«Ջուզեպպե Վերդի»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Տող 5.
| Background = non_vocal_instrumentalist
}}
 
'''Ջուզեպպե Վերդի''' ({{lang-it|Giuseppe Fortunino Francesco Verdi}}, {{ԱԾ}}), նշանավոր [[Իտալիա|իտալացի]] կոմպոզիտոր<ref>Ռ. Եսայան, Ն. Ավետիսյան, Երաժշտության աշխարհում. Օպերա, Երևան, «Արևիկ», 2003, էջ 7:</ref>: Համարվում է 19-րդ դարի առավել ազդեցիկ և առաջնային օպերային երգահաններից մեկը՝ իտալացի խոշորագույն կոմպոզիտորներ [[Վինչենցո Բելլինի]]ի, [[Գաետանո Դոնիցետի]]ի, [[Ջոակինո Ռոսսինի]]ի դարաշրջանից հետո, որոնց աշխատանքները մեծ ազդեցություն են թողել նրա վրա։ 30 տարեկան հասակում Վերդին պատմության մեջ դարձել է ամենահեղինակավոր օպերային կոմպոզիտորներից մեկը։ Վերդին` որպես բարեփոխիչ, զգալիորեն փոխել է իտալական օպերայի բնույթն ու կառուցվածքը, հավասարապես կարևորել խոսքի և երաժշտության դերերը: Նա գրել է 28 օպերա, որոնցից շատերը, այդ թվում՝ «[[Ռիգոլետտո (օպերա)|Ռիգոլետտո]]», «[[Տրավիատա]]», «[[Տրուբադուր]]», «[[Աիդա (օպերա)|Աիդա]]», «[[Օթելլո (Վերդիի օպերա)|Օթելլո]]», «[[Ֆալստաֆ (օպերա)|Ֆալստաֆ]]»,«[[Պարահանդես-դիմակահանդես (օպերա)|Պարահանդես-դիմակահանդես]]» օպերաները, որոնք ընդգրկված են ժամանակակից խոշորագույն օպերային թատրոնների մշտական խաղացանկերում։ Օպերաներից բացի՝ Վերդին ստեղծել է նաև կանտատներ (այդ թվում՝ «Ազգերի հիմնը»), հոգևոր երկեր, վոկալ անսամբլներ, լարային կվարտետ, ռոմանսներ, երգեր և այլն:
 
Տող 13 ⟶ 12՝
 
== Կյանք ==
 
=== Մանկություն և կրթություն ===
[[Պատկեր:Giuseppe Verdi casa natale.jpg|250px|մինի|Վերդիի մանկության տունը Լը Ռոնկոլեում]]
Տող 40.
=== 1834-1842 թվականներ․ Առաջին օպերաներ ===
[[Պատկեր:Margherita barezzi2-1-.jpg|200px|մինի|Մարգերիտա Բարեցցի, Վերդիի 1-ին կինը]]
1834 թվականի կեսերին Վերդին Բարեցիի միջնորդությամբ Բուսետոյում աշխատանք է գտնում, որտեղ երաժշտության դասեր է տալիս, այդ թվում նաև Բարեցցիի դստերը։ 1831 թվականին Վերդին նշանվում է նրա հետ<ref> Parker n.d., §2.</ref>։ Պարապմունքներին զուգահեռ, նախքան Միլան տեղափոխվելը ՝տեղափոխվելը՝ 1835 թվականի սկզբներին, նա մի քանի ամիս ղեկավարում է Ֆիլհարմոնիան։ Հաջորդ տարի հուլիսին կոմպոզիտորը վկայական է ստանում Լավինիի մոտ դասեր անցնելու համար{{sfn|Phillips-Matz|1993|p=67}}, իսկ հետո երեք տարի ղեկավարում է Բուսսետոյի դպրոցը։
 
1936 թվականի մայիսին Ջուզեպպեն ամուսնանում է Մարգերիտա Բարեցցիի հետ։ Մեկ տարի անց ծնվում է նրանց առաջնեկը ՝առաջնեկը՝ Վերջինիա Մարիա Լուիջիան, իսկ 1838 թվականին երկրորդ զավակը ՝զավակը՝ Իկիլիո Ռոմանոն։ Երկու երեխաներն էլ մանուկ հասակում են մահացել, Վիրջինիան 1838 թվականի օգոստոսի 12-ին, Իլիկիո 1839 թվականի հոկտեմբերի 22-ին<ref> Parker n.d., §2.</ref>:
 
1837 թվականին երիտասարդ կոմպոզիտորը դիմում է Մասինիի աջակցությանը ՝աջակցությանը՝ Միլանում իր օպերան բեմադրելու համար{{sfn|Phillips-Matz|1993|pp=79–80}}։ [[Լա Սկալա]]յի իմպրեսարիո Բարտոլոմեո Մերելլին համաձայնում է բեմադրել ''Օբերտո'' օպերան{{sfn|Kimbell|1981|pp=92, 96}}, օպերայի լիբրետտոն գրել է իտալացի կոմպոզիտոր,գրող Տեմիստոկլե Սոլերան ( Temistocle Solera)<ref> Kimbell 1981, pp. 92, 96.</ref>, 1839 թվականի նոյեմբերին։ Լրացուցիչ ևս տասներեք բեմադրություններից հետո, Մերելլին առաջարկում է Վերդիին նոր պայմանագիր՝ երկու օպերայի համար։ Դրանք էին «Արքա մեկ ժամով» (Un giorno di regno) և «Նաբուկո» (Նաբուգոդոնոսոր&nbsp;-&nbsp;Nabucco) օպերաները{{sfn|Budden|1993|p=71}}։
 
Կոմպոզիտորի վաղ ժամանակաշրջանի օպերաները ցույց են տալիս, որ Վերդին դրանք գրելու ընթացքում դեռ սովորելիս է եղել, սակայն երևում է նաև, որ նա աշխատել է իր վրա և աստիճանաբար օպերայի տարբեր տարրեր ստեղծելով վարպետացել է: Նրա առաջին օպերայի ՝ «Օբերտոյի» կառուցվածքը բավականին աղքատիկ է և, բացի այդ առաջին օպերաների գործիքավորումները շատ ավելի պարզ են{{sfn|Parker|n.d.|loc=§4 (vii)}}:
 
Վերդին երբ աշխատում էր իր երկրորդ ՝ երկրորդ՝ ''«Արքա մեկ ժամով»'' օպերայի վրա, նրա կյանքում ողբերգական դեպք է տեղի ունենում։ 26 տարեկան հասակում [[էնցեֆալիտ]]ից մահանում է Մարգերիտան ՝ նրա կինը։ Նա պաշտում էր կնոջն ու երեխաներին և նրանց կորստից ամբողջովին կոտրվում է։
 
''«Արքա մեկ ժամով»'' օպերան բեմադրվել է նրա կնոջ մահից մի քանի ամիս անց, սակայն ձախողվել, որի պատճառով էլ Վերդին հրաժարվեց կրկին ներկայացնել այն։ Նա մեծ հիասթափություն ապրեց և որոշեց այլևս չգրել{{sfn|Porter|1980|pp=638–39}}։
 
=== 1842–18491842-1849 թվականներ ===
[[Պատկեր:Mattia Battistini, Emilia Corsi, Luigi Colazza, Aristodemo Sillich, Giuseppi Verdi, O sommo Carlo (Ernani).ogg|250px|մինի|[[Էրնանի (օպերա)|Էրնանի]], գործող․ 3 (1844) Լա Սկալա երգչախումբ 1906 թ․]]
[[Պատկեր:Verdi as a young man.jpg|200px|մինի|Վերդին երիտասարդ տարիքում]]
Տող 58.
«Նաբուկկոն» Վերդիի թվով երրորդ օպերան է, որն առաջին անգամ բեմադրվել է 1842 թվականի մարտի 8-ին Միլանի «Լա Սկալա» թատրոնում։ Այն մեծ հաջողություն ունեցավ ու այդ օրերին բեմադրվեց 57 անգամ{{sfn|Porter|1980|pp=638–39}}։
 
Սակայն “Նաբուգոդոնոսորը”«Նաբուգոդոնոսորը», որ առաջին անգամ ներկայացվեց 1842 թվականին, նրան ճանաչում բերեց։ «[[Նաբուկկո|Նաբուգոդոնոսորին]]» հաջորդեցին միանգամից մի քանի օպերաներ, այդ թվում «Լոմբարդցիները խաչակրաց արշավանքներում» և «[[Էրնանի (օպերա)|Էրնանի]]», որոնք ներկայացվեցին և հաջողություն ունեցան Իտալիայի մի քանի քաղաքներում{{sfn|Porter|1980|p=649}}{{sfn|Rosselli|2000|p=52}}։
 
«Էրնանին» առաջին օպերան է, որն 1904 թվականին ամբողջությամբ ձայնագրվել է։ Օպերայի առաջնախաղը կայացել է [[Վենետիկ]]ի «Լա Ֆենիչե» թատրոնում 1844 թվականի մարտի 4-ին<ref> Parker, p. 71</ref>։