սկզբունքը։
 
== Պատմություն ==