«Դելֆիններ»–ի խմբագրումների տարբերություն

'''Դելֆիններ''' ({{lang-la|Delphinidae}}), պատկանում են [[կաթնասուններ]]ի դասի, [[կետանմաններ]]ի կարգի, [[ատամնավոր կետեր]]ի ենթակարգին (''Odontoceti'')<ref>Жизнь Животных (в 7-ми томах), под ред. академика Соколова В. Е. (второе издание), т. 7 (Млекопитающие), Москва, изд-во «Просвещение», 1989; стр. 367, 369, 378</ref>։ Հայտնի է դելֆինների շուրջ 40 տեսակ։ Դելֆինների մարմնի երկարությունը 1–31-3 (երբեմն՝ մինչև 10) մետր է։ Ունեն կտցանման երկար դունչ, 70-ից ավելի ատամ, մեծ մասը՝ նաև մեջքային [[լողակ]]։ Դելֆինների գունավորումը տարբեր է։ Սովորաբար նրանք ապրում են վտառներով՝ յուրաքանչյուրում 15–4015-40 կենդանի։ Լողում են ժամում մինչև 50 կմ արագությամբ։ Չնայած ջրում ապրելուն՝ օդ են շնչում։ Սնվում են ձկներով, [[գլխոտանիներ|գլխոտանի]] [[փափկամարմիններ]]ով, երբեմն՝ [[խեցգետնակերպեր|խեցգետնակերպներով]]։ Ունենում են 1 ձագ, որին 4–64-6 ամիս կերակրում են կաթով։ Խոշոր դելֆիններն ապրում են 50, մանրերը՝ 30 տարի։ Կան նստակյաց և գաղթող տեսակներ։

Երբ դելֆիններից մեկը օգնություն է կանչում, ընկերները սևընթաց լողալով մոտենում ե, բռնում նրան 2 կողմից և պահւմպահwւմ ջրի վրա, որպեսզի նա կարողանա շնչել: Նույն կերպ նրանք օգնում են նաև խեղդվող մարդուն:

# Դելֆինները լողում են շրջանաձև և մի աչքով միշտ հետևում են, որպեսզի գիշատիչները չմոտենան իրենց: Որոշ ժամանակ անց նրանք սկսում են լողալ հակառակ ուղղությամբ  ու սկսում են արդեն հետևել մյուս աչքով:

# Դելֆինների միջին արագությունը կազմում է 5-12 կիլոմետր ժամ:  Այն կախված է իր վիճակից և տեսակից, որոշ արագ դելֆինները կարող են զարգացնել  մինչև 32 կ/ժ արագություն:

# Դելֆինները ապրում են խմբերով, դրա համար էլ նրանց մոտ զարգացած է փոխադարձ օգնությունը: Նրանք միշտ օգնում են թուլացած դելֆիններին մնալ ջրի երեսին, որպեսզի շնչահեղձ չլինեն . Հայտնի են  պատմություններ այն մասին, թե ինչպես են  դելֆինները հասնում օգնության խեղդվող մարդկանց:Նրանք երբեք իրենց թշնամաբար չեն պահում:

# Ամենաաղմկահարույց բացահայտումը դարձավ դելֆինների անունների առկայությունը, որոնցով իրենք իրար տարբերում են: Նույնիսկ յուրաքանչյուր դելֆին   ծննդյան օրվանից ստանում է իր անունը: Դրանք հաստատվեցին  փորձարկումների արդյունքում. ձայնագրված սուլիչ-ազդանշանով, կարևորելով անունը, լսելով անունը արձագանքում է նույն դելֆինը:

# Դելֆինները ֆիզիոլոգիապես նման են մեզ: Մենք և դելֆինները  շնչում ենք թոքերով:Երկուսն էլ ունեն քառախուց  սիրտ և ամբողջ ուղեղը համարյա նույնն է: Մարդիկ և դելֆինները տաքարյուն արարածներ են: Նույնիսկ  չափսերը մոտավոր նույնն են, նրանց և մարդկանց հասակը արտահայտված մետրերով   հասնում է 1,5-2 մետր:

# Դելֆինների մեծամասնությունը չեն տեսնում իրենց առջևի  առարկաները: Դելֆինները և նույնիսկ կետադելֆինները առարկաները քննելիս պառկում են կողքի և ուսումնասիրում դրանք սկզբում մեկ աչքով հետո մյուս:

# Դելֆինները շնչում են օդով:Նրանք ձկների նման չունեն խռիկներ, սակայն ունեն թոքեր և շնչառական ուղիներ, իրանի վերին հատվածում,կետերը և դելֆիները օգտագործում են , որպեսզի արձակեն տարբեր ձայներ:Հաճախ նրանք պահում են շունչը 7 րոպե բայց կարող են ջրի տակ մնալ մինչև 15 րոպե:

# Դելֆինները օգտագործում են էխոլոկացիոն ֆունկցիան, որոնց մեջ կան նույն սկզբունքները, ինչպես ռադարների մոտ, և դրանք օգտագործվում են  սնունդ հայթայթելու համար:

# Դելֆինները կարողանում են իրենց ճանաչել հայելու մեջ:

# Ունենալով բաց վերքեր` դելֆինները կարող են լողալ կեղտոտ ջրերում և ոչ մի վարակ ձեռք չբերել: Պարզվում է, որ դելֆիններին ոչ մի վարակ չի կպչում: Հայտնի է, որ այս կենդանիների իմունային համակարգը նման է մարդկայինին, բայց ինչպե՞ս են նրանք կարողանում հեռու պահել իրենց տարբեր տեսակի վարակներից:

# Բաց վերքերի դեպքում դելֆինների մոտ չեն բացվում նյարդային վերջավորությունները: Բայց դա չի նշանակում, որ նրանք ընդհանրապես ցավ չեն զգում: Սակայն, լուրջ վնասվածք ստանալու դեպքում նրանք կարողանում են ուղղակի ուշադրություն չդարձնել  դրան: Համարվում է, որ դելֆինների օրգանիզմն արտադրում է հատուկ ցավազրկող (մորֆիինման)<ref>{{Cite news|url=https://davitshahinyan13.wordpress.com/2014/05/28/10-%D5%B0%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D6%84%D6%80%D6%84%D5%AB%D6%80-%D6%83%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%A5%D6%80-%D5%A4%D5%A5%D5%AC%D6%86%D5%AB%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%AB-%D5%B4%D5%A1%D5%BD%D5%AB%D5%B6/|title=10 հետաքրքիր փաստեր դելֆինների մասին|date=2014-05-28|newspaper=Դավիթ Շահինյանի բլոգ|language=ru-RU|access-date=2018-06-22}}</ref>։